Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Os Kül ve Med > toprak - para - banka > Flashcards

toprak - para - banka Flashcards

1
Q

toprak üçe ayrılır

A

miri
mülk
vakıf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

miri toprak

A

devletin fetihle aldığı ve mülkiyetinin kendinde olduğu toprak
mülkiyeti satılmaz ve devredilemez
reaya sadece tasarruf hakkına sahip olmuştur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

mülk toprak

A

mülkiyeti halka ait
satılabilir, miras bırakılabilir, vakfedilebilir
öşriye ve haraciye olarak ikiye ayrılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

vakıf arazisi

A

geliri kamu için kullanılan arazi
buradan vergi alınmaz
denetimcisi kadı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

gelirleri doğrudan devlet hazinesine aktarılan topraklar. iltizam yoluyla toplanır

A

mukataa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

üst düzey emeklilere verilen topraklar

A

arpalık

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

vergi gelirleri padişahın eşlerine ve kızlarına verilen topraklar

A

paşmaklık

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

geliri devletidaresinde üstün görev gösterenlere verilen toprak

A

malikane

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

geliri sınır boylarındaki asker ve memurlara ayrılan topraklar

A

yurtluk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

geliri kale muhafızlarına ve tersane giderlerine ayrılan topraklar

A

ocaklık

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

kimsenin olmayan verimsiz yerler

A

mevat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

devletin olup, köylü kasabanın kullanımına terk edilen topraklar

A

metruk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

geliri hayır kurumları için

A

vakıf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

mirilerin en önemli bölümü

A

dirlik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

dirlik üçe ayrılır:

A

has, zeamet, tımar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

has dirlik özellikleri

A

geliri 100000 akçeden fazla

padişah gelirini hanedanlara ve beylerleylerine vb. verir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

zeamet dirlik özellikleri

A

geliri 20000-100000 akçe

geliri kadı ve subaşı gibi devlet görevlilerine verilir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

tımar dirlik özellikleri

A

geliri 3000-20000 akçe

tımar sahipleri gelirin bir kısmını ayırdıktan sonra kalanıyla asker beslemek zorunda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

tımarlar üçe ayrılır:

A

ekşinci tımarı: savaşta yararlı askerler
mustahfız tımarı: kale muhafızı, imam, müezzin, hatipler
hizmet tımarı: saray görevlilerine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

fethedilen bir bölgenin asker ve vergi oranının tespiti

A

tahrir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

tımar sisteminde köylülere dağıtılan topraklar

A

çift

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

tımar sistemi özellikleri

A

özellikle selçuklulardaki iktaya benzer. papa ekonomisi olmadığından ayni toplanmış.
tımar toprağı miras bırakılamaz, vakfedilemez, bağışlanamaz.
sipahi sistemin devamlılığını sağlar. köyde oturanlar vergi toplar.
reayası kaçan sipahi gelirini kaybeder.
köylü toprağı bir başkasına vermek isterse sipahi durumu onaylar, tapusunu verir.
sipahi ceza veremez, cezayı kadı verir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Müslümanlardan alınan 1/10 ürün vergisi (şeri)

A

öşür (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Gayrimüslümlerden alınan ürün vergisi

A

haraç (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Gayrimüslimlerden askerlik yapmamaları için kelle başına alınan vergidir Yaşlı, sakat, kadın, çocuklardan ve papazlardan alınmaz, Cizye ödeyip sonradan müslüman olanlardan alınmaz, Cizye vergisi Islahat fermanıyla kalkmıştır.

A

cizye (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Toprağı mazeretsiz 1 yıl boş bırakandan alınır 3 yıl arka arkaya toprağını ekmeyenden üretimin devamlılığını sağlamak adına toprak komple alınarak başkasına verilird

A

çiftbozan (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Küçükbaş hayvan vergisi (şeri)

A

ağnam (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Tarımla uğraşan hristiyanlardan alınan arazi vergisi (şeri)

A

ispenç (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Tarımla uğraşan müslümanlardan alınan toprak (arazi) vergisi (şeri)

A

çifthane (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

esnaftan alınan panayır vergisi (şeri)

A

ihtisab

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

ihane bedeli gümrük ve madenlerden alınan şeri vergi

A

iltizam gümrük maden (şeri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Sel, yangın gibi olağanüstü durumlarda özellikle savaş zamanlarında alınan vergilerdi. İlk kez II. Beyazid zamanında alınmış sonraları devamlı hale gelmiştir Avarız Mustafa Kemal’in Sakarya öncesi başkomutanlık yetkilerini kullanarak yayınladığı tekalifi milliye emirlerine benzetilir

A

Avarız (örfi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Yol, geçit, köprülerden alınan vergilerdir (örfi)

A

derbent resmi (örfi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Pazar yerindeki çarşı pazar esnafından alınır (örfi)

A

bac resmi (örfi)

35
Q

Evlilerin yarım çift toprağı ekenlerinden alınan vergidir (örfi)

A

bennak (örfi)

36
Q

Evlenenlerden kız tarafının ödediği vergi (örfi)

