Tentamenfeitjes 2B3! Flashcards
Psoriasis oorzaken + wat te zien in huidbiopt?
Combi van genetische predispositie (HLA-Cw6) en triggers (stress, infectie, geneesmiddelen)
APC wordt geactiveerd en gaat naar lymfeklier –> activatie T-lymfocyt –> migreert naar huid en valt middels cytokinen IL-22 en IL-23 de huid aan. Er is hyperproliferatie van de epidermis te zien
Atopisch eczeem? Oorzaken, prevalentie, diagnostiek
Bij 10% vd kinderen en 3% volwassenen. Chronische heftige jeuk. Sprake van genetische aanleg en hebben hoog IgE gehalte. In inductie en effectorfase spelen Langerhanscellen een belangrijke rol. In effectorfase zijn Th1 en Th2 lymfocyten betrokken.
Het ontstaat ongeveer 2-3 dan na contact met allergeen
diagnostiek: epicutaan allergologisch onderzoek; plakkers op de rug met een verwachting van reactie binnen 24-48u.
Wat bevat de Europese standaardreeks?
Meest voorkomende contactallergenen die reacties kunnen veroorzaken
Wat is erythema infectiosum?
Virale infectie door humaan parvovirus B19. Verspreiding aerogeen, besmettelijk vanaf 1 week voor symptomen. Niet immune zwangeren vormen risicogroep –> evt intra-uteriene vruchtdood.
Rode wangen, oftewel slapped cheeks zijn kenmerkend. Daarnaast ook vlindervormig exantheem en verspreiding naar ledematen.
Wat is rubella
Virale infectie door rubellavirus. Verspreiding aerogeen. Het infecteert lymfoide weefsel nasopharynx en bovenste luchtwegen –> verspreiding naar meerdere organen waaronder placenta.
Risicogroep: zwangeren in eerste trimester –> congenitaal rubella syndroom bij foetus –> retardatie, oogafwijkingen of cardiale aangeboren afwijkingen
Welk micro-organisme kan geen bloederige diarree veroorzaken?
Campylobacter, entamoeba histolytic, guardia lambda of shigella
Giardia lamblia: Meest voorkomende parasitaire oorzaak van GI-infectie. Door orale opname van cyste door contaminatie van voeding/drinkwater. In de dunne darm ontstaan er trofozoieten uit de cysten, wat leidt tot een gestoorde opname van nutriënten. Er is geen bloed te vinden in ontlasting, vaak slijmerig en brijig.
Campylobacter: door geïnfecteerd voedsel. Meest voorkomende veroorzaker van Guillain-Barre syndroom. Klachten: pus (75%), bloed (50%) en diarree
Entamoeba histolytica: infectie door orale opname van cyste met deze parasiet. Voorkeurslocatie is begin en einde vh colon, met rectaal bloedverlies
Shigella: overdracht van mens op mens of contaminatie (voedsel/water). Kan leiden tot koorts, buikkrampen, diarree (bevat vaan slijm en bloed). Zelflimiterend.
Meest waarschijnlijke oorzaken van systemische huidafwijkingen zonder koorts?
Toxicodermie of zonverbranding
Wat is HCV-RNA en HBsAg?
HBsAg (Hepatitis B Surface Antigen): HBsAg is een eiwit dat aanwezig is op het oppervlak van het hepatitis B-virus (HBV). Het wordt gedetecteerd in het bloed van mensen die momenteel geïnfecteerd zijn met HBV. Een positieve HBsAg-test duidt op actieve of chronische infectie met het hepatitis B-virus.
HCV-RNA (Hepatitis C Virus Ribonucleic Acid): HCV-RNA is een genetisch materiaal (RNA) van het hepatitis C-virus (HCV). Het wordt gedetecteerd in het bloed van mensen die geïnfecteerd zijn met HCV. Een positieve HCV-RNA-test duidt op een actieve infectie met het hepatitis C-virus.
Na hoelang is een pt ongeveer ziek van een Hepatitis a infectie?
2-3 wk. Je ziet hier dan bijv icterus. Pas na 2 mnd ontstaan IgG-antistoffen
De One Health approach?
Houdt in dat er een samenwerking is tussen humane gezondheidszorg, veterinaire gezondheidszorg en omgeving, met als doel om de algehele gezondheid te bevorderen
Waarom komt schistosomiasis niet voor in Nederland en waarom is het dus niet endemisch?
