Αποφυγή θηρευτών και εύρεση τροφής Flashcards
(40 cards)
Ποιοι οι δύο τρόποι αποφυγής της θήρευσης;
• Υπάρχουν δύο προσεγγίσεις: ατομικά ή σε ομάδα
• Τα ζώα που ζουν σε ομάδα μπορούν να συνεργάζονται ενεργητικά ή παθητικά για να αποτρέψουν τους θηρευτές.
• Η ίδια δημιουργία της ομάδας μπορεί να κάνει τα ζώα πιο εμφανή στους θηρευτές, οπότε θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το κόστος.
• Για αυτό το λόγο σε πολλά είδη επιλέγεται η μοναχική
ζωή.
Ποια είναι η ενεργός κοινωνική άμυνα;
• Οι γλάροι που επιτίθενται μαζικά με κρωξίματα και χαμηλές πτήσεις στους επισκέπτες των αποικιών τους.
• Οι σφήκες (Οικογένεια Vespidae) και η αφρικανική
μέλισσα (Apis melifera scutellate) κεντρίζουν μαζικά
τους εισβολείς στην κυψέλη.
• Πολλά είδη Πτηνών χρησιμοποιούν κραυγές
εκφοβισμού όταν αισθανθούν την παρουσία
εισβολέα. Βέβαια αυτό μπορεί να έχει το αντίθετο
αποτέλεσμα (γνωστοποίηση της θέσης της φωλιάς
και συγκέντρωση θηρευτών).
Τι είναι η επιμεριζόμενη ή βελτιωμένη επαγρύπνηση;
Περισσότερα ζεύγη ματιών σημαίνουν και καλύτερες
πιθανότητες να εντοπιστεί ο θηρευτής.
Μπορεί να υπάρχουν εξειδικευμένοι φύλακες (που
δέχονται και υψηλό κόστος) ή οι ρόλοι να επιμερίζονται
Στη σουρικάτα τα άτομα που έχουν σιτιστεί είναι αυτά
που αναλαμβάνουν την φρούρηση της περιοχής.
Τι γνωρίζετε για την παθητική κοινωνική άμυνα;
Διάφορες υποθέσεις,
• Υπ. του φαινομένου της αραίωσης: η συναναστροφή σε ομάδες καθιστά λιγότερο πιθανό να θηρευτεί ένα μεμονωμένο άτομο
• Υπ. του φαινομένου της σύγχυσης: η μετακίνηση
σε ομάδα μπορεί να μειώσει την πιθανότητα οι
θηρευτές να ξεχωρίσουν ένα μεμονωμένο άτομο
Υπ. της εγωιστικής αγέλης: άτομα σε ομάδες
προσπαθούν να μειώσουν τον κίνδυνο
παρεμβάλλοντας μεταξύ τους και των θηρευτών
άλλα άτομα
Που βοηθά το κοπάδι;
Με in silico μοντέλα επιβεβαιώθηκε ότι τα άτομα είναι πιο ασφαλή σε μεγάλα σμήνη καθώς το κοπάδι αποσυντονίζει τον θηρευτή που δεν μπορεί να στοχεύσει.
Ερευνητές απέδειξαν ότι όσο μεγαλώνει το μέγεθος του σμήνους, τόσο αυξάνονται τα σφάλματα στόχευσης.
Ποια η υπόθεση της εγωιστικής αγέλης;
• Ένα μεταλλαγμένο άτομο τείνει να πλησιάζει ένα ζώο ώστε να το χρησιμοποιήσει σαν ζωντανή ασπίδα (ενώ τα άλλα παραμένουν διασκορπισμένα για να μην προσελκύσουν την προσοχή θηρευτών)
Αυτή η κοινωνική μετάλλαξη έχει κόστος (τα δύο ζώα θα είναι πιο εμφανή στους θηρευτές), αλλά εάν φέρει
σταθερό όφελος (ασφάλεια και επιβίωση), τότε θα
επικρατήσει στον πληθυσμό.
Έτσι προκύπτει μία εγωιστική αγέλη με άτομα που έχουν την τάση να «κρύβονται» πίσω από τους ομοίους τους προκειμένου να αποφύγουν τη θήρευση.
• Δεδομένου ότι οι πληθυσμοί μεμονωμένων ατόμων θα ήταν ευάλωτοι, η κοινωνική συμπεριφορά θα μπορούσε να εξαπλωθεί μέσω του είδους.
Τι γνωρίζετε για τους κοκκινοσκέλιδες;
Τα πουλιά που κινήθηκαν μακρύτερα από τους συντρόφους τους (μικρότερος ανταγωνισμός για τροφή) θέτουν τον εαυτό τους σε μεγαλύτερο κίνδυνο στοχοποίησης για επίθεση.
