Tentamen augustus 2018

Question 1

In Nederland is het uitvoeren van Total Body Scans verboden. Bespreek twee ethische argumenten voor en twee ethische argumenten tegen zo’n verbod.

Answer 1

Tegen verbod: 
gaat in tegen keuzevrijheid,
 vroege opsporing kan voordelig zijn, 
mogelijkheid van gerichte leefstijladviezen,
geruststelling.

Voor verbod:
kans op fout-negatieve uitslagen: onterechte geruststelling en uitstellen van doktersbezoek;
of fout-positieve uitslagen: iatrogene schade;
gunstige uitslag kan als ‘vrijbrief’ voor ongezonde leefstijl worden gezien;
kan onbehandelde ziekte aan het licht brengen.

Question 2

Tijdens een ernstige epidemie komen bij de eerste hulp twee patiënten die er beiden zo slecht aan toe zijn dat ze op de intensive care (IC) zouden moeten worden opgenomen. Op de IC is echter slechts één plaats beschikbaar. Patiënt A, 35 jaar, was tot dan toe geheel gezond, patiënt B, 58 jaar, heeft ernstige Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) en rookt ondanks vele pogingen daarmee te stoppen nog steeds.
Welke patiënt geeft u voorrang? Motiveer uw antwoord met ethische argumenten.

Answer 2

Op grond van ‘the best for the most’ zou patiënt A voorrang moeten krijgen: meer gewonnen levensjaren, grotere kans dat hij het overleeft, mogelijk kortere opname, betere kwaliteit na opname.

Op grond van de regel dat de meest urgente patiënten (de ‘ziekste’ patiënten) voorgaan zou patiënt B voorrang moeten krijgen. Het ‘eigen-schuld’-element mag niet meespelen ten nadele van patiënt B.

Question 3

Bij een screeningstest die een continue meetwaarde oplevert, wordt een afkappunt gekozen om onderscheid te maken tussen positief en negatief.

Noem een voorbeeld van een dergelijke test toepasbaar in de algemene bevolking.

Answer 3

glucose

Question 4

Wat is het effect van het ophogen van het afkappunt op de sensitiviteit en de specificiteit van de test?

Answer 4

sens omlaag

spec omhoog

Question 5

De oorsprong van het Nederlandse gezondheidszorgstelsel is terug te vinden in de
19e eeuw. Toen kwam de feitelijke zorgverlening op gang door particulier initiatief. Kerken en de opkomst van onderlinge waarborgmaatschappijen speelden hierbij een belangrijke rol.

Geef aan wat voor een type zorgstelsel Nederland had in de 19e eeuw?

Answer 5

Bismarckmodel: sociaal verzekeringsstelsel

Question 6

Zorginstellingen in Nederland worden vaak onderverdeeld in een drietal sectoren. Benoem deze drie sectoren en geef aan wat voor een type zorg per sector wordt geleverd.

Answer 6

cure > ziekenhuizen
care > verpleeghuizen
maatschappelijke sector > maatschappelijkwerk

Question 7

Beschrijf de rol en taken van de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

Answer 7

De Inspectie voor de Volksgezondheidszorg (IGZ) verzorgt het overheidstoezicht op de volksgezondheid. Zij is toezichthouder op de kwaliteit, veiligheid en toegankelijkheid van de zorg en bewaakt de rechten van de patiënt. Daarnaast geeft zij adviezen aan de overheid en brengt zij regelmatig rapporten uit over specifieke onderwerpen gerelateerd aan haar toezichtfunctie. Indien instellingen niet voldoen aan de normen van verantwoorde zorg kan de IGZ de zorg tijdelijk opschorten of zelfs verbieden.

Question 8

Bij het hanteren van het begrip ‘kwaliteit van zorg’ wordt onderscheidt gemaakt tussen de effectiviteit van zorg, de patiëntveiligheid van zorg en de patiëntgerichtheid van zorg. Leg uit wat met ieder begrip wordt bedoeld.

Answer 8

Effectiviteit

De mate waarin de patiënt beter is geworden.
Patiëntveiligheid
De mate waarin er geen onbedoelde schade optreedt, dat wil zeggen geen complicaties of bijwerkingen.

Patiëntgerichtheid
De mate waarin de geleverde zorg daadwerkelijk aansluit bij de vragen, behoeften en waarden van de patiënt.

Question 9

Wat is het verschil tussen intern en extern gebruik van kwaliteitsindicatoren in de zorg?

Answer 9

• Intern gebruik: gebruik van kwaliteitsinformatie om de eigen processen en uitkomsten te verbeteren.
• Extern gebruik betekent dat de kwaliteitsindicatoren gebruikt worden voor externe verantwoording. Bijvoorbeeld zorgverzekeraars en patiënten kunnen die informatie gebruiken als stuurinformatie voor de zorginkoop, respectievelijk keuze-informatie voor de te kiezen aanbieder.
• Het verschil is dat bij extern gebruik de indicatoren vergelijkbaar moeten zijn met die van andere zorgaanbieders. Dat stelt hogere eisen aan de kwaliteit (validiteit, betrouwbaarheid, discriminerend vermogen) van de indicatoren.