Stomatologia dziecięca Flashcards
1
Q
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące miazgi i chorób miazgi:
1) chorobom miazgi sprzyja hipoplazja szkliwa;
2) czynnikami sprzyjającymi zapaleniu miazgi są słaba mineralizacja szkliwa i zębiny oraz prosty przebieg kanalików zębinowych;
3) chorobom miazgi sprzyja wrodzona hipofosfatemia;
4) zębina bodźcowa prowadzi do pojawienia się warstwy kanalików bez wypustek odontoblastów;
5) zębina trzeciorzędowa nazywana jest zębiną sklerotyczną
Prawidłowa odpowiedź to: A. wszystkie wymienione. B. 1,2,3,4 C. 1,2,3 D. 2,3,4 E. 4,5
A
C. 1,2,3
2
Q
Podczas badania 8-letniego pacjenta lekarz stwierdził rozległy ubytek próchnicowy klasy I w zębie 16, a w nim obecność rozrośniętej tkanki o czerwonym zabarwieniu i gładkiej powierzchni, krwawiącej i niebolesnej przy zgłębnikowaniu. Przyczyną tego stanu chorobowego może być:
1) polip dziąsła;
2) polip miazgi;
3) martwica miazgi;
4) rozrostowe zapalenie miazgi;
5) przewlekłe ziarninowe zapalenie miazgi.
Prawidłowa odpowiedź to: A. tylko 1 B. 1,2,4 C. 1,2,5 D. 1,3 E. 2,4,5
A
E. 2,4,5
3
Q
Po wykonaniu zabiegu bezpośredniego przykrycia miazgi z zastosowaniem preparatu wodorotlenkowo-wapniowego uwapniony most zębinowy dostrzegalny jest radiologicznie po upływie: A. 2-7 dni B. 1-2 tygodni C. 3-12 tygodni D. 3-5 miesięcy E. 6-8 miesięcy
A
C. 3-12 tygodni
4
Q
Do przeciwwskazań ogólnych do leczenia endodontycznego zębów mlecznych zalicza się:
A. wrodzone niedobory odporności
B. choroby nowotworowe, w trakcie chemio- lub radioterapii
C. hipodoncję (brak zawiązków zębów stałych)
D. destrukcję korony zęba uniemożliwiającą odbudowę
E. prawdziwe są A i B
A
E. prawdziwe są A i B
5
Q
Wskaż poprawną kolejność niżej wymienionych etapów zabiegu pulpektomii w zębach mlecznych:
1) znieczulenie i izolacja pola zabiegowego (zastosowanie koferdamu);
2) obturacja systemu kanałowego resorbowalną pastą;
3) odbudowa korony zapewniająca szczelność brzeżną;
4) całkowite usunięcie tkanek zmienionych próchnicowo;
5) regularna kontrola i ocena radiologiczna;
6) chemo-mechaniczne oczyszczenie i preparacja systemu kanałowego.
Prawidłowa odpowiedź to: A. 1,2,3,4,5,6 B. 5,1,3,4,2,6 C. 1,4,6,2,3,5 D. 5,1,4,6,2,3 E. 1,4,3,6,2,5
A
E. 1,4,3,6,2,5
6
Q
W zębach mlecznych po zabiegu amputacji przyżyciowej całkowitej do pokrycia kikutów miazgi nie zaleca się preparatu: A. cementu karboksylowego B. tlenku cynku z eugenolem C. MTA D. wodorotlenku wapnia E. prawdziwe są A i D
A
E. prawdziwe są A i D
7
Q
Kontrola radiologiczna zębów niedojrzałych leczonych endodontycznie powinna zostać przeprowadzona:
A. po 3, 6 i 12 miesiącach, a następnie w odstępach rocznych do czterech lat
B. po 6, 12, 18 i 24 miesiącach
C. po 12 i 24 miesiącach, następnie raz na pięć lat
D. raz w roku przez okres czterech lat
E. co 3 miesiące przez rok
A
A. po 3, 6 i 12 miesiącach, a następnie w odstępach rocznych do czterech lat
8
Q
Wskaż prawidłową kolejność wykonywanych czynności podczas I wizyty postępowania terapeutycznego apeksyfikacji z wykorzystaniem past na bazie Ca(OH)2:
1) wykonanie zdjęcia rtg;
2) założenie koferdamu;
3) usunięcie martwej miazgi;
4) preparacja dostępu endodontycznego;
5) osuszenie kanału;
6) pomiar roboczej długości na zdjęciu rtg z narzędziem endodontycznym w kanale;
7) oszczędne opracowanie mechaniczne kanału na przemian z płukaniem środkami
odkażającymi;
8) umieszczenie w kanale pasty z Ca(OH) ;
9) szczelne zamknięcie zęba.
Prawidłowa odpowiedź to: A. 1,2,3,4,5,6,7,8,9 B. 1,2,4,3,6,7,5,8,9 C. 1,2,3,4,7,5,6,8,9 D. 1,2,3,6,4,5,7,8,9 E. 1,2,4,3,5,6,7,8,9
A
B. 1,2,4,3,6,7,5,8,9
9
Q
W rozległym ubytku próchnicowym kl. I w zębie 16 u dziecka 8-letniego lekarz stwierdził obecność rozrośniętej tkanki o zabarwieniu czerwonym i gładkiej powierzchni, krwawiącej, ale niebolesnej przy zgłębnikowaniu. Wskaż możliwe rozpoznania:
1) polip dziąsła;
2) polip miazgi;
3) martwica miazgi;
4) rozrostowe zapalenie miazgi;
5) przewlekłe ziarninowe zapalenie miazgi.
Prawidłowa odpowiedź to: A. 1,2 B. 1,3,4 C. 1,3,5 D. 2,4,5 E. 2,3,5
A
D. 2,4,5
10
Q
Do gabinetu zgłosił się pacjent lat 6. Badaniem klinicznym stwierdzono w zębie 55 odłamanie trójkątnych krawędzi na powierzchni okluzyjnej. Może to sugerować:
A. rozpoczęcie procesu chorobowego miazgi
B. martwicę miazgi
C. zgorzel miazgi
D. obecność stanu zapalnego tkanek okołowierzchołkowych
E. wszystkie wymienione
A
A. rozpoczęcie procesu chorobowego miazgi
11
Q
Miazgę zęba mlecznego w okresie rozwoju i pełnego ukształtowania charakteryzuje:
1) słabe unaczynienie, niewielka liczba elementów komórkowych;
2) dobre unaczynienie, duża liczba elementów komórkowych;
3) brak splotu pododontoblastycznego i włókien czuciowych w kanalikach zębinowych;
4) większy potencjał obronny w porównaniu z zębem stałym dojrzałym;
5) mniejszy potencjał obronny w porównaniu z zębem stałym dojrzałym;
6) mniej intensywne odkładanie zębiny III-rzędowej i silniejsza odpowiedź zapalna w porównaniu z zębem stałym dojrzałym.
Prawidłowa odpowiedź to: A. 1,4,6 B. 2,3,4 C. 3,4,6 D. 1,3,5 E. 2,3,5
A
B. 2,3,4
12
Q
Przetoka to objaw:
A. ostrego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych
B. przewlekłego włóknistego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych
C. odwracalnego zapalenia miazgi
D. przewlekłego ropnego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych
E. resorpcji wewnętrznej
A
D. przewlekłego ropnego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych
13
Q
Najbardziej miarodajną metodą badania reaktywności miazgi zęba u dzieci jest:
A. oglądanie i diafanoskopia zęba
B. oglądanie zęba i zgłaszanie przez pacjenta dolegliwości bólowych
C. badanie ruchomości zęba
D. badanie reaktywności na bodźce termiczne
E. badanie reaktywności na bodźce elektryczne
A
D. badanie reaktywności na bodźce termiczne
14
Q
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące techniki pulpotomii zębów mlecznych:
A. pulpotomię wykonuje się na poziomie dna komory
B. pulpotomię wykonuje się na głębokości 2 mm miazgi komorowej
C. pulpotomię przeprowadza się w przypadku braku objawów bólowych lub łagodnego przemijającego bólu
D. prawdziwe są odpowiedzi A i C
E. prawdziwe są odpowiedzi B i C
A
D. prawdziwe są odpowiedzi A i C
15
Q
U 7-letniego dziecka, ogólnie zdrowego, współpracującego stwierdzono martwicę miazgi w zębie 63. Optymalnym leczeniem będzie: A. leczenie endodontyczne B. ekstrakcja C. amputacja formokrezolowa D. amputacja z użyciem siarczanu żelaza E. szerokie otwarcie zęba
A
A. leczenie endodontyczne
16
Q
Do wypełniania kanałów korzeniowych w zębach mlecznych stosuje się:
1) pastę wodorotlenkowowapniową;
2) pastę tlenkowo-cynkowo-eugenolową;
3) pastę endometazonową;
4) metodę kondensacji bocznej;
5) metodę jednego ćwieka z uszczelniaczem wodorotlenkowowapniowym.
Prawidłowa odpowiedź to: A. 1,2 B. 1,2,3 C. 1,2,5 D. 1,3 E. wszystkie wymienione
A
A. 1,2
17
Q
Bezpośrednie przykrycie miazgi w zębach stałych nie może być wykonywane w przypadku:
A. małego próchnicowego obnażenia miazgi
B. zębów, które nigdy nie były przyczyną bólu samoistnego lub obrzęku
C. braku zmian patologicznych w rtg
D. możliwej hemostazy krwawiącej obnażonej miazgi
E. polipa miazgi
A
E. polipa miazgi
18
Q
Wskazania do pulpotomii częściowej w zębie stałym niedojrzałym obejmują:
1) niewielkie próchnicowe odsłonięcie miazgi;
2) ból samoistny i ciemnoczerwona krew z obnażonej miazgi;
3) obecność przetoki;
4) obrzęk;
5) umiarkowane krwawienie z miazgi, krew jasnoczerwona.