A

arusane (örfi)

37
Q

Suçlulardan alınan vergi (örfi)

A

cerime (örfi)

38
Q

Tartılardan alınan vergidir (örfi)

A

kantariye (örfi)

39
Q

Esnaftan alınan vergidir (örfi)

A

ihtisap (örfi)

40
Q

iaşecilik (provizyonizm)

A

yeterli mal, yeterli kalitede uygun fiyata bulunmalı

41
Q

gelenekçilik

A

mali ve sosyal dengeleri korumak

42
Q

fiskalizm

A

hazine gelirlerini mümkün olduğunca yüksek tutmak

43
Q

gümüş sikke

44
Q

ithalat vergisi

45
Q

ehl-i hibre

A

zanaatkarlar birliği, bilirkişi heyeti

46
Q

fiyat karşılığında satışı yapılan mamul

47
Q

işyeri açma izni

48
Q

üretilen malların stdını denetleyen görevli

A

ihtisap ağası

49
Q

mal standartları

A

ihtisap kanunları

50
Q

uzak bölge vergilerinin ihale ile toplanması

51
Q

karaborsacılık

52
Q

lonca-hükümet işlerini yürütenler

A

kahya-kethüda

53
Q

mukataların ömür boyu kiralanması sistemi (1659 fermanı)

54
Q

özel ulaşım ve mal naklini yürüten teşkilat

A

mekkari taifesi

55
Q

haberleşmedeki hız ve güvenliği koruyan teşkilat

A

mekkari tairesi

56
Q

vergi tahsildarı (19. yy)

57
Q

transit ticaretten alınan vergi

58
Q

çarşı bekçisi

A

müstahfız (dideban)

59
Q

fiyatlara müdahale (eksik şartlardan dolayı)

60
Q

lonca reisi

61
Q

ihracat vergisi

62
Q

padişah tahta çıktığında sikke yeniletmesi

A

sikke tecdidi

63
Q

altın sikke

A

sikke-i hasene

64
Q

osmanlı poliçesi

65
Q

mal ucuz olduğunda depolayan sınıf

A

tacir-i mütemekkin

66
Q

bir bölgeden mal fiyatı yüksek olan yere mal taşıyanlar

A

tacir-i seffar

67
Q

metal oranı devalüasyonu

A

tağşiş uygulaması

68
Q

paranın altın ve gümüş ayarını yapan kişi

69
Q

devlet tekeli

A

yedi vahit

70
Q

lonca güvenlik amiri

A

yiğitbaşı

71
Q

mukataa sistemi

A

Tımar sisteminin bozulmasıyla, “Dirlik topraklar” MİRî MUKATAA’ya çevrilerek, yani gelirleri hazineye devredilerek, pesin alınan bir bedel karsılığı üç yıllığına “İltizam”a verilmeye baslandı.
NOT: Mültezîm denen iltizam sahipleri daha fazla vergi toplamak için halka baskı yapmıslardır. Bu durum “Celali isyanlarına” veya vergisini ödeyemeyen köylünün toprağını terk ederek büyük sehirlere göç etmesine neden olmustur. -

72
Q

malikane

A

Devletin artan masraflarının karsılanması için Mukataalar mültezîmlere üç yıllık dönemler için değil, ömür boyu verilmeye baslandı. Bu sisteme MALİKANE USULÜ denilir. (1695’te)

73
Q

esham usulü

A

“Malikane usulüyle” sağlanan gelirlerde yetmeyince, bu defa Mukataaların yıllık kârları paylara ayrılarak satılmaya basladı. Bu usule de ESHAM USULÜ denilmistir. (1775)

74
Q

osmanlıda ilk banka

kırım savaşı öncesinde battı

A

bank-ı dersaadet

açan kişi: galata bankerleri

75
Q

yabancı sermayeli ilk banka

A

bank-ı osmanlı
londra merkezli
para basma yetkisi var.

76
Q

osmanlı bankasının fransızlarla birleşmesi

A

1863 Bank-ı şahane-i osmani

77
Q

milli sermayeli ilk banka

ahmet mithat paşa kurdu

A

ziraat bankası

memleket sandıkları ve emniyet sandıkları oluşturdu

78
Q

I. dünya savaşı sırasında kambiyo işlemlerini denetlemek için:

A

Kambiyo Muamelatı Komisyonu kuruldu

79
Q

bilinen ilk Osmanlı akçesi

80
Q

kendi adına ilk para basılan padişah

81
Q

osmanlıda ilk kredi kurumu

A

Mendes kurumu

Yahudi Yasef ve Dona Mendes

82
Q

devlet gelirleri

A 
vergiler
savaş ganimetlerinin beşte biri (hums-u şeri)
bağlı beylik ve devletin hediyeleri
gümrük, maden, tuzlalar
müsadere (kamulaştırma) gelirleri
83
Q

devletin giderleri

A 
maaşlar
cülus ve ulufe
bayındırlık
ordu ve donanma
padişah karıları ve ılmiye sınıfı
saray masrafları

Os Kül ve Med (13 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions