week 1

Question 1

Hoe meet je energie intake?

Answer 1

Bom calorimeter

Question 2

Wat is de aanbevolen samenstelling dieet t.b.v. dekking energiebehoefte

Answer 2

energie % bij intake 2000-2500
koolhydraat: 40% (min. 20% ter voorkoming van ketose)
vet: max 40%
eiwit: 10-25%

Question 3

welke drie methode gebruiken we voor het meten van energieverbruik? welke drie factoren kunnen we het energieverbruik meten?

Answer 3

1. directe calorimetrie (meten warmte)
2. indirecte calometrie (O2 verbruik)
3. double labelled water methode

• brandstof
• zuurstofverbruik
• warmteproductie

Question 4

wat is double labelled water methode?

Answer 4

toedienen van dubbel gelabeld water (2H2O18). Je vangt gedurende een aantal dagen de urine op. Een deel van die 18O blazen we uit en missen we dus als we deze bij de urine meten. De snelheid waarmee 18O uit het lichaam verdwijnt kunnen we de energie bepalen (gouden standaard)

Question 5

waar wordt energie globaal voor gebruikt?

Answer 5

1. basaalmetabolisme (BMR)
2. adaptieve thermogenese
3. fysieke arbeid en NEAT

Question 6

hoeveel kcal zijn er nodig om je lichaamsgewicht met 1 kg te doen dalen/stijgen

Answer 6

7500 kcal

Question 7

wat is de definitie BMI uitgedrukt in cijfers?

Answer 7

ondergewicht: 18.5
gezond: 18.5 - 24.9
overgewicht: 25 - 29.9
obese: 30 - 39.9
severely obese: >40

Question 8

wat kan een grote hoeveelheid vet veroorzaken?

Answer 8

• hart en vaatziekte
• diabetes type 2
• hypertensie
• kanker

Question 9

waar is het vet opgeslagen?

Answer 9

• subcutaan (onder de huid)
• intermuscular
• intramuscular (tussen spier)
• abdominal (rondom de organen –> zeer ongezond)

Question 10

wat is het verschil in vetopslag tussen man en vrouw?

Answer 10

vrouwen: heupen en armen
mannen: buik

Question 11

wat doet de bioelectrical impedance analysis? waarom niet altijd betrouwbaar?

Answer 11

hoe groter de vetvrije massa hoe beter de stroom wordt geleid door voeten en handen.
wanneer iemand meer vet heeft zal de stroom minder goed geleiden

hangt af van de conditie van iemand (uitdroging kan vertekening van beeld geven)

Question 12

dual emission X-ray absorptiometry (DEXA-scan)

Answer 12

manier om vetmassa te meten over het hele lichaam. Met deze methode wordt ook osteoporose gemeten.

Nadeel: kan niet zeggen of het subcutaan- of visceraal vet is.

Question 13

wat is gezonder? subcutaan vet of visceraal vet?

Answer 13

subcutaan vet

Question 14

waar wordt koolhydraten opgeslagen in de vorm van glycogeen

Answer 14

spier en lever

Question 15

als je te weinig koolhydraten binnenkrijgt, wat gaat je lichaam dan doen?

Answer 15

1. gebruik glucose dat afkomstig is uit glycogeen.
2. spieren afbreken omdat dan van aminozuren glucose wordt gemaakt.

Question 16

wat zorgt voor de bufferende werking van je bloedsuiker?

Answer 16

leverglycogeen

Question 17

welke stoffen passen bij storage mode en welke bij production mode?

Answer 17

storage mode:
- insuline

production mode:
- glucagon
- adrenaline
- cortisol
- groeihormoon

Question 18

richting en flux (=snelheid) wordt bepaald door hormonen (o.a. insuline en glucagon) via…?

Answer 18

fosforylering (S) –> sleutelenzym
allosterie (S) –> sleutel enzym
inductie/repressie (T) –> sleutel enzym
rekrutering transporteiwitten (S)
substraat aanbod (S/T)

s=snel (0 - 30 min)
t= traag (na 30 min tot enkele uren treed dit effect op)

Question 19

in wat wordt triglyceride gesplitst tijdens de production fase. Hoe komt dit?

Answer 19

1. vetzuren
2. glycerol

dit komt door de toename van insuline in de pancreas.

Question 20

na hoeveel uur/dagen worden ketonlichamen gevormd?

Answer 20

na 48 uur/2 dagen

Question 21

welke aminozuren kun je niet omzetten in glucose? hoe noem je die?

Answer 21

leucine en lysine (ketogene aminozuren)

Question 22

via welke stof wordt NH3 overgedragen uit de spier tijdens vasten?

Answer 22

alanine en glutamine –> deze wordt in de lever gefilterd

Question 23

hoeveel procent van de vetzuren kunnen we niet omzetten.

Answer 23

95% –> even-ketige vetzuren

Question 24

welke delen in het lichaam kunnen ketonlichamen maken en welke niet?

