1C1 Flashcards
‘Functie’ van kauwen
- Kleinere brokken
- Groter oppervlakte
- Mengen met speeksel en enzymen
4 kauwspieren
masseter, temporalis, pterygoideus med., pterygoideus lat.
Door welke hersenzenuw worden de kaakspieren geïnnerveerd?
n. V (trigeminus)
Wat zijn de extrinsieke tongspieren?
palatoglossus, hyoglossus, genioglossus, styloglossus
Welke hersenzenuw innerveert de smaak van het voorste deel van de tong?
N. facialis (VII)
Welke hersenzenuw innerveert het gevoel van het voorste deel van de tong?
N linguinalis (V3)
Welke hersenzenuw innerveert de smaak en het gevoel van het achterste deel van de tong?
N. glossopharyngeus (IX)
Welke hersenzenuw innerveert de motoriek van het grootste deel v/d tong?
N. hypoglossus (XII)
Welke ducti komen uit in papil van Vater?
Ductus choledochus en ductus pancreaticus (ductus van Wirsung)
Welke structuren/organen liggen intraperitoneaal?
- Maag (secundair)
- Milt
- Lever
- Jejunum
- Ileum
- Caecum + appendix
- Colon transversum
- Colon sigmoideum
- Cauda pancreas
- V. mesenterica inferior
Welke structuren/organen liggen retroperitoneaal?
- Nieren (primair)
- Pancreas (grotendeels; kop)
- Duodenum (secundair)
- Colon ascendens (secundair)
- Colon descendes (secundair)
- Rectum (subperitoneaal)
Takken truncus coeliacus
- A. gastrica sinistra
- A. hepatica communis
- A. lienalis/splenica
Begrenzingen bursa omentalis
- Ventraal (voorkant): omentum minus + gaster (/lig. gastro-colica)
- Dorsaal (achterkant): pancreas
- Craniaal (bovenkant): lever
- Caudaal (onderkant): colon transversum
- Lateraal (links): milt
- Mediaal (rechts): foramen epiploicum (opening)
Waaruit bestaat het omentum minus?
Lig. hepatogastricum en lig. hepatoduodenale
Uit welke lagen bestaat de tractus digestivus?
Van buiten naar binnen:
Mucosa, submucosa, muscularis (eerst circulaire, daarbuiten longitudinale laag), serosa/adventitia
Door welk epitheel wordt de mondholte bekleed?
Plaveiselepitheel
Niet verhoornd, behalve lippen en palatum
Type papillae op tong en hun functie
- Smaak: fungiformis, circumvallata, foliata
- Transport: filiformis
Letsel van de ventromediale hypothalamus leidt tot …
Hyperfagie (enorme eetlust)
Letsel van de laterale hypothalamus leidt tot …
Afagie
2 centra van/in hypothalamus
- Verzadigingscentrum: ventromediale hypothalamus, AgRP en NPY
- Hongercentrum: laterale hypothalamus, POMC en CART
Welke factoren beïnvloeden welke 1ste orde neuronen?
- Orexigene factoren stimuleren AgRP/NPY
- Anorexigene factoren stimuleren POMC/CART
Orexi- en anorexigene factoren
Orexigene: honger: stimuleren om te eten; ghreline
Anorexigene: verzadigd: onderdrukken hongergevoel; insuline, leptine, CCK, rek van maag-darmkanaal
Formule BMI
Gewicht in kilo / lengte in meter in het kwadraat
Bijv.:
130 kg en 1,85 m – > BMI 38
Welke zenuw verzorgt de motoriek van de tong?
N. hypoglossus (XII)
Welke speekselklier wordt door welke zenuw geïnnerveerd?
- Gl. parotis: n. glossopharyngeus
- Gl. submandibularis: n. facialis
- Gl. sublingualis: n. facialis
(deze zenuwen zorgen voor parasympathische activatie)
Welke zenuw verzorgt het gevoel van het voorste deel (2/3) van de tong?
N. lingualis
Welke zenuw verzorgt de smaak van het voorste deel (2/3) van de tong?
N. facialis (via chorda tympani)
Welke zenuw verzorgt de smaak en het gevoel van het achterste deel (1/3) van de tong?
N. glossopharyngeus
Wat zijn de extrinsieke tongspieren (4)?
M. palatoglossus, m. hyoglossus, m. genioglossus, m. styloglossus
Welke palatumspier ligt meer mediaal?