Schistosomiasis is een importziekte en veroorzaakt door schistosoma species. Ontwikkelingscyclus verloopt via urine/feces van geïnfecteerde personen –> eitjes komen uit en komen in zoet water uit –> infecteren de tussengastheer, namelijk de zoetwaterslak –> Na 4 weken komt hier een worm uit –> op zoek naar mensen om de directe huid te penetreren en gaat eerst richting weefsels –> naar longen via bloedvaten –> hebben seksuele voortplanting in de lever.
Omdat de zoetwaterslak niet voorkomt in NL is schistosomiasis niet endemisch. Endemisch verwijst naar de constante aanwezigheid van een ziekte binnen een bepaald geografisch gebied.
Infectie van welke worm leidt tot grootste toename in eosinofiele granulocyten en IgE antilichamen?
Strongyloide stercoralis; zit in een vochtige ondergrond en komt via de huid het lichaam in. Route: huid –> longen –> capillairen –> ophoesten + doorslikken –> maagdarmstelsel. Hier vindt seksuele bevruchting plaats. Symptomen zijn diarree, buikpijn, het Loffner syndroom, pneumonie, koorts en jeuk.
Wat is de enterobius vermicularis?
Aarsmade, deze komt in NL veel voor en komt oraal binnen. Je krijgt witte wormpjes in de ontlasting en perinatale jeuk –> je jeukt –> eitjes komen op je hand, gaan weer je mond in etc. Geen migratie door weefsels, dus beperkt tot het GI-kanaal
Mechanisme bij geneesmiddelenallergie?
Ze veranderen de oppervlakte-eiwitten van lichaamseigen cellen –> het wordt als lichaamsvreemd beschouwd –> productie antistoffen en complement activatie
Relatie tussen eczeem en voedselallergie?
Er is geen duidelijk causaal verband, maar de kans op een voedselallergie is wel verhoogd bij mensen met eczeem.
Atopisch syndroom:
Hieronder vallen hooikoorts, astma, atopische dermatitis (eczeem) en voedselallergieen.
Welke klachten vallen onder type 1, 2, 3 en 4 allergische reacties?
Type 1: acute urticaria, OAS, anafylaxie
Type 2: Chronische urticaria, hemolytische anemie, trombopenie
Type 3: vasculitis, serumziekte, allergische alveolitis
Type 4: contact eczeem, maculopapuleus exantheem, TEN (toxische epidermalee necrolyse)
Andere naam voor een plakproef?
Epicutane test. Hiermee worden “verdachte allergenen” op de rug geplakt voor 48u. Het is bedoeld om type 4 allergische reacties aan te tonen
Welke orgaancomplicatie komt vaker voor bij een patiënt met SLE die anti-ds-DNA positief is?
SLE wordt gekenmerkt door antinucleaire antistoffen (ANA), immuuncomplexen en UV-gevoeligheid. Bij anti-ds-DNA antistoffen is er vaak sprake van renale betrokkenheid
3 fasen van klassiek Raynaud:
- Wit ischemie
- Blauw cyanose
- Rood hyperemie (verhoogde doorbloeding)
Wanneer sprake van pernicieuze anemie?
Dit betekent kwaadaardige bloedarmoede. Dit komt door een vitamine B12 malabsorptie, vaak door een auto-immuunreactie tegen parietale cellen in de maag. Dit gebeurt normaliter in laatste deel vd dunne darm, echter moet het eerst gebonden worden aan intrinsiek factor, geproduceerd in de maag. B12 is een bouwsteen van Hb.
Waarom leidt suboptimale dosering flucloxacilline bij een s aureus infectie niet tot ontwikkeling van resistentie voor dit ab?
Omdat resistentie tegen dit soort ab ontstaat door aanwezigheid van beta-lactamasen (het kan bepaalde antibiotica afbreken/inactiveren). De overdracht hiervan vindt plaats via plasmiden, die zich vermenigvuldigen met de deling vd bacterie. Het is dus gecodeerd door de aan-of afwezigheid van een gen
Eerste keus medicatie bij Raynaud?
Calciumantagonisten. Daarnaast stoppen met roken en geneesmiddelen die werken op bloedvaten, warm houden van hele lichaam
Waardoor kan een vasculitis van de kleine vaten ontstaan?
Door ANCA geassocieerde vasculitis, of een immuuncomplex vasculitis.
