Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Historia > Wiek wojen > Flashcards

Wiek wojen Flashcards

1
Q

Kandydaci na tron po smierci Batorego i kto ich popieral

A
  • Maksymilian Habsburg; przeciwnicy Batorego
  • car Fiodor; czesc szlachty polskiej i litewskiej
  • Zygmunt Waza; Anna Jagielonka, szlachta
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

podwojna elekcja

A

1597 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

kogo kto powolal na podwojnej elekcji

A

szlachta popierajaca Zamojskiego powolala Waze, a przeciwnicy - Habsburga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kto zajął tron w podwójnej elekcji i dlaczego

A

tron mial zająć ten kto szybciej dotrze do Krakowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kto ostatecznie został królem

A

Zygmunt III Waza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Czy Habsburgowie pogodzili sie z utrata tronu polskiego?

A

Nie, Maksymilian Habsburg wraz z armia byl na granicy ze Śląskiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Co zrobil hetman z zagrożeniem ze strony Habsburgow po przejęciu tronu przez Wazów

A

Jan Zamojski rozbił wojska Habsburga w bitwie pod Byczyną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Spór hetmana z królem przyczyna

A

Zygmunt III Waza próbował ograniczyć wpływy Zamojskiego np. poprzez usuwanie z ważnych urzędów jego zwolenników go osłabiało jego pozycje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jak nazywala sie opozycja Zamojskiego i jaki byl ich program?

A

Popularysci odrzucali projekty reformy elekcji, co odsunęłoby od wyborów szlachtę nieposesjonatowa. Propagowali hasła antyhabsburskie i tolerancje protestantów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Dlaczego Zygmunt III Waza sekretnie porozumiewał sie z Habsburgami?

A

Poniewaz nie byl zadowolony z panowania w RP, chcial wrocic do Szwecji i byc tam królem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Co wstepenie ustalił Waza z Habsburgami?

A

chcial zrzec sie tronu rp na rzecz Ernesta Habsburga. Ten mial
- wziąć ślub z anna wazówna,
- zrzec sie praw do Inflant na rzecz Szwecji,
- wziąć udział w wyprawie przeciwko Moskwie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Co stalo sie z sekretnym spiskiem Wazy

A

Krol polski wycofał sie z planów, jednak i tak wyszły na jaw. Szlachta domagała sie śledztwa, zwołano sejm inkwizycyjny, jednak nic nie ustalono. Krol pogodził sie jednak z hetmanem Zamojskim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

jak doszło do unii personalnej ze szwecja

A

w 1592r zmarł krol szwedzki a tron przejął ZIIIW

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Dlaczego krol nie byl lubiany w szwecji

A

Ze względu na swój gorliwy katolicyzm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

kto byl na czele opozycji szwedzkiej przeciwko ZIIIW

A

Karol Sudermanski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

do czego doszło po bitwie pod Linkoping

A

porozumienie do którego nie stosował sie ZIIIW

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Riksdag zdetronizował ZIIIW na rzecz…

A

jego syna Władysława, jednak ten sie nie zgodził

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

kto zostal krolem do detronizacji ZIIIW

A

Karol IX Sudermanski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

co zrobic ZIIIW aby odzyskać tron szwedzki

A

inkorporowal Estonię do rp, wybuchla wojna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Bitwa pod Białym Kamieniem

A

wojna p-l pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza, zwycięstwo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

co bylo specjalnego w bitwie pod Kircholmem

A

wspaniałe zwycięstwo dzieki husarii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

jak nazywala sie lojalna grupa wobec krola

A

rojaliści

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

monarchia mieszana

A

wzmocnienie władzy krola

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

przeciwko czemu sprzciwili sie popularysci

A

przeciwko małżeństwie krola z Anna Habsburzanka i wprowadzeniu monarchii mieszanej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

w jaki sposob krol wykorzystał smierc Zamojskiego

A

zwołał sejn na którym miało dojść do reformy państwa i wzmocnienia władzy monarszej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

