thema 1: VAN PRIKKEL TOT REACTIE BIJ ORGANISMEN Flashcards
volgorde van cel tot organisme
1) cellen
2) weefsels
3) organen
4) stelsels
5) organisme
definitie homeostase
= Het proces waarbij organismen het interne milieu in evenwicht
houden, ondanks veranderingen in de omgeving.
leg de bouw van organisme uit
Organismen zijn opgebouwd uit verschillende stelsels. Elk stelsel is opgebouwd uit organen die samenwerken aan een functie. In elk orgaan vinden we verschillende weefsels terug. Elk weefsel bestaat uit cellen met een zelfde uitzicht. Deze cellen hebben ook eenzelfde functie.
volgorde van prikkel tot reactie bij dieren
prikkel
receptor
conductor
effector
reactie
definitie prikkel
= Veranderingen in een organisme of in de omgeving ervan, die een reactie bij een organisme kunnen uitlokken.
prikkel: licht
receptoren: Licht-/ fotoreceptoren
organen: oog
inw./uitw.: uitwendig
chem./fys.: fysisch
prikkel: geluid
receptoren: Geluids-/ fonoreceptoren
organen: oor
inw./uitw.: uitwendig
chem./fys.: fysisch
prikkel: evenwicht
receptoren: Evenwichts-receptoren
organen: oor
inw./uitw.: Uitwendig/inwendig (Menière)
chem./fys.: fysisch
prikkel: druk
receptoren: Mechano-receptoren
organen: Huid/tong/inwendige organen
inw./uitw.: uitwendig
chem./fys.: fysisch
prikkel: temperatuur
receptoren: Thermo-receptoren
organen: huid/tong
inw./uitw.: Inwendig/uitwendig
chem./fys.: fysisch
prikkel: smaak en geur
receptoren: Chemo-receptoren
organen: Tong/neus/in bloed
inw./uitw.: Inwendig/uitwendig
chem./fys.: chemisch
wat is gewenning?
Het proces waarbij een individu zodanig gewend raakt aan een bepaalde prikkel dat zijn reactie erop verflauwt.
prikkels bij planten
- licht (fotosynthese)
- temperatuur
- zwaartekracht
- inwendige veranderingen
planten hebben geen zintuigcellen, wel…
receptorenmoleculen
3 soorten receptoren bij planten
fotoreceptoren
thermoreceptoren
zwaartekrachtreceptoren
moleculen fotoreceptoren
= bladgroen of chlorofyl
welke cellen nemen de zwaartekrachtreceptoren waar?
amyloplasten en statolieten
wat zijn statolieten?
extra grote amyloplasten met extra zetmeelmoleculen en die slaan zetmeel op, bevinden zich in de worteltop
conductie bij planten gebeurd door?
hormonen
twee soorten hormonen
auxine en ethyleen
wat doet auxine?
bevordert de groeirichting
wat doet ethyleen
stimuleert de rijping
planten reageren op uitwendige prikkels op twee manieren
tropie en nastie
wat moet je weten over tropie?
- langzame reactie
- permanent
- moeilijk omkeerbaar
wat moet je weten over nastie?
- snelle beweging
- tijdelijk
- is omkeerbaar
2 soorten tropie
fototropie
gravitropie
fototropie =
bepaald de groeirichting naar het licht door de auxine
gravitropie =
bepaald de groeirichting tegen de zwaartekracht in door auxine
2 soorten nastie
thermonastie
fotonastie
thermonastie =
temperatuur gevoelig (vb: krokus, bij veel licht bloeien ze open, bij weinig licht zijn ze toe)
fotonastie =
lichtgevoelig
twee drukverschillen bij planten
tigmonastie en tigmotropie
tigmotropie
draaiende beweging in een reactie op aanraking en de richting van de prikkel bepaald de groei
tigmonastie
richting van prikkel niet belangrijk,
het is een reactie op temperatuur of een beweging
op welke manier helpen bladgroenkorrels bij het registreren van prikkels?
de bladgroenkorrels bevatten licht en warmtegevoelige moleculen. Ze vangen dus zowel lichtprikkels als warmteprikkels op.
