wykłady Flashcards
Rtg (zdjęcie rentgenowskie) czaszki
Zasada: pochłanianie promieniowania X przez kości (zawartość Ca), tk.miękkie i powietrze (mózg widzainy jak woda)
Detekcja promieniowania: klisza rentgenowska
Techniki pomocnicze:
kiedyś: Pneumoencefalografia – inwazyjny zabieg diagnostyczny ośrodkowego układu nerwowego, polegający na zastąpieniu części płynu mózgowo-rdzeniowego powietrzem, tlenem albo helem wprowadzonym przez nakłucie do kanału rdzenia kręgowego i wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego głowy. Gazy kontrastują dobrze układ komorowy mózgowia, co pozwalało uzyskać przyżyciowy obraz komór mózgowia zanim wynaleziono i udoskonalono inne techniki diagnostyki obrazowej układu nerwowego, TK i MRI.
Aktualna wartość diagnostyczna:
Znikoma. Metoda stosowana, by szybko oszacować ewentualne nieprawidłowości w zakresie kości
czaszki, np. złamania, deformacje, guzy, ewentualne zwapnienia w obrębie mózgu.
[radioisotope thermoelectric generator]
TK (tomografia komputerowa)
Tomografia komputerowa (TK czaszki)
1) Zasada:
– Różne pochłanianie promieni X przez różne tkanki
– Ruch lampy rentgenowskiej – źródła promieni X wokół badanego obiektu (głowy)
– Zmiana charakteru odbiornika – zamiast kliszy rentgenowskiej jest detektor prądowy, co
umożliwia ucyfrowienie sygnału i jego analizę przez komputer.
2) Opcje wysokospecjalistyczne:
Rekonstrukcje trójwymiarowe, np. wirtualna angioskopia TK.
3) Wartość diagnostyczna:
Wysoka. Stąd przewaga tej metody nad Rtg.
4) Wady:
– Znacznie wyższy koszt badania niż w przypadku Rtg
– Dłuższy czas wykonywania badania niż w przypadku Rtg
– Trudności w przeprowadzeniu badania u osób z klaustrofobią
5) Sytuacje kliniczne, w których niezbędne jest wykonanie TK głowy:
– stwierdzenie obrzęku tarczy nerwu wzrokowego – guz czy wodogłowie
– diagnostyka otępienia – guz, zanik mózgu czy wodogłowie
– diagnostyka skutków urazu głowy – charakter urazu: niedokrwienny czy krwotoczny i gdzie
występuje ewentualne krwawienie
– diagnostyka guzów mózgowych celem ustalenia wskazań do operacji
– ocena efektów leczenia neurochirurgicznego, zwłaszcza po operacji wodogłowia
[computed tomography]
Rezonans magnetyczny (MRI)
1) Zasada:
– „Ustawienie się” niektórych protonów wzdłuż linii zewnętrznego stałego pola
magnetycznego o dużym natężeniu
– Zmiana tego „ustawienia” przez sygnał radiowy (pochłonięcie energii)
– Powrót do wcześniejszego „ustawienia” po przeminięciu tego sygnału i „oddaniu” części
energii
– Detekcja tego „oddawania” przy pomocy cewek, rozmieszczonych wokół badanego obiektu
(np. głowy) zamieniających impulsy magnetyczne na impulsy elektryczne i analiza tych
ostatnich impulsów przez komputer, który w efekcie tworzy bardzo dokładną „mapę”
rozkładu atomów wodoru.
2) Techniki dodatkowe: fMRI, MRS
3) Zalety:
– nieinwazyjność
– możliwość odróżnienia substancji białej od szarej
– wysoka rozdzielczość (dokładność), wyższa niż w KT
4) Wady:
– długi czas trwania badania (45-60 minut)
– bardzo wysoki koszt (wyższy niż w KT)
– słabe rozróżnienie zwapnień w obrębie tkanki nerwowej
– trudności w wykonywaniu badań u pacjentów z klaustrofobią
5) Szczególne zalety MRI:
– Dobre rozróżnienie substancji białej i szarej – uwidocznienie uszkodzeń w: stwardnieniu
rozsianym, zapaleniu mózgu, obrzęku okołomózgowym, które są niewidoczne dla KT
– Uwidocznienie niektórych struktur mózgowych, np. rozróżnienie jądra ogoniastego i jądra
soczewkowatego spośród innych jąder zwojów podstawy
– pozwala na rozróżnienie krwi od płynu mózgowo-rdzeniowego
– pozwala precyzyjnie obrazować część mózgowia, które w KT wychodzą zamazane, bo
maskują je cienie konturów kości czaszki, np. struktury zlokalizowane w tylnym dole
czaszkowym
– daje możliwość obrazowania w każdej płaszczyźnie bez zmiany pozycji pacjenta
[magnetic resonance imaging]
fMRI (funkcjonalny rezonans magnetyczny)
Funkcjonalny rezonans magnetyczny fMRI
1) Główne założenia fMRI:
– Aktywacja (ppbudzenie) danego obszaru mózgu zwiększa przepływ krwi przez ten obszar
– Pobudzenie i spowodowana nim zmiana lokalnego przepływu krwi wpływa na lokalną
zmianę stosunku hemoglobiny utlenowanej do hemoglobiny nieutlenowanej
– W warunkach badania MRI taka zmiana powoduje powstanie dodatkowego sygnału BOLD
(Blood Oxygen Level Dependent), gdyż ww. hemoglobiny różnią się właściwościami
magnetycznymi.
– Natężenie sygnału BOLD i lokalizacja jego źródła dostarcza informacji, która struktura
mózgu i w jakim stopniu jest odpowiedzialna za daną czynność (mentalną lub behawioralną)
Spektroskopia Rezonansu Magnetycznego (MR, MRS)
Spektroskopia rezonansu magnetycznego, spektroskopia MR, MRS
1) Zasada:
– nieinwazyjne badanie umożliwiające uzyskanie informacji dotyczących składu
biochemicznego badanych tkanek
– MRS wykorzystuje specyficzne sygnały rezonansowe jąder wodoru i fosforu, a także węgla,
fluoru i sodu
– Dzięki różnej zawartości wyżej wymienionych pierwiastków w poszczególnych
cząsteczkach chemicznych wchodzących w skład mózgu, technika MRS pozwala na
„zmapowanie” lokalnych stężeń tych cząsteczek
[magnetic resonance spectroscopy]
Traktografia (DTI)
Umożliwia uwidocznienie kierunku i ciągłości przebiegu włokien nerwowych in vivo.
Zasada: woda nie dyfunuduje w poprzek włókien nerwowych, obrazuje neurony w kilku płaszczyznach)
[schizofrenia - diagnoza przez analizę neuropołączeń]
[diffusion tensor imagining]
SPECT - tomografia emisyjna pojedyńczego fotonu
Metoda SPECT tomografia emisyjna pojedynczego fotonu
1) Zasada:
– „Wychwytywanie” substancji (w tym przypadku znaczonych izotopowo) przez narządy jest
wprost proporcjonalne do stopnia aktywności metabolicznej tych narządów, m.in. dlatego,
że wiąże się on ściśle ze stopniem lokalnego ukrwienia (większy lokalny metabolizm =
lepsze lokalne ukrwienie)
– Detekcja promieniowania gamma, emitowanego przez radioaktywne znaczniki przez
obrotową, tj. rotującą wokół badanego obiektu gamma-kamerę połączoną z komputerem
– Znaczenie radioaktywne substancje są dla organizmu obojętne, tj. nie wchodzą w proces
przemian metabolicznych
2) Zalety:
– Pozwala na badanie aktywności poszczególnych struktur mózgowych
– Pozwala na badanie przepływu krwi w poszczególnych obszarach mózgu
– Pozwala na określenie rozmieszczenia receptorów mózgowych
– Metoda względnie szybka (zwykle około 15 minut)
