1C1 Flashcards
‘Functie’ van kauwen
- Kleinere brokken
- Groter oppervlakte
- Mengen met speeksel en enzymen
4 kauwspieren
masseter, temporalis, pterygoideus med., pterygoideus lat.
Door welke hersenzenuw worden de kaakspieren geïnnerveerd?
n. V (trigeminus)
Wat zijn de extrinsieke tongspieren?
palatoglossus, hyoglossus, genioglossus, styloglossus
Welke hersenzenuw innerveert de smaak van het voorste deel van de tong?
N. facialis (VII)
Welke hersenzenuw innerveert het gevoel van het voorste deel van de tong?
N linguinalis (V3)
Welke hersenzenuw innerveert de smaak en het gevoel van het achterste deel van de tong?
N. glossopharyngeus (IX)
Welke hersenzenuw innerveert de motoriek van het grootste deel v/d tong?
N. hypoglossus (XII)
Welke ducti komen uit in papil van Vater?
Ductus choledochus en ductus pancreaticus (ductus van Wirsung)
Welke structuren/organen liggen intraperitoneaal?
- Maag (secundair)
- Milt
- Lever
- Jejunum
- Ileum
- Caecum + appendix
- Colon transversum
- Colon sigmoideum
- Cauda pancreas
- V. mesenterica inferior
Welke structuren/organen liggen retroperitoneaal?
- Nieren (primair)
- Pancreas (grotendeels; kop)
- Duodenum (secundair)
- Colon ascendens (secundair)
- Colon descendes (secundair)
- Rectum (subperitoneaal)
Takken truncus coeliacus
- A. gastrica sinistra
- A. hepatica communis
- A. lienalis/splenica
Begrenzingen bursa omentalis
- Ventraal (voorkant): omentum minus + gaster (/lig. gastro-colica)
- Dorsaal (achterkant): pancreas
- Craniaal (bovenkant): lever
- Caudaal (onderkant): colon transversum
- Lateraal (links): milt
- Mediaal (rechts): foramen epiploicum (opening)
Waaruit bestaat het omentum minus?
Lig. hepatogastricum en lig. hepatoduodenale
Uit welke lagen bestaat de tractus digestivus?
Van buiten naar binnen:
Mucosa, submucosa, muscularis (eerst circulaire, daarbuiten longitudinale laag), serosa/adventitia
Door welk epitheel wordt de mondholte bekleed?
Plaveiselepitheel
Niet verhoornd, behalve lippen en palatum
Type papillae op tong en hun functie
- Smaak: fungiformis, circumvallata, foliata
- Transport: filiformis
Letsel van de ventromediale hypothalamus leidt tot …
Hyperfagie (enorme eetlust)
Letsel van de laterale hypothalamus leidt tot …
Afagie
2 centra van/in hypothalamus
- Verzadigingscentrum: ventromediale hypothalamus, AgRP en NPY
- Hongercentrum: laterale hypothalamus, POMC en CART
Welke factoren beïnvloeden welke 1ste orde neuronen?
- Orexigene factoren stimuleren AgRP/NPY
- Anorexigene factoren stimuleren POMC/CART
Orexi- en anorexigene factoren
Orexigene: honger: stimuleren om te eten; ghreline
Anorexigene: verzadigd: onderdrukken hongergevoel; insuline, leptine, CCK, rek van maag-darmkanaal
Formule BMI
Gewicht in kilo / lengte in meter in het kwadraat
Bijv.:
130 kg en 1,85 m – > BMI 38
Welke zenuw verzorgt de motoriek van de tong?
N. hypoglossus (XII)
Welke speekselklier wordt door welke zenuw geïnnerveerd?
- Gl. parotis: n. glossopharyngeus
- Gl. submandibularis: n. facialis
- Gl. sublingualis: n. facialis
(deze zenuwen zorgen voor parasympathische activatie)
Welke zenuw verzorgt het gevoel van het voorste deel (2/3) van de tong?
N. lingualis
Welke zenuw verzorgt de smaak van het voorste deel (2/3) van de tong?
N. facialis (via chorda tympani)
Welke zenuw verzorgt de smaak en het gevoel van het achterste deel (1/3) van de tong?
N. glossopharyngeus
Wat zijn de extrinsieke tongspieren (4)?
M. palatoglossus, m. hyoglossus, m. genioglossus, m. styloglossus
Welke palatumspier ligt meer mediaal?
M. veli levator palatini
Welke 2 ruimtes verbindt de buis van Eustachius / tuba auditiva?
Nasopharynx en middenoor
Waar liggen de plexus van Meissner en van Auerbach?
- plexus van Meissner: overgang van submucosa naar muscularis
- plexus van Auerbach: tussen circulaire en longitudinale laag van muscularis.
Waar in de tractus digestivus zijn villi?