M. veli levator palatini
Welke 2 ruimtes verbindt de buis van Eustachius / tuba auditiva?
Nasopharynx en middenoor
Waar liggen de plexus van Meissner en van Auerbach?
- plexus van Meissner: overgang van submucosa naar muscularis
- plexus van Auerbach: tussen circulaire en longitudinale laag van muscularis.
Waar in de tractus digestivus zijn villi?
Duodenum, jejunum en ileum
Functie: oppervlaktevergroting (voor opname van voedingsstoffen)
Typen cellen in de maag en hun functie/product
Van boven naar beneden:
- Slijmnap cellen
- Pariëtale cellen: maken zoutzuur
- Hoofdcellen: maken pepsinogeen en lipase
- Endocriene cellen
Met welk type epitheel is de anus bekleed?
Plaveiselepitheel
Wat is melena?
Zwarte ontlasting
Wat is een adenocarcinoom?
Welk deel v/d dunne darm komt eerst: ileum of jejunum?
… - duodenum - jejunum - ileum - colon - …
Dus eerst jejunum, dan ileum
Wat zijn de functies van de pancreas?
- Vertering (exocrien)
- Bloedsuikerregulatie (endocrien)
2 celtypen in duodenum en hun functie
In welke fasen kun je het slikproces opdelen?
- Orale fase: vrijwillig
- Faryngeale fase: onvrijwillig
- Oesofagiale fase: onvrijwillig
Typen innervatie van glad spierweefsel
Wat zijn de 2 kenmerken van achalasie?
- Geen peristaltiek
- Geen LES relaxatie
3 manieren van behandeling achalasie
- Pharmacologisch (calciumblokkers, nitraten, botox)
- Pneumatische dilatatie (ballon opblazen ter hoogte van onderste sfincter)
- (Chirugische) myotomie (sfincter doorsnijden)
Wat zijn oorzaken van dysfagie/passageklachten?
Wat is een Barrett slokdarm?
Metaplasie; verandering van plaveiselepitheel naar cilindrisch epitheel????
Definitie van een ulcus
Een defect in het epitheel:
- met diameter ≥ 0,5 cm
- doordringen tot in de submucosa
Oorzaken van een maagzweer
- Gebruik van NSAID’s (nu meest voorkomende oorzaak)
- Infectie met h. pylori
Minder vaak voorkomend: maagkanker, andere infectie (CMV), ischemie e.a.
Behandelmogelijkheden bloedend ulcus
- Injectie therapie: adrenaline
- Thermische therapie: goldprobe, argon plasma coagulatie
- Mechanische therapie: clip
Behandelen met 2 modaliteiten: adrenaline en thermische of mechanische om rebleed te voorkomen
Eradicatie h. pylori
Triple therapie met 2 antibiotica
Wat simuleert de pariëtale cel (tot secretie HCl)?
Histamine
Door welke cel wordt histamine afgegeven?
EC cel
(enterochromaffine cel)
Waardoor wordt de EC cel gestimuleerd?
- N. vagus
- Gastrine
Fasen van maagzuursecretie
Cefale, gastrische en intestinale fase
Hoe wordt de maagwand beschermd tegen zoutzuur en pepsine?
- Mucuslaag
- Uitscheiding van bicarbonaat door de muceuze cel
Gereguleerd door prostaglandine E2 (PGE2)
Meest voorkomende symptomen CRC
- Veranderd ontlastingspatroon
- Bloedverlies
- Buikpijn
Wat zijn de 2 redenen om te starten met dikke darmkankerscreening?
-
Wat zijn de normaalwaardes voor hemoglobine?
Man: 8,6-10,5 mmol/L
Vrouw: 7,5-9,5 mmol/L
Zwanger: >6,5 mmol/L
Normale MCV
80-100 fL
Voorkeur medicatie behandeling fistels
Anti-TNF: infliximab, adalimumab
Wat moet je uitsluiten voordat je start met anti-TNF?