kim byli rokoszanie

A

grupa małopolskiej szlachty na czele z Zebrzydowskim, wojewodów krakowskiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

jaki byl cele rokoszu

A

niedopuszczenie do wzmocnieni władzy krola

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

jaki byl plan rokoszan

A
  • odstąpienie od planów reform
  • tolerancja wobec innowiercow,
  • usunięcie z dworu jezuitów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

bitwa pod Guzowem: data i skutki

A

1607r,
- ZIIIW wybaczył rokoszanom, wycofał sie z reform
- rokoszanie umorzyli sie przed królem
- wypracowano procedurę wypowiadania posłuszeństwa królowi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

do czego dążył Gustaw II Adolf i co zorbil aby to osiągnąć

A

do uczynienia z Bałtyku morza zamkniętego, przeprowadził reformę wojska

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

dlaczego polacy ponieśli klęske w bitwie pod Gniewem

A

po raz pierwszy atak husarii dala rade zatrzymać piechota szwedzka, poniewaz maila broń palna

32
Q

bitwa pod Trzcina co sie stalo

A

działania wojenne wstrzymane interwencja Francji ktora chciała aby Szwecja wzięła udział w wojnie 30 letniej

33
Q

rozejm w Altmakru postanowienie

A
  • szwedzi Inflanty na północ od Dziwny oraz porty z wyjątkiem gdanska płucka i królewca
  • prawo do pobierania cła z towarów eksportowanymi z Gdanska
34
Q

jakie byly przyczyny kryzysu rosji

A
  • długoletni terror Iwana IV wobec społeczeństwa,
  • usuwanie bojarów z ich ziem => większość kraju leży odłogiem => powtarzające się klęski głodu,
  • nieudolne rządy Fiodora Rurykowicza (1584 – 1598), zupełnie nieprzygotowanego do rządzenia, i jego bezpotomna śmierć => wymarcie dynastii Rurykowiczów
35
Q

czasy wielkiej smuty

A

1598 -1613 (od wymarcia Rurykowiczow do Romanov)
- anarchia, bunty, walki o wladze, glod -> bunty chlopskie

36
Q

podaj kalendarium wielkiej smuty

A
  • rządy Borysa Godunowa (1598 – 1605),
  • I dymitriada (1604 – 1605),
  • rządy Dymitra I Samozwańca (1605 – 1606)
  • rządy Wasyla Szujskiego (1606 – 1610)
  • II dymitriada (1607 – 1609)
  • wybuch wojny między RP, a Rosją 1609 r.,
  • bezkrólewie w Rosji (1610 – 1613)
  • zajęcie Moskwy i okupacja Kremla przez wojska polskie (1610 – 1612)
  • 1610 – 1611 – pierwsze pospolite ruszenie przeciwko Polakom,
  • 1611 – 1612 – drugie pospolite ruszenie przeciwko Polakom zakończone kapitulacją
  • 1613 r. Koronacja Michała Romanowa na cara – koniec wielkiej smuty.
37
Q

czym byly dymitriady

A

wyprawy Dymitrów na Rosję przy pomocy Rzeczypospolitej, których celem było
zdobycie tronu moskiewskiego

38
Q

co obiecywal dymitr

A
  • olbrzymie nadania ziemskie dla polskiej szlachty i magnatów,
  • przejście na katolicyzm,
  • ślub z córką wojewody sandomierskiego Jerzego Mniszcha
39
Q

na kogo dworze pojawil sie Dymitr

A

na dworze polskiego magnata Wiśniowieckiego

40
Q

Dlaczego Dymitr Samozwaniec byl krytykowany przez Rosjan i co z tego wyniklo?