Τι γνωρίζετε για το ψάρι Lepomis macrochirus;
Αναμένεται να υπάρξει ανταγωνισμός μεταξύ των μελών την ομάδας για την ασφαλέστερη θέση
Στις αποικίες φωλιάσματος του ψαριού Lepomis macrochirus, τα μεγαλύτερα και κυρίαρχα ψάρια τείνουν να καταλαμβάνουν τις κεντρικές (πιο προστατευμένες θέσεις) ενώ τα υποδεέστερα
αρσενικά κάνουν τις φωλιές περιφερικά και δέχονται τις επιθέσεις θηρευτών.
Σε αυτό το μοντέλο η αρμοστικότητα ενός
μοναχικού ή ενός κοινωνικού ατόμου
εξαρτάται από τη συμπεριφορά του
αντιπάλου που μπορεί να είναι μοναχική ή
κοινωνική
Τι γνωρίζετε για τη νυχτοπεταλούδα Biston betularia;
Σε πολλές περιπτώσεις έχουν υιοθετηθεί πρότυπα
χρωματισμού που διευκολύνουν το καμουφλάζ σε είδη με μοναχικά άτομα
Τυπικό παράδειγμα αποτελεί η νυχτοπεταλούδα Biston betularia στην οποία η μελανιστική μορφή
επικράτησε της κανονικής (λευκής) λόγω της
ρύπανσης (μέσα σε περίπου έναν αιώνα).
Τι ρόλο παίζει η θέση που κουρνιάζει ένα άτομο;
• H νυχτοπεταλούδα Catocala relicta επιλέγει
ανοιχτόχρωμα δένδρα σημύδας για να κουρνιάσει
με κατεύθυνση προς τα πάνω και με το λευκό
ζεύγος φτερών να καλύπτει το σώμα της.
• Σε πείραμα στο εργαστήριο, χαλκοκουρούνες επέλεγαν φωτογραφίες με πεταλούδες σε λευκό
υπόβαθρο 20% λιγότερο από ότι το σκούρο
υπόβαθρο (και με το σωστό προσανατολισμό σώματος).
Ποιες οι συμπληρωματικές γραμμές άμυνας που μπορεί να έχουν άτομα που βασίζονται στη παραλλαγή;
- Η κάμπια της καρυδιάς (Amorpha juglandis) είναι πράσινη και καταφεύγει πάνω σε πράσινα φύλλα. Μπορεί και παράγει σφύριγμα διάρκειας 4 sec ωθώντας αέρα από ένα ζεύγος αναπνευστικών στιγμάτων.
- Φαινομενικά, ο έντονος ήχος αποκαλύπτει το καλά κρυμμένο έντομο. Οι θηρευτές του όμως φαίνεται ότι τρομάζουν από τον ήχο και απομακρύνονται.
Ποιες οι συμπληρωματικές γραμμές άμυνας που μπορεί να έχουν άτομα που βασίζονται στη παραλλαγή;
- Η κάμπια της καρυδιάς (Amorpha juglandis) είναι πράσινη και καταφεύγει πάνω σε πράσινα φύλλα. Μπορεί και παράγει σφύριγμα διάρκειας 4 sec ωθώντας αέρα από ένα ζεύγος αναπνευστικών στιγμάτων.
- Φαινομενικά, ο έντονος ήχος αποκαλύπτει το καλά κρυμμένο έντομο. Οι θηρευτές του όμως φαίνεται ότι τρομάζουν από τον ήχο και απομακρύνονται.
Τι γνωρίζετε για τη πεταλούδα μονάρχη;
Στην πεταλούδα μονάρχη (Danaus plexippus) τα ενήλικα άτομα φέρουν πορτοκαλί και μαύρους χρωματισμούς στα φτερά τους, στοιχείο που τα καθιστά εμφανή στους θηρευτές τους.
• Οι κάμπιες τους όμως τρέφονται με τοξικά φύλλα
γαλατσίδας και συγκεντρώνουν στους ιστούς εξαιρετικά ισχυρό φυτικό δηλητήριο που παραμένει και στα ενήλικα άτομα.
• Ένα πουλί που θα καταναλώσει μια πεταλούδα μονάρχη, θα κάνει εμετό και εάν επιβιώσει θα αποφεύγει στο μέλλον άτομα που φέρουν αυτόν τον χρωματισμό.
• Έτσι τα εμφανώς χρωματισμένα φτερά πληροφορούν τον θηρευτή ότι η πιθανή λεία δεν είναι ευχάριστή στη γεύση και επικίνδυνη.
