(wyższe) kwasy karboksylowe

Question 1

Czym są kwasy karboksylowe?

Answer 1

To jednofunkcyjne pochodne węglowodorów

Question 2

Jakie grupy zawierają kwasy karboksylowe?

Answer 2

grupę karboksylowe i grupę funkcyjną

Question 3

Z czego zbudowana jest grupa karboksylowa?

Answer 3

Z grupy karbonylowej (CO) i grupy hydroksylowej (OH)

Question 4

Według czego i na co dzielimy kwasy karboksylowe?

Answer 4

W zależności od ilości grup karboksylowych na monokarboksylowe, dikarboksylowe i trikarboksylowe

Question 5

Czym jest grupa funkcyjna?

Answer 5

Grupą alkilową lub arylową

Question 6

Jakimi wiązaniami połączone są kwasy karboksylowe?

Answer 6

Wiązaniami typu sigma z wyjątkiem drugiego wiązania między między węglem a tlenem bo to pi

Question 7

Jak tworzy się nazwy kwasów karboksylowych? (3)

Answer 7

• zaczyna się od “kwas” kończy na “owy”
• należy uwzględnić ilość węgli w całym związku (CH3COOH to kwas etanowy bo ma dwa węgle)
• u fenoli dodajemy “okarboksylowy” (kwas benzenokarboksylowy)

Question 8

Jak wygląda wzór ogólny kwasów karboksylowych?

Answer 8

CnH2n+1COOH

Question 9

Jakie izomery tworzą kwasy karboksylowe? (3)

Answer 9

• położenia, kiedy mają więcej niż trzy atomy węgla (CH2=CH-CH2-COOH to kwas but-3-enowy
• funkcyjne, gdy ma dwie grupy karboksylowe (benzeno-1,3-dikarboksylowy)
• szkieletowe, gdy pojawia się podstawnik (kwas 2- metylopropanowy)

Question 10

Jakie właściwości mają kwasy karboksylowe? (8)

Answer 10

-im większa masa cząsteczkowa tym wyższa temperatura wrzenia i topnienia (jest wyższa od analogicznych alkanów)
-im więcej atomów węgla w grupie alkilowej tym gorsza rozpuszczalność
- im krótszy łańcuch tym mocniejszy kwas
- 1-3 rozpuszczalne ciecze 4-10 słabo rozpuszczalne oleiste ciecze 11< nierozpuszczalne ciała stałe
- odczyn kwasowy
- ostry zapach
- palą się niebieskim płomieniem
- dysocjują odwracalnie

Question 11

Spalanie całkowite kwasu metanowego:

Answer 11

2HCOOH + O2 → 2CO2↑ + 2H2O

Question 12

Spalanie całkowite kwasu etanowego:

Answer 12

CH3COOH + 2O2 → 2CO2↑ + 2H2O

Question 13

Reakcja kwasu etanowego z magnezem:
(opis)

Answer 13

2CH3COOH + Mg → (CH3COO)2Mg + H2↑

zanikają wiórki magnezu, wydziela się bezbarwny gaz, probówka się nagrzewa, gaz spala się szczęknięciem

Question 14

Reakcja kwasu etanowego z tlenkiem miedzi (II):

(opis)

Answer 14

2CH3COOH + CuO → (CH3COO)2Cu + H2O

po ogrzaniu czarny proszek zniknął a roztwór przybrał niebieską barwę

Question 15

Reakcja kwasu etanowego z wodorotlenkiem sodu:

(opis)

Answer 15

CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O

po dodaniu fenoloftaleiny NaOH zabarwił się na różowo, po dodaniu kwasu, odbarwił się

Question 16

Porównianie mocy kwasów

Answer 16

kwas węglowy<kwas etanowy<kwas siarkowy gdyż wypierają się z soli kwasu

Question 17

Czym jest fermentacja octowa?

Answer 17

proces utleniania alkoholu etanowego przy dostepie tlenu

CH3CH2OH + O2 → CH3COOH + H2O (bakterie)

Question 18

Jakie są sposoby otrzymywania kwasów karboksylowych? (2)

Answer 18

• utlenienie alkoholi pierwszorzędowych lub aldehydów CH3CH2OH → CH3COOH (O)

roztwór barwi się z pomarańczowego na zielony i wydziela się odctowy zapach pod wpływem K2Cr2O7

• próba Tollensa i Próba Trommera

Question 19

Czym są wyższe kwasy karboksylowe?

Answer 19

To kwasy karboksylowe o dłuższych łańcuchach węglowych

Question 20

Przykłady wyższych kwasów karboksylowych: (3)

Answer 20

C15H31COOH - kwas palmitynowy
C17H35COOH - kwas stearynowy
C17H33COOH - kwas oleinowy

Question 21

Jakie właściwości mają wyższe kwasy karboksylowe?: (4)

Answer 21

• nie rozpuszczają się w wodzie
• kwas palmitynowy i stearynowy są białymi substancjami stałym a kwas oleinowy to oleista ciecz
  -mają odczyn obojętny
• palą się żółtym płomieniem

Question 22

Spalanie całkowite kwasu palmitynowego:

Answer 22

C15H31COOH + 23O2 → 16CO2↑ + 16H2O

Question 23

Spalanie całkowite kwasu stearynowego:

Answer 23

C17H35COOH + 26O2 → 18CO2↑ + 18H2O

Question 24

Spalanie całkowite kwasu oleinowego:

Answer 24

2C17H33COOH + 51O2 → 36CO2↑ + 34H2O

Question 25

Odróznianie kwasów nasyconych od nienasyconych:

Answer 25

kwas nienasycony (oleinowy) odbarwia wodę bromową i roztwór manganianu (VII) potasu

Question 26

Reakcja kwasu stearynowego z wodorotlenkiem sodu: (opis)

Answer 26

C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O (T) ogrzewana mieszanina intensywnie się pieni a roztwór fenoloftaleiny się odbrawia, powstaje mydło

Question 27

Czym są mydła? (4)

Answer 27

- to sole wyższych kwasów karboksylowych - mają budowę jonową - mydła sodowe są białe, twarde i rozpuszczalne w wodzie - odczyn zasadowy