19.12

Question 1

wydarzenia Heinricha
1. co to jest
2. skąd o nim wiemy
3. co się działo
4. dlaczego się to działo
5. co ile
6. hipotezy

Answer 1

1. przejaw niestabilności klimatu w ostatnim zlodowaceniu
2. w osadzie północnego atlantyku gruboziarnistego materiału dostarczonego z lądu
3. transportowany materiał przez odzielające się od lądolodu laurentyjskiego góry lodowe
4. zwiększony zasięg zimnych wód - pozwalało na dalsze wynoszenie gór
5. cykl 8-9 tys. lat
6. a) wzrost masy lądolodu
   b) podniesienie pozomu morza w wyniku ocieplenia i osłabienie struktury lodu
   c) uwolnienie wód słodkich z lądolodu–> zaburzenie cyrkulacji termohalinowej

Question 2

wydarzenia Dansgaarda-Oeshgera
1. co to
2. skąd wiadomo
3. co ile
4. co reprezentują
5. kiedy występują

Answer 2

1. gwałtowne epizody ociepleń, wzrost temperatury o 8 stopni w przeciągu 40 lat
2. 18 O/16 O z rdzeni Grenlandzkich
3. cyklicznie co 1470 lat
4. zmiany cyrkulacji na Atlantyku
5. tuż po Heinrichu

Question 3

Wydarzenia Bonda
1. co to
2. skąd wiadomo
3. co ile
4. z jakiego powodu
5. najważniejsze wydarzenia

Answer 3

1. cykliczne ochłodzenia w holocenie
2. na podstawie zmian wielkości depozycji materiału eratycznego z gór lodowych (IRD - ice rafted deposit)
3. 1470 +/- 500 lat
4. zaburzenia cyrkulacji termohalinowej w N atlantyku
   + osłabienie monsunów, susze na bliskim wschodzie, zmiany w roślinności w N Ameryce
5. 400 lat temu - mała epoka lodowcowa
   1400 - ciemne stulecie, wędrówki ludów
   2800 - zimna epoka żelaza
   4200 - pustynnienie Sahary, upadek starego państwa w Egipcie
   5900 - migracje nomadów
   8200 - największe ochłodzenie w holocenie
   9400 - transgresja lodowców w Norwegii

Question 4

wskaźnik AMO (NAO)
1. rozwinięcia skrótów
2. co to
3. NAO dodatni
4. NAO ujemny

Answer 4

1. wielodekadowa oscylacja atlantycka (Antaltic Multidecadal Oscillation) / północnoatlantycka oscylacja NAO (North Atlantic Oscilation)
2. anomalne ciśnienia między wyżem subtropikalnym a niżem polarnym (islandzkim) głównie w sezonie zimowym
3. NAO( dodatni) - silny wyż subtropikalny (azorski) i silny niż islandzki –> silne wiatry na północ,
   Europa E wybrzeża USA : ciepłe i wilgotne zimy
   N Kanada i grenlandia: zimne i suche zimy
4. NAO (ujemny) - słaby wyż subtropikalny, słaby niż polarny –> łagodny wiatr
   Europa i E wybrzeża USA : zimna i sucha zima
   N Kanada i grenlandia : łagodniejsze zimy

Question 5

el nino
1. co to
2. co ile
3. el nino
4. la nina

Answer 5

1. zmiany temperatur wody w strefie tropikalnej we E części Oceanu Spokojnego
2. 3-7 lat
3. El-nino
   - faza ciepła
   - wysokie ciśnienia na E pacyfiku
   - silne monsuny
   - stabilny upewlling
   - deszcze ciepło w Ameryce S
   - sucho w Australi
4. La- Nina
   - faza zimna
   - powodzie i Ulewy w Australi
   - szusza w S Ameryce

Question 6

dekaldalna oscylacja pacyficzna
1. skrót
2. co ile
3. dodatnia
4. ujemna
5. co to

Answer 6

1. PPO - pacific decadal oscilation
2. 20-30 lat
3. dodatnia - w USA ciepło, w Azji zimno
4. ujemna - w USA zimno, w Azji ciepło
5. jak el nino ale na Pacyfiku