Thema 7 compleet PLEM Flashcards
Wat zijn prognostische factoren
Factoren die het beloop van een klacht beinvloeden
Beschrijf welke test wordt gedaan bij een acuut nek trauma
uitsluiten van een traumatische letsel aan de CWK canadian cervical spine rule, direct alert na het trauma, meer dan 45 graden rotatie en geen neurologische verschijnselen. Als de test negatief is het kan het goed uitsluiten sensitiviteit van 90-100%
De student kan benoemen welke testen een specifieke nekklachten kunnen diagnosticeren op basis van psychometrische eigenschappen. beschrijf de SP/SN en de verwachte uitkomst
het cluster van wainner wordt ingezet deze bestaat uit
actieve rotatie nek <60 graden 89% Sn toename radiculaire klachten
spurling test 74-95% Sp toename radiculaire klachten
distraction test 90-97% Sp afname radiculaire klachten
ULTT-A 72-97% Sn toename radiculaire klachten
2 positieve testen Sp 56 / achterafkans 21%
3 positieve testen Sp 94 / achterafkans 65%
4 positieve testen Sp 99 / achterafkans 90%
Goede insluitende testen radiculopathie van de nek
- distractie test 90-97%
verwachte uitkomst is een afname van de radiculaire klachten - Spurling test
SP 74-95%
SN 30-93%
verwachte uitkomst is toename van radiculaire klachten
Goede uitsluitende testen radiculopathie van de nek
ULTT-A 72-97%
Actieve rotatie test 89%
Benoem de 3 indelingen voor A-specifieke nekklachten
Binder - Specifiek o Radiculopathie o Spondylolisthesis o Stenose o metastasering - non-specific o elke vorm van (sub)acuut tot chronische nekklachten waarbij geen abnormale anatomische structuren de klachten veroorzaken worden gedefinieerd als niet-specifieke nekklachten (A-specifiek)
neck pain taskforce
- Nekklachten zonder tekenen van een grote pathologie met weinig hinder in het dagelijks leven denk bijvoorbeeld aan stijfheid
a. Stijfheid, gevoeligheid, geen neurologische betrokkenheid of specifieke pathologie (fractuur, disloctie, infectie) - Nekklachten zonder tekenen van een specifieke pathologie met hinder in het dagelijks leven doelen die op korte termijn behandeld kunnen worden door bijvoorbeeld te mobiliseren
a. Nekklachten verminderen de ADL participatie geen tekenen of symptomen van specifieke patholgieen of zenuwwortel inklemming - Neurologische betrokkenheid, eerst verder onderzoeken of gaan behandelen
a. Nekklachten in combinatie met significante neurologische tekenen als vertraagde refleen sensorische en/of motorische vermindering - Betrokkenheid van een pathologie, rontgen onderzoek nodig
a. Let op rode vlaggen, tekenen en verschijnselen van specifieke pathologieen
waddel - Nekklachten met of zonder uitsstraling o Specifieke nekklachten o Radiculair beeld o Andere ernstige problematiek - A-specifieke nekklachten o Gevaar voor ontwikkeling chroniciteit o Geen gevaar voor ontwikkeling chroniciteit
Wat zijn A-specifieke nekklachten
Nekklachten waar geen duidelijke oorzaak voor is
Wat zijn de risicofactoren voor A-specifieke nekklachten
- Trauma
- Oudere leeftijd
- Vrouwelijk geslacht
- Hoge (werk) stress
- Lage werktevredenheid
- Vreemde werkhoudingen
- Genetische aanleg
- Slechte psychologische gezondheid
- roken
Wat zijn de prognostische factoren voor A-specifieke nekklachten
Positief
- Jongere leeftijd
- Actieve coping en optimisme
- Werkgerelateerde klachten
Negatief
- Eerdere episodes van nekpijn
- Slechtere gezondheid
- Psychologische factoren (angst, zorg, frustratie)
- Traumagerelateerde klachten
- Gebruik van medische zorg
Wat zijn specifieke nekklachten
nekklachten waarbij een pathollogie aantoonbaar is. Deze pathologie is aantoonbaar via bijv. rontgenfotos
Wat is de methodiek van een screening
- Introductie Aanmelding
- Inventarisatie Hulpvraag -> wat is de klacht van de patient / wat verwacht de patient
- Rode vlaggen (plaatsen in clusters)
- Informeren en adviseren
+ Eventueel screenende testen
Wat zijn de 5 profielen binnen de screening, op basis van de richtlijn fysiotherapeutische dossiervoering
- bekend patroon -> eventueel fysiotherapie
- onbekend patroon, advies is contact opnemen met de huisarts
- bekend patroon, 1 of meer afwijkede symptomen, advies is contact op nemen met de huisarts
- bekend patroon, afwijkend beloop, advies is contact opnemen met de huisarts
- aanwezigheid van 1 of meerder rode vlaggen, advies is contact opnemen met de huisarts
wat is de doelstelling van de screening
om te kijken of fysiotherapeutisch onderzoek is geindiceerd
Pluis/niet pluis
- uitsluiten mogelijke specifieke pathologie, aanwezig –> overleg MA of huisarts.
- herkennen van symptomen, patronen en beloop
- rode vlaggen in context plaatsen
- medische diagnose kan niet geplaatst worden door een paramedicus.
- onbekend = onbekwaam –> onbevoegd.
benoem de rode vlaggen van nekklachten
- <20 jr of >50 jr voor het eerst nekklachten
Fractuur
- Trauma
- Langdurig gebruik corticosteroiden
neurologische betrokkenheid
- Problemen met stoelgang, incontinentie
- Neurologische uitval bilateraal, motorische uitval
- Neurologische klachten in benen, gevoel van watten onder de voeten
ontsteking
- koorst
- algemeen onwel bevinden
metastasering
- > 5 kg verlies in afgelopen maand
- Heesheid/slikklachten
- Nachtelijke pijn
- Niet-mechanische pijn
- Kanker in de voorgeschiedenis
Specifieke pathologie
- Structurele standsafwijkingen
benoem de specifieke rode vlaggen binnen de nekregio
heesheid / slikken (metastasering)
waar staat de IHS classificatie voor en waar bestaat dit uit
The international headache society
Primaire hoofdpijn
- Migraine: recidiverende aanvallen val matig tot heftige vaak bonzende hoofdpijn meestal met misselijkheid en/of braken die erger wordt bij lichamelijk activiteit. Mensen licht en geluidsgevoeligheid, een aanval duurt 4-72 uur, unilateraal met sideshift.
- Clusterhoofdpijn, mensen zijn radeloos van de pijn, treedt op in clusters van weken of maanden, meestal 2 zijdige hoofdpijn. Onbehandeld kan 15 tot 180 minuten duren. Verschijnselen kunnen zijn, rood oog, tranend, neusverstropping, zweten gezicht, pupilvernauwing, oedeem van het ooglid.
- Tension type hoofdpijn, spanningshoofdpijn, mensen hebben het gevoel alsof er een band om het hoofd gespannen zit, of licht of geluidsgevoelig. Duurt minuten tot vele dagen zonder misselijkheid of braken. Intensiteit is licht tot matig en wrodt niet erger bij lichamelijke inspanning
- Andere primaire hoofdpijnen
Secundaire hoofdpijn, hoofdpijn t.g.v. iets anders
- Als gevolg van een whiplash
- Als gevolg van medicatie
- Cervicogene hoofdpijn (vanuit de nek) niet pulserend, side-lockes, uitlokbaar
- Temperomandibulaire hoofdpijn, als gevolg van het kaakgewricht
welke soorten hoofdpijn hebben een relatie tot de cervicale wervelkolom
Cervicogene hoofdpijn heeft een relatie tot de cervicale wervelkolom
Vaak is de flexie en extensie beperkt
Verhoogde spiertonus m. trapezius descendens, levator scapulae en scaleni
beschrijf de functionele anatomie van de hoog cervicale regio
Beschrijf de anatomie van de hoog cervicale regio
Atlas = C1
- Ontbreken wervellichaam
- Bovenste gewrichtsvlakken concaaf onderste convex
- Relatief grote processus transversii met een foramen
Axis = C2 (met de dens naar boven)
- De dens de trand van de draaier
- Grote processus spinosus
- Zwak processus transversus
- Bovenste gewrichtsvlakken convex
art. atlanto-axialis zijn biconvex, waardoor ligamenten erg belangrijk zijn.
Benoem de ligamenten van de hoog cervicale regio
Lig. Transversum. aan de achterkant van de axis zit ligamentum transversum, anders prikt die in het ruggenmerg. te laks ligament? –> ruggenmerg prikkelingen.
lig. alaria loopt van dens schuin naar occiput, bij rotatie of lateroflexie van het hoofd zal het heterolaterale ligamentum alare op spanning komen. Daarnaast zal de dens tijdensd e rotatie of lateroflexie van het hoofd homolateraal meedraaien.
Het lig. Apicis dentis gaat van de dens naar de onderkant van het foramen magnum en houd de dens op zijn plek
Het lig. Cruciatum atlantis zit achter de dens en remt de beweging hiervan
Beschrijf de bewegingen van de hoog cervicale regio
Flexie-extensie: 45 graden:
C0-c1 29 graden
c1-c2 16 graden
Rotatie: 83 graden:
c0-c1 bijna geen rotatie. 2 graden
c1-c2 meeste rotatie 81 graden
lateroflexie c0-c2: 8 graden
wat zijn de rode vlaggen van hoofdpijn
- Eerste hoofdpijn na 40jr
- Nieuwe hoofdpijn na 50jr
- Plotseling ernstige hoofdpijn
- Hoofdpijn in combinatie met neurologische verschijnselen
- Toenemende hoofdpijn ondanks behandeling
- Occipentale eenzijdige hoofdpijn, als waarschuwing voor aneurysma a. vertebralis a. carotis
wat zijn de aanvullende vragen bij een screening op hoofdpijn
Aanvullende vragen hart en vaatziekten
- Obesitas
- Arterosclerose
- Hoge bloeddruk
- Interventie, cardioloog ect.
- Medicatie als BETA-blokkers
welke 2 typen hoofdpijn behandel je als fysiotherapeut
Cervicogene hoofdpijn (aan te tonen door test van hall) De behandeling bestaat uit het verbeteren van de mobiliteit van de nek, houdingsinstructies en een oefeprogramma met spierversterkende oefeningen uithoudingsvermogen/coordinatie verbeteren ventraalflexoren en hypertonie opheffen. alleen de combinatie van de 3 is effectief Tension type hoofdpijn/spanningshoofdpijn Als de klachten voornamelijk vanuit de nek en de spieren eromheen komen kan fysiotherapie helpen. Dormiddel van houdingsinstructies, spierkracht verstekende oefeningen en mobiliserende technieken van de nek
beschrijf wat een whiplash trauma inhoudt
De nek beweegt eerst naar ventraal en vervolgens naar dorsaal door een botsing van achter
Neutrale stand
Hyperflexie
hyperextensie
beschrijf de WAD schaal
0 geen klachten, geen objectieve of subjectieve afwijkingen
1 pijn, stijfheid of gevoeligheid in de nek maar geen objectieve afwijkigen
2 nekklachten en andereklachten van hdouings en bewegingsapparaat (bijv. verminderde mobiliteit en druk punt gevoeligheid)
3 nekklachten en sensorische klachten (verminderde peesreflexen, sensoriek en spierzwakte)(binnen ons domein, wel contact opnemen met de huisarts)
4 nekklachten en fracturen of dislocaties
Bij elke graad van ernst kunnen symptomen aanwezig zijn zoals doofheid, duizeligheid, oorsuizen, hoofdpijn, geheugenverlies, slikstoornissen en pijn in het temporomandibulaire gewricht.
de student kan een whiplash patient anamnestisch ondervragen op predisponerende factoren voor chroniciteit (risicofactoren)
- De wijze van omgaan met de klacht
- Betekenisgeving en controle over de klacht
- Psychosociale factoren zoals passieve coping en externe locus of control, angst, problemen op werk of slaapstoornissen.
benoem prognostische whiplash gerelateerde factoren
- Vrouwelijk geslacht
- Oudere leeftijd
- Eerdere hoofdtraumas
- Afgenomen mobiliteit van de nek
beschrijf de symptomen van een whiplash (acuut en na 6 maanden)
Letsel van bot of weke delen (spier, kapsel, banden) Acute symptomen - Nekpijn - Afgenomen mobiliteit - Hoofdpijn - Duizeligheid - Eventueel vermoeidheid ect. Na 6 maanden - Nekpijn - Hoofdpijn - Verminderde mobiliteit nek - Pijn in schouder/ arm - Rugpijn - Concentratieproblemen duizeligheid