Week 10 Flashcards
Wat is endocriene communicatie van een hormoon?
Een hormoon dat via de bloedbaan naar doelwitcellen gaat
Wat is paracriene communicatie van een hormoon?
Wanneer signaalmoleculen de cellen bereiken via intracellulaire vloeistof
Wat is autocriene communicatie van een hormoon?
Wanneer een hormoon uit een cel bindt op de receptor van diezelfde cel
Hoe zien de neuronen met grote cellichamen eruit?
Ze hebben lange axonen die uitkomen in de hypofyseachterkwab
Wat produceren de neuronen met grote cellichamen? En waar belanden ze?
Vasopressine en oxytocine, bij de hypofyseachterkwab
Hoe zien de neuronen met kleine cellichamen eruit?
Hebben kortere uitlopers, geven releasing factors af, komen in de hypofysevoorkwab
Waar worden de releasing factors afgegeven?
Aan een plexus van bloedvaten bovenaan de hypofysesteel
Welke hormonen zijn geproduceerd de hypofysevoorkwab?
De hypofyseotropische hormonen TRH, GnRH, somatostatine, GRH, dopamine, CRH
Welke hormonen worden geproduceerd in de hypofyseachterkwab?
Oxytocine en ADH
Wat doet CRH
Bindt aan een G-eiwit gekoppelde receptor op de hypofysevoorkwab. –> ACTH-afgifte –> bijnier stimulatie –> bijnierandrogenen + cortisol
Waaruit ontstaan ACTH?
POMC –> wordt gesplitst door PC1 en PC2 in meerdere hormonen. PC2 splitst ACTH verder in MSH en CLIP
Wat doet CRH?
Stimuleert de afgifte van ACTH
Wat doet vasopressine?
Stimuleert ACTH synthese
Wat doet TRH en wat komt hierna?
Uit hypothalamus, stimuleert afgifte TSH uit de hypofyse. TSH stimuleert schildklier –> schildklierhormoon T4 –> negatief effect op hypothalamus en hypofyse. Omgezet in T3 –> effect weefsels
Wat doen somatostatine en GHRH?
Somatostatine remt hypofyse, GHRH stimuleert hypofyse –> GH
Wat doet vasopressine (ADH)
Resorptie in de nier: regulatie bloeddruk
Welke hormonen zijn in hoge concentraties aanwezig tijdens slaap?
GH, TSH, PRL… laag ACTH
Wat is het product, type hormoon en de regulatie in de zona glomerulosa? (buisvormig)
Product is aldosteron, type hormoon is mineralcorticoïd, gereguleerd door angiotensine II en K+
Wat is het product, type hormoon en de regulatie in de zona fasciculata?
Product is cortisol, type is glucocorticoïd, gereguleerd door ACTH
Wat is het product, type hormoon en de regulatie in de zona reticularis? (netwerk)
Product is DHEA, type is androgenen, gereguleerd door ACTH
Wat is het product, type hormoon en de regulatie in de medulla?
Product is (nor)epinefrine, type is catecholamines, gereguleerd door de sympathicus
Waar komt CYP17 B5 alleen in voor?
De reticularis
Wat voor receptor bindt CRH aan? En wat gebeurt er hierna?
Een GPCR, activeert adenylyl cyclase –> cAMP omhoog –> Ca-influx –> ACTH afgifte
Waar bindt ACTH aan? Wat gebeurt er hierna?
Een melanocortine-2 receptor. activeert adenylyl cyclase en PKA –> activiteit steroïdogene enzymen omhoog en enzymsynthese –> cortisolproductie
Hoe wordt cortisol afgebroken?
Lange halfwaardetijd, eiwit waaraan gebonden in de lever –> reductie dubbele bindingen, of in nier geinactiveerd door oxidatie
Wat voor effecten heeft cortisol?
Een glucocorticoïd en mineralcorticoïd, met name gluco
Hoe wordt in het weefsel cortisol geïnactiveerd?
Door HSD I en II –> omgezet naar cortison. HSD I kan weer activeren
Wat doet prednison?
Is synthetisch glucocorticoïd. Remt de ACTH afgifte –> cortisol omlaag, aldosteron blijft gelijk
Wat gebeurt er bij een CYP12 deficiëntie?
Geen aldosteron- en cortisolproductie, ACTH-afgifte stijgt. Meer androsteendionaanmaak. Problemen water- en zout huishouding
Wat gebeurt er bij een CYp17 deficiëntie?
Geen vorming cortisol en androsteendion –> ACTH afgifte, geen invloed op aldosteron productie
Waar vind de productie van adrenaline en noradrenaline plaats?
De chromaffiene cellen in de bijnier medulla (merg)
Hoe wordt adrenaline en noradrenaline gemaakt?
Uit tyrosine, wordt omgezet door thyroïd hormoon(TH) in L-DOPA –> dopamine, dit wordt opgenomen in de granula van chromaffiene cel –> omgezet tot noradrenaline, PNMT –> zet nor om in adrenaline
Wat zijn kenmerken van de ziekte van Cushing?
Centrale adipositas, buffalo hump, glucose-intolerantie, spierzwakte, psychopathologie, hematomen, hirsutisme, oligo- of amenorroe, abdominale striae, oedeem, osteoporose, overgewicht, diabetes type 2, hoge bloeddruk, spieratrofie, scheuren in pezen
Welke vormen van Cushing heb je?
ACTH-afhankelijk: meestal een hypofyse adenoom
ACTH-onafhankelijk: vaak door goedaardig bijnier adenoom, bilaterale bijnier hyperplasie, bijnier carcinoom
Wat gebeurt er bij Cushing?
Hoge cortisol levels remmen afgifte TSH –> secundaire hypothyreo:idie en hypogonadisme
Welke methodes zijn er voor het syndroom van Cushing? (hypercortisolisme)
-Cortisol excretie in 24 uur urine
- 1mg dexamethason suppressietest: cut-off waarde <50nmol/L
-middernachtsspeeksel cortisolconcentratie
-cortisol in haar
Wat doet carbamazepine?
Stimuleert CYP enzymen, waardoor dexamethason sneller wordt afgebroken –> geen remming hypofyse en ACTH productie
Wat doet fluoxetine en itraconazol?
Inhiberen CYp3A4 –> remt dexamethason klaring
Wat doen oestrogenen en mitotane?
Inductie van CBH
Wat is het diagnostische verschil tussen pseudo-Cushing en Cushing?
cortisol is lager bij plasma cortisol en speeksel cortisol bij PCS Dexamethason is ook hoger bij Cushing
Welk onderscheid moet je maken bij cushing?
Hypofysaire of ectopische oorzaak, door beeldvoorming
Wat zijn acute complicaties van ectopisch ACTH syndroom?
Ernstige sepsis, infecties, trombo-embolische complicaties, ernstige hypertensie, hypokaliëmie, psychiatrische complicaties
Wat voor oorzaken kunnen er zijn voor autonome cortisolproductie?
Bijnieradenoom, bilaterale bijnierhyperplasie, bijniercarcinoom
Hoe wordt de ziekte van Cushing behandeld?
Door transsfenoïdale adenomectomie
Hoe wordt een ectopische ACTH producerende tumor behandeld?
Tumorresectie, bi-adrenalectomie, chemotherapie