ANCA’s zijn gericht tegen antigenen v neutrofiele granulocyten, zoals PR-3 of MPO.
Immuuncomplexen worden gevormd bij een infectie. Deze slaan neer in de vaatwand in de kleinere vaten, omdat de flow daar lager is dan de grotere vaten. Het neerslaan zorgt voor verdere activatie van het immuunsysteem, waaronder complement
Wat is flebitis? Diagnostiek + ab
Het is de ontsteking van een (oppervlakkige) ader, vaak door een katheter, injectie of trauma. Er is vaak pijn te voelen rondom insteek van de naald.
Je neemt een bloedkweek af en geeft flucloxacilline (s aureus)
Waaruit is een bloedvat opgebouwd (binnen naar buiten) en waar begint het ontstekingsproces bij een grote vaten vasculitis?
Binnen naar buiten: tunica intima, elastisch membraan, tunica media, adventitia (hier zitten dendritische cellen en lymfocyten). Het begint in de adventitia
Rol van DC’s bij vasculitis?
Normaliter zorgt het voor voorkomen van een vasculitis, maar bij patiënten met vasculitis verandert het. Ze worden wel geactiveerd, maar gaan niet naar lymfeklier –> lymfocyten worden aangetrokken en komen via Vasa vasorum in het bloedvat –> Th1 respons –> pro-inflammatoire IL-6 –> ontsteking dat naar de binnenkant gaat.
Het bloedvat vernauwt en wordt ook slapper –> functieverlies en mogelijk aneurysma
4 Acts in de “what is an epidemic” van Charles Roosenberg:
Act 1: Progressive revelation: van ontkenning naar herkenning
Act 2: managing randomness: medische kennis en morele/sociale aannames
Act 3: negotiating public response: druk om te handelen, maatregelen opgelegd
Act 4: epilogue: evalueren, moreel oordeel met terugwerkende kracht
Symptomen tuberculose:
Koorts, nachtzweten, gewichtsverlies, moeheid.
Meest voorkomende verwekkers native klep subacute endocarditis? + beh?
Streptokokken viridans en enterococcus faecalis. Amoxicilline en ceftriaxon
Diagnostiek naar Sjogren:
Droge slijmvliezen in het lichaam (ogen, mond)
3 pnt:
Lipbiopt
Aanwezigheid van anti-SS-A antistoffen
1 pnt:
Schirmertest: voor hoeveelheid traanproductie
Bengaalsroodkleuring: Om beschadiging van slijmvlies in oog te bekijken
Ongestimuleerde speekselvloed
Typische klachten van SLE?
Voornamelijk vlindervormig exantheem, daarnaast, Raynaud, alopecia, trombose, lymfadenopathie, Sjogren
Meest voorkomende voorbeeld van een nosocomiale infectie?
Postoperatieve wondinfectie (25%), Cystitis (blaasontsteking) (24%), luchtweginfectie (21%)
Wat is granulomatosis met polyangitis? (GPA)
Systemische vasculitis van kleine vaten; begint met aantasting v bovenste/onderste luchtwegen. Veroorzaakt door ANCA-antistoffen, voornamelijk gericht tegen PR3 (cANCA’s). Daarnaast heb je ook ANCA’s gericht tegen MPO (pANCA’s). Beiden bevinden zich in neutrofiele granulocyten en komen op het oppervlak bij activatie hiervan –> adhesie moleculen zorgen voor aanhechten aan de vaatwand –> beschadiging. Daarnaast is C5a belangrijk (component) en komt het in verhoogde concentratie voor –> ontsteking
Welke soorten vasculitis heb je?
Grote vaten: Arteritis temporalis (behandelen met hoge dosis prednison)
Ziekte van Takayasu: tast vooral aorta aan (IL-6 remmers geven)
Middelgrote vaten: Polyartritis nodosa (PAN): geassocieerd met HBV, lijkt eerst op griep. Daarnaast livedo reticularis (netvormige cyanotische verkleuring vd huid) en angina abdominalis (buikpijn na eten door bloedtoevoer tekort)
Kawasaki: bij jonge kinderen, aardbeientong en kwijlen. Verhoogd risico op MI, omdat coronairen zijn aangedaan. Suppletie van immunoglobulinen
Kleine vaten: Ziekte van Henoch Schonlein: neerslaande IgA immuuncomplexen in huid vd benen.
Hypersensitiviteit vasculitis: door geneesmiddelen. 1e reactie is minder heftig (antistoffen moeten nog gemaakt worden).
