układ oddechowy Flashcards
ilość i kształt chrząstek tchawiczych u zwierząt
Car: 42-46, spłaszczone grzbieto-brzusznie
Su: 30-36, okrągłe
Ru: 48-60, spłaszczone bocznie
Eq: 48-60, spłaszczone grzbieto-brzusznie
opisz opłucną
Pleura jest błoną surowiczą pokrywającą od zewnątrz płuca
- pleura pulmonalis + pleura parietalis (costalis, diaphragmatica, mediastinalis->pericardiaca)
- cavum plaurae pomiędzy blaszkami, z liquor pleurae
- tworzy dwa worki - worek opłucnowy prawy i lewy + opłucna osierdziowa
wymień zatoki przynosowe
- sinus maxillaris
- sinus frontalis
- sinus lacrimalis - u Su, Ru
- sinus palatinus - u Ru, Eq
- sinus sphenoidalis - brak u Ca, mRu
- sinus conchae ventralis - u Su, Ru, Eq , dorsalis
- cellulae ethmoidales (komórki sitowe) - u Su, Ru
podział drzewa oskrzelowego ze wzgl. na miejsce wymiany gazowej w obrębie tkanki płucnej
gronko płucne (acinus pulmonis):
- oskrzeliki oddechowe (brochioli respiratorii)
- przewodziki pęcherzykowe (ductuli alveolares)
- woreczki pęcherzykowe (sacculi alveolares)
- pęcherzyki płucne (alveolae pulmonales)
jaka jest funkcja zatok przynosowych?
sinus paranasales:
- izolacja termiczna
- bariera mechaniczna dla oczodołu, jamy nosowej i jamy czaszki
- zwiększają powierzchnie dla przyczepu mięśni
dokąd prowadzą poszczególne przewody nosowe?
- przewód nosowy dogrzbietowy (meatus nasi dorsalis) -> do regio olfactoria nasi (INACZEJ WĘCHOWY)
- przewód nosowy środkowy (meatus nasi medius) -> do sinus paranasales (INACZEJ ZATOKOWY)
- przewód nosowy dobrzuszny (meatus nasi ventralis) -> do gardła (szlak wędrówki powietrza - INACZEJ ODDECHOWY)
- przewód nosowy wspólny (meatus nasi communis) - łączy się z pozostałymi
podział drzewa oskrzelowego na szlaki oddechowe
- bronchi principales
- bronchi lobares
- bronchi segmentales
- bronchi interlobulares
- bronchioli intralobulares
- bronchioli terminales
- > acinus pulmonis
wymień przewody nosa
dogrzbietowy - meatus nasi dorsalis
środkowy - meatus nasi medius
dobrzuszny - meatus nasi ventralis
wspólny - meatus nasi communis
opisz regulację oddychania
ośrodek oddechowy w pniu mózgu - reaguje na szereg bodźców obwodowych
splot płucny (plexus pulmonalis):
-włk. przywspółczulne
zaopatrzenie tętnicze opłucnej
t. oskrzelowa - a. bronchalis
wymień mm. własne krtani
- m. pierścieniowo-tarczowy (m. cricothyreoideus)
- m. pierścieniowo-nalewkowy dogrzbietowy (m. cricoartytaenoideus dorsalis)
- m. pieścieniowo-nalewkowy boczny (m. cricoarytaenoideus lateralis)
- m. nalewkowy poprzeczny (m. arytenoideus transversus)
- m. tarczowo-nalewkowy (m. thyroarytaenoideus)
wymień mm. rozszerzacze krtani
m. rylcowo-gardłowy tylny (m. stylopharyngeus caudalis)
jak dzielimy opłucną ścienną?
- pleura costalis
- pleura diaphragmatica
- pleura mediastinalis -> pleura pericardiaca
u kogo występuje zachyłek nosa?
diverticulum nasi u Eq
jakim otworem jama nosowa łączy się z sinus maxillaris u Eq?
otwór nosowo-szczękowy - apertura nasomaxillaris
co wyznacza granicę między vestibulum nasi a cavum nasi?
ostium nasolacrimale - ujście nosowo-łzowe
jakie struktury ograniczają cieśń gardzieli?
od góry przez velum palatinum
od dołu przez radix linguae
od boków przez arcus palatopharyngeus i arcus palatoglossus
jakie struktury ograniczają ujście śródgardłowe?
ostium intrapharyngeum ograniczone przez:
- wolny brzeg velum palatinum
- arcus palatopharyngeus
różnica w położeniu m. tchawiczego i Ca i Eq
m trochlearis:
u Ca po zewnętrznej stronie chrząstek krtani,
u Eq po wewnętrznej
u kogo występuje zachyłek pośrodkowy krtani?
recessus laryngis medianus u Su, Eq
wymień stawy występujące w krtani
- staw tarczowo-gnykowy (art. thyrohyoidea)
- u Car chrząstkozrost, u Su więzozrost - staw pierścienno-tarczowaty (art. cricothyroidea)
- u Ru więzozrost - staw pierścienno nalewkowy lewy i prawy (aa. cricoarytenoideae)
wymień składowe fałdu głosowego
plica vocalis:
- w. głosowe (lig. vocale)
- m. głosowy (m. vocalis)
płaty płuca Su
- Pulmo sinister:
- lobus cranialis - p. cranialis, p. caudalis
- lobus caudalis - Pulmo dexter:
- lobus cranialis
- lobus medius
- lobus caudalis
- lobus accessorius
Płaty płuca Ca
- Pulmo sinister:
- lobus cranialis - p. cranialis, p. caudalis
- lobus caudalis - Pulmo dexter:
- lobus cranialis
- lobus medius
- lobus caudalis
- lobus accessorius
płaty płuca Eq
- Pulmo sinister:
- lobus cranialis
- lobus caudalis - Pulmo dexter:
- lobus cranialis
- lobus caudalis
- lobus accessorius
płaty płuc Ru
- Pulmo sinister:
- lobus cranialis - p. cranialis, p. caudalis
- lobus caudalis - Pulmo dexter:
- lobus cranialis - p. cranialis, p. caudalis
- lobus medius
- lobus caudalis
- lobus accessorius
dlaczego pulmo sinister ma mniej płatów niż dexter?