Έχουμε στα θηλαστικά αποσηματικό χρωματισμό;
Ναι αλλά πιο σπάνιος.
Σε ανάλυση 200 Σαρκοφάγων, διαπιστώθηκε
ότι τα έντονα χρωματισμένα δίχρωμα (ασπρόμαυρο
πρότυπο) είδη χρησιμοποιούν εκκρίσεις του
πρωκτικού αδένα για την άμυνα ή διαθέτουν μεγάλα νύχια, αγκάθια κτλ.
• Ζουν σε πιο ανοιχτά ενδιαιτήματα με λιγότερα
καταφύγια.
Τι είναι η βατεσιανή μίμηση;
Ένα εύγεστο είδος (μιμητικό) μοιάζει με ένα δύσγευστο (πρότυπο).
Η επιλογή εξαρτάται από τη συχνότητά του και από το βαθμό δυσγευστότητας του προτύπου.
Ένας θηρευτής που μπορεί να μαθαίνει, θα αποφύγει να καταναλώσει ένα μιμητικό είδος που μοιάζει με το δύσγευστο πρότυπο.
Σε πειραματική δοκιμή αποδείχθηκε ότι αντίγραφα μιμητικού φιδιού δέχονταν περισσότερες επιθέσεις
όπου απουσίαζε το πρότυπο είδος (κοραλόφιδο)
Τι είναι η μιλεριανή μίμηση;
Δύο ή περισσότερα δύσγευστα είδη μιμούνται το
ένα το άλλο (συν-πρότυπα) και ενισχύουν την από κοινού αποστροφή που αντιλαμβάνονται οι θηρευτές.
Τα είδη μπορούν να επωφεληθούν από τη
σύγκλιση με τον ίδιο τύπο χρωματικής προειδοποίησης (αμοιβαία ρύθμιση)
Οι ιοβόλοι βάτραχοι του γένους
Ranitomeya επιλέγουν παρόμοια
χρωματικά μοτίβα
Άλλες στρατηγικές πέρα του χρωματισμού;
Υπ. του σήματος εξαπάτησης: η εμφάνιση ή η συμπεριφορά της λείας ενεργοποιεί συμπεριφορά διαφυγής εκ μέρους
του θηρευτή.
• Η μύγα Zonosemata vittigera κυματίζει τα ταινιωτά φτερά της όταν αισθανθεί την παρουσία θηρευτή.
• Έχει προταθεί ότι ο κυματισμός των φτερών δημιουργεί ένα οπτικό αποτέλεσμα παρόμοιο με αυτό των επιθετικών επιδείξεων από τα παλλόμενα πόδια που χρησιμοποιούν κάποιες αράχνες.
Τι γνωρίζετε για τη γαζέλα του Thompson?
Η γαζέλα του Thomson (Eudorcas thomsoni) όταν
καταδιώκεται από γατόπαρδο πραγματοποιεί
επιτόπια άλματα μεγάλου ύψους ενώ ταυτόχρονα
εκσφενδονίζει πίσω τα λευκά της οπίσθια
Έχουν προταθεί τουλάχιστον 10 πιθανές
εξηγήσεις.
Υπ. του σήματος συναγερμού: οι γαζέλες αναπηδούν για να ειδοποιήσουν τις υπόλοιπες για τον κίνδυνο. ΌΧΙ οι μοναχικές γαζέλες δεν πρέπει να σταματούν
Υπ. του φαινομένου της σύγχυσης: εάν είναι ικανός ο αριθμός των γαζέλων που αναπηδούν ο θηρευτής μπορεί να μπερδευτεί. ΌΧΙ μόνο όταν μία ομάδα ζώων τραπεί σε φυγή ομαδικά
Υπ. της κοινωνικής συνοχής: οι γαζέλες αναπηδούν για να προσελκύσουν κι άλλες γαζέλες για να ενωθούν μαζί τους. ΌΧΙ οι γαζέλες προσανατολίζουν τους γλουτούς τους προς τον θηρευτή και όχι τις άλλες γαζέλες
Υπ. Αποτροπής της επίθεσης: οι γαζέλες αναπηδούν για να επιδείξουν στην δυνητικούς θηρευτές την ευρωστία τους. ΝΑΙ οι γατόπαρδοι λαμβάνουν το μήνυμα και μπορεί να εγκαταλείψουν το κυνήγι
Τι προβλέπει η θεωρία της βελτιστοποίησης;
Η θεωρία της βελτιστοποίησης προβλέπει ότι οι προσαρμογές έχουν μεγαλύτερες αναλογίες οφέλους προς κόστος από τις πιθανές εναλλακτικές που έχουν αντικαταστήσει μέσω της φυσικής επιλογής
Τα βόρεια ορτύκια περνούν το χειμώνα σε μικρά σμήνη 2-22 ατόμων. Τα περισσότερα σμήνη είναι
μεσαίου μεγέθους με 11 άτομα. Σε αυτά τα μεγέθη
και η συνολική επαγρύπνηση της ομάδας
είναι υψηλή και ο ενδοειδικός ανταγωνισμός
για πόρους είναι ανεκτός.