Tuberculose, hiv, hepatitis B/C
Oorzaken microcytaire anemie
IJzergebrek, hemoglobinopathie (thalassemie), anemie van de chronische ziekte
Oorzaken normocytaire anemie
Acute bloeding, nierziekte, anemie van de chronische ziekte, infiltratie beenmerg door maligniteit, MDS, hemolyse zonder reticulocytose, sikkelcelanemie, aplastische anemie
Oorzaken macrocytaire anemie
Vitamine B12 deficiëntie, foliumzuur deficiëntie, alcohol, hypothyeroïdie, MDS, hemolyse met reticulocytose (& chemotherapie)
Verschillen tussen PBC en PSC
PBC:
–> Vooral bij vrouwen (90%)
–> Kleine galwegen
–> Intrahepatische galwegen
–> Behandeling met UDCA effectief bewezen
PSC:
–> Vooral bij mannen
–> Jongere leeftijd (gem. 39)
–> Middelmatige en grote galwegen
–> Intra- en extrahepatische galwegen
–> Patiënten hebben vaak IBD (m.n. colitis ulcerosa)
Allebei auto-immuun.
Waar is het verzadigingscentrum gelokaliseerd?
In de ventromediale hypothalamus
(Verzadigingscentrum in Ventromediale hypothalamus)
Waar is het hongercentrum gelokaliseerd?
In de laterale hypothalamus
Hersenzenuwen en hun nummers (belangrijke voor dit blok)
N. …
facialis VII
glossopharyngeus IX
vagus X
Wat zijn de 2 kenmerken van (klassieke) achalasie?
- Geen peristaltiek (aperistalsis)
- Geen LES (onderste slokdarmsfincter) relaxatie
Welke speekselklieren zijn sereus, mucineus of sero-mucineus?
Glandula …
parotis: sereus
submandibularis: sero-mucineus
sublingualis: sero-mucineus
Syndroom van Sjögren
Chronische ontsteking (speeksel)klieren (–> verminderde speekselproductie), problemen met slikken, auto-immuun
Door welk type cel wordt histamine geproduceerd?
Enterochromaffine cel
Welke arterie verzorgt bloedvoorziening van curvata minor van de maag en welke de curvata major?
- Curvata minor: a. gastrica sinistra en dextra
- Curvata major: a. gastro-omentalis dextra?
Wat betekent postprandiaal?
Na de maaltijd
Welke anale spier wordt onvrijwillig ontspannen?
M. sphincter analis interior
Wat is hemochromatose?
IJzerstapeling, kan leiden tot leverschade
Afwijkende ferritinegehalte en transferrineverzadiging zijn indicatief voor erfelijke hemochromatose.
Welk hormoon stimuleert de afgifte
Behandeling van PBC
UDCA (ursodeoxycholzuur)
Definitie diarree
≥ 3x ongevormde ontlasting per dag of meer dan > 200 g/dag ontlasting
Wanneer verhoogd risico op dehydratie en wanneer dehydratie
Cholecystolithiasis vs. choledocholithiasis
Cholecystolithiasis: galstenen in galblaas
Choledocholithiasis: galstenen in galwegen
Welke structuren lopen door het ligamentum hepatoduodenale?
- A. hepatica propria
- Ductus choledochus
- V. portae
Wat zijn de 3 takken van de n. trigeminus?
Van boven naar beneden:
- n. ophthalmicus
- n. maxillaris
- n. mandibularis
Welke leverkwab zit boven: lob. caudatus of lob. quadratus?
Lob. caudatus (lob. quadratus zit naast galblaas)
Normale diameter galweg
< 7 mm?
Intra- vs. extrahepatische cholestase
Intrahepatisch:
Extra-hepatisch: obstructie
Double duct sign
Dilatatie van ductus choledochus én van ductus pancreaticus (door obstructie)
(red flag: altijd denken aan kanker)
Wanneer is (neonatale) icterus pathologisch?
- Ontstaat binnen 24u
- Bilirubine>200 micromol/L na 24u bij voldragen baby
- Stijging met >100 micromol/L per 24u
Behandeling van (acute) pouchitis
Antibiotica (metronidazol of ciproxin/ciprofloxacine)
Endocriene vs. exocriene deel maag
- Exocrien: corpus (en fundus?)
–> Hoofdcel: pepsinogeen, maaglipase
–> Pariëtale cel: HCl, IF - Endocrien: antrum
–> D-cel: somatostatine
–> G-cel: gastrine
Waardoor wordt de enterochromaffiene cel?
- N. vagus / vagale stimulatie
- Gastrine
Ongeconjugeerd vs. geconjugeerd bilirubine
Ongeconjugeerd: vetoplosbaar, toxisch voor hersenen
Geconjugeerd: wateroplosbaar (wordt uitgescheiden)
Oorzaken van te hoog ongeconjugeerd bilirubine (–> icterus)
- Te hoog aanbod erytrocyten
- Erytrocyten gaan te snel kapot
- Gestoorde conjugatie
Wat is een enterocyt?