z powodu ułożenia serca w klatce piersiowej (nakierowane ku lewej stronie)
u kogo występuje oskrzele tchawicze?
Ru, Su
bronchus trachealis daje początek płatu doczaszkowemu płuca prawego (lobus cranialis pulmonis dexter)
u kogo zatoka szczękowa jest podzielona na dwie części?
u Eq, na mniejszą i większą: sinus maxillaris major et minor
co tworzy więzadło płucne i jaka jest jego funkcja?
opłucna
umocowuje płuco do śródpiersia i przepony
wymień otwory w przeponie
- hiatus aorticus
- hiatus esophageus
- foramen venae cavae caudalis
wymień części przepony
- środek ścięgnisty - centrum tendineum
- część mięśniowa - pars muscularis:
- p. lumbalis (crus dextrum, crus sinistrum)
- p. costalis
- p. sternalis
opisz chrząstki nalewkowate
cartill. arytenoideae
-parzysta chrząstka krtani, z tk. chrzęstnej szklistej
-kształt trójkąta, z odchodzącymi 3 wyrostkami:
różkowatym (proc. corniculatus)
głosowym (proc. vocalis)
mięśniowy (proc. muscularis)
+klinowaty (proc. cuneiformis) - Ca
opisz nagłośnię
epiglottis
-chrząstka nieparzysta, z tk. chrzęstnej sprężystej
-basis epiglottidis -> petiolus epiglottidis -> blaszka z apex epiglottidis
+proc. cuneiformis - Eq
-podczas połykania odchyla się w tył zamykając wejście do krtani
opisz chrząstkę pierścieniowatą
cartil. cricoidea
- nieparzysta, z tk. chrzęstnej szklistej
- przypomina sygnet: płytka chrz. pierścieniowatej (lamina cartilaginis cricoideae) z grzebieniem pośrodkowym (crista mediana); łuk chrz. pierśc. (arcus cartilaginis cricoideae)
dokąd prowadzi przewód nosowy środkowy?
do zatok przynosowych (sinus paranasales)
opisz chrząstkę tarczowatą
cartil. thyroidea
- nieparzysta, z tk. chrz. szklistej
- laminae thyroideae (cornu rostrale, caudale) + corpus
- fissura thyroidea, przyżyciowo foramen thyroideum dla n. laryngeus cranialis
opisz triadę funkcjonalną
oskrzele główne (bronchus principalis)
a. pulmonalis
v. pulmonalis
opisz triadę odżywczą
a. bronchalis
v. bronchalis
plexus bronchalis et pulmonalis
opisz triadę mieszaną
lig. pulmonale
lymph. pulmonales
vasa lymphatica
unerwienie opłucnej płucnej
n. vagus
unerwienie opłucnej ściennej
n. przeponowy + gg. nn. międzyżebrowych
budowa tchawicy
- pars cervicalis - od cartil. cricoidea do apertura thoracis cranialis
- pars thoracica - od apertura thoracis cranialis do hilus pulmonis (bifurcario tracheae - TH4/5)
- cartill. tracheales (Eq, Ru-48-60, Su-30-36, Car-42-46) połączone przez ligg. anularia
- u ptaków pierścienie zamknięte. U ssaków wolne końce chrząstek łączy m. trachealis (u Car na zewnątrz, u pozostałych wewnątrz tworząc spatium retromucosum)
- u Ru i Su odchodzi bronchus trachealis prowadzące bezpośrednio do doczaszkowego płata prawego płuca
płuca
apex, basis pulmonis; radix pulmonis (oskrzela, t. i żż. płucne, nerwy, naczynia limf.)
- facies costalis (z impressiones costales)
- facies diaphragmatica (z impressio diaphragmatica)
- facies medialis:
- f. mediastinalis (z impressio cardiaca, aortica, esophagea, w prawym - sulcus v. cavae caudalis/ impressio u Su,Ru,Eq)
- f. vertebralis
margo obtusus = dorsalis
margo acutus = ventralis + basalis
fissurae interlobulares między płatami
morfologia podniebienia twardego
palatum durum oddziela cavum nasi od cavum oris.
Tworzone jest przez:
- procc. palatini maxillae
- procc. palatini ossis incisivi
- corpus ossis incisivi
- lamina horyzontalis ossis palatini
rugae palatinae
raphe palatini (brak u Fe)
papilla incisiva - ujście ductus nasoincivus prowadzącego do organon vomeronasale
błona śluzowa podniebienia z licznymi splotami żylnymi pod spodem (plexus venosus)
gll. palatinae - u Car, Ru - dogardłowo, u Su - doustnie
otwory w nosie
nares
choanae
ostium nasolacrimale (
sinus maxillaris u psa
przyjmuje postać recessus maxillaris - uchyłka jamy nosowej
