Week 2 Flashcards
Epilepsie
Wat is koortsstuipen?
Koorststuipen = convulsie ontstaan als gevolg door koorts
–> kan 1e presentatie van koorts/ziekzijn zijn
Hoeveel % van de kinderen maakt ooit een koortsstuip mee + piekleeftijd?
2-5%
piekleeftijd: 16-18 maanden
In welke 2 groepen wordt koortsstuipen verdeelt?
- typisch –> opzicht staande diagnose
- atypisch –> liggen aandoeningen onder die het kunnen veroorzaken
Wat zijn kenmerken die passen bij een typische koortsstuip?
Typische koortsstuip:
- tonisch-conisch, waarna een postnatale periode
- volledig herstel in 60 min
- leeftijd: 6 maanden - 6 jaar
- geen neurologische aandoeningen
- duur < 15 min
- postnataal geen neurologische uitvalverschijnselen
Wat zijn kenmerken van een atypische koortsstuip?
Atypische koortsstuip:
- focale aspecten of recidief in dezelfde koortsperiode, vooral binnen 24 uur
- geen volledig herstel in 60 min
leeftijd < 6md of >6 jaar
- neurologische aandoening in VG
- duur > 15 min
- postnataal neurologische verschijnselen
Wat kunnen mogelijk onderliggende oorzaken zijn bij een atypische koortsstuip>
Bloeding (trauma)
Meningitis
Wat is het beleid bij een koortsstuip als huisarts?
- info geven: thuisarts.nl/koortsstuip
- geruststelling en uitleg koortsconvulsie
- rectaal diazepam achter laten en uitleg wanneer te gebruiken
Wat is de recidief kans van een koortsstuip?
- ± 30% recidief
- vaker <6 maanden na 2e stuip
- vaker bij atypische koortsstuip
Wat is de incidentie van epilepsie?
incidentie: 50/100.000 per jaar
- 5% van bevolking ooit een insult
Hoe wordt epilepsie geclassificeerd?
Classificatie volgens Ilae:
1. aanvalsbevinding (semiologie)
2. aanvalsclassificatie
3. epilepsie syndroom classificatie
4. etiologie
Wat is de definitie van een epileptische aanval?
Epileptische aanval = tijdelijk optreden van symptomen door abnormaal excessieve of synchromale neurale activiteit in de hersenen
Wat zijn de criteria waaraan moet voldoen om van epilepsie te spreken?
Epilepsie als:
- >2 ongeprovoceerde (of reflexmatige) aanvallen met interval van > 24 uur
- 1 ongeprovoceerde (of reflexmatige) aanval met een herhalingskans van minimaal 60% in 10 jaar
- er sprake is van een epilepsie syndroom
Waar wordt naar gekeken + hoe beschreven bij een convulsie?
ALTIJD:
- bewustzijn: ogen open/gesloten, oogcontact, interactie, navragen
- motorische verschijnselen:
* enkelvoudig: trekkingen, schokken, verstijven, knipperen, smaken, nystagmus
* complex: automatische handelingen, hypermotor gedrag
LIEFST ALTIJD:
- autonome verschijnselen: verkleuring, hartslagmeters ademhaling, zweten
- postictale verschijnselen: vermoeidheid, uitvalsverschijnselen
ZO MOGELIJK;
- sensorische verschijnselen: geluid, beeld, smaak, geur, tintelingen
- emotionele verschijnselen: angst, woede, verdriet
- cognitieve verschijnselen: déjà vu, geheugenverlies, afasie
Wat zijn omstandige en verschijnselen die kenmerkend zijn bij epilepsie?
Epilepsie:
- lichtflitsen
- aura: geur/smaak/deja vu
- >20 schokken, min
- hoofddraad
- tongbeet: lateraal
- postictaal
Wat zijn omstandigheden en verschijnselen passend bij een reflex als oorzaak van convulsie?
Reflex:
- mictie/hoesten/pijn/angst
- na maaltijd
Wat zijn omstandigheden en verschijnselen passend bij syncope orthostatische convulsie?
Syncope orthostatisch
- pijn in nek/schouder
Wat zijn omstandigheden en verschijnselen passend bij cardiale oorzaak van convulsie?
