1. tími Flashcards
Hvað er fjármálaréttur ?
Réttarsvið sem fjallar um lagareglur á sviði fjármálaþjónustu.
Réttarsvið fjármála réttar nær yfir:
- Bankalöggjöf
- Lög um vátryggingarstarfsemi og lífeyrissjóði
- Löggjöf um verðbréfaviðskipti og kauphallir!!
Fjármálaréttur er undirgrein fjármunaréttar
Hvað er verðbréfamarkaðsréttur ?
Fjallar um þær sérreglur sem gilda um viðskipti með fjármálagerninga.
Íslensk löggjöf á svipi verðbréfamarkaðsréttar er mótuð af tilskipunum ESB.
(Það er ekkert sjálfstætt sem kemur frá Íslendingum, þetta er allt tilskipunanir frá ESB).
Hvað eru réttarheimildir ?
Lög / Tilskipanir ESB Venja Fordæmi Lögjöfnun Meginreglur laga Eðli máls Reglugerðir Reglur FME og Nasdaq OMX Iceland Starfsreglur
Hverjir eru aðilar á verðbréfamarkaði ?
- Einstaklingar og fyrirtæki sem eru aðilar að eða milligöngumenn um verðbréfa viðskipti.
- Útgefendur fjármálagerninga, fjárfestar og fjármálafyrirtæki sem hafa leyfi til verðbréfamiðlunar. - Fyrirtæki sem annast skipulagningu og skráningu á viðskiptum á verðbréfamarkaði.
- Kauphallir, verðbréfamiðstöðvar og reikningsstofnanir. - Fyrirtæki sem sinna eftirliti með starfsemi á verðbréfamarkaði.
- FME, Kauphallir.
Innleiddar voru tvær tilskipanir frá ESB, hverjar ?
MiFID (Market for Financial Instruments Directive)
Gagnsæistilskipunin (Transparancy Directive)
Hvað er MiFID ?
MiFID er hluti af sérstakri aðgerðaráætlun ESB á sviði fjármálamarkaðar.
Hvert er meginmarkmið MiFID ?
- Tryggja skilvirkni á evrópskum fjármálamarkaði
- Auka yfirsýn og tiltrú fjárfesta á markaðnum
- Að öll viðskipti verði jafn skilvirk hvort sem aðilar að viðskiptunum eru í sama landi eða fleiri en einu landi á EES-svæðinu.
Hverjar eru helstu breytingar sem felast í MiFID ?
Fjármálafyrirtæki
- Leyfisskyld starfsemi útvíkkuð
- Evrópupassi fjármálafyrirtækja gildir víðar
- Fleiri afleiðusamningar heyra undir lögin
- Nýjar reglur um tilkynningar frá fjármálafyrirtækjum til eftirlitskyldra aðila
- Auknar kröfur gerðar til innra skipulags og viðskiptahátta.
Skipulegir markaðir og markaðstorg fjármálagerninga
- Skilið á milli tvenns konar markaða fyrir fjármálagerninga
Fjárfestingarráðgjöf
- Sambærilegar kröfur gerðar til þeirra sem veita fjárfestingarráðgjöf og reka fjármálafyrirtæki
Skyldur fjármálafyrirtækja varðandi framkvæmd verðbréfaviðskipta
- Markmið MiFID er að vernda viðskiptavini fjármálafyrirtækja
- Ýmsar meginreglur um viðskiptahætti fjármálafyrirtækja
Eftirlit í heimaríki og gistiríki
- Heimaríki hefur eftirlit með hvort farið sé að lögum og reglum
- Gistiríki hefur eftirlit með hvort farið sé eftir MiFID.
Hvert er meginmarkmið gagnsæistilskipuninar ?
Samræma kröfur um skyldu útgefenda til að veita upplýsingar og þar með stuðla að raunverulegum innri markaði
Auka vernd fyrir fjárfesta
Hverjar eru helstu breytingar sem felast í gagnsæistilskipuninni ?
Reglulegar upplýsingar útgefenda
- Birta ber ársreikning, árshlutareikning vegna fyrstu 6 mánaða reikningsársins og greinagerð frá stjórn
Aðrar skyldur útgefanda um veitingu upplýsinga
- Veita upplýsingar um útgáfu nýrra lána sem og nýrra ábyrgða og trygginga sem gengist er fyrir
- Birta breytingar á réttindum handhafa veðbréfa
Breyting á verulegum hlut atkvæðisréttar - flöggunarreglur
Ný framkvæmd á opinberri birtingu og geymslu upplýsinga
-Upplýsingaskyldan hvílir á útgefandanum
Sérhverjum útgefanda ber skylda til þess að hafa eitt ríki á EES-svæðinu sem heimaríki
Fjármálaréttarlögin taka til ?
Móttöku og miðlunar fyrirmæla frá viðskiptavinum um fjármálagerninga
Framkvæmd fyrirmæla fyrir hönd viðskiptavina
Viðskipti með fjármálagerninga fyrir eigin reikning
Hvað er fjármálagerningu ?
