Układ Rozrodczy i Moczowy

Question 1

Rak jajnika co to

Answer 1

złośliwe nowotwory pochodzenia nabłonkowego należące do grupy guzów nabłonkowych jajnika

Question 2

Czynniki ryzyka rozwoju raka jajnika

Answer 2

• mało bachorów
• gruczolistość jajników (endometrioza)
• uwarunkowania rodzinne
• mutacja genów
• napromieniowanie okolicy miednicy mniejszej
• otyłość

Question 3

Uwarunkowania genetyczne raka jajnika

Answer 3

• nosicielstwo mutacji genu BRCA 1 i 2
• z. LYNCHA
• z. Peutza-Jeghersa
• z. Gorina

Question 4

Biochemiczny marker kom raka jajnika

Answer 4

Glikoproteina CA-125
norma 35-65 U/ml
służy do monitorowania skuteczności leczenia

Question 5

Objawy kliniczne raka jajnika

Answer 5

• w początkowym stadium brak objawów charakt.
• we wczesnym stadium guz jajnika
• wraz z wzrostem nowotworu ; bóle brzucha, chudnięcie, osłabienie, krwawienie z dróg rodnych

Question 6

Rak surowiczy jajnika

Answer 6

• najczęstszy typ histopatologiczny
• w 60% obustronnie
• rokowanie zalezy od stopnia histologicznej złośliwości i stadium zaawansowania

Question 7

Rak jajnika Makroskopowo

Answer 7

częściowo torbielowate z licznymi brodawkowatymi rozrostami do środka i na zewnątrz, pola martwicy i lite obszary

Question 8

Rak jajnika mikroskopowo

Answer 8

• kom nabł z wyraźną atypią (polimorfizm jądrowy, pato. figury podziału) tworzą uk brodawkowate i pola lite
• obecny naciek podścieliska
• ciała piaszczakowate
• polimorfizm jądrowy, patologiczne figury podziału

Question 9

Ektopia/wynicowanie co to

Answer 9

przesunięcie się nabł jednowarstwowego walcowatego z wnętrza szyjki macicy poza ujście zew na część pochwową szyjki macicy, gdzie prawidłowym nabłonkiem jest wielowarstwowy płaski nierogowaciejący

Question 10

junction I strefa transformacji

Answer 10

junctio - miejsce połączenia 2 nabłonków (zew i wew ujścia szyjki)
Strefa transformacji - strefa gdzie na drodze metaplazji jeden nabłonek przechodzi w drugi
to tutaj najczęściej dochodzi do rozwoju zmian przedrakowych i raka

Question 11

Czynniki wywołujące wynicowanie

Answer 11

• zapalne
• hormonalne
• mechaniczne

Question 12

Wygojenie ektopii

Answer 12

Epidermizacja na drodze

• metaplazji
• napełzania nabł wielowarstw płaskiego z obwodu tarczy

Question 13

Infekcja nabłonka szyjki macicy wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV)

Answer 13

HPV to główny czynnik onkogenny, pełniący rolę promotora w raku szyjki macicy i przyczynia się do infekcji przenoszonych drogą płciową

Question 14

Infekcja nabłonka szyjki macicy wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) - Mikroskopowo

Answer 14

• obecność koilcytów w war. pow i pośredniej - (duża jasna wodniczka wokół jądra “halo”, jądra nieco powiększone hiperchromatyczne, czasem piknotyczne “rodzynkopodobne”)
• kom dwu i wielojądrowe
• parakeratoza
• granice kom wyraźne i pogrubiałe
• zmiany o typie nowotworzenia śródnabłonkowego (LSIL , HSIL)

Question 15

Rak przedinwayzjny szyjki macicy

Answer 15

wewnątrznabłonkowa neoplazja szyjki macicy CIN/SIL:

zmiany z których potencjalnie może rozwinąć się rak płaskonabłonkowy inwazyjny

Question 16

Mikroskopowo przedinwazyjny rak szyjki macicy:

CIN I

Answer 16

• nieprawidłowe kom nabłonka w 1/3 dolnej nabłonka
• nieliczne mitozy u podstawy nabłonka
• niewielki polimorfizm jąder
• może być obezna koliocytoza (infekcja HPV)

Question 17

Mikroskopowo przedinwazyjny rak szyjki macicy:

CIN II

Answer 17

• proliferacja kom niedojrzałych w 2/3 dolnej nabłonka
• komórki warstw powierzchownych wykazują cechy dojrzewania
• obecny polimorfizm jąder kom, zwiększona gęstość ko i figur podziału

Question 18

Mikroskopowo przedinwazyjny rak szyjki macicy:

CIN III

Answer 18

• kom niedojrzałę na całej wysokości nabł
• wzrost komórkowatości nabłonka
• liczne patologiczne figury podziału
• polimorfizm jąder komórkowych
• całkowicie zaburzona architektonika nabłonka

