Tıp Tarihi Flashcards
Antisepsi
Joseph Lister
Sağlık hizmetlerinin ilk sosyalizasyonu
Hint tıbbı
İslamın Calinos’u lakabı ile anılan, El-Havi adlı ansiklopedik eserin müellifi olup İslam medeniyetinin özgün eser dönemi (altın dönem) ilk büyük hekimi olan bilim insanımız aşağıdakilerden hangisidir?
A. İbni sina
B. Farabi
C. Biruni
D. El mecusi
E. Ebubekir Razi
E. Ebubekir Razi
Abbasiler döneminde Bağdat’ta kurulan ve dünyanın her tarafından getirtilen tıp ve bilim kitaplarının çevirilerinin yapıldığı, dönemin en büyük ve en ünlü çeviri ve bilim okulu
Beytül Hikme
Hekim bereket
Anadolu Selçuklu dönemi önemli hekim
Osmanlı imparatorluğu ilk Hekimbaşı
Kutbeddin ahmed
Humoral patoloji
Hipokrat
Humoral patoloji teorisi
4 unsur bedendeki her organ ve uzuvda aynı oranda bulunmaktadır
İlk sağlık bakanı
Adnan adıvar
Yaptığı aletlerle insanın ateşini ölçmek ve nabzını saymak gibi uygulamaları tıbba kazandıran Rönesans döneminin önemli bilim insanı
Sanctorius
Çeviri dönemi, bağdatta meşhur beytül hikme nin de kurulup dünyada o tarihe kadar yazılan bilime, tıbba ve hikmete dair bütün önemli kitapların Arapçaya tercüme edildiği dönem
8-10. yüzyıllar arası
Kitabul cerrahiyyetul haniyye
Mücerrebname
Akrabazin
Şerafettin sabuncuoğlu
buz adam ötzi
5300 yaşında
vücut bütünlüğü korunmuş
kancalı kurt paraziti
barsaklarında ağaç yosunu
kalp damar hast yatkın
tarihteki ilk Lyme hastası
57 dövme (akupunktur)
20 yaşlarında akciğer kanserinden öldüğü tespit edildi,
Yaklaşık 2500 yıllık, Sibirya
Atıyla birlikte defnedilmiş olup çok ilginç dövmeler taşımaktadır
türk- altay buz kızı
hekim kelimesi
hayvanı suya götüren
yazılı belgelere dayanmayan tıp
tarih öncesi (prehistorik tıp)
pre historic tıpta tedavi
doğaya gözlemek
mistik tedavi
ilaçla tedavi
cerrahi tedavi
hayvanları taklit ederek, deneme yanılma yoluyla tedavi yöntemleri
ampirik tıp
ilkel toplumlarda hekim
büyücü hekim
asurbanipal (kral)
kütüphane kurdurtmuş
tabletler (çivi yazısı)
Mezopotamya
Fal bakma yönteminde; en alışagelmişi suya, zeytinyağı dökmektir. Suya karışan yağın aldığı şekle göre yorum yapılmaktaydı.
İç organların incelenmesi; koyun, keçi gibi hayvanların mide, böbrek, kalp, akciğer, en önemlisi karaciğeri (hepatoskopi) çıkartılarak incelenmekte ve hastanın hastalığı hakkında fikir öne sürülmektedir.
Gaipten haber alma; daha çok rüyada (uykuda) görülenlerin yorumu şeklindedir. Din adamı özelliği taşıyan hekim rüyaya yatarak, hastanın hastalığı hakkında gaipten bilgi alabilmektedir.
Mezopotamya hastalık tanıları
kanalizasyon sistemi, tuvaletler de vardı
lepralılara karantina
sivrisineklere tütsü
mezopotamyada tedavi
ilaçları ambalajlama ve mühürleme geleneği …. ortaya çıkmıştır
Mezopotamya
ilk meslek yasası
Hammurabi (babil, Mezopotamya)
tarihin en eski yazılı destanı
Gılgamış destanı
Babil yaratılış destanı
enuma eliş
başta …..’da hiyeroglif ile yazıldı
Mısır
tıp bilgisi içeren mısır papirüsleri
Edward smith (ilaç reçete)
ebers (cerrahi)
hearts (kırık çıkık)
brugsch
mısırda adını bildiğimiz ilk büyük hekim
imhotep
mısırda hastalık tanısı
karaciğer falı
farmakoloji hangi dilden geçmiş
mısır dili
Sekhmet
sağlık tanrısı Horus
mısır
erasistratos
fizyoloji deneyleri ile ünlü
fizyoloji kurucusu
bedende dolaşan ruh
heraphilos ve erasistratos
iskenderiye tıp okulu
hint cerrahlık
çok sütün bir meslek sayılırdı
susruta
samhita
hint
tarihte sağlık hizmetlerinin ilk sosyalizasyonu
hint
(buda köylere hekim atadı)
ilk defa hekimin kusurlu davranışına cezai sorumluluk
eski hint tıbbı
eski çin tedavi
hastalığa sebep olanın zıddıyla (dengelenerek)
çiçek aşısını ilk uygulayanlardan
çin
apollon,
kentauros khiron
asklepios
tıp tanrıları
yılan tıp sembolü olarak ilk kez ….. de kullanılır
sümerlerde
ningişzida
yaşam ağacının hakimi (sümer tanrılarından biri)
asklepionlarda cerrahi
yapılmaz
thales
su
Anaximenes
hava
heraklietos
ateş
değişmeyen tek şey değişim
isonomi (karşıt güçlerin denge halinde olması)
korotonlu alkmaion
kişi kendisi ile evren arasındaki dengesini yitirdiğinde hasta olacaktır
denge:4
Pisagor
kürecikler
atomlar doğru hareket halinde oldukları sürece insan sağlıklı olur
Demokritos
4 unsur nazariyesi
Empedokles
hastalık normal bir olaydır
hastalık ilahi ceza değil
modern tıbbın babası
çıplak ayaklı hekim
hipokrat
hastayı ‘bünyesine özgü bir şekilde hastalığa karşı tepkide bulunan kişi’ olarak tanımlar
hipokrat
klinik hekimliği kurdu
hipokrat
humoral patoloji teorisi (hıltlar nazariyesi)
hipokrat
kan
sıcak ve yaş
kara safra
soğuk ve kuru
sarı safra
sıcak ve kuru
balgam
soğuk ve yaş
karamsar, melankolik, asık suratlı, düşünceli, içe dönük
sevdavi
sinirli
safravi
hipokrat tedavide
tabiat iyileştiricidir
ağır müdahalede bulunulmamalı
hekimler az müdahalede bulunmalı
hipokrat andı
“ Şifa verici Apollon ile Asklepios, Hygeia ve Panacea ve bütün diğer tanrı ve tanrıçalara ant olsun ki elimden geldiği ve aklımın erdiği kadar bu yemini bütünü ile yerine getireceğim. Tıp hocamı anam babam kadar aziz tutacağım, elimdeki ve avucumdakini onunla paylaşacağım. Eğer bir ihtiyacı olursa yardımına koşacağım, oğullarına kendi kardeşlerim gözü ile bakacağım. Eğer isterlerse bu sanatı ücretsiz ve kendilerinden hiçbir karşılık beklemeden öğreteceğim. Öncelikle kendi oğullarıma, sonra hocamın çocuklarına ve nihayet tıp yasası uyarınca yazılı taahhüt ve andı ile beni hocalığa seçen talebeme ve yalnız bunlara mesleğimi öğreteceğim. Elimden geldiği ve aklımın erdiği kadar bu sanatın kaidelerini şifahi ve hasta başında dersler ile öğreteceğim. Gücümün yettiği, aklımın erdiği kadar hastaların tedavi ve perhizlerini onların menfaatlerine uygun olarak idare edeceğim. Bütün fenalıklar ve adaletsizliklerden kaçınacağım. Ne isteyenlere, ne de kendiliğimden kimseye zehir vermeyeceğim gibi kadınlara da çocuk düşünmek için vasıtalar temin etmeyeceğim. Hayatımı saffet ve samimiyet içinde sanatımı icra ederek geçireceğim. Mesaneden taş çıkarma ameliyesini yapmayacağım. Bu işi onunla meşgul olanlara bırakacağım. Girdiğim her eve ancak o evdeki hastaların faydasını temin için gireceğim. Her türlü fena ve ahlak bozan hareketlerden kaçınacağım gibi kadın ve erkek, hür veya esir hastaları iğfalden kaçınacağım. Gerek sanatımın icrasında, gerekse sanatın icrası dışında görüp işittiklerimden açıklanmasına lüzum olmayanları sır olarak saklamayı bir ödev bilerek ifşa etmekten sakınacağım. Eğer bu yemin ve taahhüdü bozmadan yerine getirirsem hayattan ve sanatımdan alacağım zevk ve insanlar arasında göreceğim saygı ve riayet bana helal olsun. Eğer bu yemini tutmazsam veya yalan yere yemin etmiş isem hayat ve sanattan alacağım zevk bana haram olsun, insanlar arasında şeref ve itibara erişmeyeyim.
-hekim eczacı
-kozanlı
-modern bitki bilimin kurucusu
-de materia medica (kitabul haşayiş)
dioscorides
-berber cerrah
-artes (sanatlar) ansiklopedi
-De Medicana (tıp üzerine)
celcius
tüm eski çağın en büyük kadın hastalıkları ve doğum hekimi
spekulum ve doğum sandalyesi
Gynaecia eseri
Efesli Soranus
deneysel fizyoloji kurucusu, dünyanın ilk spor hekimi
hekimlerin imparatoru, şeyhus seyadile (hekimlerin babası)
gladyatörlerin başhekimi
Galen
kafa sinirlerinin 7 çiftini ve kalp kapakçıklarını tanımladı
atardamarların hava değil, kan taşıdığını göstererek 400 yıllık yanlış inanışı yıktı
galen
hipokrata karşı, zıddı ile tedaviyi savundu
polifarmasinin kurucusu
Aurelius tan madalyon
galen
büyük kan dolaşımını tanımlamış, kanın arterlerden venalara geçişinden söz etmiş, fakat kanın akciğerlerden sol kalbe gelişini anlayamamıştır.
galen
Oribasius
Aegina Paul
Tralleisli Alexander
bizanslı hekimler
orta çağda tıp
manastır tıbbı
bahçelerinde hortuli
toledo çeviri okulu
yunanca, Arapça, Farsça eserlerin Latinceye kazandırılması için ispanyada kuruldu
arşılıklı onaylamayla hastanelerin ve revirlerin kontrolü Kilise’den alınarak belediyelere verildi.
12-13. yüzyıllar arasında
Ortaçağ sonrası
kadavra diseksiyonları
1480 yılında izin verildi
salernolu bilginler
afrikalı konstantin
palernolu roger
Henri de mondeville
mondino de luzzi
diseksiyon yaptılar
paris ve Padua tıp okulları
- yüzyılda avrupayı istila eden ve nüfusun dörtte birini ortadan kaldıran
kara veba
modern anatominin kurucusu
pauda tıp fak hocası
de humani corporis fabrica
Andreas Vesalius
girolamo fracastora
gözle görülmeyen mikroplar hastalık yapıyor
rönesans alimleri
girolamo fracastora
paracelsus (iatrokimya) (tuz, civa, kükürt)
ambroise pare
halife memun kurdu
bağdatta
beytül hikme