Zmysły Flashcards
Co jest narządem wzroku i co umożliwia?
Oko
rozróżnianie barw, widzenie przedmiotów w różnych odległościach
jakim receptorem jest narząd wzroku
fotoreceptor
aparat ochronny gałki ocznej
powieki- łzy
brwi rzęsy - kurz
spojówki
narząd łzowy
Białko łez
lizozym (białko wł. bakteriobójczych) nawilżanie i oczyszczanie spojówki oraz rogówki
gałka oczna wypełniona ciałem szklistym (galaretowatym planem) składa nie z 3 błon
włóknistej, naczyniowej, światłoczułej
błona śluzowa
spojówka wypełnia wnętrze powieki
oczodół
tkanka tłuszczowa
rychy wewnętrzne oczodołu
tkanka mięs poprzecznie prążkowana, 6 mięśni
błona włóknista
zewnętrzna,
twardówki i rogówki
błona naczyniowa
środkowa
tęczówka, naczyniówka, ciało rzęskowe
błona światłoczuła
wewnętrzna
siatkówka
skupianie światła docierającego do oka
rogówka
zawiera kom barwnikowe i mięśnie gładkie, skurcz tych mierni umożliwia zmianę kszatlu źrenicy co zapobiega nadmiernej ilości światła wnikającej do oka i umożliwia widzenie przy różnym oświetleniu
tęczówka
przepuszcza światło w głąb oka
źrenica
załamuje promienie świetlne, zdolność ostrego widzenia
soczewka
przestrzenie wypełnione płynem wodnistym - regulacja ciśnienia w gałce ocznej
komory oka
element błony naczyniowej
ZAWIERA MIĘSIEŃ RZĘSKOWY KTÓRY ZMIENIA KSZTAŁT SOCZEWKI
CIAŁO RZĘSKOWE
żel wypełniający wnętrze gałki ocznej, nadaje jej kształt ciśnienie
ciało szkliste
mocna, włóknista biała błona, ochrona gałki ocznej przed urazami
twardówka
błona naczyniowa, naczynia krwionośne włosowate oraz ciemny barwnik pochłaniający światło, odżywia oko
naczyniówka
zawiera komórkii światłoczułe czopki pręciki, błona wewnętrzną, odbiera bodźce swietlne
obraz rzeczywisty pomniejszony i odwrócony
siatkówka
środek siatkówki
bardzo wyraźne obrazy
początek nerwu wzrokowego
siatkówka - plamka (kom recept)
część siatkówki, największe skupisko czopków
PLAMKA
tarcza nerwu wzrokowego (plamka)
początek nerwu wzrokowego
budowa siatkówki
nabłonkowe - czopki preciki
środkowa - kom dwubiegunowe
zwojowe - aksony w nerw wzrokowy
zapewniają rozróżnianie kształtów, duża czułość w wykrywaniu obiektów poruszających się
niewrażliwe na barwę
dużo
rodopsyna półmrok
pręciki
czopki
wrażliwe na barwę, widzenie barw, precyzyjne widzenie obiektów, intensywne oświetlenie, najwiecej w plamce, jodopsyna
powieka
fałd skórny chroniący i nawilżający gale oczna
układ optyczny oka
rogówka, płyn komory przedniej oka, soczewka, ciało szkliste (załamywanie promieni świetlnych)
ośrodek wzroku
płat potyliczny kory mózgu
refrakacja oka
zdolność załamywania promieni świetlnych
PRZEWODZENIE FAL ŚWIETLNYM I IMPULSU NERWOWEGO W OKU
światło –> układ optyczny oka –> czopki i pręciki–> kom nerwowe dwubiegunowe–> ciała kom nerw zwojowych—> nerw wzrokowy—> kora mózgu - płat potyliczny
rodopsyna składa się z
opsyny i retinalu
retinal w ciemności
izomer cis, odłącza się od opsyny światlo na trans i opsyne (impuls nerwowy)
trans retinal - wit A
rodopsyna jest odtwarzana
rodopsyna to barwnik pręcików inaczej
czerwień wzrokowa
widzenie dwuoczne
pola widzenia oczu nakładają nie na siebie/rowoległe = widzenie dwuoczne= trójwymiarowe = dokładna ocena odległości i wielkości ocenianych obiektów
- nastawienie układu optycznego oka na odpowiednią odległość od oglądanego obiektu
- prawidłowe funkcjonowanie soczewki
- wyraźne widzenie z różnych odległości
akomodacja oka
widzenie dalekie
rozkurcz mięśnia rzęskowego, spłaszczenie soczewki, ostre widzenie obiektu znaj. się daleko - dioptria +
widzenie bliskie
skurcz mięśnia rzęskowego – soczewka przyjmuje kulisty kształt — ostre widzenie obiektu znaj nie blisko – dioptria ujemna
czopki i pręciki umożliwiają widzenie barw
zielonej i czerwonej
daltonizm
zaburzenia rozpoznawania barw, genetyczne, czerwony i zielony = zaburzenia refrakcji i modyfikacji oka
krótkowzroczność
wydłużenie gałki ocznej, co powoduje zogniskowanie obrazu przed siatkówką
