1. Culhwch ac Olwen - Chwech yn mynd trwy'r byd

Question 1

Beth yw prif themau’r chwedl?

Answer 1

Chwech yn mynd trwy’r byd.

Question 2

Beth yw themau cyfarwydd arall?

Answer 2

Thema cyfarwydd arall yw stori carwr ifanc yn ceisio ennill merch y cawr yn wraig drwy gyflwawni nifer o dasgau.

Question 3

Gyda phwy gwna’r tasgau gwahanol?

Answer 3

Gwna’r tasgau gyda chymorth 6 o gynorthwywyr sydd â galluoedd rhyfeddol, gyda’r tasgau yn cydfynd â’u galluoedd arbennig nhw.

Question 4

Yn ôl Kenneth Jackson, pwy oedd y cynorthwywyr?

Answer 4

1. Adeinion fab Erim - a allai rhedeg mor gyflym ni allodd anifal gyd-deithio ag ef.
2. Hir Erwm a 3. Hir Atrwm - A allai fwyta hyd brynhawn ac yfed hyd nos a phan aent i gysgu byddent yn gallu bwyta fel pe na byddent wedi bwyta o’r blaen.
3. Sugn fab Sugnedydd - A allai sugno darn o’r môr gyda 300 o longau arni nes iddo fod yn sych.
4. Clust fab Clustfeiniad - A allai glywed synnau distaw ofnadwy dros ddeng milltir a deugain i ffwrdd.
5. Medr fab Methredydd - A allai anelu saeth o Gelli Wig yng Nghernyw i Esgair Oerfel yn Iwerddon a taro’i target.

Question 5

Ond pwy sy’n anghytuno gyda Kenneth Jackson?

Answer 5

Mae Rachel Bromwich yn anghytuno gyda Kenneth Jackson.

Question 6

Pwy, yn ôl Rachel Bromwich, oedd y cynorthwywyr?

Answer 6

1. Drem fab Dremhidydd - A allai weld o Gelli Wig yng Nghernyw i Ben Blathaon.
2. Ôl fab Olwydd - A allai darganfod pethau e.e pan ddygwyd moch ei dad 7 mlynedd cyn i Ôl fab Olwydd cael ei geni, fe darganfyddiwyd yntau y moch hynny.
3. Medr fab Methredydd - A allai anelu saeth o Gelli Wig yng Nghernyw i Esgair Oerfel yn Iwerddon a tharo’r targed.
4. Clust fab Clustfeiniad - A allai glywed synnau distaw ofnadwy o dros ddeng milltir a deugain i ffwrdd.
5. Sugn fab Sugnedydd - A allai sugno darn o’r môr â 300 o longau arni nes iddi fod yn sych.

Question 7

Ond, beth mae Rachel Bromwich hefy’d o’r farn?! Freak…

Answer 7

Ond mae Rachel Bromwich hefyd o’r farn mai grwp chwerthinllyd o bobl gyda phriodoleddau ffantasïol oedd rhain.

Question 8

Felly pwy mae Rachel Bromwich yn credu oedd y cynorthwywyr go iawn? 1. Cai.

Answer 8

Credai Rachel mai 1. Cai, a wirfoddolodd i fod yn eu mysg. Gallai Cai dal ei wynt o dan ddwr am 9 noson a 9 diwrnod a gallai peidio â chysgu am 9 noson hefyd. Gallai rhoi niwed i rhywun na fyddai’n gwella. Gallai Cai hefyd fod yr un mor dal â’r goeden uchaf pe ddymunai, a phan fyddai’n bwrw, ni fyddai’n gwlychu oherwydd ei wres.

Question 9

Pwy oedd y dynion eraill a credai Rachel Bromwich oedd y gwir cynorthwywyr?

Answer 9

Credai cafodd y 5 gwr arall eu dewis gan Arthur ei hun.

1. Bedwyr - Y dyn harddaf ar yr Ynys heb law am Arthur a Drych fab Cibddar, a gallai anafu mwy o ddynion gydag un llaw na allai 3 milwyr gyda’i gilydd.
2. Cynddilig Gyfarwydd - A oedd yn gyfrifol am ddod o hyd i lwybrau mewn ardaloedd dieithr.
3. Gwrhyr Gwalstawd Ieithoedd - A wyddai’r holl ieithoedd.
4. Gwalchmai fab Gwyar - Na fyddai byth yn dod adref heb y neges yr aeth arni.
5. Menw fab Teirgwaed - Y swynwr a allai wneud ei hun yn anweledig.

Question 10

Beth tyfodd yn aruthrol?

Answer 10

Fe dyfodd y chwedl yn aruthrol, ac mae’r chwedl yn rhannu’n dair elfen sef rhestru’r cynorthwywyr, rhestru’r tasgau a hanes eu cyflawni.

Question 11

Beth rhestrir llawer gormod ohonynt?

Answer 11

Rhestrir llawer gormod o gynorthwywyr a tasgau gan mai traddodiad llafar oedd yn gyfrifol am ledaenu’r chwedl, ac ychwanegodd llawer o bobl eu henwau eu hunain yn y chwedl.

Question 12

Ar ddechrau’r chwedl, beth mae llysfan Culhwch yn tyngu?

Answer 12

Mae hi’n tyngu na chaiff Culhwch fyth wraig nes y caiff Olwen, merch Ysbadadden Bencawr, am iddo wrthod priodi ei merch hi. Dyma fotif y llysfam eiddigeddus.