Darmcel
Wat knipt α-amylase?
α-1,4
Behalve naast α-1,6 of eindstandig α-1,4
Waaruit bestaat sucrose?
Glucose & fructose
(sucrose = saccharose)
3 peptidases/proteases
- Endopeptidases
- Carboxypeptidases
- Aminopeptidases
Wat doet enterokinase?
Zet trypsinogeen om in trypsine
Acinaire vs. ductulaire secretie pancreas
- Acini: spijsverteringsenzymen
- Ductuli: bicarbonaat
Exocrien vs. endocrien pancreas
Endocrien: bloedsuikerregulatie
Exocrien: acini en ductuli (spijsverteringsenzymen en bicarbonaat)
Exocrien vs. endocrien maag
Endocrien: antrum (gastrine en somatostatine)
Exocrien: corpus (HCl, IF, enzymen maaglipase en pepsinogeen)
Waardoor wordt de ductulaire pancreassecretie gestimuleerd en geremd?
Stimulatie: secretine en guanyline
Remming: somatostatine
Verschillen tussen ileum en jejunum
Jejunum:
- Roze
- Weinig arcades
- Lange vasa recta
- Grotere diameter
- Meer plicae/plooien
Ileum:
- Grijzig
- Veel arcades
- Korte vasa recta
- Dik mesenterium (bevat meer vet)
- Lymfeknopen (Peyer’s patches)
Pyramide medicamenteuze behandeling IBD
- operatie
- biologicals
- AZA/azathiopurine of 6-MP/mercaptopurine of MTX/methotrexaat
- prednison of budesonide
- 5-ASA/mesalazine of sulfasalazine
Welk onderzoek gebruik je om fisteling in beeld te brengen?
MRI
Welke vorm bilirubine is gevaarlijk/toxisch voor hersenen?
Ongeconjugeerd, want vet-oplosbaar (kan bloed-hersenbarrière passeren)
Door welke zenuw wordt de m. buccinator geïnnerveerd?
N. facialis (n. VII)
Oorzaak van sikkelcelziekte
Mutatie in het gen dat codeert voor de bètaketen van hemoglobine
Welk hormoon stimuleert en welk hormoon remt de eetlust?
Stimulatie: ghreline
Remming: leptine, insuline
Oorzaken van vetzucht
- Afwijking in de hypothalamus
- Erfelijke afwijking in het Ob gen
- Lifestyle keuze
- Ontwikkelsstoornis/hyperplasie
Ligt de oesophagus ventraal of dorsaal van de trachea?
Dorsaal (oesophagus ligt achter de trachea)
In welk deel van de tractus digestivus zijn Peyer’s patches?
Alleen in ileum
Complicaties van h. pylori infectie
Van meest naar minst voorkomend:
- Atrofische gastritis
- Ulcus duodeni of ventriculi
- Maagkanker
- Maaglymfoom
Functies van CCK
- Remt de maagzuursecretie
- Stimuleert acinaire secretie pancreas
- Zorgt voor contractie galblaas
- Zorgt voor relaxatie sfincter van Oddi
Hoe wordt in de pancreas voorkomen dat autodigestie optreedt? (3 dingen)
- Afgifte als inactieve pro-enzymen
- Intracellulaire opslag in zymogenen/membraanblaasjes
- Aanwezigheid van trypsine inhibitor
Welke verteringsenzymen worden door de pancreas uitgescheiden?
- Amylase (glycogeen, zetmeel)
- Lipase (vetten)
- Trypsine (eiwitten)
Waartussen loopt het omentum majus?
Maag en colon transversum
Wanneer is er sprake van chronische ondervoeding?
Lengte naar leeftijd < -2 SD
Waar zit vitamine B12 in?
Vlees, eieren, zuivelproducten
Waar zit foliumzuur in?
Bladgroenten, orgaanvlees, bonen, noten
Welke structuren lopen door het lig. hepatoduodenale?
V. portae, ductus choledochus, a. hepatica propria
Wat is de meest voorkomende mutatie die CF veroorzaakt?
ΔF508
Bij welke speekselklieren horen de caruncula sublingualis?
Gl. submandibularis (uiteinde van de ductus submandibularis)
Bij welke speekselklieren horen de ducti sublingualis minores?
Gl. sublingualis
Welke papil op de tong heeft (als enige) geen smaakpapillen?
Filiforme papil
Uit welke lagen bestaat de mucosa?
