Μίτωση Flashcards
Πρόφαση:
Είναι το μεγαλύτερο σε διάρκεια στάδιο της μίτωσης. Στη διάρκειά της τα ινίδια της χρωματίνης αρχίζουν να περιελίσσονται και να συμπυκνώνονται, για να πάρουν τη χαρακτηριστική μορφή των χρωμοσωμάτων.
Από τί αποτελείται το χρωμόσωμα;
Κάθε χρωμόσωμα αποτελείται από δύο αδελφές χρωματίδες, ενωμένες στο κεντρομερίδιο. Επειδή οι αδελφές χρωματίδες είναι αποτέλεσμα του αυτοδιπλασιασμού του γενετικού υλικού, που εγινε κατά το μέσο της μεσόφασης, αποτελούνται η καθεμιά από ένα δίκλωνο γραμμικό μόριο DNA και είναι γενετικά όμοιες.
Γιατί πακετάρεται το γενετικό υλικό;
Ο λόγος για τον οποίο το γενετικό υλικό του κυττάρου “πακετάρεται” σε χρωμοσώματα είναι γιατί δε πρέπει να χαθεί ούτε να σπάσει τίποτα κατά τη μεταφορά του γενετικού υλικού στα θυγατρικά κύτταρα.
Δημιουργία ατράκτου:
Ο σχηματισμός της ατράκτου στα ζωικά κύτταρα γίνεται με τη βοήθεια του κεντροσωματίου, που έχει ήδη διπλασιαστεί κατα τη μεσόφαση. Τα δύο κεντροσωμάτια μετακινούνται προς τους δύο πόλους. Από κάθε κεντροσωμάτιο προβάλλουν ακτινωτά νημάτια, οι μικροσωληνίσκοι, που σιγά σιγά σχηματίζουν την άτρακτο. Στα φυτικά κύτταρα είναι προφανές ότι η άτρακτος δεν οργανώνεται από κεντροσωμάτια, αφού δε διαθέτουν τέτοια.
Αποδιοργάνωση πυρηνικού φακέλου και πυρηνίσκου:
Ο πυρηνικός φάκελος και ο πυρηνίσκος αποδιοργανώνονται, επιτρέποντας στους μικροσωληνίσκους να εισβάλουν στο χώρο που πριν καταλάμβανε ο πυρήνας και να ενωθούν με τα κεντρομερίδια των χρωμοσωμάτων.
Μετάφαση:
Με την έναρξη της μετάφασης τα χρωμοσώματα εγκαταλείπουν τις τυχαίες θέσεις που καταλάμβαναν κατά τη πρόφαση και αρχίζουν να μετακινόυνται κατά μήκος των νηματίων της ατράκτου, προς το ισημερινό επίπεδο του κυττάρου. Στο τέλος αυτής της φάσης τα χρωμοσώματα έχουν φτάσει στο ισημερινό επίπεδο, με τις αδελφές χρωματίδες κάθε χρωμοσώματος να έχουν τοποθετηθεί παράλληλα προς αυτό.
Γιατί η μετάφαση θεωρείται το καλύτερο στάδιο για την απεικόνηση των χρωμοσωμάτων;
Κατά τη μετάφαση συνεχίζεται η συμπύκνωση της χρωματίνης. Στο τέλος της τα χρωμοσώματα έχουν το μέγιστο βαθμό συμπύκνωσης. Για αυτό είναι περισσότερο διακριτά από όσο σε κάθε άλλο στάδιο του κυτταρικού κύκλου. Για αυτόν το λόγο η παρατήρηση, η φωτογράφηση, όπως και κάθε άλλη διαδικασία που αφορά τη μελέτη της δομής , το μήκος ή τον αριθμό των χρωμοσωμάτων, γίνονται κατά τη διάρκειά της.
Ανάφαση:
Αρχίζει με τη διαίρεση του κεντρομεριδίου κάθε χρωμοσώματος. Με την ολοκλήρωση της διαίρεσης αυτής καθεμιά από τις αδελφές χρωματίδες ανεξαρτητοποιείται από την άλλη.
Πώς αποχωρίζονται οι αδελφές χρωματίδες;
Οι μικροσωληνίσκοι της ατράκτου ασκούν αντίθετη έλξη στα δημιουργούμενα κεντρομερίδια και έτσι οι δύο αδελφές χρωματίδες αποχωρίζονται, σαν να κινούνται πάνω σε ράγες τρένου, προς αντίθετο πόλο η κάθε μία. Από το σημείο αυτό θεωρούμε πως κάθε χρωματίδα αποτελεί πλέον ένα ανεξάρτητο χρωμόσωμα.
Τελόφαση:
Όταν κάθε μια από τις δύο πλήρεις σειρές χρωμοσωμάτων, που δημιουργήθηκαν κατά την ανάφαση, φθάσει στον πόλο του κυττάρου προς τον οποίον κατευθυνόταν, αρχίζει το τελικό στάδιο της πυρινικής διαίρεσης, η τελόφαση. Στη διάρκειά της συμβαίνουν ακριβώς αντίστροφες διαδικασίες από αυτές που συνέβησαν στην πρόφαση.
1) Η άτρακτος αποδιοργανώνεται.
2) Οι πυρηνικοί φάκελοι επανεμφανίζονται.
Δημιουργούνται έτσι δύο θυγατρικοί πυρήνες.
3) Σε κάθε πυρήνα τα χρωμοσώματα επανέρχονται στη μορφή του δικτύου χρωματίνης της μεσόφασης.
4) Επανασχηματίζεται ο πυρηνίσκος.
Πως γίνεται η κυτταροπλασματική διαίρεση στα ζωικά κύτταρα;
Στο ύψος του ισημερινόυ επιπέδου του κυττάρου σχηματίζεται ένας περιφερικός δακτύλιος από ινίδια ακτίνης. Ο δακτύλιος αυτός με τη πάροδο του χρόνου στενέυει όλο και περισσότερο, ώσπου να διχοτομήσει τελικά το κύτταρο (αυλάκωση).
Πως γίνεται η κυτταροπλασματική διαίρεση στα ανώτερα φυτικά κύτταρα;
Από το τέλος της ανάφασης, στην περιοχή του ισημερινού επιπέδου αρχίζει να δημιουργείται ένα πλέγμα από μικροσωληνίσκους, ο φραγμοπλάστης. Από το φραγμοπλάστη θα προκύψουν τα κυτταρικά τοιχώματα των δύο θυγατρικών κυττάρων.
