Volksgezondheid Flashcards
welke dingen worden bekeken voor de populatiebenadering van volksgezondheid?
- hoe staat het met de volksgezondheid
- hoe stel je dat vast
- hoe kunnen we de volksgezondheid verbeteren
welke gedragsdeterminanten zijn er van ziekte en gezondheid?
- roken –> 9,4%
- ongezonde voeding –> 8,1%
- weinig beweging –> 2,3%
- alcoholgebruik –> 1,5%
welke persoonsgebonden determinanten zijn er van ziekte en gezondheid?
- hoge bloeddruk –> 6,7%
- hoge bloedsuikerspiegel –> 6,6%
- overgewicht –> 3,7%
- cholesterol –> 0,9%
- lage botdichtheid –> 0,7%
welke arbeidsdeterminanten zijn er van ziekte en gezondheid?
- stoffen/omgeving –> 3%
- psychische belasting –> 0,9%
- fysieke belasting –> 0,7%
welke milieu determinanten zijn er van ziekte en gezondheid?
- buitenmilieu –> 3,5%
- binnenmilieu –> 0,5%
welke 4 dingen worden bekeken rondom de diagnostiek van volksgezondheidsproblemen?
- ziekte en aandoeningen
- sterfte en doodsoorzaken
- functioneren en kwaliteit van leven
- samengestelde volksgezondheidsmaten
wat wordt er bekeken bij ziekte en aandoeningen rondom de diagnostiek van volksgezondheidsproblemen?
ziekteregistraties en epidemiologisch onderzoek:
- top 5 incidentie: BLWI, maag-darm infecties, onderste luchtweginfectie, letsel door sport/prive, influenza
- top 5 prevalentie: nek- en rugklachten, artrose, angststoornissen, diabetes, visusstoornissen
waar wordt naar gekeken bij sterfte en doodsoorzaken rondom diagnostiek van volksgezondheidsproblemen?
- primaire doodsoorzaak –> terug redeneren uit directe doodsoorzaak
- belangrijkste doodsoorzaken –> dementie, longkanker, beroerte, coronaire hartziekten, hartfalen
hoe wordt er gekeken naar functioneren en kwaliteit van leven?
ICF model: gevolgen van ziekte op functioneren:
- op orgaanniveau –> stoornis
- op persoonsniveau –> activiteiten beperking
- op sociaal niveau –> participatie beperking
waar wordt naar gekeken bij samengestelde volksgezondheidsmaten rondom diagnostiek van volksgezondheidsproblemen?
- YLL –> years of life lost –> verloren levensjaren door sterfte
- YLD –> years lived with disability –> verloren gezonde jaren door beperking/handicap
- DALY –> disability adjusted life years –> YLL + YLD
wanneer heeft iets een grote ziektelast?
- hoge incidentie van sterfgevallen
- sterfte op relatief jonge leeftijd
- hoge prevalentie van beperkingen en handicaps
- ernst van beperkingen en handicaps
welke twee perioden zijn te onderscheiden in de planetary health?
- holoceen
- antropogeen
welke 3 dingen hebben ons gebracht in het antropogene tijdperk?
- agriculturele revolutie
- industriële revolutie
- ‘the great acceleration’
wat is planetary health?
de impact van de door de mens veroorzaakte veranderingen in de natuurlijke systemen op aarde op de gezondheid van de mens
wat zijn gevolgen van de klimaatverandering op de gezondheid?
hitte:
- dehydratie
- hittestress
- verergering van cardiale of respiratoire ziekten
extreem weer: meer overstromingen, stormen en natuurbranden
- directe gevolgen –> doden en gewonden
- indirecte gevolgen –> watervervuiling, verlies huis, beschadigde infrastructuur
luchtvervuiling:
- hart- en vaatziekten
- allergieën
infectieziekten:
- snellere verspreiding
- gezondheidsinfecten
wat zijn indirecte gevolgen van de klimaatverandering op de gezondheid?
- voedselzekerheid
- mentale gezondheid
- migratie, ontheemding en maatschappelijke onrust
wat zijn de planetaire grenzen waar wij als mensen druk op zetten?
- waterschaarste
- uitputting ozonlaag
- luchtvervuiling
- verzuring oceanen
- verstoring biogeochemische kringlopen
- chemische milieuverontreiniging
- ontbossing
- verlies van biodiversiteit
welke mensen zitten in kwetsbare posities rondom planetary health?
- armen
- migranten
- daklozen
- vrouwen
- ouderen
- kinderen
- inheemse bevolkingen, mensen van kleur, queer community
- chronisch zieken
wat is mitigatie?
het voorkomen van verdere klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen
wat is adaptatie?
het verminderen van de kwetsbaarheid voor de klimaatverandering
wat zijn co-benefits voor zorg en klimaat?
- actieve mobiliteit
- voeding en leefstijl
- groene steden
- verbetering luchtkwaliteit
- toegang tot anticonceptie en gezinsplanning
wat zijn verschillende assen waar een arts een rol kan spelen op het vlak van klimaatverandering?
- verduurzaming en mitigatie
- adaptatie
- gezondheidsbevordering
- onderwijs
- onderzoek
wat is de epidemiologische transitie?
sterfte aan infectieziekten wordt vervangen door chronische aandoeningen, hart- en vaatziekten en kanker
oorzaken van ziekte en sterfte verschuiven van slechte sociale en fysieke omstandigheden in de omgeving naar individuele leefstijlfactoren
hoe wordt de volksgezondheid aangegrepen?
analyse van volksgezondheid –> analyse risicofactoren –> analyse van determinanten van gedrag –> ontwikkeling van interventie –> implementatie en disseminatie van interventie (terug naar begin)