Cardiaal:
- tijdens inspanning
- plotse schrik
- cardiale klachten
Wat zijn omstandigheden en verschijnselen passend bij psychogeen convulsie?
psychogeen convulsie:
- ogen dichtknijpen
- bekken bewegingen
Wat kunnen oorzaken zijn van een convulsie?
- epilepsie
- cardiaal
- psychogeen
- reflex
- syncope orthostatisch
Hoe is de aanvalsclassificatie van epilepsie opgebouwd?
- Focaal begin:
- intacte of verminderde gewaarwording
- motorisch begin
- niet-motorisch begin
- focaal naar bilateraal klinisch-klinisch - Gegeneraliseerd begin:
- motorisch
- niet-motorisch (absence) - Onbekend begin:
- motorisch
- niet motorisch
- niet te classificeren
Wat valt onder een focaal, motorisch begin bij epileptische aanval?
Focaal, motorisch begin:
- automatisme
- toon
- conisch
- epileptische spasme
- hyperkinetisch
- myoclonisch
- tonisch
Wat valt onder een focaal, niet-motorisch begin bij een epileptische aanval?
focaal, niet-motorisch:
- autonoom
- gedragsonderbreking
- cognitief
- emotioneel
- sensorisch
Wat valt onder gegeneraliseerd, motorisch begin bij een epileptische aanval?
Gegeneraliseerd, motorisch:
- tonisch-clonisch
- clonisch
- tonisch
- mycologisch
- myoclonisch-tonisch-clonisch
- mycologisch-atoon
- atoon
- epileptisch spasme
Wat valt onder gegeneraliseerd, niet-motorisch (absence) begin bij epileptische aanval?
gegeneraliseerd, niet-motorisch (absence):
- typisch
- atypisch
- mycologisch
- ooglidmyoclonieën
Wat moet je altijd doen om de diagnose epilepsie rond te krijgen?
Aanvalsclassificatie combineren met etiologie
Wat is het childhood absence epilepsy?
Childhoord absence epilepsy = korte weglating zonder postictale fase
- uitgelokt worden door: hyperventileren
Wat voor absence is het childhood absence epilepsy?
Typisch absence = gegeneraliseerde aanval zonder motorische verschijnselen
Op basis van welke kenmerken stel je diagnose childhood absence epilepsy?
- leeftijd
- geen grote ontwikkelingsproblemen/normaal IQ
- EEG: beeld met 3 Hz piek-golf complexen
Waarom is het belangrijk dat de juiste diagnose bij een convulsie word gesteld?
- geen onterechte medicatie
- voorlichting over prognose
- gerichte leefstijl adviezen
- wettelijke voorschriften: rijbewijs, beroepskeuze
- gerichte aanvullend onderzoek
- beste keuze
- mogelijk herhalingsrisico (genetisch)
Op welke plekken worden de elektrodes geplakt bij een EEG?
F: frontaal
P: parientaal
T: temporaal
O: occipitaal
C: centraal
Hoe kan je op een EEG onderscheidt maken tussen een focale en gegeneraliseerbare aanval?
Focaal: op EEG afwijkingen te zien op 1 plek in de hersenen
Gegeneraliseerde aanval: op EEG afwijkingen te zien op meerdere plekken in hersenen
Wat betekend prikkelbaarheid?
Prikkelbaarheid = maat voor neiging van zenuwcellen om actiepotentiaal te genereren
Wat gebeurt er met de prikkelbaarheid bij:
- verhoogde geleidbaarheid voor Na+
- verhoogde geleidbaarheid voor K+
- verhoogde geleidbaarheid voor Na+ –> verhoogde prikkelbaarheid
- verhoogde geleidbaarheid voor K+ –> verlaagde prikkelbaarheid
Hoe kan een abnormale prikkelbaarheid ontstaan?
- epileptisch neuron: vb door mutatie in ionkanaal
- epileptisch neuronaal netwerk: balas tussen excitatie en inhibitie verstoord
Door welke dingen wordt de prikkelbaarheid van 1 neuron bepaald?
- ion-concentratie: Na+, K+, Cl-, Ca2+. Mg2+
- ionkanalen: type, eigenschappen van, dichtbaarheid van, verdeling
- synaptische inputs: potentiaal krijgen om drempelwaarde te overschrijden
Door welke dingen wordt de ion-concentratie beïnvloed?
