Van schrift naar schrijven, hfdst 4

Question 1

Wat kun je zeggen over de ontwikkeling van de houding?

Answer 1

Proximale motoriek speelt hierbij een rol

Question 2

Wat is proximale motoriek?

Answer 2

Controle over de spieren dichtbij het centrum van het lichaam. (vroeger grove motoriek)

Question 3

Wat kun je zeggen over de ontwikkeling van de handfunctie?

Answer 3

Daar is distale motoriek voor nodig?

Question 4

Wat is distale motoriek?

Answer 4

Controle over de spieren verder van het lichaam. Pols, hand en vingers.

Question 5

Vertel over van totaal naar lokaal

Answer 5

Onderdeel van de ontwikkeling van de distale motoriek.
Van hele lijf meebewegen naar alleen datgene dat gevraagd wordt (robottest).

Question 6

Vertel over van associatief naar dissociatief

Answer 6

Onderdeel van de ontwikkeling van de distale motoriek.
synkinesieen zijn vorm van associatief bewegen.

Question 7

Vertel over van enkelvoudig naar samengesteld

Answer 7

Onderdeel van de ontwikkeling van de distale motoriek.
Tegelijk meerdere dingen kunnen doen.

Question 8

Onder handfunctie valt het gecontroleerd beheersen van:

Answer 8

• opponeren (na 12 maanden);
• buigen en strekken van de vingers (na 12 tot 18 maanden);
• pronatie en supinatie (4 jaar);
• de functionele tweedeling binnen de hand (4 tot 6 jaar);
• in-hand manipulatie (6 jaar).

Question 9

Wat is opponeren?

Answer 9

De duim tegenover de toppen van de vingers kunnen plaatsen.

Question 10

Wat is flexie en extensie?

Answer 10

Buigen van de vingers noem je flexie.
Strekken van de vingers noem je extensie.

Question 11

Wat is pronatie en supinatie?

Answer 11

Pronatie wil zeggen de pols naar binnen kantelen en supinatie wil zeggen de pols naar buiten kunnen kantelen.
In pronatie wijzen de handpalmen omlaag
In supinatie wijzen de handpalmen omhoog

Question 12

Wat betekent functionele tweedeling binnen de hand?

Answer 12

Het vermogen om met de hand tegelijkertijd twee verschillende functies uit te voeren. De hand kan iets stabiliseren (vasthouden met pink en ringvinger) en tegelijkertijd een handeling uitvoeren (met de overige drie vingers).

Question 13

Wat is In-hand manipulatie?

Answer 13

Dit wil zeggen het positioneren en herpositioneren van voorwerpen binnen de hand zoals wanneer je met één hand de juiste sleutel van je sleutelbos pakt of een dobbelsteen omdraait.

Question 14

Welke soorten bewegingen kun je onderscheiden bij in-hand manipulatie?

Answer 14

Translatie, Rotatie en Verschuiving.

Question 15

Wat betekent translatie bij in-hand manipulatie?

Answer 15

Bewegen van vingertoppen naar de handpalm en terug.

Question 16

Wat betekent rotatie bij in-hand manipulatie?

Answer 16

Draaien van een voorwerp tussen de vingers.

Question 17

Wat betekent verschuiving bij in-hand manipulatie?

Answer 17

Verplaatsen of verschuiven van een voorwerp binnen de hand, zonder dat je de positie draait, dus bijvoorbeeld met de vingers dichter naar of juist verder van de penpunt bewegen.

Question 18

Wat is de ooghandcoördinatie?

Answer 18

De ooghandcoördinatie is het vermogen om acties uit te voeren die het gelijktijdig gebruik van ogen en handen vereisen. Met andere woorden: je volgt je handen met je ogen, je controleert wat je handen doen en je stuurt je handen bij.

Question 19

Wat is de foneem-grafeemkoppeling?

Answer 19

Als je snapt dat woorden zijn opgebouwd uit klanken en dat letters met die klanken corresponderen.

Question 20

De elementaire schrifthandeling vormt de grondslag van de schrijfvaardigheid en is gebaseerd op het grafisch principe van ons schriftsysteem:

een grafeem is een schriftteken (vorm) dat wordt gemaakt volgens een halenstructuur (traject);
een grafeem wordt met gekozen schrijfgereedschap op een drager gezet (materiaal);
de schrijver stuurt dit proces cognitief aan (cognitie) en voert het motorisch uit (proces).

Question 21

Uit welke stappen bestaat de schriftstrategie?

Answer 21

• je kiest een bepaald grafeem (teken) bij het foneem (de klank), bijvoorbeeld b of B of β;
• je bepaalt de grootte, snelheid, richting en druk
• je bepaalt de plaats op de drager
• je voert de schrifthandeling uit
• Je verbindt de afzonderlijke grafemen tot een woord

Question 22

De elementaire schrifthandeling is de uitvoeringsfase van de elementaire spellinghandeling, waarin het gesproken woord /tip/ wordt omgezet in het te schrijven woord tip.

Question 23

Wetenschappelijk onderzoek (James & Engelhardt, 2013, Francken, 2013), geeft aan:

Answer 23

Het schrijven van de letters ondersteunt het leren lezen omdat het motorisch letter- en woordbeeld door de schrijfbeweging (embodiment) in het geheugen opslaat.

Question 24

Wetenschappelijk onderzoek (Longcamp, 2008) geeft aan:

Answer 24

Schrijven leidt tot een betere letter- en woordherkenning.

Question 25

Aan welke doelen werk je in de aanvankelijke fase?

Answer 25

Een symmetrische houding.
Een juiste schrijfbeweging.
Een juiste pengreep.
Gebruik van de niet-schrijfhand.
Een schuine papierligging.

Cijfers en rekentekens: vorm, traject en plaatsing.
De begrippen regel, grondlijn en namen van de overige drie hulplijnen.
Kleine letters en leestekens: vorm en traject.
Woordverband.
Hoofdletters: vorm en traject.
Teruglezen van eigen werk.
Reflecteren op eigen werk.
Teksten schrijven.