A
  • zbyt przyjaźnił z Polakami, których wpuścił do Moskwy i rozdawał im rosyjskie urzędy,
  • nie był wierny tradycji np. nie nosił brody,
  • okazywał łaskę pokonanym, więc uważano go za słabego
    wybuchly bojarskie zamieszki antypolskie w ktorych umarl car
41
Q

kim byl Wasul Szujski

A

bojarem

42
Q

jak nazwano bunt chlopow w rosji

A

powstanie Bołotnikowa

43
Q

dlaczego doszlo do powstania Bolotnikowa

A

bo rozeszla sie wiesc ze car dymitr ocalal

44
Q

kto poparl 2 Dymitra Samozwanca

A

magnaci kresowi, szlachta kotra chciala lupow wojennych z rosji, zona i dymitra samozwanca maryna Mniszchówna

45
Q

jakie byly przyczyny wojny polsko rosyjskiej

A
  • ingerowanie polskich magnatów w sprawy rosyjskie
  • Wasal Szujski czuł się zagrożony i w 1609 r. zawarł ze Szwecją przeciwko RP. Szwecja i Rosja zobowiązały się prowadzić wspólną politykę zagraniczną, a Rosja
    uznała panowanie szwedzkie w Inflantach.
  • Zygmunt III Waza chciał pokonać Rosję i rozbić ten sojusz, poniewaz byl niebezpieczny dla RP
46
Q

pod kogo wodza wojska p-l uderzyly na Smolensk?

A

hetmana Stanislawa Zolkiewskiego

47
Q

jaka propozycje wystawili bojarzy po tym jak polscy oblezyli smolensk

A

zaproponowali tron rosyjski synowi Zygmunta III - Władysławowi pod warunkiem ze przejdzie on na prawoslawie i zachowa integralnosc panstwa moskiewskiego. wykulczono rowniez unie

48
Q

wyprawa na Moskwe

A

1610, bitwa pod Kluszynem - nies

49
Q

1613r.

A

koniec Wielkiej Smuty, wybranie na krola Michala Romanowa

50
Q

rozjem w Dywilnie

A

1619, ziemia smolenska, siewierska i czernihowska

51
Q

dlaczego doszlo do wojny smolenskiej

A

poniewaz w 1632 umarl krol Zygmunt III Waza, i Michal Romanov chcial odzyskac stracone ziemie

52
Q

przebieg wojny smolenskiej

A

wybrano na krola Wladyslawa IV Waze, przerwano oblezenie. Armia rosujska kapitulowala.

53
Q

Pokoj w Polanowie postanowienia

A
  • Wladyslaw zrzekl sie praw do tronu
  • wymiana jencow, swoboda handlu
  • ustanowiono nowa granice wschodnia, Dywilno
54
Q

przedstaw sytuacje wewnetrzna szwecji przed potopem szwedzkim

A
  • tron przejal Karol X Gustaw
  • brakowalo srodkow na pokrycie wydatkow po wojnie 30-letniej
55
Q

przedstaw sytuacje wewnetrzna RP przed potopem szwedzkim

A
  • Jan Kazimierz Waza dążył do umocnienia władzy królewskiej
  • panstwo oslabione
56
Q

dlaczego panstwo polskie bylo oslabione przed potopem szwedzkim

A
  • rozdawnictwo urzedow, silna opozycja antykrolewska, zdrajcy wsrod polskiej szlachty np. Hieronim Radziejowski, Janusz Radziwiłł
57
Q

przyczyny potopu Szwedzkiego i lata

A

1655-1660,
- wojna o Dominium Maris Baltici,
- Szwecja potrzebowała łupów wojennych

58
Q

Co stalo się z Litwą podczas potopu

A

hetman litewski Janusz Radziwiłł zawarł ze Szwedami układ w ktorym oddał im Litwę pod protektorat

59
Q

dlaczego inwazje szwedzka nazywa sie potopem

A

poniewaz wojska szwedzkie zalaly panstwo; wojska krolewskie wycofały sie na Slask, przez co kapitulowały kolejne oddzialy i miasta, oprocz Gdanska

60
Q

co robili szwedzi w RP

A
  • gwalcili i mordowali
  • nakladali wysokie kontrybucje
  • rabowali dziela sztuki i grabili koscioly
61
Q

dlaczego obrona jasnej gory jest wazna

A

Poniewaz odparli ogromne i potezne wojska szweckie mimo przewagi. Obrona klasztoru dała nadzieje innym

62
Q

jaki byl cel konfederacji w Tyszowcach

A

wzywanie do walki ze Szwedami, pospolite ruszenie

63
Q

Po co JKW udal sie do Lwowa?

