Toxicologie Flashcards
Nitreuze gassen
NO2 / NO / N2O3 / N2O4
silo’s (silo fillers disease)(industrie, luchtwassers)
zuuranhydrasen, veroorzaken KAUSTISCHE symptomen (etsing luchtwegen)
verbindingen met alkaliën geven nitrieten
hoge conc: VD (shock)
lage conc : methemoglobine
irritatie slijmvliezen (tranen, hoesten)
methemoglobinemie, cyanose, verstikking
Chloor
desinfectantia chloorgas: industrie \+water = HCl -inhalatie: lokaal etsend op mucosa (AH) -resorptie: THIOLOPRIEVE werking --> inhibitie SH groepen enzymen, afname celmetabolisme -GI reactie (als gas neerslag op voeder) FOSFOGEEN: HCl in longen: bronchopneumonie door irritatie YPERIET=mosterdgas etsing longen en huid
Koper acuut
koperzouten! vnl schaap gevoelig uit geneesmiddelen CuSO4 = fungiside lokale irritatie GIS: diarree en koliek PRIKKELING VAGUS (verhoogde motiliteit+bradycardie) resorptie: VD --> BD daalt --> SHOCK + STERFTE donkergroene faeces/urine koperbepaling in faeces Kaliumferrocyanide Natriumthiosulfaat
fotosensibiliserende planten
primair: fluorescerend pigment in huidcapilairen omgezet met UV –> fotodermatitis
secundair: leverbeschadiging geeft iceterus, galpigmenten in huidcapilairen, UV activatie en fotodermatitis (ook fyloerythrine in bloedbaan door galgangobstructie, UV activatie en fotodermatitis
crucifeae en brassicaceae
mostaardglycosiden en enzymes
glucosinolaatwordt enzymatisch omgezet tot R isothiocyanaat: giftig (bv goitrine = 5 VTO
lokaal: GI etsing (koliek, diarree); huid irritatie
resorptie: lever (icterus)
eliminatie: nier (albuminurie en hematurie
Thallium
zwaar metaal: mollengift
Tl+ meer giftig dan Tl+++ (in vivo niet actief)
vnl accumulatiegift
lokaal GI irritatie (braken
snellle resorptie: systemische effecten na LATENTIETIJD
1: blok zwavelenzymes: algemene celgift (degeneratie hart, lever, nier)
2: competitie K+ transport, membraan ATPase stimulatie –> accumulatie Tl+ in kalium rijke weefsels = polyneuritisch syndroom: zenuw en psychische stoornis
3: sympaticus stimulatie: tachycardie, BD stijgt, obstipatie en haaruitval
uiteindelijk UITSCHEIDINGSTOXICOSE
vnl varken en khd
acuut : koliek, braken, diarree (bloederig), motorysche paralyse, AH verlamming en dood na max 3 d
subacuut: lagere dosis, milde GI klacht, zenuw en huidaandoeningen
chronisch: na 14 d; geringe continue opname: haaruitval
dithizone/ K+ / berlijns blauw
lood
bloedgift bij chronische vergiftiging
interferrentie haemsythese door interactie SH bindingen en ceompetitie Cu, Fe
remming delta ALA dehydratase: verhoogde delta ALA
remming coproporfyrinogeen oxidase: remming haem/Hb synthese
remming ferrochelatase: opstapeling ZPP
Chloraten
lokale irritatie GI: koliek + bloederige diarree
snelle resorptie: naar bloedbaan (erythrocyten)
methemoglobine vorming : weefselanoxie
hemolyse: methemoglobinecilinders naar milt en nier
–> anemie en uremie
acute dood
subacute GI klachten, dyspnee en uremie
CHOCOLADEKLEUR BLOED
+zwelling lever en nier
+erosies GI
nitriet en nitraat
nitriet 10X toxischer dan nitraat
hyperacuut: plotse dood door VMC verlamming (vasodilatatie/ hypotensie)
