Układ Przywspółczulny Flashcards
Enzym syntetyzujący ACh przez acetylację choliny wychwytywanej z płynu zewnątrzkomórkowego do aksoplazmy + kluczowy etap
Acetylotransferaza cholinowa
Kluczowy etap: wychwyt choliny z płynu zewnątrzkomórkowego do aksoplazmy
Butyrylocholinoesteraza (BuChE)
Synteza w wątrobie, hydrolizuje spożyte estry choliny pochodzenia roślinnego
Farmakologiczne efekty pobudzenia M1, M2, M3, M4, M5
M1,3,5 PLC -> IP3 i DAG wytwarzane -> ⬆️ Ca2+
M 2,4 -> hamowanie cAMP
M2 zamkniecie kanalow dla Ca2+ a otwarcie dla K+
ACh na serce
Pobudzenie M2 i napływ K+, zamkniecie dla Ca2+,
hamowanie stymulacji adrenergicznej - mniejsza synteza noradrenaliny i wrażliwość na katecholaminy
M3 na śródbłonek naczyń
Na śródbłonku kalmodulinozależna syntaza NO, która ⬆️ NO pod wpływem ⬆️ Ca2+ z M3
ALE! Bezpośrednio działające Ca2+ je zwęży!
Leki bezpośrednio pobudzające receptory muskarynowe
- Acetylocholina i estry choliny
- Alkaloidy cholinomimetyczne
Leki pośrednio pobudzające receptory muskarynowe
Inhibitory AChE:
- odwracalne
- nieodwracalne
Środki blokujące AChE (3 typy)
- Leki
- Pestycydy u insektycydy
- Gazy bojowe
Inhibitory AChE działanie na receptory nikotynowe
Pobudzenie, a następnie zmniejszenie aktywności lub porażenie wszystkich zwojów autonomicznych i mięśni szkieletowych
Inhibitory AChE - Aminy trzeciorzędowe
• Fizostygmina
- dobrze rozpuszczalna w lipidach,
- łatwo wchłania się z przewodu pokarmowego i skóry,
- rozległe działanie obwodowe i w OUN,
- moga ja magazynowac przez dlugi czas lipidy
- kowalencyjnie wiąże AChE na 0.5-6h
Inhibitory AChE - czwartorzędowa grupa aminowa
• Neostygmina, Edrofonium, Pirydostygmina
- Słabo wchłania się z przewodu pokarmowego i skóry, słabo przenika przez błony śluzowe
- W umiarkowanych dawkach nie przenikają do OUN
- działają głównie na złączu nerwowo-mięśniowym
- Odwracalnie wiążą AChE (elektrostatycznie) 2-10 min
Wpływ inhibicji AChE na gałkę oczną
Skurcz zwieracza źrenicy -> odpływ cieczy wodnistej, spadek ciśnienia śródgałkowego
-Zaburzenie widzenia w dal
Odwracalne inhibitory acetylocholinoesterazy - inhibitory krótkie (1) i bardzo krótkie (1)
Bardzo krótko - • edrofonium 5-15 min
-Diagnostyka nużliwości mięśni
Krótko - • fizostygmina 1-5h
- Zatrucia lekami cholinolitycznymi, pochodnymi fenotiazyny i trójpierścieniowymi przeciwdepresyjnymi
- Leczenie jaskry
Odwracalne inhibitory AChE działające krótko (4)
• Neostygmina - 2-4h
- miastenia
- atonia jelit i pęcherza moczowego
- w celu odwrócenia leków zwiotczających mięśnie szkieletowe
• Pirydostygmina 6h
- miastenia
• Ambenonium 6-7h
- atonia pooperacyjna jelit i pęcherza moczowego
- miastenia
• Distigmina
- atonie pooperacyjne
- pomocniczo w leczeniu miastenii
Edrofonium
• Tensilon
Bardzo krótko działający inhibitor AChE (5-15 min)
Diagnostyka chorób typu miastenia
Przełom miasteniczny/ cholinergiczny
- jeżeli dawka inhibitora za mała to przełom miasteniczny
- jeżeli dawka inhibitora za duża to przełom cholinergiczny i desensytyzacja receptorów
Diagnostyka: edrofonium
Odwracalne inhibitory AChE - leki prokognitywne
• donepezil, rywastygmina, galantamina
Działają w OUN wybiórczo, leczenie stanów otępiennych w chorobie Alzheimera
Leczenie podtrzymujące tak długo gdy występują pozytywne efekty działania preparatu
Inhibitory AChE - leczenie jaskry
•ekotiopat, fizostygmina