Wstrząs Flashcards
Wstrząs - mechanizmy
1)Reakcja współczulno-nadnerczowa
—> Wyrzut noradrenaliny, później także adrenaliny
–-> Aktywacja układu renina-angiotensyna-aldosteron
2) Wyrzut peptydów opioidowych
3) Uwalnianie ADH
4) Centralizacja krążenia
5) Obkurczenie prekapilar, „transfuzja” płynu z przestrzeni pozanaczyniowej
Wstrząs hipowolemiczny - patofizjo
Zmniejszenie obciążenia wstępnego (preload) z następowym zmniejszeniem rzutu serca
Stopnie wstrząsu hipo?
Stopień I: 500 ml (10% objętości)
Stopień II: 500–1000 ml (10-20%)
Stopień III: 1000–2000 ml (20–40%) Stopień IV: 2000 ml (40%)
Wstrząs hypowolemiczny a CTK?
Spadek, I/II stopień jeszcze norma
Wstrząs hypowolemiczny obajwy
Spadek CTK Tachykardia Tachypnoe Bladość Oligura/anuria Pobudzenie, splątanie, senność
Wstrząs hypowolemiczny - kiedy płynoterapia?
Minuty, nie godziny
Jak ocenić skuteczność płynoterpii?
1) Klinicznie
- ->spowolnienei tętna, wzrost CTK i diurezy
2) MOnitroing
- ->OCŻ, AS, CTK, ciśnienie zaklinowania w tt płucnej
Cele płyntoterapii?
- wyrównanie OCŻ do 12mmHg
- wyrównanie PWAP do 10-12mmHg
- rzut serca > 3l/min/metr2
- stężenie kwasu mlekowego < 4mmol/l
- BE -3 do 3 mmol/l
Czego NIE stosować w płynoterapii
Glukozy - bo nasilenie kwasicy
Co stosować w płynoterpii?
Krystaloidy
Koloidy
Roztwory hiper+koloid
-KKCz i FFP
Zalety krystaloidów?
- niska cena
- poprawa diurezy
- odtworzenie składu płynu śródtkankowego
Wady krystalodiów
- krótki efekt hemodynamiczny
* obrzęki obwodowe/przestrzeń pozakomórkowa/ * obrzęk płuc /osoby starsze z NK/
Koloidy zalety
- mniejsza objętość wlewu
- stosunkowo długi efekt przyrostu objętości osocza(T1/2= 17h) * mniejsza tendencja do obrzęków
- znaczne zwiększenie dowozu tlenu
Koloidy wady
ryzyko koagulopatii ( dekstrany, przy większych przetoczeniach- obniż.aktywn.cz.VIII, vW)
- zmniejszenie filtracji kłębkowej i stężenia wapnia w osoczu (albuminy)
- diureza osmotyczna
Hipertonik - zalty
- niska cena
- poprawa diurezy
- mała objętość wlewu (2-4ml/kmc) a przyrost 3- 4xobj.przetoczona
- mniejsza tendencja do obrzęków
- zmniejszenie ciśnienia śródczaszkowego
Hipertonik - wady
- krótki efekt hemodynamiczny
- krwawienie podtwardówkowe
- zwiększenie osmolarności osocza
Hipertonik+koloid zalety
- przedłużony efekt hemodynamiczny
* zmniejszone zapotrzebowanie na płyny
Jakie parametry wziąc pod uwagę przy ocenie konieczności podania KKCz?
- Hb
- bieżąca objętość śródnaczyniowa
- przewidywany stopień dalszej utraty krwi * ocena rozległości zabiegu
- choroby współistniejące
KKCz wskazania
prawidłowa objętość krwi krążącej + hipoksja tkankowa
- niedokrwienie m.sercowego lub CSN, mleczany >4mmol/l, VO2<100ml/min/m2
- zwiększenie ekstrakcji tlenu (>0,5) przy prawidłowym rzucie serca
- Hb>8 - niewydolność krążenia, zaawansowana MIC, niedokrwienie CSN
FFP - wskazania
-niedobór czynników krzepnięcia (wrodzony lub nabyty) z obj. czynnego krwawienia lub przed operacją
- transfuzja wymienna + zab. INR i APTT
(wartości jak poprzednio) lub jeśli występują kliniczne cechy krwawienia - odwracanie działania pochodnych kumaryny (krwawienie, doraźny zabieg
operacyjny)
Jakie wartości INR APTT do podania FFP
INR>1,5xnorma
APTT>1,5x norma
Przetaczasz 2000ml krystaloidów, brak poprawy?
Koloidy i KKCz
Czy można użyć środków wazokonstrykcyjnych w hiperwolemii?
NIE, zwiększają afterload
Wstrząs hipowolemiczny - postępowanie
- Zatrzymanie utraty krwi/płynów
- Monitorowanie CTK,AS,sP02
- Tlenoterapia
- Min. 2 wkłucia obwodowe, ew.CVC
- Monitorowanie diurezy- cewnik
- Płynoterapia w minutach, ale pod kontrolą
- Badania+grupa krwi +zabezpiecznie KKCz, FFP
Kiedy hospitalizować przy oparzeniach?
Oparzenia II stopnia >10% p.c
Oparzenia III stopnia ( w tym
oparzenia chemiczne i elektryczne)
Oparzenia twarzy, rąk, stóp, krocza, dróg oddechowych
Jak leczyć oparzenia?
zapobieganie wstrząsowi oligowolemicznemu
zapobieganie zakażeniu
zapobieganie ostrej niewydolności nerek zapobieganie obrzękowi płuc i mózgu
zapobieganie powstawaniu ostrych owrzodzeń przewodu pokarmowego (wrzody Curlinga)
Co będziesz monitorował przy oparzeniu?
godzinowe wydalanie moczu, temperatura obwodowych części ciała, częstość oddechu, tętno, ciśnienie tętnicze krwi stężenie Na+ i K+ w osoczu morfologię i hematokryt stężenie mocznika i kreatyniny w osoczu białko i glukozę w osoczu gazometrię OCŻ badanie ogólne moczu