Answer 24

hersenen en spieren wel maar lever niet

Question 25

wat is het doel van de ketogenese

Answer 25

vetzuren afbraak in de lever

Question 26

wat is anabolisme?

Answer 26

de reactie na de maaltijd die er op gericht is om alle voedingstoffen op te slaan.

Question 27

benoem alle anabolische reacties

Answer 27

aminozuren –> eiwitten (eiwit synthese)
koolhydraten –> glycogeen (glycogeen synthese)
vrije vetzuren –> triglyceriden (lipide synthese)
koolhydraten –> triglyceriden (liponeogenesis)

Question 28

wat is katabolisme?

Answer 28

de reactie die ontstaat bij vasten. Energie wordt vrijgemaakt

Question 29

wat stimuleert insuline?

Answer 29

1. glucose uptake in spierweefsel, vetweefsel en lever.
2. glycolyse
3. glycogeen synthese
4. eiwit synthese
5. uptake electrolieten (K+ en P)

Question 30

welke 4 hormonen stimuleren katabolisme?

Answer 30

1. (nor)adrenaline
2. cortisol
3. groeihormoon
4. schildklierhormoon (thyroid hormoon)

Question 31

Waar worden cortisol, adrenaline en noradrenaline gemaakt?
in welke delen van dit orgaan worden bepaalde hormonen geproduceerd.

Answer 31

de bijnier
buitenste deel –> cortex:
- mineralcorticoiden bv. aldosteron
- glucocorticoiden bv. cortisol
- Sex hormonen bv. testosteron
binnenste deel –> medulla:
- catecholaminen: adrenaline en noradrenaline

Question 32

Hoe wordt de bijnier aangestuurd?

Answer 32

hormoonafgifte van de hypofyse

Question 33

waarom wordt cortisol een glucocorticoid genoemd?

Answer 33

omdat het een belangrijke rol op de glucose homeostase heeft.

Question 34

noem voorbeelden van lichamelijke stress voor het lichaam

Answer 34

• verwondingen
• infecties
• septische shock
• hartinfarct
• chirurgische ingrepen

Question 35

welke twee hormonen reguleren hoofdzakelijk de glucose?

Answer 35

insuline (stimulatie bij anabolisme)
glucagon (stimulatie bij katabolisme)

Question 36

Wat houd het syndroom van cushing in?

Answer 36

• gezwel in de hypofyse waardoor er chronische te veel ACTH wordt afgegeven
• bijnieren hebben een gezwel waardoor ze chronische te veel cortisol maken.

Question 37

Wat doet chronische stress (continue verhoogd cortisol) met het lichaam?

Answer 37

op de langere termijn zorgt cortisol juist voor vetopslag

Question 38

wat gebeurt er bij langdurig vasten?

Answer 38

• vrije vetzuren en ketonlichamen gaan meer als belangrijkste energiebron van het lichaam fungeren.
• probeert het lichaam zo een verder afbraak van spieren (eiwitten) te voorkomen.

Question 39

benoem een aantal oorzaken voor ondervoeding

Answer 39

• onvoldoende intake
• malabsorptie
• toename verlies (diarree)
• toegenomen behoefte (door bijv. ziekte)

Question 40

wat zijn uiterlijke kenmerken ondervoeding?

Answer 40

• lage BMI (kg/m2)
• spieratrofie
• oedemen
• geen

Question 41

benoem oorzaken van ondervoeding

Answer 41

• nierinsufficientie/ dialyse
• Nefrotisch syndroom
• COPD (CF)
• radiatie enteritis
• short bowel
• coeliakie
• inflamatory bowel disease (crohn en colitis ulcerosa)
• na maagverkleining/ bariatrische chirurgie

Question 42

Glucosse is om drie redenen essentieel voor de vetzuursynthese, benoem ze alle drie

Answer 42

1. Glucose levert koolstofatomen in de vorm van acetyl-CoA
2. Glucose levert reductie-equivalenten (NADPH) via de pentose-fosfaat shunt

Question 43

Hoe wordt de opslag van vetzuren bevorderd, noem de drie insuline afhankelijke processen?

Answer 43

1. glucoseopname (GLUT-4) word bevorderd door insuline
2. insuline stimuleert LPL, zodat de triglyceriden in de chylomicronen worden gesplitst in glycerol en vrije vetzuren –> vrije vetzuren kunnen hierdoor worden opgenomen
3. insuline remt hormoon-sensitief lipase (HSL) dit is een enzym dat dat de splitsing van de opgeslagen triglyceriden in vrije vetzuren en glycerol katalyseert. Insuline houdt op deze manier de voorraad van triglyceriden in stand.

Question 44

noem drie soorten ketonlichamen?

Answer 44

1. aceton
2. B-hydroxyboterzuur
3. acetoacetaat

Question 45

Waar worden ketonlichamen van gemaakt?

Answer 45

uit vrije vetzuren