week 2 Flashcards
reflex lussen
de organen van het lichaam hebben lokale reflexlussen die verbonden zijn met de ganglia van het autonome zenuwstelsel en het ruggenmerg. Helpen de regulatie van orgaanfuncties
autonome zenuwstelsel
-geregeld door hersenstam
-sympatische en parasympatische
- enterisch zenuwstelsel
-stuurt vitale functies zoals bloeddruk en ademhaling aan
- functioneert buiten bewustzijn
endocriene systeem
- gereguleerd door hypothalamus
- stresshormonen zoals cortisol
- adrenocorticale respons, onder invloed van sympatisch zenuwstelsel (cortisol)
- adrenomedullaire respons, gereguleerd door hypothalamus en hypofise (epinefrine en noradrenaline)
hypothalamische regulatie
reguleert het endocriene systeem, slaat informatie over basisgedrag op in motorische gebieden en coördineert de acties van het autonome en endocrien systeem. maakt het mogelijk gecoördineerde fysiologische aanpassingen te maken die verder gaan dan wat individuele organen kunnen doen
rol van limbisch systeem (verbonden met welk hersenstructuur voor activeren stressrespons?)
centrale rol in emotionele verwerking, het geheugen. helpt bij het vertalen van stressvolle prikkels in gedragsmatige en hormonale reacties.
verbonden met hypothalamus
sympatische zenuwstelsel
stimuleert de vecht-of-vluchtreactie, verhoogt hartslag en ademhaling
- een op veel relatie, 1 pregang vezel gemiddeld 10 postgang vez, breed effect op doelorganen, samenhang
- noradrenaline, epinefrine, acetylcholine (zweten handen en voeten)
parasympatische zenuwstelsel
bevordert herstel en rust, verlaagt hartslag en stimuleert spijsvertering
- 1:3 verhouding, zeer lokale en specifieke activering van de organen
- acetylcholine
enterische zenuwstelsel
bestuurt autonoom het spijsverteringsstelsel
- acetylcholine
- werkt zelfstandig, maar staat onder invloed van het parasympatische en sympatische systeem
hormoonafgifte bij stress (HPA-as)
hypothalamus activeert tijdens stress de hypofyse-bijnier-as, afgifte hormonen ACTH door hypofyse. 1. stimuleert bijnierschors om cortisol af te geven. 2. het bijniermerg scheidt epinefrine (adrenaline) en norepinefrine uit
epinefrine en norepifrine
versterken de acute stressrespons door hartslag en de bloeddruk te verhogen
cortisol
Een hormoon die de energieverdeling in het lichaam reguleert, de bloedsuikerspiegel verhoogt en het immuunsysteem onderdrukt. Het speelt een sleutelrol bij het reguleren van het lichaam tijdens langdurige stress.
- heeft een dag-nachtritme (cruciaal)
- zonder cortisol kan een stressrespons schadelijke gevolgen hebben
intrensieke regulatie van het hart
zonder hulp van autonome en endocriene systemen, behalve bij snelle veranderingen
1. de sinoatriale knoop: constante hartslag veroorzaakt door ritmisch vuren van verzameling neuronen in de boezemspier
2. het Frank-starling mechanisme: reguleert de kracht van de hartcontractie. het hart kan aanpassen aan de veranderende hoeveelheid bloed die het terugkrijgt
terugkoppeling verlaagde bloeddruk
receptoren van aorta ontvangen minder stretch signalen, verminderde signalen hersenstam, die stuurt minder signalen via nervus vagus naar het hart en hierdoor gaat het hart sneller kloppen, dus stijgt de bloedstroom (bij verhoogde bloeddruk verwijden de bloedvaten)
autonome vezels
deze vezels beginnen in de hypothalamus en hersenstam en eindigen in de intermediolaterale celkolom van het ruggen merg
preganglionaire vezels
Lopen vanuit de intermediolaterale celkolom naar de specifieke autonome ganglia
ganglia
verzameling van cellichamen, integratiepunt
postganglionaire vezels
lopen vanaf de ganglia naar de doelorganen
neuro-effector knooppunten
punten, vergelijkbaar met synaps, waar motorische functie van spiercellen of endocriene cellen aanpassen door neurotransmitter vrijgave
noradrenaline
stimuleert contractie gladde en hartspieren en verhoogt de hartspieren
experiment walter cannon en philip bard met katten
cerebrale cortex was doorgesneden net boven de hypothalamus, maar cerebellum en hersenstam in tact. Deze experimenten benadrukten de rol van de hypothalamus in het organiseren van complexe overleving gedragingen in combinatie met autonome en endocriene regulatie
- nepwoede
paraventriculaire kern
centrale rol in de stressrespons, reguleert de afscheiding van cortisol via de hpa-as.
- belangrijke peptide CRF en AVP, stimuleren afgifte ACTH door de hypofyse, wat leidt tot verhoogde cortisol productie
beta-endorfine
als reactie op CRF uit hypothalamus produceert hypofyse beta-endorfine
- agonist op opiaatreceptoren
- pijnverlichting en positieve stemming