A

Aby zorganizowac nowa armie

64
Q

Pod kogo dowodztwem byla nowa armia i jakiej techniki uzywali

A

dowodca zostal regimentarz Stefan Czarniecki, wojna podjazdowa

65
Q

jakie byly pierwsze kleski Szwedow i tuz po czym nastapily?

A

w Przemyslu i Zamosciu, szwedzi wycofali sie na polnoc
tuz po slubach lwowskich

66
Q

sluby lwowskie - co slubowal krol?

A
  • przysiagl ze poptrawi warunki mieszczan i chlopow po wojnie, i wzywa ich do walki
  • wygnanie arian
  • oddal RP w opieke Matki Boskiej
67
Q

Wyzwolenie warszawy - proces

A

udalo sie wyzowlic ww ale w bitwie pod Warszawa Szwedzi znow ja odbili, jednak do konca 1656 r udalo sie wyzwolic wiekszosc terenow

68
Q

kto pomógł RP gdy Szwedzi ponownie zaatakowali i dlaczego?

A

car Aleksy, stwierdzil że Szwecja jest grozniejsza od RP. Zawarto rozejm w Niemieży

69
Q

jaki traktat podpiasali wrogowie RP w odpowiedzi na sojusz z Moskwa

A

traktat rozbiorowy w Radnot miedzy Szwecja a Siedmiogrodem

70
Q

kto mialby zostac krolem malenkiej polski po rozbiorach

A

Jerzy II Rakoczy, Siedmiogrod zaatakowal Malopolske

71
Q

kto udzilil polaka pomocy i jaki sojusz zostal zawart

A

Habsburgowie, sojusz z Habs i Dania

72
Q

kto najbardziej skorzystal na potopie i dlaczego

A

elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm; zalamal zoobowiazania lenne wobec krola polskiego wchodzac w sojusz ze Szwecja. W momencie w ktorym traktat w Radnot sie rozpadal, elektor zwrocil sie do krola RP z propozycja. W zamian za zerwanie lenna, mial podpisac sojusz wojskowy przeciwko Szwedom

73
Q

jak nazywal sie sojusz wojskowy przeciwko Szwedom miedzy Brandenburgia a RP i jaki byl najwazniejsz highlight

A

uklady walewsko-bydgoskie; Prusy odzyskaly suwerennosc

74
Q

jakie tereny wyzwolno spod okupacji szwedzkiej i gdzie przeniosl sie potop

A

Pomorze gdanskie wraz z Toruniem, na tereny Dani gdzie wspieral ja korpus polski z Czernieckim na czele

75
Q

postanowienia pokoju w Oliwie 1660

A
  • potwierdzenie Sztumiekiej Wsi
  • JKW zrzekl sie pretensji do tronu szwedzkiego
  • potwierddzono traktaty welawsko-bydgoskie
  • Szwecja miala zwrocic zagrabione dobra kultury
76
Q

skutki potopy

A
  • wojny ze Szwecją znacznie osłabiły państwo polskie. Aspiracje Zygmunta III wciągnęły RP w wojny, które trwały przez 60 lat. W skutek nich RP utraciła Inflanty przyłączone jeszcze w XVI wieku oraz, co ważniejsze, zrzekła się lenna pruskiego. Pozwoliło to książętom pruskim w XVIII wieku na przekształcenie Prus w królestwo, które w krótki czasie stanie się potęgą militarną i ostatecznie doprowadzi do rozbiorów
77
Q
A

Historia (6 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions