Ziekteleer Flashcards
Pathologie (ziekteleer)
Wat is pathologie? De studie van ziekten, hun oorzaken, symptomen en effecten op het lichaam.
• Veelvoorkomende ziektes om te kennen:
• Infectieziekten: Bacterieel (bijv. longontsteking), viraal (bijv. griep), schimmels (bijv. candida).
• Auto-immuunziekten: Zoals reuma, lupus.
• Chronische ziekten: Diabetes, hypertensie, COPD.
• Kanker: Basisprincipes van tumorgroei en behandeling.
Chronische ziektezorg
Belangrijk om te begrijpen:
• Hoe chronische ziektes het dagelijks leven beïnvloeden.
• Behandelplannen en medicatiebeheer.
• Voorbeelden:
• Diabetes: Bloedsuikercontrole, insulinegebruik.
• COPD: Inhalatiemedicatie en zuurstofgebruik.
• Hypertensie: Bloeddrukcontrole en medicatie (bijv. ACE-remmers, bètablokkers).
Basis wetgeving in de zorg
Wet- en regelgeving in de zorg:
• BIG-wet: Regelt welke handelingen zorgverleners mogen uitvoeren.
• WGBO (Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst): Rechten en plichten van patiënt en zorgverlener.
• Privacywetgeving (AVG): Omgaan met patiëntgegevens.
Wat zijn psychiatrische aandoeningen?
Psychiatrische aandoeningen zijn mentale gezondheidsproblemen die invloed hebben op denken, voelen en gedrag.
Geef voorbeelden van psychiatrische aandoeningen.
- Autisme: Problemen met communicatie, sociale interacties en herhalend gedrag.
- Angstoornissen: Aanhoudende angst die dagelijkse activiteiten belemmert (bijv. paniekstoornis).
- Bipolaire stoornis: Wisselende periodes van manie (energie, impulsiviteit) en depressie (hopeloosheid, lage energie).
Wat zijn neurotransmitters?
Neurotransmitters, ook wel signaalstoffen, zijn chemische stoffen die communicatie tussen zenuwcellen mogelijk maken.
Wat zijn de soorten neurotransmitters?
- Stimulerend: Activeren zenuwcellen (bijv. dopamine, glutamaat).
- Remmend: Kalmeren zenuwcellen (bijv. GABA, dat helpt tegen angst en slapeloosheid).
Wat is de functie van dopamine in de hersenen?
Dopamine is een ‘boodschapper’ die beweging, beloning, emoties, leren en motivatie regelt.
Hoe beïnvloedt een tekort aan dopamine bewegingen?
Een tekort aan dopamine kan leiden tot trage, stijve bewegingen (bijv. bij Parkinson).
Wat is de rol van dopamine in het beloningssysteem?
Dopamine zorgt voor gevoelens van plezier en beloning.
Bij verslaving wordt het dopamine-systeem overmatig gestimuleerd, wat leidt tot afhankelijkheid (bijv. alcohol, drugs).
Hoe beïnvloedt dopamine psychiatrische aandoeningen?
- Schizofrenie: Te veel dopamine kan hallucinaties veroorzaken.
- ADHD: Een tekort kan leiden tot problemen met aandacht en impulscontrole.
- Depressie: Verstoring van dopamineactiviteit kan leiden tot verlies van plezier.
Toepassingen van geneesmiddelen
Causaal
• Doel: Het aanpakken van de oorzaak van een ziekte.
• Voorbeeld: Antibiotica doden bacteriën en genezen een bacteriële infectie.
Toepassingen van geneesmiddelen
Symptomatisch
Doel: Het bestrijden van de symptomen zonder de oorzaak aan te pakken.
• Voorbeeld: Paracetamol tegen pijn of koorts, terwijl de onderliggende ziekte (bijvoorbeeld griep) blijft bestaan.
• Uitleg: Dit type behandeling verbetert de levenskwaliteit van de patiënt door symptomen te verlichten, maar geneest de ziekte niet.
Toepassing van geneesmiddelen Palliatief
Doel: Het verlichten van klachten bij patiënten in de laatste fase van hun leven.
• Voorbeeld: Morfine om pijn te verminderen bij een terminale patiënt.
• Uitleg: Palliatieve zorg richt zich op comfort en levenskwaliteit in plaats van genezing.