3) Wady:
– Wymaga podawania radioaktywnych substancji (inwazyjna)
– Konieczność utylizowania materiałów promieniotwórczych użytych do badania
– Stosunkowo wysoki koszt
[single-photo emission compted tomography]
PET - pozytonowa tomografia emisyjna
Metoda PET pozytonowa tomografia emisyjna
1) Zasada:
– Zastosowanie substancji znakowanych izotopami emitującymi pozytony, które są
wychwytywane przez pracujące narządy proporcjonalnie do ich aktywności metabolicznej
wchodząc przy tym z reguły w komórkowe (neuronalne) reakcje biochemiczne
– Detekcja przez rotujące wokół badanego obiektu przeciwstawnie do siebie gamma-kamer
promieniowania gamma jakie powstaje po zderzeniu się pozytonu z elektronem i powstania
dwóch kwantów promieniowania gamma, które rozchodzą się w przeciwnych kierunkach i
analiza otrzymywanych przez te gamma-kamery impulsów przez komputer
2) Zalety
– Metoda ta, tak jak SPECT, umożliwia obrazowanie funkcjonalne, ale też dużo dokładniejsze
– Używane w tej metodzie materiały rozszczepialne mają niezwykle krótki okres półtrwania i
przez to nie wymagają utylizacji
3) Wady:
– Badanie nie nadaje się do stosowania powszechnego: ośrodek, który prowadzi takie badania
musi posiadać własny cyklotron
– Wysoki koszt badania
Pozyton, antyelektron (nazywany też pozytronem wskutek kalkowania ang. nazwy positron) – elementarna cząstka antymaterii oznaczana symbolem e+, będąca antycząstką elektronu.
[positron emission tomography]
ocena mózgu
Ocena zaniku mózgowia na podstawie nowoczesnych metod (KT, MRI) obrazowania struktur
1) Nie jest łatwa, bo:
– obrysy mózgowych struktur są z natury rozmyte (różne granice dla różnych ośrodków)
– ich zanik może wystąpić również fizjologicznie
2) Jest możliwe (wziąć pod uwagę ww. zastrzeżenia)
3) Pomoc stanowią dwa podejścia
– technika nakładania obrazów
– metoda VSM (Voxel (cm3) Based Morphometry), przydatna do badania na grupach
metoda Camillo Golgiego
metoda barwienia komórek i włókien nerwowych z wykorzystaniem azotanu srebra redukowanego formaliną - powierzchnia komórek pokrywa się srebrem (1873r)
(pokazała, że neurony to osbne komórki)
Koncepcja dwóch sieci
1) Central Executive Network (CEN) - aktywność
2) Default Mode Network (DMN) - odpoczynek
sieci działają antagonistycznie
Science Network - przełączanie sieci
EEG (elektroencefalografia)
- rejestracja spontanicznej czynności bioelektrycznej mózgu za pomocą elektrod umieszczonych na powierzchni głowy
- odzwierciedla ogólny stan organizmu i narządów wewnętrznych, wpływa na aktywność elektryczną mózgu
- rejestruje wahania napięć (od kilku do kilkunastu Wolttów)
- częstotliwość od 0,5 do 100 Hz
- pokazuje lokalizację zmian (wyładowań elektrycznych)
- rejestruje prąd z powierzchni głowy
- zapis indywidulany dla każdego człowieka
- charakterystyka zapisu zmienia się wraz z wiekiem
- rejestracja potencjały patologiczne o charakterze: napadowym i nienapadowym
- NIE KAŻDA zmiana napadowa świadczy o padaczce
- zmiana warunków zewnętrznych może mieć wpływ na zapis
fale alfa
stan alfa (8-13 Hz)- spoczynkowy, char. dla relaksu, satan czuwania przy zamkniętych oczach
fale beta
stan beta (14-30Hz)- stan gotowości, czuwanie przy otwartych oczach
fale wolne
theta i delta - występują podczas snu (jeśli występują zbyt często podczas czuwania coś jest nie tak)
theta - senność
delta - głęboki sen
fale oste, iglica
występują podczas napadu padaczki
napad padaczki
napad padaczki – krótkie, nadmierne wyładowanie czynności elektrycznej mózgu zmieniającego
zachowanie chorego.