- Epitheel
- Lamina propria
- Muscularis mucosae
Wat doet leptine?
Het remt afgifte van NPY en stimuleert expressie van CART
ERCP
Geen diagnosticum, alleen gebruikt bij behandeling (bijv. galstenen verwijderen of stents plaatsen)
Multiunit vs. unitary innervatie glad spierweefsel
Multiunit:
Weinig intracellulaire koppeling, fijne spiercontrole (iris, piloerector spier)
Unitary:
Veel intracellulaire koppeling (gap junctions), gecoördineerde contractie (darmkanaal)
2 typen maagzuurremmers
- Histamine receptor antagonist (ranitidine)
- PPI (omeprazol): pro-drug, wordt bij lage pH actief
Hoe zorgt NSAID-gebruik voor ulcera?
NSAID’s remmen productie van mucines
Geprotoneerd in zuur milieu, ongeladen, kan cel in. In cel: proton komt vrij (want pH ong. 7), NSAID kan niet meer terug. NSAID’s remmen COX-1, dat PGE2 maakt. Dus synthese van PGE2 geblokkeerd. Beschermende laag wordt dunner: maakt maagwand gevoelig voor effect van zuur ( maagzweren).
Regulatie van acinaire en ductulaire secretie pancreas
- Acinaire secretie: ACh & CCK
- Ductulaire secretie (met CFTR): secretine en guanyline
2 celtypen in duodenum
I-cel: CCK
S-cel: secretine
Conjugatie van bilirubine
Een of twee (BMG) glucuronzuur groepen worden in de levercellen (hepatocyten) aan bilirubine gekoppeld. Dit proces noemen we glucuronering en gaat via het leverenzym uridine-difosfo-glucuronyltransferase (UGT1A1). Deze glucuronering kan alleen in de hepatocyten plaatsvinden.
Wat is de belangrijkste complicatie van ERCP en hoe verklein je de kans daarop?
Post-ERCP pancreatitis
Kans halveren door vooraf NSAID te geven
Diagnose acute pancreatitis
Serum lipase en amylase > 3 ULN
Klinische kenmerken
Hoe ontstaat ascites bij levercirrose?
Portale hypertensie met dilatatie van mesenteriaal vaatbed & (perifere) arteriën –> activatie van RAAS om vaatbed te vullen: vasthouden van zout en water –> overloop van vocht in buik.
Hoe ontstaat portale hypertensie?
Portale hypertensie als druk > 12 mmHg
Vooral door levercirrose: verhoogde weerstand –> stijging druk
Wat is HCC?
Hepatocellulair carcinoom
Bijna altijd bij mensen met cirrose of chronische hepatitis
Hoe worden galzouten gemaakt?
Vanuit cholesterol
Conjugatie en deconjugatie van galzouten
Conjugatie –> ↑ polariteit –> ↑ emulgerende werking
Deconjugatie –> minder hydrofiel –> makkelijker over plasmamembraan opgenomen
Terugresorptie van galzouten
- Ileum:
–> IBAT
–> Na+-afhankelijk
–> geconjugeerd
–> overgrote deel - Jejunum en colon:
–> diffusie
–> ongeconjugeerd
Welke cellen produceren intrisic factor (IF)?
Pariëtale cellen
2 type transporters van monosachariden
SGLT-1:
–> glucose en galactose
–> secundair actief
–> tegen concentratiegradiënt in
–> m.b.v. natriumgradiënt
GLUT-5
–> fructose
–> passief
Peptidases/proteases
Aminopeptidases:
–> vanaf N-terminus
–> dunne darm
Endopeptidases (o.a. trypsine, pepsine)
–> middenin
–> maag en pancreas
Carboxypeptidases:
–> vanaf C-terminus
–> pancreas
Waaruit zijn zetmeel, glycogeen, sucrose en lactose opgebouwd?
- Zetmeel en glycogeen: D-glucose
- Sucrose: glucose + fructose
- Lactose: glucose + galactose
Colitis ulcerose vs. M. Crohn
Colitis ulcerosa
- Colon
- Continu
- Oppervlakkig
- Rectum altijd aangedaam (CU ontwikkelt van distaal naar proximaal)
Crohn:
- Van mond tot kont
- Skip lesions (discontinu)
- Transmuraal
- Fisteling
- Perianaal abces
- Vaak extra-intestinale manifestaties (aften, artritis etc.)