Question 19

Czynniki ryzyka raka szyjki macicy

Answer 19

• zakażenie wirusem HPV
• wczesne rozpoczęcie współżycia
• częsta zmiana partnerów
• partnerzy nieobrzezani
• liczne ciąże i porody
• stany zap drag rodnych spowodowane rzęsistkiem, chlamydią, opryszczką, CMV, EBV
• radioterapia miednicy małej
• palenie
• antykoncepcja
• obniżona odpornośc (leki, HIV)
• niedobory witaminowe
• niski status sojcoekonomiczny

Question 20

Objawy kliniczne raka szyjki macicy

Answer 20

• w stadium przedinwazyjnym często brak objawów
• najwcześniej: krwawienie kontaktowe, upławy, krwawienia po menopauzie
• później: dolegliwości bólowe, objawy dyzuryczne, wodonercze, obrzęk kończyn dolnych, objawy związane z pp (parcie, krwawienie z odbytu)

Question 21

Histopatologiczne typy raka szyjki macicy

Answer 21

1. Rak płaskonabłonkowy - gł w cz pochwowej

2. Gruczolakorak - gł w kanale szyjki

Question 22

Leczenie raka szyjki macicy

Answer 22

wczesne stadium - konizacja lub radykalna histerektomia

II st. zaawansowania - przy przekroczeniu granicy szyjki dodatkowo radykalna radioterapia

Question 23

Profilaktyka pierwotna i wtórna w raku szyjki macicy

Answer 23

Pierwotna:

• eliminacja cyznników wpływających na rozwój raka
• szczepienie na HPV

Wtórna:

• cytodiagnostyka ginekologiczna
• testy na obecność DNA HPV
• leczenie stanów przedrakowych (LSIL, HSIL)

Question 24

Kosmówczak co to

Answer 24

nowotwór złośliwy różnicujący się w kierunku kom trofoblastu
wchodzi w spektrum zmian tzw. ciążowej choroby trofoblastycznej
rozwija się w trzonie macicy na podłożu ciąży

Question 25

Objawy kosmówczaka

Answer 25

• krwawienie z macicy

- wysokie stężenie we krwi gonadotropiny łozyskowej (dużo wyższe niż w zaśniadzie)

Question 26

Leczenie kosmówczaka

Answer 26

• chemioterapia

- poziom hCG pozwala monitorować skuteczność leczenia

Question 27

Rokowanie kosmówczak

Answer 27

• gdy rozwój z trofoblastu (nawet z przerzutami) - git
• przerzuty do wątroby, mózgu - gorzej
• poziom hCG podwyżsozny powyżej 100000mlU/ml - gorzej

Question 28

Kosmówczak makroskopowo

Answer 28

• miękki, ciemnoczerwony z wylewami krwi i ogniskami martwicy
• czasami cały ulega martwicy i trudno stwierdzić utkanie nowotworu
• czasem regresja zmiany pierwotnej (ale przerzuty)

Question 29

Kosmówczak mikroskopowo

Answer 29

• nowotworowe komórki cyto- i syncytiotrofoblastu
  (syncytio-: wielojądrowe, nierregularny kształt, nieostre granice, zawiera hCG
  cyto-: jedno jądro, ostre granice, bladoróżowa cytoplazma)
• hiperchromazja, patologiczne figury podziału
• rozległe zmiany krwotoczne i pola martwicy

Question 30

Czynniki ryzyka raka jasnokomórkowego nerki

Answer 30

• palenie
• otyłośc
• terapia estrogenowa
• długotrwałe stosowanie środków przeciwbólowych (fenacetyny i acetaminofenu)
• ekspozycja na azbest, metale ciężkie
• nabyta torbielowatośc nerek
• uwarunkowania genetyczne (np. mutacja genu VHL)

Question 31

Objawy jasnokomórkowego

Answer 31

- krwiomocz + ból w okolicy lędźwi + wyczuwalny guz na
w okolicy lędźwiowej
- utrata mc
- niedokrwistość
- stany podgorączkowe/gorączka
- nocne poty
- nadciśnienie

Question 32

Leczenie jasnokomórkowego

Answer 32

nefrektomia częściowa/całkowita

Question 33

Typ histologiczny jasnokomórkowy

Answer 33

to najczęstszy typ histopatologiczny raka nerki

- nowotwór złośliwy pochodzenia nabłonkowego wywodzący się z nabłonka kanalików krętych

Question 34

Jasnokomórkowy makroskopowo

Answer 34

• zwykle guz poj, kulisty w korze nerki albo w jednym z biegunów
• wyraźna granica guza
• otoczona pseudotorebką z uciśniętego miąższu
• na przekroju żółte albo pomarańczowe z pstrymi polami
• ogniska wiśniowoczerwone (wylewy krwi)
• ogniska białawe ( martwica skrzepowa i włóknienie)
• czasami przestrzenie torbielowate
• duże guzy mogą naciekać nerkę i wrastać, albo może naciekać tkankę tłuszczową okołonerkową, nadnerczową, kielichy i miedniczki