Cryoglobulinemie: door neerslaande IgM antistoffen bij afkoeling.
Welke 2 factoren leiden ertoe dat DM pt een ulcus op de voet kan ontwikkelen?
Door neuropathie is er verlaagde sensibiliteit, waardoor er bijv de druk van een schoen niet kan worden gevoeld –> ulcus vorming
Slechte doorbloeding leidt tot ischemische ulcus
Wat is een atypische verwekker van pneumonie?
Deze zijn resistent voor beta-lactam ab. Voorbeelden zijn mycoplasma pneumonie, legionella en chlamydia pneumoniae. Ze
kunnen worden behandeld met azitromycine
Wat is de belangrijke bouwsteen in het artikel Explaining Epidemics van Charles Rosenberg?
Het fundamentele onderscheid tussen individuele en collectieve ziekte. Dit komt zowel in het configuratiemodel (combi van omgevingsfactoren) als in het contaminatiemodel (specifieke event/agent zorgt voor besmetting)
Predispositie binnen het artikel van Rosenberg?
Het geeft een verklaring van verschillen in vatbaarheid voor een bepaalde ziekte, die op individueel, sociaal of geografisch niveau bepaald zijn. Dit past zowel binnen het configuratiemodel, als het contaminatiemodel
Wat is sarcoidose?
Inflammatoire granulomateuze ziekte met onbekende oorzaak: het bevat epitheloide cellen met T-lymfocyten (Th1 cellen) –> productie groeifactoren ACE en IL-2R –> fibrosering.
Necrotische granuleren kunnen gezien worden bij tbc, schimmels, granulomatose met polyangitis en tumoren.
Welke behandeling bij pt met interstitiele longziekte bij systemische sclerose
Sclerodermie is systemische auto-immuunziekte gepaard met gibrotische arteriosclerose, met soms fibrotisering vd huid, GI en longen.
Behandeling is mycofenolaat mofetil (mycofenolzuur)
Welke factoren kunnen pleiten voor pneumonie door atypische verwekker?
Hoofdpijn, spierpijn, jonge mensen (<45jr) zonder comorbiditeit, afwezigheid sputumproductie, werken dierenwinkel, klachten niet reagerend op beta-lactam ab.
Bronchiolitis? Oorzaak
Bronchiolitis is acute virale luchtweginfectie, veroorzaakt door RSV. In enkele gevallen is ziekenhuisopname nodig.
Vaccinatie is niet mogelijk, vanwege grote variatie binnen dit virus. Er kan wel passieve immunisatie plaatsvinden, alleen wordt dit gedaan bij kinderen met verhoogd risico op ernstig verlopende RSV infectie
Natuurlijke gastheer van bordetella pertussis?
De mens. Het veroorzaakt kinkhoest.
Wat is een bulla?
Een doorzochte holte gevuld met vocht groter dan 1 cm in doorsnede.
Mazelen?
Virale infectie door paramyxovirus. Erogene respiratoire route. Exantheem na 3-7 dan en is grofvlekkend, maculopapuleus en concluderend. Hoge koorts. Enantheem bestaat uit Koplik-vlekken; witte vlekken in de mond: pathognomonisch (kenmerkend voor mazelen) en ontstaan in prodromale fase
Rubella:
Door rubella virus. Aerogene respiratoire route. Het infecteert lymfoide weefsel vd nasofarynx en bovenste luchtwegen –> placenta. Karakteristieke lymfadenopathie 1 dag voor exantheem. Exantheem= begint in het gezicht en verspreid zich naar romp en extremiteiten. Enantheem= rode vlekken op palatum molle
Roodvonk:
Bacteriele infectie vaak door streptococcus pyogenes. Enantheem: beslag op tonsillen, rode farynxbogen + frambozen/aardbeientong.
Typische klachten Behcet:
Het is een vasculitis; bevat auto-immuniteit, maar eigenlijk meer een auto-inflammatoire ziekte: Pijnlijke Aften, genitale zweren en pustels. Komt door HLA-B51 probleem.
Major criteria: minimaal 3x/jaar orale aften
Minor criteria: recidiverende ulcera door patiënt of arts, oogafwijkingen (uveitis), huidafwijkingen en positieve pathergietest
Diagnose indien major + 2 minor criteria
Meest oppervlakkige huidinfectie? Oorzaak
Impetigo vulgaris, veroorzaakt door S.aureus (90%) en s.pyogenes (10%)). Erg besmettelijk.