Prawidłowa odpowiedź to: A. 1,2 B. 1,2,3 C. 1,5 D. 1,2,3,5 E. wszystkie wymienione
A
C. 1,5
19
Q
Wskazaniem do przeprowadzenia pośredniego przykrycia miazgi w zębie mlecznym z ubytkiem próchnicowym jest/są:
A. obnażenie miazgi i reakcja na zgłębnikowanie
B. reakcja na opukiwanie i zgłębnikowanie
C. bóle samoistne i krwawienie z miazgi
D. obnażenie miazgi
E. reakcja na zgłębnikowanie
A
E. reakcja na zgłębnikowanie
20
Q
Po przeprowadzeniu zabiegu pulpektomii zęba 85 z wykorzystaniem materiału MTA u 5-letniego dziecka najlepszą opcją rekonstrukcji korony zęba jest odbudowa przy pomocy:
A. amalgamatu
B. modyfikowanego żywicą cementu glasjonomerowego
C. prefabrykowanej korony stalowej
D. kompozytu
E. kompomeru
A
C. prefabrykowanej korony stalowej
21
Q
U ogólnie zdrowego i współpracującego dziecka w wieku 5 lat stwierdzono próchnicowe obnażenie miazgi w ubytku klasy II wg Blacka w drugim zębie trzonowym żuchwy. Nie występowały dolegliwości bólowe. Nie odnotowano zwiększonej ruchomości zęba, zmian okolicznej błony śluzowej. W badaniu rtg nie stwierdzono zmian w tkankach okołokorzeniowych. Reakcja miazgi na badanie chlorkiem etylu była dodatnia. Właściwą metodą leczenia będzie:
A. amputacja częściowa miazgi wg Cveka
B. dewitalizacja miazgi oraz pulpektomia
C. amputacja miazgi, np. z zastosowaniem siarczanu żelaza lub formokrezolu, gdy wystąpi hemostaza w ciągu 5 minut
D. przyżyciowa pulpektomia, gdy wystąpi hemostaza w ciągu 5 minut
E. ekstrakcja zęba
A
C. amputacja miazgi, np. z zastosowaniem siarczanu żelaza lub formokrezolu, gdy wystąpi hemostaza w ciągu 5 minut
22
Q
Zęby mleczne z martwą miazgą powinny być:
A. leczone tylko w znieczuleniu ogólnym
B. leczone zachowawczo lub chirurgicznie
C. po otwarciu komory pozostawione jako utrzymywacze przestrzeni
D. po otwarciu komory okresowo kontrolowane przez stomatologa
E. leczone po 6. roku życia
A
B. leczone zachowawczo lub chirurgicznie
23
Q
Wskazaniem do dwuetapowego leczenia próchnicy (tzw. stopniowej ekskawacji) u pacjentów w wieku rozwojowym jest:
A. głęboki ubytek z demineralizacją widoczną w RTG, obejmującą ok. 75% zębiny
B. okresowo pojawiający się ból samoistny
C. przedłużona reakcja miazgi na testy żywotności
D. obecność zmian w tkankach okołowierzchołkowych
E. prawdziwe są B i C
A
A. głęboki ubytek z demineralizacją widoczną w RTG, obejmującą ok. 75% zębiny
24
Q
Po leczeniu metodą apeksyfikacji jako ostateczne wypełnienie kanału preferuje się:
A. zastosowanie jako uszczelniacza pasty jodoformowej
B. wypełnienie kanału cementem tlenkowo-cynkowo-eugenolowym
C. zastosowanie metody jednego ćwieka
D. technikę termicznie uplastycznionej gutaperki
E. metodę kondensacji bocznej ćwieków gutaperkowych
A
D. technikę termicznie uplastycznionej gutaperki
25
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące amputacji miazgi zębów mlecznych:
A. najczęściej w metodzie amputacji miazgi zębów mlecznych wykorzystuje się formokrezol, siarczan żelaza lub MTA
B. po amputacji miazgi w zębach mlecznych często obserwuje się kalcyfikację
C. jeśli zatamowanie krwawienia w ciągu 3-4 minut jest niemożliwe, wskazana jest ekstyrpacja miazgi lub ekstrakcja zęba
D. po usunięciu miazgi komorowej do komory można wprowadzić na 5 minut tampon z 15,5% siarczanem żelaza
E. podejmowano próby wykorzystania w zabiegu amputacji 2% aldehydu glutarowego, jodoformu lub 3-6% podchlorynu sodu
D. po usunięciu miazgi komorowej do komory można wprowadzić na 5 minut tampon z 15,5% siarczanem żelaza
26
U pacjenta lat 5, ogólnie zdrowego, leczonego regularnie stomatologicznie, współpracującego, bez aktywnych ognisk próchnicy, w zębie 85 występuje ból samoistny, krwawienie z miazgi trudne do zatamowania. Miazga reaguje na bodźce, brak jest wrażliwości na opukiwanie; bez zmian rtg. w tkankach okołokorzeniowych.
Wskaż odpowiednie postępowanie:
A. amputacja po dewitalizacji
B. amputacja miazgi przyżyciowa formokrezolowa
C. amputacja miazgi przyżyciowa z zastosowaniem siarczanu żelaza
D. amputacja miazgi z zastosowaniem wodorotlenku wapnia lub MTA
E. leczenie kanałowe
E. leczenie kanałowe
27
```
Okolicznością skłaniającą do rozważenia leczenia endodontycznego zębów mlecznych jest:
A. występowanie wrodzonej wady serca
B. ostry zębopochodny stan zapalny
C. dobra współpraca dziecka
D. znaczący stopień ruchomości zęba
E. znaczne zniszczenie korony zęba
```
C. dobra współpraca dziecka
28
W jakim przypadku brak jest wskazania do zachowawczego leczenia zębów mlecznych z zakażoną miazgą kanałową?
A. siekacze po urazach mechanicznych u dzieci przed upływem 4 - 4 ½ lat życia
B. zęby drugie trzonowe przed wyrżnięciem się zębów pierwszych trzonowych stałych
C. zęby mleczne trzonowe ze znacznym stopniem resorpcji fizjologicznej
D. całkowite uformowanie korzenia i dobry ogólny stan zdrowia dziecka
E. zęby wielokorzeniowe w przypadku braku zawiązka zęba stałego
C. zęby mleczne trzonowe ze znacznym stopniem resorpcji fizjologicznej
29
U 5-letniego dziecka w asymptomatycznym zębie 75 podczas opracowania ubytku próchnicowego narzędziem ręcznym została odsłonięta miazga; obnażenie ma w przybliżeniu powierzchnię 2 mm . Optymalną metodą leczenia jest:
A. przykrycie bezpośrednie przy użyciu MTA
B. przykrycie bezpośrednie przy użyciu wodorotlenku wapnia z odroczonym wypełnieniem
C. amputacja przyżyciowa z zastosowaniem wodorotlenku wapnia
D. amputacja formokrezolowa wg Buckleya
E. pulpektomia po dewitalizacji
D. amputacja formokrezolowa wg Buckleya
30
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące specyfiki przebiegu chorób tkanek okołowierzchołkowych w okresie uzębienia mlecznego:
1) krótsze korzenie zębów utrudniają przenikanie zakażenia do kości szczęk;
2) przewaga istoty zbitej nad gąbczastą stwarza dogodne warunki do szerzenia procesu chorobowego;
3) zakażeniu u dzieci sprzyja nieukształtowany jeszcze układ odpornościowy;
4) poszerzony w procesie resorpcji otwór wierzchołkowy ułatwia przenikanie zakażenia do kości szczęk.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3
B. 1,2,3
C. 3,4
D. 1,2,4
E. 1,3,4
```
C. 3,4
31
```
W zębie 74 u 6-letniego chłopca kilka miesięcy temu wykonano zabieg amputacji miazgi z zastosowaniem pasty Ca(OH) . Obecnie nie występują dolegliwości bólowe, ale na zdjęciu rtg. widoczne jest owalne poszerzenie komory leczonego zęba.
Prawdopodobnym rozpoznaniem jest:
A. polip miazgi
B. ziarniniak wewnętrzny miazgi
C. zębiniak rzekomy
D. resorpcja wewnętrzna wymienna
E. resorpcja fizjologiczna
```
B. ziarniniak wewnętrzny miazgi
32
Leczenie kanałowe zęba mlecznego przeprowadza się w przypadku:
1) siekacza przed ukończeniem przez dziecko 4½ lat;
2) siekacza przed ukończeniem przez dziecko 5½ lat;
3) kła poniżej 7.- 8. roku życia;
4) kła powyżej 7.- 8. roku życia;
5) każdego zęba u dziecka z hemofilią.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4
B. 2,4
C. 2,3
D. 1,3,5
E. 1,4,5
```
D. 1,3,5
33
```
W przypadku pulpektomii w zębach mlecznych materiałem do wypełnienia ostatecznego kanału korzeniowego może być:
A. tlenek cynku z eugenolem
B. cement fosforanowy
C. cement glasjonomerowy
D. płynny kompozyt
E. materiał polimerowy
```
A. tlenek cynku z eugenolem
34
U 7-letniego pacjenta w zębie 16 badaniem klinicznym stwierdzono: próchnicowe obnażenie miazgi, zwiększoną ruchomość, obrzęk oraz przetokę w rzucie korzenia.
Wskaż rozpoznanie i optymalną metodę leczenia:
A. odwracalne zapalenie miazgi, metoda leczenia to pulpotomia i apeksogeneza
B. odwracalne zapalenie miazgi, metoda leczenia to pulpektomia i apeksyfikacja
C. nieodwracalne zapalenie miazgi, metoda leczenia to pulpotomia i apeksogeneza
D. martwica miazgi, metoda leczenia to pulpotomia lub pulpektomia i apeksyfikacja
E. martwica miazgi, metoda leczenia to pulpektomia i apeksyfikacja lub ekstrakcja
E. martwica miazgi, metoda leczenia to pulpektomia i apeksyfikacja lub ekstrakcja
35
W zębie 84 u 5-letniego dziecka stwierdza się klinicznie próchnicę wtórną wokół dużego mesjalno-okluzyjnego wypełnienia, a radiologicznie rozrzedzenie struktury kostnej w furkacji i wewnętrzną resorpcję w przykoronowej części jednego korzenia. Najlepszym postępowaniem leczniczym w tym przypadku jest:
A. pozostawienie otwartego ubytku zęba do czasu fizjologicznej eksfoliacji zęba
B. pulpotomia formokrezolowa
C. pulpotomia z wodorotlenkiem wapnia
D. ekstrakcja
E. pulpektomia
D. ekstrakcja
36
U dziecka 5-letniego w celu uzyskania najbardziej długotrwałej odbudowy trójpowierzchniowego ubytku twardych tkanek zęba mlecznego pierwszego trzonowego leczonego metodą pulpotomii należy zastosować:
A. wypełnienie amalgamatowe z ćwiekami
B. wypełnienie amalgamatowe
C. wypełnienie z cementu szkło-jonomerowego
D. prekonturowaną koronę stalową
E. wypełnienie z kompozytu
D. prekonturowaną koronę stalową
37
W zębach niedojrzałych oczekuje się apeksogenezy po leczeniu metodą:
1) Cveka;
2) przykrycia bezpośredniego;
3) częściowej amputacji;
4) całkowitej amputacji;
5) przyżyciowego leczenia kanałowego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 2,3,4
C. 1,2,3,4
D. 2,3,4,5
E. wszystkie wymienione
```
C. 1,2,3,4
38
Podczas opracowania ubytku próchnicowego w bezobjawowym zębie 75 u 5-letniego dziecka doszło do obnażenia miazgi. W tym przypadku leczeniem z wyboru jest:
A. bezpośrednie przykrycie miazgi nietwardniejącym preparatem wodorotlenkowo-wapniowym
B. bezpośrednie przykrycie miazgi twardniejącym preparatem wodorotlenkowo-wapniowym
C. bezpośrednie przykrycie miazgi preparatem MTA
D. pulpotomia
E. pulpektomia
D. pulpotomia
39
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące miazgi niedojrzałych zębów stałych:
1) charakteryzuje się bogatym unaczynieniem i uwodnieniem;
2) zawiera małą ilość elementów komórkowych;
3) posiada niewielką ilość elementów włóknistych;
4) charakteryzuje się większą reaktywnością na bodźce;
5) charakteryzuje się niską aktywnością odontoblastów.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 1,3
C. 1,3,4
D. 2,4,5
E. 2,5
```
B. 1,3
40
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące formokrezolu:
1) stosowany jest w pulpotomii i pulpektomii zębów mlecznych;
2) stosowany jest w celu mumifikacji całej miazgi zęba;
3) powoduje powierzchowną mumifikację miazgi i zachowanie żywej miazgi w części przywierzchołkowej;
4) nie powinien być stosowany na krwawiącą miazgę;
5) stosowanie formokrezolu w leczeniu stomatologicznym powoduje przekroczenie dozwolonego limitu ekspozycji na ten związek.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,5
B. 2,4
C. 3,4
D. 2,5
E. 1,2
```
C. 3,4
41
```
Do lekarza zgłosił się ogólnie zdrowy 7-letni chłopiec, u którego zdiagnozowano w zębie 55 obnażenie miazgi i brak jej reakcji na żywotność oraz zachowaną w dobrym stanie koronę. Na zdjęciu rtg nie stwierdza się rozpoczętej resorpcji korzeni ani obecności zawiązka zęba 15. Najwłaściwsza metoda leczenia to:
A. pulpotomia przyżyciowa
B. pulpotomia wg Cveka
C. pulpotomia mortalna
D. pulpektomia
E. ekstrakcja
```
D. pulpektomia
42
```
Klasyczna metoda amputacji częściowej miazgi zęba polega na odcięciu jej:
A. na poziomie ujść kanałów
B. na głębokość ok. 2 mm
C. na głębokość 2/3 długości korony zęba
D. przy wierzchołku korzenia
E. w połowie długości korzenia
```
B. na głębokość ok. 2 mm
43
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące miazgi:
A. wykazuje unerwienie składające się z włókien wegetatywnych i dwóch rodzajów włókien czuciowych
B. charakteryzuje się bogato rozwiniętym systemem limfatycznym
C. włókna A miazgi charakteryzuje wyższy próg pobudliwości i wolne przewodzenie, odpowiadają na bodźce mechaniczne, termiczne, chemiczne
D. włókna C miazgi charakteryzuje niski próg pobudliwości i szybkie przewodzenie, odpowiadają na bodźce, powodując ból tępy, ciągły, trudny do zlokalizowania
E. ze względu na specyficzny dla miazgi typ neuroprzekaźnika, włókna wegetatywne nie wykazują efektu naczynioruchowego
A. wykazuje unerwienie składające się z włókien wegetatywnych i dwóch rodzajów włókien czuciowych
44
Szczególnie zalecaną techniką do ostatecznego wypełnienia kanału korzeniowego po leczeniu metodą apeksyfikacji jest:
A. technika pojedynczego ćwieka
B. wypełnienie kanału uszczelniaczem kanałowym na bazie żywicy
C. technika kondensacji bocznej
D. technika z użyciem termoplastycznej gutaperki
E. wypełnienie pastą trójantybiotykową
D. technika z użyciem termoplastycznej gutaperki
45
Do ostatecznego wypełnienia kanału w metodzie apeksyfikacji z wykorzystaniem MTA zaleca się:
A. wodorotlenek wapnia
B. cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy
C. pastę jodoformową
D. gutaperkę stosowaną metodą termiczną
E. gutaperkę stosowaną metodą kondensacji bocznej
D. gutaperkę stosowaną metodą termiczną
46
```
Środkiem leczniczym/metodą stosowanym/ą w pulpotomii zębów mlecznych, dającym/ą najmniejszy odsetek powodzeń w leczeniu jest:
A. formokrezol
B. siarczan żelaza
C. elektrokauteryzacja
D. MTA
E. wodorotlenek wapnia
```
E. wodorotlenek wapnia
47
```
Wskaż zaburzenie ogólnoustrojowe, w przebiegu którego wskazane jest leczenie zachowawcze chorób miazgi zębów mlecznych:
A. niekontrolowana cukrzyca
B. choroba Christmasa
C. leczenie immunosupresyjne
D. wrodzona choroba serca
E. zaburzenia gojenia
```
B. choroba Christmasa
48
Które ze stwierdzeń dotyczących środków leczniczych stosowanych w metodzie amputacji przyżyciowej miazgi zęba mlecznego jest prawdziwe?