soczewki rozpraszające - wklęsłe
dalekowzroczność
skrócenie gałki ocznej - zogniskowanie obrazu poza siatkówką
soczewki skupiające - wypukłe osoby starsze (soczewka traci zdolność akomodacji)
astygmatyzm
nierównomierna krzywizna soczewki lub rogówki - promienie świetlne skupiają nie w kilku ogniskach - na siatkówce i poza nią. obraz nieostry i zniekształcony
soczewki cylindryczne (walcowate)
uszkodzenie mięśni gałek ocznych, nieprawidłowe ustawienie galek ocznych, soczewki
ćwiczenia, leczenie chirurg
zez
zakażenie bakteryjne lub wirusowe, pieczenie,
krople do oczu antybiotyk
zapalenie spojówek
utrata przejrzystości soczewki, pogorszenie lub utrata wzroku
zaćma
trwałe uszkodzenie nerwu wzrokowego, utarta wzroku, podwyższone ciśnienie w gałce ocznej
jaskra
przepływ cieczy wodnistej utrudniony
jej przyczynami są podwyższone ciśnienie w gałce ocznej zaburzenia ukrwienia oka = niedokrwienie nerwu wzrokowego
jaskra
szybkość produkowania cieczy wodnistej przez ciałko rzęskowe jest taka sama jak szybkość odprowadzania jej z gałki ocznej
osoba bez jaskry
badanie ciśnienia wenwatrzgalkowego
tonometria
narząd słuchu i równowagi
ucho
jakim receptorem jest ucho?
mechanoreceptorem
odbiera drgania cząst powietrza w postaci fali dźwiękowej
wysokie ciśnienie, wychwytywanie fal dźwięk, małżowiną uszna-tk.chrz, przewód słuchowy z woskowina (chroni przed zanieczyszczeniami, błona bębenkowa - granica
UCHO ZEWNĘTRZNE
niskie ciśnienie, przenosi drgania fal i wzmacnia, trąbka słuchowa, jama bębenkową - młoteczek kowadełku strzemiączko
ucho środkowe
trąbka słuchowa
utrzymanie jednakowego ciśnienia powietrza w przewodzie słuchowym i jamie bębenkowej
różnica ciśnień- trąbka się zaciska
połykanie śliny - przywraca nie
błędnik kostny i błoniasty wypełnione płynem endolimfą
ucho wewnętrzne
narząd równowagi w błędnika błoniastym
przewody półkoliste; woreczek; łagiewka
w błędnika błoniastym znajduje się również właściwy narząd słuchu
narząd spiralny w ślimaku
PRZEWODZENIE FAL DŹWIĘKOWYCH
> kosteczki słuchowe—> błona bębnowa—> przewód słuchowy zewnętrzny —> błona okienka owalnego —> ślimak –> narząd spiralny –> nerw słuchowy —> mozg
Trąbka słuchowa
łączy ucho środkowe z jamą gardła, a rolą jaką odgrywa jest wyrównywanie ciśnień po obu stronach błony bębenkowej.
wysokość dżwięków (Hz)
częstotliwość drgań czyli liczba drgań na sekundę
natężenie dźwięków dB
w decybelach amplituda fali dziwerowej max 120 db
Negatywne skutki oddziaływania hałasu
uszkodzenie kom zmysłowych nasz spiralnego
zwiększenie czet. skurczów seta, podwyższenie ciśnienia krwi, zmiana czynności tarczycy, nadczynność, jader , pogorszenie widzenia nocnego, zmniejszenie percepcji barw, oslabienie perystaltyki jelit
narząd równowagi
ucho wewnętrze
- rejestrowanie położenia i ruchów ciała
grzebienie bankowe w bańkach kanałów półkolistych
plamki statyczne w woreczki i łagiewce
składa się z urzęsionych komórek zmysłowych i otolitów(kamyczków błędnikowych) zbudowanych z węglanu i fosforanu wapnia)
zanurzone w błonie kamyczkowej
plamka statyczna pochylenie głowy do przodu tylu lub na boki
skupisko komórek zmysłowych kto®ich rzęski są zanurzone w osklepku
ruch obrotowy głowy i reszty ciała - grzebień bankowy
nadmierne pobudzenie narządku równowagi podczas np jazdy samochodem
wywołuje chorobę lokomocyjną zawroty głowy
zachowanie równowagi wymaga zintegrowania informacji płynących z receptorów;
narządu równowagi w uchu wewnętrznym, narządu wzroku, czucia głębokiego w obrębie mięśni, ścięgien stawów skory dotyku
słyszymy tylko ton głośniejszy
maskowanie
wymień chemoreceptory
narząd smaku, narząd węchu
nabłonek węchowy
kom. węchowe - subst lotne rozm w silnie
narząd trawienny
głód rośnie węch rośnie
narząd węchu
kubki smakowe brodawki języka i jemu ustnej
ocena przydatności do spożycia
tylko wrazliwosc na subst rozm w h2o naślinienie pokarmu
5 smaków
narząd smaku
