Techniek filosofie week 1,2,3 Flashcards
wat is transhumanisme
beweging streeft om technologie in te zetten om menselijke beperkingen te overwinnen –) ons beter te maken
wat zijn de 3 nieuwe dilemmas
1) Culturele angst: technologie leiden tot menselijke identiteit: opkomst AI
2) Massa cultuur: gestandaliseerde samenleving
3) Nieuwe risicos: onveilig maken/risicos–) moeilijk te beheersen
wat is een luddiet
mensen die pessimist zijn over technologie
wat is de rol van techniekfilosofie
die onderzoek doet naar de aard en betekenis van techniek–) verhouding tussen techniek, mens en samenleving
wat zijn de 3 bijdrages van techniekfilosofie
1 relevantie:
2 reflectie: belang om te evalueren
3bijsturen
wat was het centraal idee vna martin heidgger
gefocsut op ontologie, niet in op de concrete technologieen maar de essentie van technologie beschrijven
centraal begrip 1: ontologische benadering
op zoek naar wezen van techniek
–) de specifieke manier waarop techniek is
centraal begrip 2: de techniek als wijze van ontbergen
-specifieke wijze van werkelijkheidontsluiting–) hoe je de werkleijkheid zichtbaar maakt
centraal begrip 3 fundamenteel verschil tussen traditioneel en moderne technologie
door techniek wordt de wereld op een specifieke manier tevoorschijn gehaald
wat zijn de twee soorten van ontbergen
-traditioneel ontbergen:tevoorscijn brengen
-opvorderende ontbergen: tevoorschijn dwingen
wat was het idee van jacques ellul
hij ziet de techniek als de alles bepalende factor van houding tijd–) niks in de cultuur blijft intact waar techniek doordringt
wat zijn de 7 verschillende manieren waarop tehcniek gezien wordt volgens ellul
1 techniek als autonome kracht
2 techniek als systeem
3 technoische systeem breidt zichzeld voortdurend uit
4 mens staat tevenover macht die hij niet meer kan beheersen
5 mens en wereld voegen zich naar technische eisen
6 niet tegen technieche vernieuwing maat tegen technisisme
7 geloven in hogere vijheid die nooit techniek opgeslokt kan worden
wat was ellul tegen
hij was tegen als onze middelen ons doel worden
-effectiviteit is van belang
-mens moet subjectief worden inplaats van objectief
wat zijn kenmerken van de empirsiche wending
technolosiche praktijk kijken hoe de technologie de praktijk beïnvloed
-niet alleen essentie maar ook onderzoek doen
-pessimistisch
wat was het idee achter ihde
hij zegt dat technologie centraal onderdeel van de filo is
-technologie maakt ons de wereld op een nieuwe manier ervaren
-door technologie kunnen we zintuigen uitbreiden–) verbinding tussen mensen en wereld
wat zijn de 4 bemiddelingsrelaties van ihde
1) inlijvingsrelatie: uitbreiding: zintuigen door object, bv bril
-bril middlepunt je kijkt door de bril–) maar je kijkt naar de wereld
2) Hermeneutische relatie: interpreatie leren/ bepaald aspect–) wij moeten die interpreteren
-bv klokken/termometers
3) Alteriteitsrelatie: technologie als ander, techniek trekt alle aandacgt context minder zichtbaar
4) Achtergrondrelatie: ervaren we technologie nauwelijks
wat is de idee van wiebe rijker
techniek is niet alleen een dingetje dat een bestaand probleem oplost
-techniek en wetenschap veranderen de samenleving
-technologie en samenleving hebben invloed op elkaar
wat zijn de 4 centrale begrippen van Wiebe
1) Technologische cultuur: geen cultuur meer mogelijk waarin technologie niet op allerlei manieren een rol speelt, onze cultuur is doordrongen met technologie
2) Verwevenheid technologie en maatschappij: co productie in plaats van determinisme–) je kunt nooit technogishce ontwikkelingen begrijpen zonder te kijken naar sociale verhoudingen/samenleving
3) Theoretische roots verboden met empirische wending
4) Scot: sociaal construction of technolie: reactive of technogische determnisme
-technologie word gezien als sociale constructive
wat zijn de 4 scot kernbegrippen
1) Interpretatieve flexibiliteit (veiligheid vs snelheid)
2) Relevante sociale groepen (vrouwen waaghalzen)
3) Opnene van black box ( figuurlijk), technologie nooit neutraal is
4) Stabiliatie en closure ( bepalen sociale groepen niet inginieurs
waarom is het moeilijk om technologie in te bedden
er ontstaat eerst een hype rond iets, er wordt veel aandacht aan gegeven we verwachten hier veel van–) maar na die eerste hype is de aandacht weer weg
waarom zijn verwachtingen vaak geformaliseerd
-verwachting duidelijk en consistent te maken
-toekomstplanning
wat zijn de doelen van formele toekomstverkenningen
1prioriteiten te stellen: kijken wat belangrijk is
2netwerken opbouwen:
3gedeelde visie ontwikkelen:
informele verwachting
-je verwacht te veel
-verwachting worden gehaald uit onze collectieve verbeelding
-verwachting leidt to een specifiek dynamic
welke verschillende soorten varianten aijn er
1 toekomstverkenning
2 scenarios
3 roadmaps
4 white papers
hoe beinvloed verwachting de beslissingen van bedrijven op verschillende niveaus
belangrijk in het mobiliseren van middelen op verschillende niveaus
Micro: onderzoeksgroepen/individuele onderzoekers
Meso: sector/innovatienetwerken
Macro: nationaal beleid/regulering/financiering
wat zijn de 3 kenmerken van verwachting
1) performativiteit
2) temporele variabiliteit
3 socio spatiaal variabiliteit
wat is performativiteit als kenmerk
-dat je de realiteti meer vorm geeft en niet slechts beschrijven
-definieren van rollen
—) in iets geloven geeft een bepaald resultaat
wat is temporele variabiliteit als kenmerk
-verwacthing van nieuwe technologie meestal gekenmerkt door specifiek patroon
-hype nodig om aandacht te trekken
-vaak zijn we teleurgesteld omdat we teveel verwachten