Duodenum, jejunum en ileum
Functie: oppervlaktevergroting (voor opname van voedingsstoffen)
Typen cellen in de maag en hun functie/product
Van boven naar beneden:
- Slijmnap cellen
- Pariëtale cellen: maken zoutzuur
- Hoofdcellen: maken pepsinogeen en lipase
- Endocriene cellen
Met welk type epitheel is de anus bekleed?
Plaveiselepitheel
Wat is melena?
Zwarte ontlasting
Wat is een adenocarcinoom?
Welk deel v/d dunne darm komt eerst: ileum of jejunum?
… - duodenum - jejunum - ileum - colon - …
Dus eerst jejunum, dan ileum
Wat zijn de functies van de pancreas?
- Vertering (exocrien)
- Bloedsuikerregulatie (endocrien)
2 celtypen in duodenum en hun functie
In welke fasen kun je het slikproces opdelen?
- Orale fase: vrijwillig
- Faryngeale fase: onvrijwillig
- Oesofagiale fase: onvrijwillig
Typen innervatie van glad spierweefsel
Wat zijn de 2 kenmerken van achalasie?
- Geen peristaltiek
- Geen LES relaxatie
3 manieren van behandeling achalasie
- Pharmacologisch (calciumblokkers, nitraten, botox)
- Pneumatische dilatatie (ballon opblazen ter hoogte van onderste sfincter)
- (Chirugische) myotomie (sfincter doorsnijden)
Wat zijn oorzaken van dysfagie/passageklachten?
Wat is een Barrett slokdarm?
Metaplasie; verandering van plaveiselepitheel naar cilindrisch epitheel????
Definitie van een ulcus
Een defect in het epitheel:
- met diameter ≥ 0,5 cm
- doordringen tot in de submucosa
Oorzaken van een maagzweer
- Gebruik van NSAID’s (nu meest voorkomende oorzaak)
- Infectie met h. pylori
Minder vaak voorkomend: maagkanker, andere infectie (CMV), ischemie e.a.
Behandelmogelijkheden bloedend ulcus
- Injectie therapie: adrenaline
- Thermische therapie: goldprobe, argon plasma coagulatie
- Mechanische therapie: clip
Behandelen met 2 modaliteiten: adrenaline en thermische of mechanische om rebleed te voorkomen
Eradicatie h. pylori
Triple therapie met 2 antibiotica
Wat simuleert de pariëtale cel (tot secretie HCl)?
Histamine
Door welke cel wordt histamine afgegeven?
EC cel
(enterochromaffine cel)
Waardoor wordt de EC cel gestimuleerd?
- N. vagus
- Gastrine
Fasen van maagzuursecretie
Cefale, gastrische en intestinale fase
Hoe wordt de maagwand beschermd tegen zoutzuur en pepsine?
- Mucuslaag
- Uitscheiding van bicarbonaat door de muceuze cel
Gereguleerd door prostaglandine E2 (PGE2)
Meest voorkomende symptomen CRC
- Veranderd ontlastingspatroon
- Bloedverlies
- Buikpijn
Wat zijn de 2 redenen om te starten met dikke darmkankerscreening?
-
Wat zijn de normaalwaardes voor hemoglobine?
Man: 8,6-10,5 mmol/L
Vrouw: 7,5-9,5 mmol/L
Zwanger: >6,5 mmol/L
Normale MCV
80-100 fL
Voorkeur medicatie behandeling fistels
Anti-TNF: infliximab, adalimumab
Wat moet je uitsluiten voordat je start met anti-TNF?
Tuberculose, hiv, hepatitis B/C
Oorzaken microcytaire anemie
IJzergebrek, hemoglobinopathie (thalassemie), anemie van de chronische ziekte
Oorzaken normocytaire anemie
Acute bloeding, nierziekte, anemie van de chronische ziekte, infiltratie beenmerg door maligniteit, MDS, hemolyse zonder reticulocytose, sikkelcelanemie, aplastische anemie
Oorzaken macrocytaire anemie
Vitamine B12 deficiëntie, foliumzuur deficiëntie, alcohol, hypothyeroïdie, MDS, hemolyse met reticulocytose (& chemotherapie)
Verschillen tussen PBC en PSC
PBC:
–> Vooral bij vrouwen (90%)
–> Kleine galwegen
–> Intrahepatische galwegen
–> Behandeling met UDCA effectief bewezen
PSC:
–> Vooral bij mannen
–> Jongere leeftijd (gem. 39)
–> Middelmatige en grote galwegen
–> Intra- en extrahepatische galwegen
–> Patiënten hebben vaak IBD (m.n. colitis ulcerosa)
Allebei auto-immuun.
Waar is het verzadigingscentrum gelokaliseerd?
In de ventromediale hypothalamus
(Verzadigingscentrum in Ventromediale hypothalamus)
Waar is het hongercentrum gelokaliseerd?
In de laterale hypothalamus
Hersenzenuwen en hun nummers (belangrijke voor dit blok)
N. …
facialis VII
glossopharyngeus IX
vagus X