1

Question 1

Soort

Answer 1

Een groep individuen die zich alleen onderling kan voortplanten

Question 2

Taxomonie

Answer 2

Een systematische indeling op basis van kenmerken

Question 3

Taxa (taxon)

Answer 3

Groepen die op basis van een taxonomie onderscheiden kunnen worden

Question 4

Aristoteles - indeling

Answer 4

op basis van fenotypische kenmerken (bijv. hebben bloed, aantal poten)

Question 5

Binominale nomenclatuur

Answer 5

Aanduiding soort met 2 namen: eerst geslachtsnaam, daarna soortaanduiding

Question 6

Sleutel (taxonomie)

Answer 6

Een verzameling vragen, waarbij antwoorden naar volgende vragen verwijzen, die je uiteindelijk vertellen met welke soort je te maken hebt

Question 7

2 processen die soorten kunnen ondergaan

Answer 7

1. verandering (zoals drift en adaptatie)

2. splitsing (soortvorming)

Question 8

Fylogenetische boom

Answer 8

Veranderende soort wordt met een lijn aangeduid (met tijdas)

Question 9

Gemeenschappelijke voorouder

Answer 9

Voorouder van twee of meer verschillende soorten

Question 10

Fylogenie

Answer 10

Taxonomie gebaseerd op evolutionaire geschiedenis

Question 11

Monofyletische groep / clade

Answer 11

Een groep soorten met dezelfde gemeenschappelijke voorouder

Question 12

Verschil fylogenie en taxonomie

Answer 12

Fylogenie = indeling gebaseerd op evolutionaire geschiedenis
Taxonomie = indeling gebaseerd op bepaalde eigenschappen

Question 13

3 toepassingen fylogenie

Answer 13

1. reconstructie van voorouderlijke eigenschappen (bijv. via DNA)
2. infectiehaarden identificeren
3. tumorevolutie

Question 14

Alignment

Answer 14

stukken DNA van verschillende soorten worden zó naast elkaar geplaatst, dat de posities waarschijnlijk in evolutionaire zin overeenkomen

Question 15

Maximum parsimony

Answer 15

Boom met zo min mogelijk aannames (bijv. zo min mogelijk mutaties)

Question 16

Parsimony score

Answer 16

Het aantal mutaties dat nodig is om de data te verklaren

Question 17

Homologe kenmerken

Answer 17

kenmerken die een monofyletische groep definieren

Question 18

Analoge kenmerken

Answer 18

kenmerken die geen monofyletische groep definieren (maar wel vergelijkbaar in functie)

Question 19

UPGMA

Answer 19

Unweighted pair group method with arithmetic mean (groeperingsmethode voor ongewogen paren met rekenkundig gemiddelde)

Question 20

afstand in UPGMA

Answer 20

totale tijd voor evolutie tussen twee soorten

Question 21

echte evolutionaire afstand tussen twee soorten

Answer 21

de tijd sinds de splitsing van hun verwantschapslijnen (hoe lang geleden hun laatste gemeenschappelijke voorouder leefde)

Question 22

molecular clock

Answer 22

hoeveel procent per miljoen jaar de hoeveelheid verschillen tussen genomen van twee soorten toeneemt

Question 23

2 processen die molecular clock bepalen

Answer 23

1. hoe snel DNA van twee soorten muteert

2. welke fractie van die mutaties in de populatie van iedere soort behouden blijft

Question 24

molecular clock corrigeren/ijken aan

Answer 24

bekende geologische processen, evolutie van andere soorten (waar die al geijkt zijn)

Question 25

convergente evolutie

Answer 25

stukken van het genoom van soorten gaan meer op elkaar lijken door mutaties (onder invloed van selectiedruk of bias)

Question 26

homologen (sequenties)

Answer 26

twee sequenties die op elkaar lijken vanwege overerving vanaf hun gemeenschappelijke voorouder

Question 27

bias

Answer 27

de neiging van DNA om zich op een bepaalde manier te ontwikkelen

Question 28

codon bias

Answer 28

(genoom bevat niet evenveel C/G als A/T paren), bijvoorbeeld C muteert vaker in T dan andersom

Question 29

verticale genoverdracht

Answer 29

de overdracht van DNA van een voorouder naar nageslacht

Question 30

horizontale genoverdracht

Answer 30

DNA uitwisselen tussen verschillende soorten van dezelfde generatie

Question 31

transductie

Answer 31

een manier van horizontale genoverdracht, waarbij een bacteriofaag 1. of DNA toevoegt aan het genoom van een gastheer 2. of genoom van gastheer meeneemt naar volgende gastheer

Question 32

horizontale genoverdracht bij planten

Answer 32

1. directe overdracht = bijv. 1 plant is parasitair, of een plant wordt op een andere geënt
2. indirecte overdracht = bijv. via virussen of insecten

Question 33

endosymbiose

Answer 33

een prokaryoot leeft in de cel of het lichaam van een eukaryoot (op een manier die voor beide organismes gunstig is)

Question 34

voorbeelden endosymbionten

Answer 34

mitochondria, chloroplasten

Question 35

hybridisatie

Answer 35

seksuele voortplanting tussen leden van twee soorten creërt een nieuw organisme dat DNA van beide soorten bevat

Question 36

voorbeelden hybridisatie

Answer 36

kruisbestuiving tussen plantensoorten (gebruikt om nieuwe plantensoorten te kweken), lijgers

Question 37

fylogenetisch netwerk

Answer 37

fylogenetische boom met horizontale verbindingen

Question 38

voordelen UPGMA

Answer 38

• simpel
• snel
• makkelijk met de hand
• volgorde van input maakt niet uit

Question 39

nadelen UPGMA

Answer 39

• je neemt aan dat de evolutionaire afstand tussen soorten gelijk is
• willekeurige moleculaire klok

Question 40

nadelen maximum parsimony

Answer 40

• heel veel mogelijke bomen / onmogelijk om beste boom te vinden
• niet alle stukken DNA zijn geschikt