Postacie napadów padaczkowych – trudne do opisania doznania czuciowe (mrowienie,
doświadczanie zapachu, zmiana kształtów przedmiotów, itp.).
napad częściowy - dot. jednej półkuli
napad uogólniony - dot. dwóch półkuli ( w leczeniu można rozciąć spoidło wielkie mózgu, by ograniczyć napady do częściowych)
Padaczka (epilepsja)
Padaczka – jest chorobą neurologiczną, pod kątem elektrofizjologicznym są różne rodzaje
napadów padaczkowych.
Długotrwałe zaburzenia emocjonalne – uczucie lęku i przygnębienia szybko się pojawia i szybko
ustępuje.
objawy napadów padaczkowych
-Objawy napadu padaczkowego:
-drgawki,
-wzrok w jednym miejscu , wpatrzony w dal, nieobecny,
-uczucie lęku (napady emocjonalne)
- zaburzenia ruchowe.
-Wpatrywanie się w punkt może przebiegać z utratą -przytomności.(2-15s)
-Drgawki mogą trwać kilka minut lub godzin. Jeśli trwają długo może dojść do zagrożenia życia –
należy je wtedy przerwać.
-stany pomoroczne- stan psychotyczny, chory zachowuje się jak inna osoba, nieracjonalnie, potem nic nie pamięta
drgawki
aura - stan zwiastujący napad
napad:
-chory upada ze zgiętymi rękami (zginacz mocniejszy od prostownika) i prostymi nogami (prostownik silniejszy od zginacza)
- następuje spięci wszystkich mięśni (faza toniczna)
- skurcze i rozkurzcze mięśni - drgawki (faza kloniczna), atak trwa 1-2min
faza ponapadowa - pacjent zasypia
(taki napad obejmuje obue półkule mózgu)
klasyfikacja napadów
– nieświadome (petit mal – małe zło)
– atoniczne- kilkusekundowa utrata napięcia mięśniowego (często u dzieci)
– toniczne
– miokloniczne
– toniczno-kloniczne (grand mal – wielkie zło) – najniebezpieczniejszy, obejmuje obie
półkule, drgawki
Napady częściowe obejmują jedną półkulę lub zaczynają się w jednej półkuli i przechodzą na
drugą.
Napady ruchowe i sensoryczne – proste.
Napady czuciowe, psychiczne, emocjonalne, wegetatywne, złożone, wtórne, uogólnione.
napady częściowe ruchowe
- skrzywienie twarzy
- marsz Jacksonowski (rytmiczne drgania poszczególnych części ciała)
- porażenie Todda - po napadzie może wystąpić chwilowe porażenie
mały napad padaczkowy, małe zło
częsty u dzieci, traci się na moment świadomość, brak
kontaktu z chorym, zachowanie przez chorego pionizacji ciała i postawy, obustronne zahamowanie
komunikacji między wzgórzem, a korą, po napadzie chory wraca do swoich zajęć i nie pamięta
zdarzenia, napad trwa 2-15 sekund.
wielki napad padaczkowy, wielkie zło
człowiek leży, pada z krzykiem, może zdarzyć się w
każdym momencie, niespodziewanie kurczą się wszystkie mięśnie (toniczne), gwałtownie wzrasta
napięcie, utrata pozycji ciała, nogi się prostują, a ręce zginają (zginacze w rękach są silniejsze niż w
nogach).
Jest to faza toniczna, a po niej występuje faza kliniczna (naprzemienne skurcze i rozkurcze mięśni –
kurcz zginaczy i prostowanie prostowników), występują drgawki, zaburzenie trwa 1-2 minuty.
Na samym końcu występuje faza ponapadowa i pacjent zasypia.
faza toniczna > faza kliniczna > drgawki 60-120 sekund > faza ponapadowa > sen
Napad sensoryczny
Napad sensoryczny – zaburzenia czucia, marsz jacksonowski, zaburzenia czucia twarzy, potem
ręki, itp.
Część kory ruchowej i czuciowej zależy od ogniska zaburzenia w półkuli odpowiadającej. Jeśli
przejdzie na drugą półkulę dochodzi do napadu uogólnionego, wtórnego.
Napady przypominające halucynacje występują w chorobach psychicznych, pacjent słyszy muzykę,
głosy, widzi obrazy, ma halucynacje węchowe, smakowe, autonomiczne, pocenie się jednej części
twarzy, pacjent jest przytomny.
Halucynoidy
różnią się od halucynacji jakie doświadcza pacjent ,np. w schizofremii;
głosy – nie komentują zachowania, jest to powtarzający się fenomen słuchowy;
chory wie, że to nie jest prawdziwe, że ma zwidy – krytyczny stosunek chorego.różnią się od halucynacji jakie doświadcza pacjent ,np. w schizofremii;
głosy – nie komentują zachowania, jest to powtarzający się fenomen słuchowy;
chory wie, że to nie jest prawdziwe, że ma zwidy – krytyczny stosunek chorego.
Automatyzmy w napadzie
pacjent wykonuje czynność, która wydaje mu się być sensowna, np.
rozpina piżamę, a potem ją zapina. Osoba z boku może uznać tę czynność za bezcelową.
Stwierdzenie padaczki
przynajmniej dwa napady padaczkowe bez współistniejącej gorączki,
badanie EEG – by potwierdzić, wykluczyć delirium
Nie każda zmiana napędowa EEG świadczy o wystąpieniu napadu padaczkowego. Jeśli nie ma
zmian w zachowaniu wysyła się pacjenta do pracowni EEG.
Przyczyny padaczki
-zmiany w mózgu (szczególnie przy częściowych napadach)
• wady rozwojowe
• wiek +50
• guz mózgu
• napady uogólnione przez czynniki genetyczne – nieprawidłowa budowa lub funkcjonowanie
układu gabainergicznego (hamującego aktywność mózgowia od strony
elektrofizjologicznej)
• kanalopatia
• zaburzenia metaboliczne
• środki chemiczne, które mogą wywołać drgawki (kardiozol, bbikukulina, odstawienie
niektórych substancji)
Następstwa psychologiczne padaczki
konieczność długoterminowego leczenia
nieleczona padaczka nasila się, a napady są częstsze – z częściowych mogą stać się wtórne
uogólnione
Osoby chore mogą odpowiadać napadem na efekt stroboskopowy.
Osoba cierpiąca na padaczkę ma poczucie wyobcowania i napiętnowania z powodu swoich
ograniczeń – lęk napadowy (tycie, wyobcowanie, zaburzenia pamięci, wady płodu)
EEG wykorzystywane do badania snu
elektrookulorgram
elektromiogram
– zapis potencjałów mięśniowych i fal
fazy snu (2)
1) faza REM
2) faza NREM
faza REM (rapid eye movements sleep)
– pacjent w czasie snu szybko rusza oczami; śni;
-inny zapis niż w fazie NREM – zapis niskonapięciowy o -częstotliwości 15-30 Hz (szybkość
podobna do rytmu beta).
-Mięśnie wiotczeją – człowiek nie jest w stanie wykonać ruchu (jeśli ten mechanizm nie działa
dochodzi do sennowłóctwa – szczególnie u dzieci).
-Faza REM jest fazą dramatyczną, wybudzony przypomina sobie fragmenty snum (sen paradokslany)
faza NREM
-fale wolne
- znika rytm alfa, pojawiają się fale theta i delta, jest to inna częstotliwość i kilka faz
snu.
fazy senu
stan czuwania - fale alfa
faza I -aktywność jest wysoko, zaczyna spadać, fale niergularne
faza II - WRZWCIONA SENNE (fale o częstotliwości 12-14Hz wstępujące w półsekundowych seriach, wynikają z oddziaływania między wzgórzem, a korą),
ZESPOŁY K (ujemna fala o dużej aplitudzie, po niej następuje mniejsza i wolniejsza fala dodatnia)
[zespoły K mogą występować w innych fazach snu pod wpływem działania jakiegoś bodźca]
faza III + faza IV = sen wolnofalowy (SWS slow wave sleep) - tętno i częstotliwości spadają , aktywność mózgu stopniowo się zmiejsza, fale o wysokiej aplitudzie
po zakończeniu fazy IV: faza III, faza II, REM
zaburzenia snu
- najczęściej są to zaburzenia psychiatryczne
- bezsenność
- dyssomnie
- parasomnia
video EEG
– metoda pozwala dość precyzyjnie diagnozować stany padaczkowe, a w głównej
mierze ocenić czy zaburzenia zachowania występujące podczas snu można potraktować jako napad
padaczkowy.
