1. Aminoglikozydy Flashcards
Aminoglikozydy - mechanizm działania:
- bakteriobójcze
- hamowanie syntezy białek bakteryjnych przez nieodwracalne połączenie z podjednostkami rybosomalnymi 30s
Aminoglikozydy dostępne w obrocie:
- amikacyna (½ syntetyczna pochodna)
- gentamycyna
- netylmycyna (½ syntetyczna pochodna)
- neomycyna
- tobramycyna
Aminoglikozydy bez recepty:
- neomycyna + (bacytracyna, polimyksyna) - Tribiotic, Maxibiotic, Polibiotic maść
- neomycyna + (eskulina, cynchokaina i hydrokortyzon) - Proktosedon maść, czopki
- netylmycyna + (hialuronian sodu) - Softeye net
Aminoglikozydy na receptę:
- amikacyna - Biodacyna (roztwór do iniekcji/infuzji), Biodacyna ophtalmicum 0,3% (krople)
- gentamycyna - Gentamicin (roztwór do iniekcji/infuzji), Gentamicin wzf 0,3% (krople), Dexamytrex (krople, maść do oczu), Triderm (krem, maść)
- neomycyna - tabletki, aerozol na skórę, maść do oczu, Pimafucort (krem i maść)
- tobramycyna - roztwór do infuzji; roztwór do nebulizacji; krople i maść do oczu
Aminoglikozydy (amikacyna, gentamycyna, tobramycyna w iniekcjach/infuzjach) - wskazania wg ChPL
Ciężkie zakażenia G-:
- jamy brzusznej,
- dróg oddechowych,
- skóry i tkanek miękkich (też oparzenia),
- dróg moczowych (nawracające)
Tobramycyna w nebulizacji - wskazania wg ChPL:
leczenie przewlekłych zakażeń płuc wywołanych P. aueruginosa u pacjentów z mukowiscydozą
Neomycyna w tabletkach - wskazania wg ChPL:
- wyjaławianie przewodu pokarmowego przed zabiegami chirurgicznymi w obrębie jelit
- encefalopatia wątrobowa (neomycyna działając bakteriobójczo zmniejsza produkcję amoniaku)
Neomycyna w aerozolu na skórę - wskazania wg ChPL:
- ropne choroby skóry (liszajec zakaźny, czyraczność), zwłaszcza o etiologii gronkowcowej
- ropne powikłania alergicznych chorób skóry
- zakażenie niewielkich oparzeń/odmrożeń
Neomycyna w czopkach/maści - wskazania wg ChPL
- hemoroidy zewnętrzne i wewnętrzne
- przewlekłe i ostre stany zapalne odbytu, szczeliny odbytu, świądu odbytu
Aminoglikozydy w kroplach/maściach do oczu: wskazania wg ChPL:
zewnętrzne zakażenia oka i jego przydatków:
- ostre i przewlekłe zapalenie spojówek
- owrzodzenie rogówki
- zapalenie brzegów powiek
Oraz profilaktyka zakażeń związanych z zabiegami na gałce ocznej
Amikacyna w kroplach do oczu - dodatkowe wskazanie wg ChPL
jęczmień
Aminoglikozydy - off-label:
neomycyna p.o. - SIBO (zespół bakteryjnego rozrostu jelita cienkiego), IMO (zespół rozrostu metanogenów w jelitach)
gentamycyna w nebulizacji
Aminoglikozydy - istotne interakcje:
- leki nefro- i ototoksyczne (amfoterycyna B, cyklosporyna, cefalosporyny) - potęgowanie nefro- i ototoksyczności
- furosemid - też
- leki hamujące przewodnictwo nerwowo-mięśniowe - nasilanie blokady, paraliż oddechowy
Aminoglikozydy - działania niepożądane:
- nefrotoksyczność (może prowadzić do martwicy kanalików nerkowych)
-
ototoksyczność (zwykle obustronna i nieodwracalna)
→ przedsionkowa - zawroty, oczopląs, ataksja
→ słuchowa - szumy, upośledzenie słuchu - blokada nerwowo-mięśniowa (depresja oddechowa, neuropatia obwodowa) → uwaga u pacjentów z parkinsonizmem i schorzeniami nerwowo-mięśniowymi