Πώς χωρίζονται τα ζώα ανάλογα με το είδος της τροφής που καταναλώνουν;
γενικευτής: ζώο που τρέφεται με ένα ευρύ
φάσμα τροφών κατά τη διάρκεια της ζωής του. Έχει την ικανότητα να συλλέγει και να τρέφεται με μεγάλη ποικιλία τροφών.
εξειδικευτής: ζώο που βασίζει τη δίαιτά του σε
ένα πολύ στενό εύρος τροφών. Παρουσιάζει
απόλυτη εξειδίκευση στην τροφοληψία και μπορεί να τρέφεται αποκλειτικά με ένα είδος.
Από που εξαρτάται ποια στρατηγική θα ακολουθήσει το ζώο (γενικευτής ή εξειδικευτής)
εξαρτάται από τις οικολογικές συνθήκες του βιοτόπου όπου ζει ένα ζώο.
Σε θέσεις όπου υπάρχει αφθονία τροφής για πολλές
γενιές, όμοια κατανεμημένη μέσα στον χρόνο,
παρατηρείται η τάση για την δημιουργία εξειδίκευσης
ως προς την διατροφή.
Αντίθετα σε οικοσυστήματα όπου σπάνια απαντάται
μια ορισμένη τροφή σε μεγάλες ποσότητες και
επιπλέον παρατηρούνται έντονες εποχιακές
διακυμάνσεις των καιρικών συνθηκών και των
τροφικών αποθεμάτων, ευνοείται η δράση των
γενικευτών.
Τι καθορίζει τη συμπεριφορά που θα αναπτύξουν τα ζώα για τον εντοπισμό τροφής;
Ο βασικός παράγοντας που καθορίζει την συμπεριφορά που θα αναπτύξουν τα ζώα έχει να κάνει με την ικανότητα και το εύρος της κίνησης της λείας τους.
• Όταν η λεία παραμένει ακίνητη το ζώο δεν χρειάζεται να διαθέτει μεγάλη κινητικότητα. Όταν κινείται η τροφή του, ο θηρευτής θα πρέπει να μπορεί να κινείται είτε πιο γρήγορα είτε να μπορεί να την προσεγγίζει αθόρυβα.
• Οι γενικές τάσεις ακολουθούν τέσσερα γενικά πρότυπα:
Ενεργή αναζήτηση τροφής
Παθητική αναμονή
Συνεργατικό κυνήγι
Χρήση εργαλείων για τη σύλληψη της τροφής
Τι κάνουν τα κοινωνικά έντομα;
Κάποια είδη κοινωνικών εντόμων φροντίζουν τα ίδια για την αύξηση της τροφής τους με καλλιέργεια μυκήτων • Οι τερμίτες της υποοικογένειας Macrotermitinae καλλιεργούν μέσα στην συγκεκριμένης αρχιτεκτονικής φωλιάς τους μύκητες της οικογένειας Lyophyllaceae από τους οποίους τρέφονται σχεδόν σε αποκλειστικότητα. Εκτός από τους μύκητες που αποτελούν τροφή των τερμιτών και των μυρμηγκιών, άλλοι μύκητες αναπτύσσονται αποκλειστικά σε θέσεις όπου σωρεύονται χώματα από την εκσκαφή των τερμιτοφωλιών, όπως το μεγαλύτερο είδος μανιταριού
Τι γνωρίζετε για την ενεργός αναζήτηση τροφής;
Τα περισσότερα είδη ζώων εντάσσονται σε αυτή
την κατηγορία.
• Συλλέγουν την τροφή τους με απλή
παρακολούθηση της λείας και τελικά παγίδευσή
της, με ενεργό κυνήγι ή με βόσκηση.
Ανάλογα με την διαθεσιμότητα της τροφής και
την κανονικότητα των τροφικών πόρων τα ζώα
αυτής της κατηγόριας τροποποιούν τα πρότυπα
κίνησης και τροφοληψίας ακόμα και σε επίπεδο
λεπτομερειών