- Granulomateuze ontsteking
Onderscheid osmotische en secretoire diarree
Osmotische diarree: fecale osmotische gap > 100 mosmol/kg
Secretoire diarree: fecale osmotische gap ≤ 50 mosmol/kg
Crypt en villus & secretie en absorptie
Crypt: secretie (zout en water naar buiten)
–> CFTR (Cl- eruit)
Villus: absorptie (zout en water naar binnen)
–> NHE3 (H+ eruit, Na+ erin)
–> DRA (bic eruit, Cl- erin)
Congenitale chloridorroe (CLD)
Afwezig DRA
Apicale transporters villi en crypten
Crypt (secretie):
- CFTR: Cl- naar buiten
Villus (absorptie):
- NHE3: Na+ naar binnen, H+ naar buiten
- DRA: HCO3- naar buiten, Cl- naar binnen
Transporters opname monosachariden
Apicaal:
- GLUT-5: fructose
- SGLT1: glucose, galactose (Na+-gekoppeld)
Basolateraal:
- GLUT-2: fructose, glucose, galactose
Basolaterale afgifte van verteringsproducten van vetten door de enterocyt
LCT: afgifte chylomicronen naar de lymfe (luminaal passief)
MCT: afgifte van glycerol en FFA aan het bloed
Waarvan is de opname en afgifte van zuurstof afhankelijk?
- Zuurstofspanning
- pH
- Temperatuur
- 2,3-DPG
Lage pH, hoge temperatuur en veel 2,3: zuurstof laat makkelijker los (rechtsverschuiving zuurstofverzadigingscurve).
Methotrexaat
- Immunosuppressivum
- Alleen bij M. Crohn
- Teratogeen
Infliximab
- Anti-TNF
- Biological
- Als prednison niet werkt als inductie
- Bij fisteling
- Vooraf testen op TBC/tuberculose
- Het risico om melanoom te krijgen bij infliximab monotherapie is licht verhoogd t.o.v. mensen die het medicijn niet gebruiken.
- Geeft (net als azathioprine) verhoogde kans op pancreatitis?
Wat geef je aan IBD-patiënt die niet goed reageert op prednison en infliximab (als inductie)?
Tacrolimus of ciclosporine
Ezelsbruggetje risicofactoren galstenen
5 F’s: fat, fair, female, fertile, forty
Medische term voor galstenen
Cholelithiasis
- Cholecystolithiasis: in galblaas
- Choledocholithiasis: in galwegen
‘Typen’ pancreascarcinoom bij diagnose
- (primair) resectabel (10-20%)
- LAPC (30%)
- gemetastaseerd (50%)
Behandeling resectabel en LAPC: chemotherapie. Bij LAPC en gemetastaseerde ong. verdubbeling mediane overleving met (palliatieve) chemotherapie
Welke loopt meer mediaal? M. levator veli palatini of m. tensor veli palatini?
M. levator veli palatini loopt mediaal van m. tensor veli palatini
Malabsorptie bij enterokinasedeficiëntie
Malabsorptie van vetten en eiwitten (trypsinogeen wordt niet omgezet in trypsine, wat normaal gesproken lipase activeert)
Meest voorkomende oorzaken voor ontstaan van acute en chronische pancreatitis
Acute: galstenen (en alcohol)
Chronische: overmatig alcoholgebruik
Transport van aminozuren en oligopeptiden over de enterocyt
Aminozuren:
- Apicaal: Na+-afhankelijk
- Basolateraal: passief
Oligopeptiden:
- Apicaal: H+-afhankelijk (PepT1)
- Basolateraal: passief
Zweet bij CF-patiënten
Normaal gesproken: zweet hypotoon t.o.v. bloed
Bij CF: zweet isotoon t.o.v. bloed
Waar divertikel van Meckel
Ileum
Structuren in portaalveld (portale trias)
- Galweg
- A. hepatica tak
- V. portae tak
Direct en indirect bilirubine
Direct: geconjugeerd
Indirect: ongeconjugeerd
Bloedgroepantagonisme
Antistoffen:
AB: anti-A & anti-B
A: anti-B
B: anti-A
O: geen
Dus bijv. AB0-antagonisme bij:
moeder met AB of moeder met A en kind met O
Pylorushypertorfie
- Niet-gallig braken
- Vaker bij meisjes dan bij jongens
- Hypochloremische alkalose
Wat is belangrijker bij diagnostiek van coeliakie: HLA-typering of anti-tissue transglutaminase?
Anti-tissue transglutaminase
