Wykład 1, 2

Question 1

Elementy systemu pandektowego prawa cywilnego

Answer 1

• część ogólna
• własność i inne prawa rzeczowe
• prawo zobowiązań (najbardziej obszerna księga)
• prawo spadkowe
• prawo rodzinne

Question 2

Podział prawa cywilnego

Answer 2

1) część statyczna
- prawo rzeczowe (własność i wszystko, co się z nią wiąże)

2) część dynamiczna
- prawo zobowiązań

Question 3

Definicja prawa zobowiązań

Answer 3

Jest to najbardziej obszerna część prawa cywilnego, która zawiera ogół regulacji dotyczących wymiany dóbr i usług przy użyciu pieniądza oraz ochrony podmiotów prawa cywilnego przed szkodami.

Question 4

Cecha charakterystyczna przepisów prawa zobowiązań

Answer 4

Mają często charakter ius dispositivum (przeciwieństwo ius cogens)

Question 5

Ius dispositivum - na czym polega

Answer 5

Przepisy obowiązują, o ile podmioty (strony) prawa cywilnego nie postanowią inaczej. Prawo względnie obowiązujące.

Question 6

Ius cogens - na czym polega

Answer 6

Przepisy bezwzględnie obowiązujące. Przede wszystkim w prawie rzeczowym.

Question 7

Forma umów dotyczących nieruchomości (co do zasady)

Answer 7

Akt notarialny

Question 8

Źródła prawa zobowiązań

Answer 8

1) przepisy ksiąg KC
2) ustawy szczegółowe
- ustawa o prawach konsumenta
- prawo bankowe
- ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych
- prawo wekslowe
- prawo czekowe
- ustawa o obligacjach
- KSH
- przepisy dotyczące ochrony praw lokatorów
- prawo lokalowe

Question 9

Czym jest stosunek zobowiązaniowy

Answer 9

Jest to stosunek między stronami

Question 10

Zobowiązanie - cechy

Answer 10

• jest to stosunek cywilnoprawny
• najczęściej między 2 stronami
• charakter majątkowy
• występuje zasada równorzędności stron
• jedna strona może żądać świadczenia (wierzyciel), a druga (dłużnik) powinna to świadczenie spełnić
• jest skuteczne między stronami

Question 11

Czynności prawne skutkujące powstaniem zobowiązań

Answer 11

• umowy
• czynności prawnej jednostronne
• delikty
• bezpodstawne wzbogacenie, w tym nienależne świadczenie
• niektóre akty administracyjne
• inne zdarzenia prawne
• orzeczenia

Question 12

Wierzyciel

Answer 12

• wierzytelność
• roszczenia

Question 13

Dłużnik

Answer 13

1) dług
2) odpowiedzialność
- odpowiedzialność osobista
- ograniczona odpowiedzialność osobista
- odpowiedzialność rzeczowa (skutek wystąpienia niektórych zdarzeń cywilnoprawnych - np. ustanowienie hipoteki)

Question 14

Wierzytelność - definicja

Answer 14

Postać prawa podmiotowego (przysługująca wierzycielowi).
Jako prawo podmiotowe - podlega ochronie cywilnej oraz prawno-karnej.

Question 15

Roszczenia- definicja

Answer 15

Szczególne uprawnienia przysługujące wierzycielowi.

Question 16

Podział roszczeń

Answer 16

1) główne
- O świadczenie (np. o spełnieniu usługi)
- O odszkodowanie (w przypadku niewykonania)

2) pomocnicze
- Np. o odsetki (autonomiczne), o ujawnienie stanu majątkowego, o dokonanie innych czynności (bez których zobowiązanie nie może być wykonane)

Question 17

Ustrój sądów

Answer 17

• rejonowe (I instancja)
• okręgowe (I i II instancja)
• apelacyjne (II instancja)
• Sąd Najwyższy

Question 18

Przepisy KPC

Answer 18

Regulują właściwość sądów i innych organów do rozpatrywania spraw cywilnych oraz procedurę rozpatrywania tych spraw.

Question 19

Etapy rozpatrywania spraw

Answer 19

1) Część pierwsza KPC - postępowanie rozpoznawcze
a) tryb procesu
b) tryb nieprocesu (postępowanie niesporne)

2) część druga- Postępowanie zabezpieczające

3) część trzecia - Postępowanie egzekucyjne

4) Rozstrzygnięcie
a) z reguły wyrok - w procesie
b) nakaz zapłaty- w postępowaniu upominawczym lub nakazowym

Question 20

Prawomocne orzeczenie sądu

Answer 20

• tytuł egzekucyjny
• podstawa do ewentualnego wszczęcia egzekucji

Question 21

Tytuły egzekucyjne

Answer 21

• prawomocne orzeczenia sądu lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem
• orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu
• inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej
• niektóre akty notarialne

Question 22

Tytuł wykonawczy

Answer 22

• podstawa egzekucji (wszczęcia i przeprowadzenia)
• jest to tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności (potwierdzenie prawomocnosci i wykonalności orzeczenia)
• tytuły wykonawcze cywilne wykonuje urząd komorniczy (komornik)

Question 23

Dług- definicja

Answer 23

Powinność spełnienia świadczenia obciążająca dłużnika
- istota gospodarki rynkowej
- powinnosc zgodna z treścią zobowiązania (a więc i z treścią źródła)

Question 24

Odpowiedzialność- cechy

Answer 24

• wiąże się z długiem
• ogół sankcji (negatywnych skutków) dotykających dłużnika w razie niewykonania zobowiązania
• we współczesnym systemie prawa ma charakter osobisty, majątkowy oraz nieograniczony (co do zasady)

Question 25

Odpowiedzialność rzeczowa

Answer 25

Polega na tym, że odpowiada się określonym przedmiotem majątkowym (np. nieruchomością, ruchomością, prawami).

Question 26

Świadczenie- definicja

Answer 26

Jest to przedmiot zobowiązania. Zachowanie się dłużnika zgodne z treścią zobowiązania.

Question 27

Świadczenie- jakie musi być?

Answer 27

• oznaczone (a przynajmniej oznaczalne)
• mozliwe do wykonania

Question 28

Źródła opisujące zachowanie dłużnika

Answer 28

• treść (ustalana przez umowę lub inną czynność prawną) - źródło dominujące
• cel spoleczno-gospodarczy zobowiązania
• zasady współżycia społecznego
• ustalone zwyczaje

Question 29

Świadczenie- na czym polega

Answer 29

• Dare - dać
• facere - czynić
• non facere - nie czynić
• pati - znosić

Question 30

Niemożliwość świadczenia - rodzaje

Answer 30

a) pierwotna- występuje w momencie wykonania zobowiązania
- zobowiązanie w ogóle nie powstaje
b) następcza- powstaje później
- niemożliwość zawiniona przez dłużnika - odpowiedzialność odszkodowawcza
- niemożliwość niezawiniona przez dłużnika- wyjaśnięcie zobowiązania

Question 31

Pecunia non olet - pieniądz nie pachnie brzydko

Answer 31

• pieniądz jest kategorią zobiektywizowaną
• jeżeli dług jest wymagalny to wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej (innej niż dłużnik)

Question 32

Rodzaje swiadczeń

Answer 32

1) rzeczy oznaczone co do gatunku (np. sprzedaż 2 kg cukru)
- są zamienne

2) rzeczy oznaczone co do tożsamości (np. sprzedaż obrazu)