-Metoda polega na tym, żeby zsynchronizować w sposób absolutny zachowanie z zapisem EEG.
-Zaleta: poszerzenie zdolności diagnostycznej
-Wada: ciężko w praktyce wyleczyć zaburzenie, gdy występuje często (kilka razy w tygodniu), duży
koszt, niska przepustowość
Metoda potencjałów wywołanych - potencjały elektryczne po odpowiednim bodźcu.
- potencjały elektryczne są odzcytywane z głowy za pomocą elektrod po wywołaniu danego bodźca,
- zakłada się, że ten sam bodziec wywołuje tą samą reakcje
- w EEG można odzczytać dane bodźce ( po wielokrotnym powtórzeniu widoczyny jest jako charaktersytyczne fale)
- w zależności od miejsca rejestracji wyróżniamy
1) egzogenne (zależy od fizycznych parametrów bodźca)
2) endogenne ( odzwierciedla procesy poznawcze)
- wykorzystywane do kontaktowania się z pacjentami z zespołem zamknięcia (pacjent przytomny, świadomy, ale całkowice sparaliżowany)
rodzaje bodźców (do potencjałów wywoławczych)
- bodziec standardowy,
- bodziec zaburzeniowy
- potencjały wzrokowe (VEP, visual evoked potential)
- potencjały słuchowe (AEP, auditory evoked potentials)
- potencjały somatyczne (SEP, somatosensory evoked potentials)
zastosowanie:
- audiologia (badanie wzroku u noworodków)
- okulistyka
- neurologia
- psychiatria
- psychofarmakologia
agrawacja
wyolbrzymianie (świadomie lub nie) objawów chorobowych, mające na celu osiągnięcie przez pacjenta subiektywnej korzyści. Odróżnia to agrawację od symulacji, gdzie dochodzi do celowego pozorowania objawów zupełnie u danej osoby niewystępujących.
empatia
– to zdolność odczuwania stanów psychicznych innych ludzi (emocjonalna) i umiejętność
spojrzenia z ich perspektywy (poznawcza)
Empatię mierzy się skalą Likerta
teoria umysłu
– zdolność przyjmowania perspektywy innej osoby,
u ludzi z autyzmem nie występuje.
Reakcja cylkularna
„zaraźliwość zachowania”, np. jedno dziecko płacze i inne dzieci zaczynają
płakać
spsób pomiaru i skale empatii
Sposoby pomiaru:
1) kwestionariusze
2) pomiar mięśni twarzy: pokazywanie fotografii ludzi w określonym stanie emocjonalnym –
badany mimowolnie napina mięśnie i przybiera emocje z fotografii
Skale:
1) fantazji
2) przejmowania perspektywy
3) empatycznej troski
4) osobistej przykrości
5 punktowa skala Likerta (wykorzystywana przy kwestionariuszach, ankietach, wywiadach
kwestionariuszowych) dzięki, której można uzyskać wiedzę o stopniu akceptacji zjawisk,
poglądów, procesów, cech.
neurony zwierciadlane (lustrzane)
– grupy komórek nerwowych, które uaktywniają się podczas wykonywania
pewnej czynności lub obserwowania jej u innych osobników. Neurony lustrzane odkryto w mózgu
małp i człowieka. Podejrzewa się, że dzięki nim osobnik na widok pewnej czynności jest w stanie
niemal natychmiast odgadnąć intencje innego osobnika nie tylko tego samego gatunku. U
człowieka odpowiadają prawdopodobnie również za zdolność do rozpoznawania cudzych emocji i
intencji wyrażanych niewerbalnie, czyli empatię oraz współczucie.
• występują u ludzi i u zwierząt (u ludzi jest więcej neuronów lustrzanych, szczególnie u osób z autyzmem)
• reagują na wykonywanie czynności przez nas i na widok innej osoby wykonującej
czynność
• mogą stanowić podstawę uczenia się przez naśladowanie
• u ludzi odpowiedzialne za zjawisko empatii (pozwalają odczuwać to co inni)
jak dzielimy układ nerwowy
1) ośrodekowy układ nerwowy
2) obwody układ nerwowy:
- somatyczny (zależny od woli)
[otrzymuje infrormacje na przykład od narządów zmysłów, przekazuje informacje do mięśni szkieletowych, obejmuje nerwy, które przekazują informacje z narządów
zmysłu do OUN oraz z OUN do mięśni i gruczołów, odpowiedzialny za czucie, zależny od
woli]
- autonomiczny (niezakeżny od woli)
- współczulny (kieruje pracą narządów podczas mobilizacji)
[ steruje pracą serca jelit i innych narządów wewnętrznych,
niezależny od woli. Autonomiczny układ nerwowy można podzielić na układy współczulny
(sympatyczny) i przywspółczulny (parasympatyczny). ]
*przywspółczulny (kieruje pracą narządów podczas odpoczynku)
mózgowie
Mózgowie, które składa się z trzech części – 1)mózgu, 2)móżdżka, 3)rdzenia przedłużonego.
Największą częścią mózgowia jest mózg. Rdzeń przedłużony znajduje się w obrębie jamy czaszki.
Jeśli coś znajduje się w mózgu to równocześnie znajduje się w mózgowiu.
Z mózgowia i rdzenia przedłużonego wychodzą nerwy.
podział mózgowia
1) Przodomózgowie - wzgórze, podwzgórze, kora mózgowa,
hipokamp, jądra podstawy
2)Śródmózgowie - pokrywa, nakrywa, wzgórki górne, wzgórki
dolne, istota czarna
3) Tyłomózgowie - rdzeń przedłużony, most, móżdżek
Kora mózgu
Kora mózgu – złożona z sześciu hierarchicznych warstw, zawdzięcza swoją skuteczność wielkiej
szybkości przesyłu sygnałów na wielkich odległościach. Jest zewnętrzną otoką mózgowia.
Wyspa
Wyspa – niewielki obszar kory mózgowej znajdujący się w okolicy bruzdy okólnej. Pełnione przez
nią funkcje nie są do końca poznane. Uznaje się, że w niej mieści się intuicja i empatia oraz, że jest
źródłem uczuć.
Jądra podstawowe
Jądra podstawne znajdują się w samym centrum półkul mózgowych. Każde z nich ma własną
konfigurację anatomiczną i neurochemiczną. Są ściśle połączone z poddaszem kory i z parterem
pnia mózgu. Wiążą się z ruchami podległymi i niepodległymi woli, motoryką oczu, ale także z
emocjami i postrzeganiem.
Jądra podstawne:
• Skorupa – okrągłe struktury, które znajdują się ponad wzgórzami i biorą udział w złożonym
mechanizmie ruchu. Związana jest z chorobami neurodegeneracyjnymi.
• Jądro ogoniaste – w obu półkulach wyłania się ze skorupy i otacza je w rodzaj spirali.
Związane jest układem motorycznym i chorobą Parkinsona, ale pełni też funkcje
poznawcze i psychiczne. Razem ze skorupą tworzy prążkowie grzbietowe.
• Jądro półleżące
• Prążkowie – składają się na nie prążkowie brzuszne i grzbietowe. Wiąże się ze
wzmacnianiem procesów nauki i innych funkcji poznawczych, a także z układem nagrody i
jego ewentualnym wzmocniemiem ponad próg uzależnienia. Prążkowie aktywuje się, gdy
doświadczamy lub spodziewamy się doświadczyć czegoś miłego. Prążkowie – jądro ogniste,
gałka blada, skorupa.
• Gałka blada – odbiera informacje z prążkowia i przesyła je do istoty czarnej. Odgrywa
zasadniczą rolę w ruchach podległych woli.
• Niskowzgórze