Wat is impetigo bullosa/
Een blaarvormende stafylokok infectie. De bacteriën liggen hier in de blaren. Behandeling bestaat uit ab
Wat is SSSS?
Staphylococcal scalded skin syndrome. De S aureus zit hier systemisch, dus er moet ook systemisch behandeld worden
Wat is psoriasis vulgaris?
Meest voorkomende vorm van psoriasis; Een erfelijke immuunaandoening, die getriggered moeten worden (stress, medicatie, infectie) –> APC gaat naar lymfeklier –> activeert T-cel –> gaat naar huid en valt middels cytokinen de huid aan. Met name Th1 en Th17 spelen belangrijke rol.
Beste behandeling psoriasis:
vit D zalf + betamethason
4 groepen behandeling psoriasis::
- Zalfjes: vit D + betamethason
- Lichttherapie: UVB straling –> immuunsuppressie, maar ook hoger risico op huidkanker
- Tabletten: dimethylfumaraat (immunosuppressiva)
- Injecties: biologicals. via injectie; adalimumab (remming TNF-alpha), ustekinumab (remming IL-12, IL-23)
PROVOKE
Plaats
Rangschikking: diffuus, gegroepeerd, solitair, gedissemineerd (nog gewone huid tussen de afwijkingen)
Omvang: Grootte
Vorm: rond etc
Omtrek: scherp/onscherp begrensd
Kleur: kleur + wegdrukbaar of niet
Efflorescenties: Erytheem (roodverkleuring), macula (hyper/hypopigmentatie), papel (pukkel), vesikel (blaasje), pustel (pukkel met pus)
Jones criteria voor vaststellen voor acuut reuma
Major: carditis, subcutaneous noduli, poly artritis, chorea en erythema marginatum
Minor: koorts, verhoogde BSE/CRP, leukocytose, verlengde PR-interval en artralgie (gewrichtspijn)
Welke virussen kunnen huiduitslag geven en vormen risico voor ongeboren vrucht?
Rubella: rode hond
Parvovirus B19: erythema infectiosum
Enterovirus
Varicella zoster: herpes zoster (gordelroos) en waterpokken (varicella)
Herpes Simplex
CMV
Zika-virus
Waar staat LARISA voor?
Anamnese bij reiziger met klachten na tropisch bezoek:
Locatie
Activiteiten
Reiziger
Incubatietijd
Syndromen
Aanvullend onderzoek
Wat wordt bedoeld met een relatieve bradycardie?
Dissociatie tussen temperatuurcurve en HF: een minder dan verwachte stijging vd hartslag, gelet op de hoogte vd koorts
Hoe loopt transmissie van Hepatitis A, B en C?
A: fecaal-orale route
B en C: verticaal (via moeder) of horizontaal via bloed/sperma
Overdracht routes voor infectieziekten:
Lucht, water, bloed, SOA, slakken, muggen, knaagdieren
Wanneer voldoet een ziekte aan de definitie “opkomende infectieziekte”
- Recent toegenomen in incidentie
- Verspreid naar nieuwe gastheerpopulaties/soorten
- Zijn veroorzaakt door nieuw ge-evolueerde ziekteverwekkers
Meest voorkomende klachten die bij alle arbovirussen voorkomen?
Arbovirussen zijn: Dengue, Chikungunya en Zika. Typisch koorts, gewrichts/spierpijn en rash (huiduitslag)
Welke typen allergie heb je?
Type 1: <2 uur. IgE en Th2 cytokinen. Sprake van mestcel degranulatie. Symptomen: Acute urticaria, OAS, anafylaxie
Type 2: 4-8u. IgM en IgG-antilichamen. Sprake van celgewonden antigenen –> complementactivatie –> fagocytose en destructie van cellen. Symptomen: hemolytische anemie, chronische urticaria, trombopenie
Type 3: 4-8u. IgG antilichamen en complement. Sprake van circulerende immuuncomplexen die binden aan complement –> weefselschade. Symptomen: vasculitis, allergische alveolitis en serumziekte
Type 4: >12u. Th1-cytokinen. Sprake van geactiveerde macrofagen die weefselschade en ontstekingsreactie in huid veroorzaken. Symptomen: Contact eczeem, maculopapuleus exantheem, TEN (toxische epidermale necrolyse