A. ze względu na udowodnioną wysoką skuteczność wodorotlenek wapnia jest zalecany jako lek pierwszego wyboru
B. formokrezol powinien być aplikowany na krwawiącą miazgę, aby zapewnić hemostazę
C. siarczan żelaza jest aplikowany na kikuty miazgi kanałowej na 15 sekund
D. obecnie nie zaleca się stosowania formokrezolu, ponieważ nie mieści się w aktualnie dozwolonych limitach ekspozycji na ten środek leczniczy
E. obecnie najbardziej polecane jest zastosowanie siarczanu wapnia z następowym pokryciem kikutów miazgi pastą jodoformową
C. siarczan żelaza jest aplikowany na kikuty miazgi kanałowej na 15 sekund
49
Wskazaniem do leczenia zębów mlecznych metodą pulpotomii jest:
1) próchnicowe obnażenie miazgi;
2) ubytek twardych tkanek kwalifikujący ząb do odbudowy;
3) zapalenie miazgi korzeniowej;
4) brak objawów bólowych lub łagodny, przemijający ból;
5) przejaśnienie w okolicy furkacji stwierdzane radiologicznie.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 1,2,3
C. 1,2,3,4
D. 1,2,4
E. 1,3,5
```
D. 1,2,4
50
Leczenie endodontyczne zęba mlecznego należy rozważyć w przypadku:
1) hemofilii lub innych zaburzeń krzepnięcia;
2) obecności maksymalnie czterech zębów trzonowych z rozległą próchnicą wymagających terapii miazgi;
3) wrodzonego obrzęku naczyniowo-ruchowego;
4) zaniedbań higienicznych;
5) stłoczenia zębów mlecznych.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 2,3,4
C. 1,2,4
D. 2,3,5
E. 1,4,5
```
A. 1,3,5
51
Który ze środków leczniczych stosowanych w pulpotomii przyżyciowej zębów mlecznych daje najmniejszy odsetek powodzeń?
A. formokrezol
B. siarczan żelaza
C. MTA
D. wodorotlenek wapnia
E. żaden, gdyż wszystkie zapewniają podobną skuteczność
D. wodorotlenek wapnia
52
Miazgę zęba stałego z nieukończonym rozwojem korzenia charakteryzują:
1) duża objętość w stosunku do grubości tkanek zmineralizowanych;
2) większa liczba elementów włóknistych, nieregularnie ułożonych;
3) wysoka aktywność walcowatych odontoblastów ułożonych w jedną warstwę;
4) częste występowanie warstwy Weila;
5) nieliczne włókna bezmielinowe C oraz większa liczba włókien mielinowych.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3,5
B. 1,3
C. 1,2,3,4
D. 3,4
E. 3,5
```
B. 1,3
53
```
Leczenie endodontyczne zębów mlecznych jest wskazane u pacjenta z:
A. zaburzeniami krzepnięcia
B. wrodzoną wadą serca
C. cukrzycą
D. chorobami nerek
E. każdą z wymienionych chorób
```
A. zaburzeniami krzepnięcia
54
Które z wymienionych chorób ogólnoustrojowych oraz nieprawidłowości rozwojowych zębów mogą sprzyjać powstawaniu zapaleń miazgi?
1) wrodzona łamliwość kości;
2) zespół Downa;
3) anemia sierpowata;
4) niedorozwój szkliwa;
5) wgłobienia tkanek zęba.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,3,4
C. 1,4,5
D. 2,3,5
E. 3,4,5
```
E. 3,4,5
55
MTA (Mineral Trioxide Aggregate) nie jest wskazany w zabiegu:
A. wypełnienia wstecznego po resekcji wierzchołka korzenia
B. pokrycia pośredniego miazgi
C. leczenia resorpcji wewnętrznej
D. zamknięcia perforacji i wypełnienia kanałów korzeniowych
E. pokrycia bezpośredniego miazgi
B. pokrycia pośredniego miazgi
56
W wyniku apeksogenezy uzyskuje się:
1) normalną długość korzenia;
2) prawidłową grubość zębiny korzeniowej;
3) niezamknięty otwór wierzchołkowy z oporem punktowym podczas wprowadzania instrumentu do kanału;
4) cienką warstwę zębiny korzeniowej;
5) fizjologiczne zamknięcie otworu wierzchołkowego;
6) zamknięcie otworu wierzchołkowego bez zwężenia kanału.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,2,5
C. 1,4,5
D. 1,3,6
E. 1,4,6
```
B. 1,2,5
57
U dziecka 5-letniego w zębie 84 stwierdza się głęboki ubytek próchnicowy z obnażeniem miazgi, miazga jest bolesna przy dotyku i krwawi. Na radiogramie widoczny jest ubytek sięgający komory miazgi i brak jest innych zmian patologicznych. Po wykonaniu przyżyciowej amputacji miazgi komorowej występuje bardzo obfite krwawienie z miazgi korzeniowej. Optymalnym dalszym postępowaniem jest:
A. ekstrakcja
B. odroczenie leczenia do następnej wizyty
C. aplikacja preparatu MTA i odroczona odbudowa ubytku
D. pulpotomia formokrezolowa
E. pulpektomia
E. pulpektomia
58
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące możliwości obronnych miazgi zębów mlecznych (z wyjątkiem fazy resorpcji korzenia) i świeżo wyrzniętych zębów stałych:
A. są istotnie mniejsze w porównaniu z zębami u osób dorosłych - im mniej dojrzały ząb tym większe są jego zdolności obronne
B. są istotnie większe w porównaniu z zębami u osób dorosłych - im bardziej dojrzały ząb tym większe są jego zdolności obronne
C. są istotnie większe w porównaniu z zębami u osób dorosłych - im mniej dojrzały ząb tym większe są jego zdolności obronne
D. są takie same jak w zębach u osób dorosłych, gdyż układ immunologiczny kompensuje wpływ niedojrzałości zębów
E. są takie same jak zęby u osób dorosłych - dojrzałość zębów nie ma znaczenia w zdolnościach obronnych
C. są istotnie większe w porównaniu z zębami u osób dorosłych - im mniej dojrzały ząb tym większe są jego zdolności obronne
59
Resorpcja wewnętrzna zapalna:
1) określana jest także jako ziarniniak wewnętrzny miazgi;
2) określana jest także jako rozrostowe zapalenie miazgi;
3) jest często obserwowana w zębach mlecznych leczonych metodą pokrycia bezpośredniego lub amputacji miazgi z zastosowaniem past wodorotlenkowo-wapniowych;
4) jest często obserwowana w zębach mlecznych leczonych metodą pokrycia bezpośredniego lub amputacji miazgi z zastosowaniem formokrezolu;
5) ma przebieg bezobjawowy.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4,5
B. 2,4
C. 3,4
D. 1,3,5
E. 2,3,5
```
D. 1,3,5
60
Opracowanie ubytku próchnicowego klasy III w zębach mlecznych:
A. rozpoczyna się zawsze od powierzchni wargowej korony
B. nie łączy się z innym ogniskiem próchnicowym w zębie
C. rozpoczyna się zawsze od powierzchni podniebiennej korony
D. wyklucza wykonanie nacięć retencyjnych
E. opiera się na takich samych zasadach jak w zębach stałych
E. opiera się na takich samych zasadach jak w zębach stałych
61
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące metody CMCR:
1) polega na rozmiękczeniu próchnicowej zębiny za pomocą 0,5% roztworu podchlorynu sodu o pH=11 i mechanicznym usunięciu jej za pomocą specjalnych nietnących narzędzi;
2) polega na rozmiękczeniu próchnicowej zębiny za pomocą 1% roztworu podchlorynu sodu o pH=8 i mechanicznym usunięciu jej narzędziami ręcznymi;
3) do usuwania próchnicy stosuje się enzym proteolityczny - papainę oraz ekskawator lub tępą kiretę;
4) do usuwania próchnicy stosuje się enzym proteolityczny - papainę oraz specjalne nietnące narzędzia;
5) żel w systemie Carisolv zawiera leucynę, lizynę, kwas glutaminowy, erytrozynę, chlorek sodu i wodorotlenek sodu.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4,5
B. 1,3,5
C. 2,4,5
D. 1,3
E. 2,4
```
B. 1,3,5
62
Do pokarmów o niskiej kariogenności zaliczane są:
A. lody, koktajle mleczne, jogurty owocowe
B. suszone figi, syropy, dżemy, soki i napoje owocowe
C. cukier, miód, słodzone napoje
D. popcorn, tosty, sucharki, precle, pizze, bajgle
E. cukierki, karmelki, syropy
D. popcorn, tosty, sucharki, precle, pizze, bajgle
63
Wskaźnikiem klinicznym w prognozowaniu wystąpienia w ciągu najbliższych 5 lat próchnicy w zębach stałych jest:
A. występowanie > 1 powierzchni z objawami próchnicy w drugich zębach trzonowych mlecznych u 5-latków
B. występowanie > 1 powierzchni z objawami próchnicy w drugich zębach trzonowych mlecznych u 6-latków
C. występowanie > 2 powierzchni z objawami próchnicy w drugich zębach trzonowych mlecznych u 5-latków
D. występowanie > 2 powierzchni z objawami próchnicy w drugich zębach trzonowych mlecznych u 6-latków
E. występowanie > 2 powierzchni z objawami próchnicy w drugich zębach trzonowych mlecznych u 7-latków
C. występowanie > 2 powierzchni z objawami próchnicy w drugich zębach trzonowych mlecznych u 5-latków
64
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące zęba wynicowanego:
A. charakteryzuje się obecnością dodatkowych uwypukleń w kształcie guzków na powierzchniach policzkowych lub podniebiennych koron tworzonych przez szkliwo lub przez szkliwo i zębinę; w ich wnętrzu może znajdować się miazga
B. w zębach siecznych uwypuklenie w kształcie guzków określa się jako guzek szponowaty lub ząb Leonga
C. na powierzchni podniebiennej pierwszego zęba trzonowego stałego szczęki (rzadziej drugich i trzecich zębów trzonowych stałych) uwypuklenie w kształcie guzków określa się jako guzek Carabellego
D. charakteryzuje się obecnością dodatkowych uwypukleń w kształcie guzków na powierzchniach podniebiennych koron tworzonych przez szkliwo lub przez szkliwo i zębinę; w ich wnętrzu nie znajduje się miazga
E. w przypadku zębów stałych z niezakończonym rozwojem korzenia starcie lub odłamanie uwypuklenia jest wskazaniem do zabezpieczenia lakiem szczelinowym lub wzmocnienia materiałem kompozytowym
A. charakteryzuje się obecnością dodatkowych uwypukleń w kształcie guzków na powierzchniach policzkowych lub podniebiennych koron tworzonych przez szkliwo lub przez szkliwo i zębinę; w ich wnętrzu może znajdować się miazga
65
Wskaż prawdziwe stwierdzenie:
A. badania bakteriologiczne pozwalają na ocenę ilościową Streptococcus mutans i Lactobacillus acidophilus w ślinie spoczynkowej
B. test CRT Bacteria pozwala na jednoczesne określenie liczebności kolonii Streptococcus mutans i Lactobacillus acidophilus w ślinie stymulowanej
C. o wysokim ryzyku próchnicy świadczy CFU/ml śliny nie niższe niż 10^6
D. liczebność Streptococcus mutans odzwierciedla spożycie węglowodanów przez badanego w ciągu ostatnich dwóch tygodni
E. nieprawidłowa lepkość, konsystencja i pH śliny przy prawidłowej jej ilości i zdolnościach buforowych są wynikiem zaburzeń gruczołów ślinowych
B. test CRT Bacteria pozwala na jednoczesne określenie liczebności kolonii Streptococcus mutans i Lactobacillus acidophilus w ślinie stymulowanej
66
Wypełnienie zapobiegawcze PRR typu I:
1) jest wykonywane w przypadku ubytku próchnicowego ograniczonego do szkliwa;
2) jest wykonywane w przypadku ubytku próchnicowego obejmującego szkliwo i powierzchniową warstwę zębiny;
3) wymaga zastosowania cementu szkło-monomerowego;
4) polega na oszczędnym opracowaniu zmiany próchnicowej, wypełnieniu ubytku i uszczelnieniu sąsiadujących bruzd;
5) polega na pokryciu zmiany próchnicowej lakiem szczelinowym izolującym ją od środowiska jamy ustnej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4
B. 1,4
C. 1,5
D. 2,3
E. 3,5
```
B. 1,4
67
```
Pierwszy ząb przedtrzonowy szczęki wyrzyna się zwykle:
A. miedzy 8. a 9. rokiem życia
B. między 9. a 10. roku życia
C. między 10. a 11. rokiem życia
D. między 11. a 12. rokiem życia
E. około 13. roku życia
```
C. między 10. a 11. rokiem życia
68
```
Wskaż okres rozwoju emocjonalnego dziecka charakteryzującego się dużą impulsywnością i labilnością uczuć, których ponadto nie potrafi maskować i tłumić:
A. niemowlęcy (do 12 miesiąca życia)
B. poniemowlęcy (od 1-3 lat)
C. przedszkolny (od 3-7 lat)
D. wczesnoszkolny (od 7-12 lat)
E. dorastania (12-18 lat)
```
C. przedszkolny (od 3-7 lat)
69
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące przebarwień tetracyklinowych:
A. są wynikiem ogólnoustrojowego stosowania antybiotyków z grupy tetracyklin przez matkę w czasie karmienia piersią
B. bezpośrednio po wyrznięciu zęba są słabiej widoczne, wraz z upływem czasu ciemnieją pod wpływem światła
C. w uzębieniu stałym są najbardziej widoczne w zębach siecznych i pierwszych zębach trzonowych
D. w ciężkich postaciach towarzyszy im hipoplazja szkliwa
E. są wynikiem ogólnoustrojowego stosowania antybiotyków z grupy tetracyklin przez dziecko do 12. roku życia
E. są wynikiem ogólnoustrojowego stosowania antybiotyków z grupy tetracyklin przez dziecko do 12. roku życia
70
Zęby wrodzone (dentes natales):
A. to zęby obecne w jamie ustnej w chwili urodzenia
B. częściej występują u chłopców niż u dziewcząt
C. są zawsze wcześniej wyrzynającymi się zębami mlecznymi
D. prawdziwe są A i B
E. prawdziwe są A i C
A. to zęby obecne w jamie ustnej w chwili urodzenia
71
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące bezpieczeństwa profesjonalnej profilaktyki fluorkowej:
A. poziom fluoru w osoczu krwi po zastosowaniu lakieru jest zbliżony do poziomu fluoru po szczotkowaniu zębów pastą z fluorem lub zażyciu tabletki 1 mg F
B. najniższy poziom fluoru w osoczu krwi odnotowano po aplikacji żelu APF
C. poziom fluoru w osoczu krwi po zastosowaniu żelu fluorkowego jest zbliżony do poziomu fluoru po szczotkowaniu zębów pastą z fluorem lub zażyciu tabletki 1 mg F
D. poziom fluoru w osoczu krwi po zastosowaniu lakieru jest zbliżony do poziomu fluoru po szczotkowaniu zębów pastą z fluorem lub zażyciu tabletki 0,50 mg F
E. najwyższy poziom fluoru w osoczu krwi odnotowano po aplikacji lakieru fluorkowego
A. poziom fluoru w osoczu krwi po zastosowaniu lakieru jest zbliżony do poziomu fluoru po szczotkowaniu zębów pastą z fluorem lub zażyciu tabletki 1 mg F
72
Preferowanym źródłem fluoru w kategoriach kosztów i efektywności oraz liczebności populacji w tej metodzie profilaktyki próchnicy zębów jest:
A. stosowanie fluorkowych past do zębów
B. korzystanie z fluorkowej wody pitnej
C. spożywanie wód mineralnych z fluorem
D. spożywania soli fluorkowanej
E. wykorzystywanie profesjonalnych zabiegów fluoryzacji
B. korzystanie z fluorkowej wody pitnej
73
Właściwym postępowaniem po przypadkowym spożyciu przez dziecko fluoru w dawce 9 mg/kg masy ciała jest:
A. podanie wapnia doustnie i obserwacja przez 4 godziny
B. podanie glukonianu wapnia dożylnie i obserwacja przez 4 godziny
C. opróżnienie żołądka poprzez płukanie, podanie wapnia doustnie i obserwacja przez 4 godziny
D. hospitalizacja, podtrzymywanie funkcji życiowych, opróżnienie żołądka poprzez płukanie, podanie wapnia doustnie i obserwacja
E. hospitalizacja, podtrzymywanie funkcji życiowych, podanie węgla aktywnego, opróżnienie żołądka poprzez płukanie, podanie glukonianu wapnia dożylnie i obserwacja
D. hospitalizacja, podtrzymywanie funkcji życiowych, opróżnienie żołądka poprzez płukanie, podanie wapnia doustnie i obserwacja
74
O niskim ryzyku choroby próchnicowej u 3-letniego chłopca z zespołem nerczycowym wg kwestionariusza systemu CRA wypełnionego przez pielęgniarkę świadczy:
1) obecny biofilm bakteryjny;
2) brak wypełnień z próchnicą wtórną;
3) spożywanie między posiłkami < 3 przekąsek zawierających cukry dziennie;
4) niepodwyższony poziom Streptococcus mutans;
5) brak aktywnych zmian próchnicowych u matki.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. wszystkie wymienione
B. 2,3,4,5
C. 2,3,5
D. 2,3
E. żadna z wymienionych
```
E. żadna z wymienionych
75
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące cementów szkło-jonomerowych o dużej lepkości:
1) zalecane są do wypełniania ubytków próchnicowych opracowanych metodą ART;
2) twardnieją na żądanie;
3) zalecane są do odbudowy ubytków próchnicowych w zębach mlecznych trzonowych I klasy wg Blacka;
4) wykazują wysoką wytrzymałość na zgniatanie i odporność na starcie w porównaniu z innymi glasjonomerami;
5) wykazują unikalny potrójny mechanizm wiązania.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4,5
B. 1,3,4
C. 3,4
D. 4,5
E. 2,3,4
```
B. 1,3,4
76
Blizna tkankowa na powierzchni i w podpowierzchniowej warstwie zmiany próchnicowej powstaje po stosowaniu:
A. infiltracji żywicą metakrylanową Icon
B. środków o niskim stężeniu fluoru
C. środków o wysokim stężeniu fluoru
D. środków zawierających kompleks kazeinianu fosfopeptydu (CPP) i amorficznego fosforanu wapnia (ACP)
E. środków zawierających amorficzny fosforan wapnia (ACP)
C. środków o wysokim stężeniu fluoru
77
Na wysokie ryzyko choroby próchnicowej u dziecka 5-letniego wg systemu CRA przeznaczonego do stosowania przez personel stomatologiczny wskazują:
1) defekty szkliwa;
2) dmft > 1;
3) obecność płytki nazębnej;
4) konieczność specjalistycznej opieki pediatrycznej;
5) pochodzenie z rodziny imigranckiej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 2,3,4
C. 2,3,5
D. 1,2,3
E. 3,4,5
```
A. 1,2
78
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące metody infiltracji:
A. infiltracja żywicą jest skuteczną metodą remineralizacji białych plam próchnicowych ograniczającą dalszą ich demineralizację
B. do wytrawiania plamy próchnicowej stosuje się mieszaninę kwasu metakrzemowego i chlorowodorowego
C. wskazaniem do stosowania infiltracji są zmiany próchnicowe oznaczone zgodnie z klasyfikacją radiologiczną jako D1 i D2
D. głębokość plamy próchnicowej nie wpływa na stopień penetracji żywicy
E. do wytrawiania plamy próchnicowej stosuje się mieszaninę kwasu metakrzemowego i ortofosforowego
B. do wytrawiania plamy próchnicowej stosuje się mieszaninę kwasu metakrzemowego i chlorowodorowego
79
Pierwotne opryszczkowe zapalenie jamy ustnej charakteryzuje się:
1) zaczerwienieniem i obrzękiem dziąseł;
2) skupiskiem płytkich owrzodzeń;
3) powstawaniem pęcherzyków śródnabłonkowych, które pękają i tworzą bolesne owrzodzenia;
4) obecnością wykwitów pęcherzykowo-pęcherzowych;
5) gojeniem się bez pozostawienia blizny.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,5
B. 1,3,5
C. 1,4
D. 1,2
E. 2,3,5
```
B. 1,3,5
80
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zębów Rushtona:
1) najczęściej występują jako zęby nadliczbowe;
2) kształt i wymiary koron zębów są nieprawidłowe;
3) jest to wrodzony mezodermalny niedorozwój zębów;
4) na powierzchni wargowej są pozbawione warstwy szkliwa;
5) mają prawidłową grubość szkliwa, cienki pokład zębiny i olbrzymią komorę zęba;
6) korzenie są niedorozwinięte.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,4
B. 3,5,6
C. 2,5,6
D. 3,4,6
E. 1,3,4,5
```
B. 3,5,6
81
```
U dzieci z krzywicą wrodzoną zależną od niedoboru witaminy D objawem występującym w obrębie uzębienia może być:
A. mikrodoncja
B. zmniejszenie komór zębów
C. hipoplazja szkliwa
D. rhizomeria
E. taurodontyzm
```
C. hipoplazja szkliwa
82
```
Dysplazja zębiny (DD) jest schorzeniem dziedziczonym w sposób autosomalny dominujący. W którym jej typie występuje istotnie zmniejszony zarys komory zęba o kształcie poziomo zorientowanego półksiężyca oraz krótkie korzenie zęba?
A. typie I korzeniowym podtyp A
B. typie I korzeniowym podtyp B
C. typie I korzeniowym podtyp C
D. typie I korzeniowym podtyp D
E. typie II koronowym
```
B. typie I korzeniowym podtyp B
83
```
U dzieci z refluksem żołądkowo-przełykowym ubytki twardych tkanek zębów mają charakter:
A. erozji
B. abrazji
C. atrycji
D. próchnicy
E. ubytków klinowych
```
A. erozji
84
W wykrywaniu zmian próchnicowych na powierzchniach stycznych oprócz tradycyjnej metody wizualno-dotykowej wykorzystuje się:
A. kamerę wewnątrzustną
B. metodę transiluminacji (diafanoskopii)
C. badanie radiologiczne z zastosowaniem zdjęć skrzydłowo-zgryzowych
D. prawdziwe są A, C
E. prawdziwe są A, B i C
E. prawdziwe są A, B i C
85
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zabiegu uszczelniania bruzd:
1) obecność próchnicy na powierzchni stycznej zęba stanowi czasowe przeciwwskazanie;
2) niskie i umiarkowane ryzyko próchnicy jest przeciwwskazaniem;
3) najskuteczniejsze jest uszczelnianie bruzd do 6. miesięcy od wyrznięcia zęba;
4) zabieg lakowania bruzd można wykonać w każdym wieku;
5) w przypadku trudności w uzyskaniu suchości zaleca się użycie laku kompozytowego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 2,3,4
B. 1,4,5
C. 1,3,4
D. 1,2,3
E. 2,3,5
```
C. 1,3,4
86
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące środków służących do profilaktyki domowej zawierających chlorheksydynę:
A. powinny być stosowane nie dłużej niż 14 dni
B. w szczególnych przypadkach mogą być stosowane do 30 dni
C. mogą wywoływać przebarwienie zębów, języka i wypełnień
D. mogą wywoływać złuszczanie nabłonka jamy ustnej
E. wszystkie wymienione
E. wszystkie wymienione
87
Taurodontyzm oznacza:
A. zaburzenie rozwojowe zębów trzonowych uwarunkowane genetycznie, charakteryzujące się wydłużeniem korony w obrazie rtg przez przesunięcie rozwidlenia korzeni w kierunku dowierzchołkowym; w okolicy szyjki zęba brak jest przewężenia korony
B. zaburzenie rozwojowe, w którym korzenie zębów rozwidlają się wysoko, bezpośrednio przy przejściu w koronę zęba
C. zaburzenie rozwojowe polegające na zmianie liczby korzeni
D. zaburzenie polegające na wtłoczeniu twardych tkanek - szkliwa i zębiny do komory zęba
E. żadne z powyższych
A. zaburzenie rozwojowe zębów trzonowych uwarunkowane genetycznie, charakteryzujące się wydłużeniem korony w obrazie rtg przez przesunięcie rozwidlenia korzeni w kierunku dowierzchołkowym; w okolicy szyjki zęba brak jest przewężenia korony
88
Kiedy u dziecka można zastosować jednorazową 0,25 ml dawkę lakieru zawierającego 5% NaF?
A. od urodzenia
B. powyżej 1. roku życia
C. w okresie uzębienia mieszanego
D. dopiero w uzębieniu stałym
E. w zależności od umiejętności wypluwania śliny przez dziecko
B. powyżej 1. roku życia
89
Parametrami środowiskowymi uwzględnianymi w ocenie ryzyka próchnicy są:
1) czynniki socjoekonomiczne;
2) stężenie fluoru w wodzie;
3) poziom higieny jamy ustnej;
4) obecność choroby ogólnoustrojowej;
5) podatność na próchnicę grupy, do której pacjent należy.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 1,2,3
C. 1,4,5
D. 1,2,5
E. wszystkie wymienione
```
D. 1,2,5
90
Taurodontyzm może występować w:
1) krzywicy witamino-D-zależnej;
2) zębach wgłobionych;
3) hipofosfatazji;
4) niektórych przypadkach dentinogenesis imperfecta;
5) niecałkowitym rozwoju szkliwa;
6) hipomineralizacji trzonowcowo-siekaczowej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 2,3,4
C. 3,4,5,6
D. 1,3,4
E. 1,3,4,6
```
C. 3,4,5,6
91
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zabiegu infiltracji próchnicy:
A. jest metodą inwazyjnego leczenia głębokich ubytków próchnicowych z użyciem zestawu Icon
B. opiera się na koncepcji wypełniania żywicą porowatości szkliwa
C. zapobiega progresji procesu próchnicowego
D. wskazaniem do stosowania tej metody są głębokie ubytki próchnicowe
E. fałszywe są stwierdzenia A i D
E. fałszywe są stwierdzenia A i D
92
Podczas opracowania ubytków próchnicowych w zębach mlecznych, oprócz zasięgu zmian próchnicowych, należy uwzględnić:
1) wymiar korony;
2) kształt korony;
3) morfologię komory;
4) kierunek przebiegu pryzmatów szkliwa;
5) obecność listewki szkliwnej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 1,2,3
C. 1,2,3,5
D. 1,3,4,5
E. wszystkie wymienione
```
E. wszystkie wymienione
93
Wskaż charakterystyczne cechy próchnicy zębów mlecznych:
1) szybkie przechodzenie początkowego stadium próchnicy w kolejne stadia, stały i gwałtowny postęp procesu chorobowego;
2) w krótkim czasie może dochodzić do powikłań ze strony miazgi zęba;
3) w dolnych zębach trzonowych stwierdza się mniej ubytków próchnicowych niż w górnych;
4) ubytki występują najczęściej symetrycznie po obu stronach łuku zębowego;
5) w pierwszym zębie trzonowym mlecznym ubytki próchnicowe obserwuje się szczególnie często na powierzchni stycznej przyśrodkowej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,4
B. 1,2,3
C. 1,3,5
D. 1,4,5
E. 2,3,4
```
A. 1,2,4
94
Które ze stwierdzeń dotyczących etiologii fluorozy zębów jest poprawne?
A. fluorozę wywołuje stosowanie tabletek fluorkowych przez matkę w okresie ciąży
B. fluorozę wywołuje stosowanie pasty z fluorem w okresie dojrzewania
C. jedyną przyczyną fluorozy jest podwyższona zawartość fluoru w wodzie pitnej
D. wystąpienie fluorozy łączy się z sumaryczną dawką fluoru przyjętą z różnych źródeł w okresie odontogenezy
E. wapń i magnez zawarte w diecie podwyższają wchłanianie fluoru
D. wystąpienie fluorozy łączy się z sumaryczną dawką fluoru przyjętą z różnych źródeł w okresie odontogenezy
95
Swoistymi zmianami w jamie ustnej u dzieci chorych na chorobę Leśniowskiego-Crohna są:
1) polipowate przerosty błony śluzowej;
2) rozlany obrzęk wargi i policzków;
3) „pobrukowany” (przypominający “kocie łby”) wygląd błony śluzowej policzka;
4) afty;
5) zapalenie języka.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 2,4
C. 2,3,5
D. 2,3,4
E. wszystkie wymienione
```
A. 1,2,3
96
Rozpoznanie kiły wrodzonej opiera się na stwierdzeniu występowania:
A. głuchoty, rozwojowego uszkodzenia brzegów siecznych koron zębowych
B. głuchoty, śródmiąższowego zapalenia rogówki, rozwojowego uszkodzenia brzegów siecznych koron zębowych
C. rozwojowego uszkodzenia brzegów siecznych koron zębowych
D. rozwojowego uszkodzenia brzegów siecznych oraz zębów trzonowych, głuchoty
E. śródmiąższowego zapalenia rogówki oraz rozwojowego uszkodzenia zębów trzonowych
B. głuchoty, śródmiąższowego zapalenia rogówki, rozwojowego uszkodzenia brzegów siecznych koron zębowych
97
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ryzyka próchnicy:
1) jeśli ryzyko próchnicy u dziecka w wieku 3 lat jest wysokie, będzie równie wysokie w wieku 6 lat;
2) czas kolonizacji jamy ustnej dziecka bakteriami nie wpływa na ryzyko ECC;
3) im u młodszego dziecka występuje choroba próchnicowa, tym ryzyko próchnicy jest wyższe;
4) wiek pojawienia się ubytków próchnicowych u dziecka nie ma wpływu na wysokość ryzyka próchnicy;
5) materiały złożone i kompomerowe mogą być wykorzystywane jedynie u dzieci z ryzykiem próchnicy ocenianym jako umiarkowane.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 1,2,4
C. 3,5
D. 1,3
E. 4,5
```
D. 1,3
98
Czasowym przeciwwskazaniem do uszczelniania bruzd i szczelin anatomicznych zębów jest:
A. obecność próchnicy na powierzchniach stycznych
B. wiek pacjenta
C. czas, jaki upłynął od momentu wyrznięcia krótszy niż 6 miesięcy
D. wysokie ryzyko choroby próchnicowej zębów
E. stan zdrowia bruzdy - wolnej od próchnicy
A. obecność próchnicy na powierzchniach stycznych
99
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące opóźnionego wyrzynania zębów:
1) opóźnione wyrzynanie zębów mlecznych nie wymaga leczenia;
2) zmienność wyrzynania zębów mlecznych wynosi ± 3 miesiące;
3) zmienność wyrzynania zębów stałych wynosi ± 1 rok;
4) brak wyrznięcia się przeciwległego zęba przez okres 1 roku po pojawieniu się zęba po danej stronie wymaga przeprowadzenia badań dodatkowych;
5) wyrzynanie zębów jest zawsze skorelowane z rozwojem somatycznym.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,3
C. 1,3,5
D. 2,3,5
E. 2,3,4
```
B. 1,3
100
Wskazaniem do ekstrakcji zębów mlecznych nie jest:
1) ząb noworodkowy powodujący owrzodzenie Riga-Fedé;
2) opóźnione wyrzynanie stałych następców;
3) ząb z martwą miazgą w trakcie radioterapii w okolicy głowy;
4) ząb tkwiący w guzie nowotworowym;
5) obecność torbieli zawiązkowej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 3,4
B. 2,4
C. 1,4,5
D. 1,3,5
E. 2,3,5
```
A. 3,4
101
Do zalecanych sposobów postępowania przy próchnicy początkowej nie należy:
A. uszczelnienie bruzd i szczelin
B. infiltracja próchnicy
C. remineralizacja
D. odbudowa techniką warstwową
E. zastosowanie środków uwalniających jony fluoru
D. odbudowa techniką warstwową
102
Które z podanych stwierdzeń dotyczących pozytywnego wzmocnienia jest fałszywe?
1) polega na pochwale słownej współpracującego zachowania;
2) polega na obietnicy nagrody przed przeprowadzeniem leczenia;
3) polega na nagrodzeniu nagrodą rzeczową współpracującego zachowania;
4) ma zastosowanie u wszystkich dzieci;
5) stosowana jest u dzieci powyżej 6. roku życia.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 2,5
C. 3,5
D. 1,2,5
E. 2,3,4
```
B. 2,5
103
Dwuaminofluorek srebra (SDF) to preparat znajdujący zastosowanie jako:
A. składnik lakieru fluorkowego drugiej generacji
B. żywica infiltrująca w metodzie infiltracji próchnicy
C. żel stosowany w metodzie chemomechanicznego usuwania próchnicy
D. preparat służący do impregnacji tkanek zęba
E. środek wybarwiający płytkę nazębną
D. preparat służący do impregnacji tkanek zęba
104
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zabiegu impregnacji:
1) stosuje się w przypadku licznych, głębokich ubytków próchnicowych w zębach trzonowych mlecznych w celu zmniejszenia ryzyka obnażenia miazgi;
2) stosuje się w przypadku ubytków płaskich i rozległych, obejmujących szkliwo i tylko powierzchowną część zębiny;
3) jest podstawową metodą leczenia próchnicy siecznych zębów mlecznych.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. tylko 1
B. tylko 2
C. 1,2
D. 1,3
E. 2,3
```
B. tylko 2
105
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące powidonku jodu stosowanego u dzieci:
1) w leczeniu i zapobieganiu próchnicy wczesnego dzieciństwa stosowany jest w 5% roztworze;
2) w leczeniu i zapobieganiu próchnicy wczesnego dzieciństwa stosowany jest w 10% roztworze;
3) jest zalecany u dzieci z wysokim ryzykiem próchnicy;
4) jest zalecany szczególnie u dzieci z niskim ryzykiem próchnicy;
5) posiada kwaśny smak, ale nie przebarwia tkanek zęba.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 2,4
B. 1,3,5
C. 2,4,5
D. 1,4,5
E. 2,3
```
E. 2,3
106
```
Czasowe wypełnienie lecznicze ubytku z wykorzystaniem samego tlenku cynku z eugenolem powinno być zastąpione wypełnieniem stałym po okresie:
A. 1 miesiąca
B. 2 miesięcy
C. 3 miesięcy
D. 4 miesięcy
E. 6 miesięcy
```
C. 3 miesięcy
107
```
U dzieci chorujących na ostrą białaczkę limfoblastyczną znaczącym objawem w jamie ustnej jest skłonność do:
A. próchnicy zębów
B. przerostu dziąseł
C. zaniku tkanki kostnej
D. krwawienia z dziąseł
E. powstawania aft
```
D. krwawienia z dziąseł
108
Wskazaniem do zastosowania antybiotyku jest:
1) uszkodzenie tkanek miękkich spowodowane ugryzieniem przez człowieka lub zwierzę;
2) każde uszkodzenie pourazowe tkanek miękkich;
3) wtłoczenie zęba stałego w głąb tkanek;
4) replantacja zęba całkowicie zwichniętego;
5) uszkodzenie penetrujące wargę lub policzek.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4,5
B. 2,3,4
C. 1,2,5
D. 1,4,5
E. 4,5
```
D. 1,4,5
109
W przypadku planowanego wypełnienia cementem szkło-jonomerowym niewielkiego ubytku próchnicowego klasy II wg Blacka w zębie mlecznym:
A. wykonuje się poszerzenie zapobiegawcze
B. zarys ubytku powinien odpowiadać rozległości próchnicy
C. wykonuje się zaczep na powierzchni zgryzowej w postaci tzw. jaskółczego ogona
D. należy zukośnić brzegi ubytku na powierzchni żującej w celu zwiększenia adhezji ze szkliwem
E. prawdziwe są odpowiedzi B i C
B. zarys ubytku powinien odpowiadać rozległości próchnicy
110
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące fluoru:
A. efekt halo jest uznawany za przyczynę zwiększenia częstości występowania łagodnej i bardzo łagodnej postaci fluorozy zębów
B. fluorkowanie soli kuchennej zalecane jest przez WHO w przypadku braku możliwości wprowadzenia fluorkowania wody, gdy niska jest naturalna zawartość fluoru w wodzie
C. glin zmniejsza wchłanianie fluoru przez organizm
D. redukcja próchnicy w przypadku stosowania mleka fluorkowanego wynosi 40-50%
E. optymalna zawartość fluoru w wodzie pitnej wynosi 0,5-1,2 mg F/ml
E. optymalna zawartość fluoru w wodzie pitnej wynosi 0,5-1,2 mg F/ml
111
```
Kiedy podczas leczenia dziecko eksponowane jest na początku na bodziec powodujący niewielki niepokój, a następnie stopniowo wprowadza się bodźce prowokujące większy lęk, to takie postępowanie nazywane jest:
A. modelowaniem
B. metodą powiedz-pokaż-zrób
C. kształtowaniem
D. systematyczną desensytyzacją
E. wyciszaniem
```
D. systematyczną desensytyzacją
112
```
Preparaty do profesjonalnej egzogennej profilaktyki fluorkowej dopuszczalne dla dzieci poniżej 6. roku życia to:
A. pianki
B. żele
C. lakiery
D. płukanki
E. tabletki
```
C. lakiery
113
W obrazie radiologicznym szczęki i żuchwy noworodka obserwuje się:
A. częściową mineralizację zębów siecznych stałych oraz pierwszego zęba trzonowego stałego
B. częściową mineralizację koron zębów mlecznych oraz pierwszego zęba trzonowego stałego
C. częściową mineralizację koron zębów mlecznych
D. częściową mineralizację zębów siecznych mlecznych i trzonowych
E. częściową mineralizację koron siecznych zębów mlecznych i kłów
B. częściową mineralizację koron zębów mlecznych oraz pierwszego zęba trzonowego stałego
114
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące preparatów fluorkowych:
1) stosowanie żelu z fluorem 5 minut dziennie jest uważane za skuteczną metodę zapobiegania próchnicy po napromienianiu;
2) nie należy stosować preparatów fluorkowych zakwaszonych u osób z wypełnieniami szkło-jonomerowymi;
3) 1,5% fluorek amonu dostarcza 29000 ppm F;
4) lakiery drugiej generacji mogą zawierać amorficzny fosforan wapnia, chlorheksydynę lub argininę;
5) lakiery drugiej generacji zawierają wyłącznie amorficzny fosforan wapnia.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 1,3,4
C. 2,3,4
D. 1,2,3,4
E. 1,2,3,5
```
D. 1,2,3,4
115
W krzywicy opornej na witaminę D występują:
1) duże komory miazgi z rogami sięgającymi połączenia szkliwno-zębinowego;
2) wydłużone komory z rozwidleniem korzeni przesuniętym w kierunku wierzchołkowym;
3) opóźnione zamykanie wierzchołków korzeni;
4) małe komory miazgi;
5) obecność zębiniaków w komorze.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,5
B. 1,3
C. 2,3
D. 4,5
E. 2,5
```
B. 1,3
116
Pojęcie ‘profilaktyka pierwotna’ dotyczy:
A. uzębienia wolnego od próchnicy
B. wczesnych stadiów próchnicy
C. usunięcia skutków choroby próchnicowej
D. próchnicy bezubytkowej
E. eradykacji bakterii z jamy ustnej
A. uzębienia wolnego od próchnicy
117
Profilaktyka pierwotnie pierwotna obejmuje:
A. opieką dzieci od urodzenia do chwili wyrznięcia pierwszych zębów mlecznych
B. opieką dzieci w okresie uzębienia mlecznego
C. edukacją i opieką stomatologiczną kobietę ciężarną lub oboje rodziców
D. działaniami profilaktycznymi matki i dzieci do 3. roku życia
E. działaniami profilaktycznymi matki i dzieci poniżej 6. roku życia
C. edukacją i opieką stomatologiczną kobietę ciężarną lub oboje rodziców
118
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące dens evaginatus:
1) w przypadku ryzyka odłamania guzka polecane jest jego zeszlifowanie i zastosowanie laku szczelinowego;
2) przy odłamaniu guzka z obnażeniem miazgi w zębie z nieukształtowanym wierzchołkiem wskazana jest pulpotomia;
3) występuje szczególnie w uzębieniu mlecznym;
4) częściej występuje w uzębieniu stałym;
5) inną nazwą dla tej patologii jest dilated odontoma.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4,5
B. 2,3,5
C. 1,2,3
D. 2,4,5
E. 1,2,4
```
E. 1,2,4
119
U dzieci chorych na chorobę Leśniowskiego-Crohna w jamie ustnej obserwuje się następujące zmiany:
1) rozlany obrzęk warg;
2) kandydoza;
3) “pobrukowany” (przypominający “kocie łby”) wygląd błony śluzowej policzka;
4) szczeliny na błonie śluzowej i wargach;
5) erozje zębów.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 2,4
C. 1,2,3
D. 3,4,5
E. 1,3,4
```
E. 1,3,4
120
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące powidonku jodu:
1) stosowany jest w zapobieganiu i leczeniu próchnicy wczesnego dzieciństwa;
2) stosunkowo długo obniża poziom bakterii próchnicotwórczych;
3) stosuje się go w odstępach 2-3-miesięcznych;
4) stosuje się go 3-krotnie w odstępach tygodniowych i powtarza co 6 miesięcy;
5) jego aplikacji nie łączy się ze stosowaniem lakieru fluorkowego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4,5
B. 1,2,4
C. 1,2,3,5
D. 1,2,3
E. 2,4,5
```
D. 1,2,3
121
Szczotkowanie zębów pastą z fluorem powinno być wdrożone:
A. od momentu pojawienia się pierwszego zęba
B. od momentu pojawienia się pierwszych mlecznych trzonowców
C. w pełnym uzębieniu mlecznym
D. od momentu wyrznięcia się pierwszego zęba stałego
E. od momentu wyrznięcia się pierwszego siekacza stałego
A. od momentu pojawienia się pierwszego zęba
122
```
U dzieci poniżej 6. roku życia w profilaktyce próchnicy nie należy stosować:
A. żelu fluorkowego o pH obojętnym
B. żelu fluorkowego o pH kwaśnym
C. lakierków fluorkowych
D. pianki
E. prawdziwe są odpowiedzi A,B,D
```
E. prawdziwe są odpowiedzi A,B,D
123
```
Płukanki fluorowe stanowią uzupełnienie domowej rodzinnej indywidualnej fluoryzacji. Dla dzieci powyżej 6. roku życia zawartość fluoru w produkcie do codziennego stosowania przy wysokim ryzyku próchnicy powinna wynosić:
A. 0,01% NaF
B. 0,02% NaF
C. 0,05% NaF
D. 0,1% NaF
E. 0,2% NaF
```
C. 0,05% NaF
124
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące profilaktyki próchnicy:
A. stosowanie pasty do zębów z argininą i związkiem wapnia bez fluoru zapewnia taką samą skuteczność przeciwpróchnicową jak pasty zawierającej 1100 ppm fluoru
B. pasty do zębów, które zawierają fosfokrzemian wapniowo-sodowy i fluor są zalecane zarówno w profilaktyce próchnicy, jak i w leczeniu nadwrażliwości zębiny u dzieci powyżej 12. roku życia
C. przy dłuższym stosowaniu chlorheksydyna powoduje ryzyko powstania infekcji oportunistycznej i dochodzi do powstania oporności bakteryjnej na jej działanie
D. dłuższe i systematyczne stosowanie ksylitolu powoduje wzrost odpornych na ksylitol szczepów Streptococcus mutans, które nie mogą transportować tego związku do komórki
E. kremy z kompleksem CPP-ACFP są przeciwwskazane u osób z alergią na mleko krowie, benzoesan i u dzieci poniżej 6. roku życia
C. przy dłuższym stosowaniu chlorheksydyna powoduje ryzyko powstania infekcji oportunistycznej i dochodzi do powstania oporności bakteryjnej na jej działanie
125
Próchnicę zębów mlecznych charakteryzuje:
1) znaczne zaawansowanie procesu chorobowego z mało widocznym obrazem klinicznym;
2) przewlekły przebieg procesu chorobowego umożliwiający odroczenie opracowania i wypełnienia ubytków;
3) szybkie przechodzenie jednego stadium choroby w drugie;
4) znacznie uboższa symptomatologia w porównaniu z zębami stałymi u osób dorosłych;
5) mniejsze ryzyko powikłań ze strony miazgi w porównaniu z zębami stałymi u osób dorosłych.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3
B. 2,4
C. 1,3,4
D. 2,4,5
E. 1,4,5
```
C. 1,3,4
126
Wypełnienie zapobiegawcze typu I (PRR I) wykonuje się:
1) gdy zmiana próchnicowa występuje w szkliwie bruzdy;
2) gdy punktowa zmiana próchnicowa obejmuje szkliwo i zębinę;
3) gdy na powierzchni żującej jest rozległa, ale płytka zmiana próchnicowa;
4) stosując do wypełnienia lak szczelinowy i lakując sąsiadujące bruzdy;
5) stosując do wypełnienia cement szkło-jonomerowy i kompozyt, a na otaczające ubytek bruzdy lak szczelinowy.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 1,5
C. 3,4
D. 1,4
E. 2,4
```
D. 1,4
127
Wskaż spośród poniżej wymienionych cechy charakteryzujące polimerowe laki szczelinowe:
1) stosunkowo wysoka wytrzymałość mechaniczna;
2) wysokie napięcie powierzchniowe;
3) wymóg trawienia szkliwa;
4) obecność kwaśnych monomerów;
5) mała wrażliwość na wilgoć;
6) wymóg zabezpieczenia od wilgoci.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3,4
B. 1,3,6
C. 2,3,5
D. 2,3,4,5
E. 2,3,4,6
```
B. 1,3,6
128
Terapia tetracyklinami stosowana w okresie do 7. r. ż. może spowodować przebarwienie tkanek zęba. W jakiej okolicy korony zęba zmiany będą najintensywniejsze?
A. głównie okolica przyszyjkowa
B. okolica brzegu siecznego siekaczy i guzków wszystkich zębów bocznych
C. równomiernie na całej powierzchni zęba
D. okolica brzegu siecznego siekaczy i równomiernie w przypadku zębów bocznych
E. okolica przyszyjkowa siekaczy i guzków wszystkich zębów bocznych
A. głównie okolica przyszyjkowa
129
Cechami charakterystycznymi dla dysplazji ektodermalnej są:
1) opóźnione wyrzynanie zębów;
2) przyspieszone wyrzynanie zębów;
3) prawidłowe gruczoły potowe w postaci anhydrotycznej;
4) zęby stożkowate;
5) mutacja genu EDA jako możliwa przyczyna;
6) zęby nadliczbowe.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 1,3,4
C. 2,5,6
D. 1,4,5
E. 2,4,6
```
D. 1,4,5
130
Technika ART polega na:
A. opracowaniu ubytku narzędziami ręcznymi
B. chemomechanicznym usunięciu zdemineralizowanej zębiny
C. użyciu systemu Sonic
D. użyciu lasera Yag:Er
E. opracowaniu ubytku wiertarką wolnoobrotową
A. opracowaniu ubytku narzędziami ręcznymi
131
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące perły szkliwnej:
A. może być zbudowana wyłącznie ze szkliwa i umiejscowiona w okolicy szyjki zęba
B. jej powstawanie jest wiązane z istnieniem pozostałości pochewki Hertwiga
C. może być zbudowana ze szkliwa i zębiny
D. jej powstawanie jest wiązane z istnieniem komórek Malasseza
E. jest charakterystyczna dla obrazu zębów muszelkowych
E. jest charakterystyczna dla obrazu zębów muszelkowych
132
Które stwierdzenie odnoszące się do wczesnego wyrzynania zębów mlecznych jest fałszywe?
A. zęby noworodkowe wyrzynają się wkrótce po urodzeniu dziecka
B. zęby wrodzone są najczęściej zębami dodatkowymi
C. zęby wrodzone i noworodkowe mają zazwyczaj wygląd zębów prawidłowych
D. zęby wrodzone i noworodkowe są skrajnym przykładem wczesnego ząbkowania
E. najczęściej przedwcześnie wyrzynają się zęby sieczne w żuchwie
B. zęby wrodzone są najczęściej zębami dodatkowymi
133
Podstawą klasyfikacji ubytków próchnicowych wg Mounta i Hume’a (1998) jest:
A. rozległość zmian chorobowych
B. lokalizacja i rozległość zmian chorobowych
C. rodzaj stosowanych materiałów do wypełnień
D. sposób i zakres opracowania ubytku
E. lokalizacja zmian chorobowych
B. lokalizacja i rozległość zmian chorobowych
134
```
Stosowanie płukanek zawierających 0,2% NaF/1000ppmF jest wskazane u:
A. dzieci od 4. roku życia
B. wszystkich dzieci
C. dzieci po leczeniu ortodontycznym
D. dzieci z wysokim ryzykiem próchnicy
E. dzieci z rozszczepem podniebienia
```
D. dzieci z wysokim ryzykiem próchnicy
135
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące lakieru fluorkowego:
1) stosowanie lakieru fluorkowego u dzieci poniżej 6. roku życia stanowi ryzyko rozwoju fluorozy zębów;
2) wysokie stężenie fluoru w kontakcie ze szkliwem utrzymuje się przez 1-7 dni po aplikacji;
3) wysokie stężenie fluoru w kontakcie ze szkliwem utrzymuje się przez 10-15 minut po aplikacji;
4) redukcja próchnicy w zębach stałych wynosi 46%;
5) okresowa aplikacja lakieru może spowodować łagodne objawy ostrego zatrucia.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 1,2,4
C. 3,4
D. 2,4
E. 3,5
```
D. 2,4
136
Czynnikami wysokiego ryzyka próchnicy u 5-letniego dziecka wg kwestionariusza CRA (Caries Assessment Risk) są:
1) potrzeba specjalistycznej opieki pediatrycznej;
2) spożywanie w ciągu dnia > 3 przekąsek zawierających cukier lub słodkie napoje;
3) obecność płytki nazębnej;
4) wartość puwz > 1;
5) obecność białych plam próchnicowych lub defektów szkliwa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3
B. 1,2,4
C. 2,3,5
D. 2,4,5
E. wszystkie wymienione
```
D. 2,4,5
137
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące hiperbilirubinemii:
A. powoduje przebarwienia zębów na skutek odkładania się bilirubiny w warstwach szkliwa i zębiny podczas ich mineralizacji
B. przebarwienia mogą objąć zarówno uzębienie mleczne, jak i stałe
C. występuje u dzieci w różnym wieku
D. często widoczne jest wyraźne odgraniczenie przebarwionej części zęba od części bez przebarwienia
E. przebarwienia mogą mieć barwę od czerwonobrązowej do brązowoczarnej (fluorescencja pod wpływem UV)
E. przebarwienia mogą mieć barwę od czerwonobrązowej do brązowoczarnej (fluorescencja pod wpływem UV)
138
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące stosowania preparatów fluorkowych:
A. lakier ACPF jest efektywny w leczeniu nadwrażliwości zębiny
B. nie należy stosować APF żelu/pianki u osób z wypełnieniami kompozytowymi
C. jednorazowa dawka lakieru zawierającego 5% NaF wynosi 0,25 ml dla dzieci w okresie uzębienia mlecznego
D. lakiery fluorkowe oparte na technologii ACP mogą także zawierać chlorheksydynę
E. fluorek amonu, zawarty w preparacie Fluor Protector S, dostarcza 22600 ppm F
E. fluorek amonu, zawarty w preparacie Fluor Protector S, dostarcza 22600 ppm F
139
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące transmisji bakterii próchnicotwórczych do jamy ustnej dziecka:
1) zawsze występuje dopiero po wyrznięciu pierwszych zębów mlecznych;
2) może wystąpić przed wyrznięciem pierwszego zęba mlecznego;
3) najczęściej występuje między 19. a 31. miesiącem życia;
4) najczęściej występuje pomiędzy 6.-12. miesiącem (po wyrznięciu się pierwszych zębów) a 26.-28. miesiącem życia (zakończenie ząbkowania);
5) termin w którym nastąpi transmisja i kolonizacja jamy ustnej bakteriami kariogennymi nie wpływa na ryzyko rozwoju próchnicy wczesnego dzieciństwa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3
B. 2,3
C. 1,4,5
D. 2,4,5
E. 1,4
```
C. 1,4,5
140
Co jest przeciwwskazaniem do zastosowania koron stalowych u dzieci?
A. ubytki próchnicowe obejmujące > 2 powierzchnie
B. wysokie ryzyko choroby próchnicowej
C. zęby po leczeniu endodontycznym
D. obecne wady rozwojowe szkliwa
E. zęby mleczne w fazie fizjologicznej eksfoliacji
E. zęby mleczne w fazie fizjologicznej eksfoliacji
141
Metoda PRR jest przeciwwskazana w przypadku:
A. zmiany w obrębie szkliwa
B. caries incipiens dochodzącej do zębiny
C. małych ubytków klasy I
D. caries florida
E. żadnym z wyżej wymienionych
D. caries florida
142
Dziecko 14-miesięczne od kilku dni jest rozdrażnione i wykazuje wzrost ciepłoty ciała. Dwa dni przed wizytą pojawiło się zaczerwienienie jamy ustnej i obrzęk dziąseł, a następnie małe pęcherzyki. Obecnie na błonie śluzowej jamy ustnej i na wargach dostrzegalne są bolesne nieregularne owrzodzenia (nadżerki) z czerwonym obrzeżem. Prawdopodobnym rozpoznaniem jest:
A. mononukleoza zakaźna
B. ospa wietrzna
C. zmiany związane z ząbkowaniem
D. herpangina
E. pierwotne opryszczkowe zapalenie jamy ustnej i dziąseł
E. pierwotne opryszczkowe zapalenie jamy ustnej i dziąseł
143
```
Do środków stosowanych w Polsce do zabiegu impregnacji należy:
A. 10-40% azotan srebra
B. 40-60% azotan srebra
C. 30-50% chlorek cynku
D. prawdziwe są odpowiedzi A i C
E. prawdziwe są odpowiedzi B i C
```
D. prawdziwe są odpowiedzi A i C
144
Czerwone przebarwienie zębów stałych może być spowodowane:
A. obecnością bakterii chromogennych
B. porfirią wrodzoną
C. hiperbilirubinemią we wczesnym dzieciństwie
D. chorobą Beltramiego
E. zatruciem rtęcią
B. porfirią wrodzoną
145
Do przebarwienia których zębów dojdzie u 9-letniego chłopca po kuracji antybiotykami z grupy tetracyklin?
A. wszystkich zębów stałych
B. żaden z zębów nie będzie przebarwiony
C. zębów przedtrzonowych
D. przebarwione będą brzegi stałych zębów siecznych
E. pierwszych stałych zębów trzonowych
B. żaden z zębów nie będzie przebarwiony
146
```
Przebarwienie zewnątrzpochodne zębów w kolorze zielonym powodowane jest:
A. doustnym podawaniem żelaza
B. bakteriami chromogennymi
C. przyjmowaniem tetracyklin
D. prawdziwe są odpowiedzi A i B
E. prawdziwe są odpowiedzi A i C
```
B. bakteriami chromogennymi
147
```
U pacjenta lat 8 w badaniu klinicznym stwierdzono: ubytek próchnicowy oraz wypełnienie w zębie 16, lak szczelinowy w zębie 26, opatrunek na zębie 36 na dwóch powierzchniach, przebarwienie na zębie 11, ubytki próchnicowe w zębach 55, 65 i 75, wypełnienia w zębach 54, 74 i opatrunek na zębie 84. Ząb 64 był usunięty z powodu próchnicy. Wskaźnik PUWz u tego pacjenta wynosi:
A. 2
B. 3
C. 4
D. 8
E. 10
```
A. 2
148
Które z podanych stwierdzeń dotyczących hipomineralizacji trzonowcowo-siecznej są prawdziwe?