Verðbréf
Peningamarkaðsskjöl
Hlutdeildarskírteini
Afleiður
Hvað er verðbréf
Framseljanleg verðbréf sem hægt er að eiga viðskipti með á fjármagnsmarkaði, að undanskildum greiðsluskjölum, svo sem:
- Hlutabréf í fyrirtækjum og önnur verðbréf sem eru ígildi hlutabréfa í fyrirtækjum
- Skuldabréf eða skuld á verðbréfaformi
- Önnur verðbréf sem veita rétt til að kaupa og selja verðbréf eða leiða til uppgjörs í reiðufé sem ræðst af verðbréfum, gjaldmiðlum o.s.frv.
(Öll verðbréf þurfa að vera framseljanleg)
Hvað eru peningamarkaðsskjöl ?
Þeir flokkar gerninga sem viðskipti fara með á peningamarkaði, svo sem ríkisvíxlar, innlánsskírteini og viðskiptabréf að undanskildum greiðsluskjölum
Dæmi: Skuldabréf og víxlar
Hvað er hlutdeildarskírteini ?
„fjármálagerningur sem er staðfesting á tilkalli allra þeirra sem eiga hlutdeild í sjóði um sameiginlega fjárfestingu, eða einstakri deild hans, til verðbréfaeignar sjóðsins. Eigendur hlutdeildarskírteina eiga sama rétt til tekna og eigna sjóðsins, eða viðkomandi deildar, í hlutfalli við hlutdeild sína”
- Meginreglan er sú að hlutdeildarskírteini skulu innleyst að kröfu eigenda
- Innlausnarvirði hlutdeildarskírteina er markaðsvirði eigna sjóðsins (eða sjóðsdeildar) að frádregnum skuldum
Hvað eru afleiður ?
Valréttarsamningar
- Samningar um kaup/sölu á tiltekinni eign á ákveðnum tíma á fyrirfram ákveðnu verði
Framtíðarsamningar
- Staðlaðir framseljanlegir samningar sem fela í sér skyldu aðila um kaup/sölu á tiltekinni eign á ákveðnu verði á fyrirfram ákveðnum tíma
Framvirkur samningur
- Óframseljanlegir samningar sem fela í sér skyldu aðila um kaup/sölu á tiltekinni eign á ákveðnu verði á fyrirfram ákveðnum tíma
(spyr ekki beint í afleiður en þar að vita hvernig þær eru byggðar upp)
Hvað er eignastýring ?
Stjórnun verðbréfasafns í samræmi við fjárfestingarstefnu sem er fyrirframákveðin af viðskiptavin
Hvað er fjárfestingarráðgjöf ?
Persónulegar ráðleggingar til viðskiptavinar í tengslum við fjármálagerninga, hvort sem er að frumkvæði viðskiptavinarins eða þess sem þjónustuna veitir
Hvað eru fagfjárfestar ?
Viðskiptavinir sem búa yfir reynslu, þekkingu og sérfræðikunnáttu til að taka sjálfir ákvarðanir um fjárfestingar og meta áhættuna sem því fylgir
a) Lögaðilar sem hafa starfsleyfi eða sinna lögbundinni starfsemi á fjármálamörkuðum
b) Stór fyrirtæki sem uppfylla a.m.k tvö af eftirfarandi skilyrðum
- Heildartala efnahagsreiknings 1.847 mill. kr. eða hærri
- Hrein ársvelta er 365 m. kr. eða meiri
- Eigið fé er 185 m. kr. eða meira
=> Fjárhæðir bundnar EUR gengi 3. jan 2007 (92,37)
c) Ríkisstjórnir og sveitastjórnir, seðlabankar og ýmsar alþjóðastofnanir (AGS, Seðlabanki Evrópu)
d) Aðrir stofnanafjárfestar sem hafa það að aðalstarfi að fjárfesta í fjármálagerningum
e) Aðilar sem samþykktir hafa verið sem fagfjárfestar skv. 24. gr. VVL
- Geta óskað eftir að vera flokkaðir sem almennir fjárfestar skv. 23. gr. VVL
Hvað er viðurkenndur gagnaðili ?
- Aðili sem fellur undir a-, b- eða c- lið skilgreiningar á fagfjárfestum
- Njóta minnstu verndar
(Trikkspurning á prófi sem margir klikka á: Fagfjárfestir getur verið flokkaður sem almennur fjárfestir, almennir fjárfestir getur verið flokkaður sem fagfjárfestir en viðurkenndir gagnaðilar eru bara viðurkenndir gagnaðilar.)
Hvað er almennur fjárfestir ?
Fjárfestir sem ekki er fagfjárfestir
Réttarvernd fjárfesta fer eftir flokkun þeirra
Njóta mestu verndar
- Fjármálafyrirtæki ber að veita almennum fjárfestum mestu ráðgjöfina
Geta óskað eftir því að vera flokkaðir sem fagfjárfestar skv. 24. gr. VVL
Hvað er markaðstorg fjármálagerninga ?
Marghliða viðskiptakerfi sem starfrækt er af fjármálafyrirtæki eða kauphöll sem leiðir saman kaupendur og seljendur fjármálagerninga
Hvað er skipulegur verðbréfamarkaður ?
Markaður með fjármálagerninga skv. skilgreiningu laga um kauphallir
Hvað er kauphöll ?
Rekstraraðili skipulegs verðbréfamarkaðar samkvæmt skilgreiningu laga um kauphallir