Potentiaal verschil door: concentratieverschil + selectief doorlaatbaarheid membraan
Welke 2 krachten hebben invloed op de ion-concentratie?
- chemische kracht
- elektrische kracht
Wat is het evenwichtspotentiaal?
Evenwichtspotentiaal (Ex) = potentiaal waarbij de stroom van het ion 0 is (Vm=Ex)
ook wel: omkeerpotentiaal
Met welke vergelijking kan je de evenwichtspotentiaal bereken?
Evenwichtspotentiaal bereken; Nerst-vergelijking
Ex= (58 Mv/z) x log ([Xbuiten]/[Xbinnen])
Wat is:
- log(10)
- log (1)
- log(0,1)
-log(0,01)
- log(10) = 1
- log (1) = 0
- log(0,1) = -1
-log(0,01) = 2
Hoe is de verdeling van natrium en kalium bij een zenuwcel in rust?
Natrium: hoog BUITEN cel
Kalium; hoog BINNEN cel
Hoe stroomt natrium en kalium door de natrium-kalium-ATP-ase?
Efflux: 3 natrium
Influx: 2 kalium
Hydrolose 1 ATP –> tegen concentratiegradient in
Wat is het gevolg van de natrium-kalium-ATP-ase?
Evenwichtspotentiaal voor K (Ek) = negatief
Evenwichtspotentiaal voor Na (Ena) = positief
–> maakt mogelijk dat cel actiepotentiaal kan vuren
Hoe bereken je het membraanpotentiaal als meerdere ionen betrokken zijn?
Goldman vergelijking
Tussen welke waarde ligt het membraan potentiaal altijd in?
Membraanpotentiaal altijd tussen Ek en Ena
–> Hoe groter de permeabiliteit (P ) voor een ion, des te dichter ligt de membraanpotentiaal bij de evenwichtspotentiaal van dat ion
Hoe is de permeabiliteit voor Na en K in:
- rust
- dekpolarisatie
Permeabiliteit:
- rust: Pk»_space; Pna –> ligt Vm (membraanpotentiaal) dichter bij Ek
- dekpolarisatie: Pk «_space;Pna –> Vm dichter bij Ena (natriumkanalen open)
Hoe verloopt het actiepotentiaal + welke kanalen gaan open op welke momenten?
Depolarisatie: Na-kanaal open –> Na cel in –> Vm positief
Repolarisatie: K-kanalen open –> K cel uit –> Vm negatief
Wat zijn kenmerken van spanningsafhankelijke ion kanalen?
- selectiviteit
- consultatie = hoe makkelijk een ion een membraan kan passeren
- activatie, deactivatie, inactivatie
Wat zijn kenmerken van het natriumkanaal?
Natriumkanaal:
- spanningsafhankelijk ion kanaal
- 1 alfa-subunit codeert voor 1 functioneel kanaal
- dicht gaan kanaal door: INACTIVATIE = dichtgaan op moment dat er wel een prikkel is om open te blijven
* inactivatie essentieel ander verloopt repolarisatie heel langzaam
Hoe gaat de inactivatie van het natriumkanaal?
- intracellulair segment bevat bolletje: als kanaal open is gaat bolletje binden aan opening kanaal –> kanaal dicht –> geen Na+ ionen door kanaal
Wat zijn kenmerken van het kaliumkanaal?
Kaliumkanaal:
- spanningsafhankelijk ionkanaal
- 4 genen coderend voor 4 subunits om centraal kanaal te maken (tetrameer)
- 3 onderdelen:
* transmembraan segmenten: S4 –> spanningsafhankelijkheid
* P-loops S5-S6 –> open- en dichtgaan (selectiviteit)
* intracellulair loopt –> voor inactivatie
Waneer wordt het kalium kanaal activatie en deactivatie?
- activatie door: depolarisatie
- deactivatie door: repolarisatie
Wat is de refractaire periode?
Refractaire periode = periode kort na actiepotentiaal waarbij cel verminder of helemaal niet meer in staat is om een prikkel te bereiden (prikkelbaar)
Wat zijn de oorzaken van de refractaire periode?
- Na-kanalen meten hestellen van inactiviteit (balletje uit kanaal)
- K-kanalen staan nog open, sluiten langzaam