acuut thv erythrocyt: vomring methemoglobine (weefselanoxie)
subacuut: irritatie GI
CHOCOLADEKLEUR BLOED
methyleenblauw
koper chronisch
accumulatie in lever (hepatotoxiciteit, metabole onderdrukking, icterus, gele leveratrofie): release in bloedbaan: hemolyse door methemoglobinevorming (bilirubinemie, icterus, hemoglobine cylinders dus nierblok)
resorptie onder Cu eiwit complex
binding in plasma aan ceruloplasmine: accumulatie lever in Cu S Mo COMPLEX
ACETAAT betere resorptie dan sulfaat en oxide
herkauwer: Cu thiomolybdaat vorming (meer gevoelig)
bij niet herkauwers minderk ans op toxiciteit bij hoog gehalte Zn, Fe en eiwit
ammonium tetrathiomolybdaat
adelaarsvaren
bracken disease
Vit B1 def paard, varken (verlamming en spiertremor)
hemorrhagisch syndroom rund, schaap
bloedstolling storing bij rundvee
urineblaasen maag darm tumoren (sesquiterpeenglycosiden = ptaquiloside)
aplastische anemie, hematurie
bloedingen door beschadigd capilairwand
mastceldegranulatie: VD en bloedstolling daalt
enterale type rund
laryngeale type kalf
batylalcohol
beuk
fagine
hemolyse
paarden
koliek en convulsies
eik
tanninen GI irritatie pyrogallol hemolyse, nierschade latentietijd mundulcers, faryngitis
nachtschade
Atropine nicotine solanine: glycoalkadoiden --> solanidine: GI + hemolyse + methemoglobine remming acetylcholine esterase excitatie, daarna depressie cardiovasc: hartstilstand
bingelkruid
mercurialine (saponine werking) lokale etsing GI lyse RBC CZS depressie levernecrose / nierdegeneratie vers gemaaid wel opname, zelden spontaan
CO
respiratoire alkalose
eliminatie door uitademing
HELROOD BLOED
coumarine derivaten
coumarine en dicoumarine
witte honingklaver
cummulatie effect
vit K defficientie
leverinsufficientie (bloedstollingsfactoren)
klinische interacties farmaca bv cortico’s
meest gevoelig varken rat hond paard pluimvee minst gevoelig
acuut: capilair beschadiging: VD en bloedingen
cumulatief: capilairwand, bloedstolling gestoord, competitie vit K
latentietijd
vit K1 toedienen: 5 mg/kg/d SC acuut
2,5 mg/kg/d oraal over 2 dosissen 2-3 w
ghd: 0,5 - 1 mg/kg/d SC
Arseen
multipele orgaanfalen
driewaardig meest toxisch
thioloprief: aantasting lipoinezuur + verminderde activiteit oxydatieve enzymes
sec. leververvetting
+ maagdarm mucosa degeneratie
+ SH enzymes daling
uiteindelijk verbloed dier in eigen bloedvatstelsel
hyperacuut: BD, shock, collaps
subacuut: koliek, excitatie, paralyse, bloederige darmen, leververvetting, nefrose
ionoforen
preventief coccidiostaticum (monensin)
paard en konijn
rund: omzetting nitraat naar nitriet bevorderd
pluimvee, varken: interactie tiamuline (CYP450)
algemeen:
interactie ionen, complexvorming, depletie
verstoring intracell evenwicht
hartblok door sarcolemma besch.
catecholamines uitstort, vrije radicaal vorming
lipidenperoxiden vorming (membraanbesch. )
verh Ca influx: mitochondrien besch.
myopathie, spiernecrose
paard: anorexie, koliek, hartstoornissen, paralyse, dood
pluimvee: spieratrofie, hartstoornis, nieratrofie, paralyse en AH depressie
rund: GI stoornis, koliek
varken: anorexie, slappe achterhand, spieratrofie, AH depressie