1.3 New words

Question 1

to be free

For example: a taxi is free or a chair in a cafe is free.

Answer 1

အားတယ်

à-deh

Question 2

to be pretty

“something in a shop is pretty”

Answer 2

လှတယ်

hlà-deh

Question 3

to be hot (taste)

“spicy”

Answer 3

စပ်တယ်

saq-teh

Note: After a word endingin -q the suffix -deh is pronounced -teh.

Question 4

to like

“to like something”

Answer 4

ကြိုက်တယ်

caiq-teh

Note: After a word endingin -q the suffix -deh is pronounced -teh.

Question 5

It’s free, isn’t it?

Yes, it is.

Answer 5

အားတယ်နော်။

à-deh-naw

ဟုတ်ကဲ့။ အားပါတယ်။

Houq-kéy. à-ba-deh.

Question 6

it’s pretty, isn’t it? Yes, it is.

Answer 6

လှတယ်နော်။

hlà-deh-naw

ဟုတ်ကဲ့။ လှပါတယ်။

Houq-kéy. hlà-ba-deh.

Question 7

It’s hot (spicy), isn’t it?

Yes, it is.

Answer 7

စပ်တယ်နော်။

saq-teh-naw

ဟုတ်ကဲ့။ စပ်ပါတယ်။

Houq-kéy. saq-pa-deh.

Notes: Voicing rule exception: it does not operate when the first syllable ends in -q.

eg စပ်ပါတယ်။ is saq-pa-deh not saq-ba-deh

Question 8

You like it, don’t you?

Yes, I do.

Answer 8

ကြိုက်တယ်နော်။

caiq-teh-naw?

ဟုတ်ကဲ့။ ကြိုက်ပါတယ်။

Houq-kéy. caiq-pa-deh.

Question 9

Pronounciation point: Plain L and breathed L

လောင်တယ်၊

လှောင်တယ်

Answer 9

laun-deh

“to burn”

hlaun-deh

“to store away”

Question 10

Pronounciation point: Plain high tone and creaky high tone:

ရတယ်၊

ယားတယ်

Answer 10

yá-deh

“to be all right”

yà-deh

“to itch”

Question 11

၇

ခုနှစ်

Answer 11

7

k’un-hniq

Question 12

၈

ရှစ်

Answer 12

8

shiq

Question 13

ကိုး

၉

Answer 13

9

kò

Question 14

၁၀

တစ်ဆယ်

Answer 14

10

tas’eh

Question 15

၇ - ၈ - ၉ - ၁၀

ခုနှစ် - ရှစ် - ကိုး - တစ်ဆယ်

Answer 15

7 - 8 - 9 - 10

k’un-hniq shiq kò tas’eh

Question 16

၁ ၂ ၃ ၄ ၅

တစ် နုစ် သုံး လေး ငါး

၆ ၇ ၈ ၉ ၁၀

ခြောက် ခုနှစ် ရှစ် ကိုး တစ်ဆယ်

Answer 16

1 2 3 4 5

tiq hniq thòun lé ngà

6 7 8 9 10

c’aug k’un-hniq shiq kò tas’eh

Question 17

Pronounciation point: Vowels o and aw:

အိုတယ်၊ အော်တယ်

Answer 17

o-deh

to be old

aw-deh

to shout