1) manifestuje się jako zlokalizowana nieprzezierność, przebarwienie lub utrata szkliwa;
2) manifestuje się tylko jako zlokalizowane przebarwienie;
3) zmianą objęte są wszystkie zęby stałe pierwsze trzonowe;
4) zmianą może być objęta zróżnicowana liczba zębów stałych pierwszych trzonowych i zębów siecznych;
5) zmiana jest spowodowana zaburzeniem rozwojowym powstałym w okresie od urodzenia do 1. roku życia.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4
B. 1,4,5
C. 2,4
D. 2,3,5
E. 2,4,5
```
A. 1,4
149
```
Uwarunkowana genetycznie anomalia występująca w zębach trzonowych charakteryzująca się wydłużeniem korony przez przesunięcie rozwidlenia korzeni w
kierunku ich wierzchołków to:
A. mikrodoncja
B. taurodontyzm
C. rhizomegalia
D. rhizomicria
E. dens invaginatus
```
B. taurodontyzm
150
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące resorpcji fizjologicznej korzenia zęba mlecznego:
1) jest procesem długotrwałym, w którym okresy aktywnej resorpcji mogą być przerywane okresami, w których występują procesy naprawcze;
2) występuje nawet w przypadku braku zawiązka zęba stałego;
3) rozpoczyna się na 2-4 lata przed fizjologiczną wymianą zębów.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. tylko 1
B. 1,2
C. 1,3
D. 2,3
E. wszystkie wymienione
```
E. wszystkie wymienione
151
Wskazania do lakowania dołków i bruzd obejmują:
1) wysokie ryzyko próchnicy niezależnie od czasu jaki upłynął od wyrznięcia zęba;
2) wysokie ryzyko próchnicy tylko w krótkim czasie po wyrznięciu zęba;
3) zęby trzonowe i przedtrzonowe u pacjentów z niepełnosprawnością fizyczną i intelektualną;
4) bruzdy hipoplastyczne;
5) zęby z punktowym ubytkiem próchnicowym w bruździe.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4
B. 2,3,4
C. 2,3,4,5
D. 1,3
E. 2,3,5
```
A. 1,3,4
152
Wypełnienie zapobiegawcze (metoda PRR) wykonuje się:
A. w małym ubytku na wszystkich powierzchniach zębów
B. w małym ubytku na wszystkich powierzchniach zębów stałych
C. w małym ubytku na powierzchni żującej zębów mlecznych
D. w próchnicy początkowej dochodzącej niemal do zębiny na powierzchni żującej zębów stałych
E. w próchnicy pierwotnej i wtórnej na powierzchni żującej zębów stałych
D. w próchnicy początkowej dochodzącej niemal do zębiny na powierzchni żującej zębów stałych
153
```
W uzębieniu 4-letniego dziecka brak zęba 82, a ząb 81 ma dużą koronę z płytką bruzdą na powierzchni wargowej z wcięciem na brzegu siecznym. Na rtg widoczne są 2 osobne kanały. Jaki to ząb?
A. zlany
B. zrośnięty
C. bliźniaczy
D. Leonga
E. wgłobiony
```
A. zlany
154
Proces demineralizacji szkliwa może być odwrócony lub zminimalizowany poprzez:
1) zwiększony przepływ śliny;
2) większą gęstość śliny;
3) mniejszą gęstość śliny;
4) zawartość fluoru w ślinie;
5) zmniejszony poziom fosforanu i zwiększony wapnia w ślinie.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 2,3,4
C. 3,4,5
D. 1,3,4
E. 2,3,5
```
D. 1,3,4
155
Wskaż prawdziwą definicję MIH:
A. ilościowy defekt rozwojowy szkliwa spowodowany czynnikami systemowymi, dotyczący pierwszych zębów trzonowych stałych i zębów siecznych
B. ilościowy defekt rozwojowego szkliwa spowodowany czynnikami systemowymi i miejscowymi dotyczący zębów trzonowych stałych i zębów siecznych
C. jakościowy defekt rozwojowego szkliwa spowodowany czynnikami systemowymi dotyczący co najmniej jednego pierwszego zęba trzonowego stałego i często zębów siecznych
D. jakościowy defekt rozwojowego szkliwa spowodowany czynnikami systemowymi i miejscowymi dotyczący co najmniej jednego zęba trzonowego stałego i często zębów siecznych
E. ilościowy defekt rozwojowego szkliwa spowodowany czynnikami miejscowymi dotyczący co najmniej jednego pierwszego zęba trzonowego stałego i często zębów siecznych
C. jakościowy defekt rozwojowego szkliwa spowodowany czynnikami systemowymi dotyczący co najmniej jednego pierwszego zęba trzonowego stałego i często zębów siecznych
156
```
„Plamy i starcia na powierzchniach okluzyjnych pierwszych zębów trzonowych stałych i brzegach siecznych zębów siecznych stałych; proces próchnicowy na jednej lub dwóch powierzchniach, brak uszkodzenia guzków zębów; często zwiększona wrażliwość na bodźce zewnętrzne, prawidłowy lub nieprawidłowy wygląd zębów i wypełnienia”. Powyższy opis dotyczy:
A. dentinogenesis imperfecta typ II
B. łagodnej postaci fluorozy
C. postaci umiarkowanej MIH
D. postaci ciężkiej MIH
E. amelogenesis imperfecta typ I
```
C. postaci umiarkowanej MIH
157
Które z podanych stwierdzeń dotyczących wyboru materiału odtwórczego do zębów mlecznych trzonowych są fałszywe?
1) cementy szkło-jonomerowe nie powinny być stosowane do odbudowy dużych ubytków w zębach narażonych na działanie znacznych sił żucia, w przypadku, gdy zęby mają pozostać w jamie ustnej ponad 3 lata;
2) cementy szkło-jonomerowe mogą być stosowane do odbudowy dużych ubytków w zębach poddanych znacznemu obciążeniu zgryzowemu, gdy zęby mają pozostać w jamie ustnej ponad 5 lat;
3) trwałość wypełnienia amalgamatowego jest taka sama, jak wypełnienia z cementu szkło-jonomerowego;
4) amalgamat jest przydatny u dzieci z umiarkowanym ryzykiem próchnicy i nie w pełni współpracujących;
5) kompomery nie wykazują zadowalającej retencji w zębach mlecznych.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 1,4,5
C. 2,3,5
D. 2,3
E. tylko 2
```
C. 2,3,5
158
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące linii porodowej:
A. występuje jedynie w szkliwie zębów mlecznych
B. występuje jedynie w zębach stałych mineralizujących się w okresie płodowym
C. stanowi granicę między szkliwem mineralizującym się w okresie płodowym a szkliwem zmineralizowanym po urodzeniu dziecka
D. nie występuje u dzieci z ciąży patologicznej
E. występuje we wszystkich zębach mlecznych i stałych
C. stanowi granicę między szkliwem mineralizującym się w okresie płodowym a szkliwem zmineralizowanym po urodzeniu dziecka
159
```
Zwykle występuje pojedynczo, rzadziej spotykane są dwa lub trzy, często mniejszy od zębów prawidłowych, może mieć budowę typową, ale najczęściej jest kształtu stożkowatego z krótkim korzeniem. Bardzo często jego umiejscowienie utrudnia wyrzynanie zębów stałych siecznych szczęki, rzadziej żuchwy. Może być przyczyną torbieli, resorpcji korzeni sąsiednich zębów, przemieszczeń.” Powyższy opis charakteryzuje:
A. ząb wgłobiony
B. mesiodens
C. ząb Turnera
D. ząb krokodylowy
E. ząb Hutchinsona
```
B. mesiodens
160
```
Zespół ten cechuje brak zawiązków wielu zębów, delikatne rzadkie włosy, sucha skóra, niedorozwój szczęk, wynicowanie warg. Jest to:
A. cherubinizm
B. dysplazja ektodermalna
C. dysplazja obojczykowo-czaszkowa
D. choroba Capdeponta
E. odontodysplazja
```
B. dysplazja ektodermalna
161
```
Guzek szponowaty występuje w:
A. siekaczach
B. kłach
C. przedtrzonowcach
D. trzonowcach
E. trzonowcach mlecznych
```
A. siekaczach
162
Miejscem wkłucia igły podczas znieczulania nerwu zębodołowego dolnego u dziecka w okresie pełnego uzębienia mlecznego jest:
A. wewnętrzna krawędź trójkąta zatrzonowcowego na poziomie powierzchni żujących zębów trzonowych żuchwy
B. zewnętrzna krawędź trójkąta zatrzonowcowego na poziomie powierzchni żujących zębów trzonowych żuchwy
C. wewnętrzna krawędź trójkąta zatrzonowcowego na poziomie powierzchni żujących zębów trzonowych szczęki
D. zewnętrzna krawędź trójkąta zatrzonowcowego na poziomie powierzchni żujących zębów trzonowych szczęki
E. wewnętrzna krawędź trójkąta zatrzonowcowego około 1 cm powyżej poziomu powierzchni żujących zębów trzonowych żuchwy
A. wewnętrzna krawędź trójkąta zatrzonowcowego na poziomie powierzchni żujących zębów trzonowych żuchwy
163
Metoda abrazji powietrznej:
1) usuwa szkliwo, zębinę i wypełnienia z amalgamatu i kompozytu;
2) może służyć jako narzędzie diagnozujące w przypadku podejrzenia próchnicy w przebarwionych bruzdach przed ich zalakowaniem. Ma zastosowanie do oszczędnej preparacji początkowych zmian próchnicowych;
3) zastępuje trawienie kwasem wymagane do stosowania systemów adhezyjnych;
4) nie działa szkodliwie na dziąsła;
5) działa szkodliwie na dziąsła.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4
B. 1,2,3,5
C. 1,2,4
D. 2,3,5
E. 2,5
```
C. 1,2,4
164
Które z podanych stwierdzeń dotyczących metody ART są fałszywe?
1) ma zastosowanie wyłącznie w odległych rejonach krajów słabo rozwiniętych;
2) może być stosowana w gabinecie u dzieci z problemami behawioralnymi;
3) polega na usunięciu zmian próchnicowych narzędziem ręcznym i wypełnieniu ubytku materiałem szkło-jonomerowym modyfikowanym żywicą;
4) polega na usunięciu zakażonej zębiny narzędziem ręcznym i wypełnieniu ubytku chemoutwardzalnym cementem szkło-jonomerowym;
5) polega na chemomechanicznym usunięciu zakażonej zębiny narzędziem ręcznym i wypełnieniu ubytku chemoutwardzalnym cementem szkło-jonomerowym.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 2,3,5
C. 2,5
D. 1,3
E. 2,4,5
```
A. 1,3,5
165
Początkowa zmiana próchnicowa w postaci białej plamy:
1) jest to podpowierzchniowa demineralizacja szkliwa;
2) jest to podpowierzchniowa demineralizacja szkliwa i zębiny;
3) jest związana z hipermineralizacją podpowierzchniowej warstwy szkliwa;
4) jest nieaktywna, jeśli jej powierzchnia ma kredowy wygląd;
5) ma kształt stożka skierowanego szczytem w stronę połączenia szkliwno-zębinowego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4
B. 1,5
C. 2,4
D. 1,4,5
E. 3,5
```
B. 1,5
166
```
Do zębów dwoistych nie należą zęby:
A. zrośnięte
B. wgłobione
C. zlane
D. bliźniacze
E. z nieprawidłowym podziałem lub połączeniem zawiązków zębów w różnych stadiach rozwoju w procesie odontogenezy
```
B. wgłobione
167
Wypełnienie zapobiegawcze PRR2 jest wskazane w przypadku:
A. wątpliwości diagnostycznych odnośnie obecności próchnicy w bruździe przed lakowaniem
B. wątpliwości diagnostycznych odnośnie obecności próchnicy na powierzchniach stycznych w zębach siecznych i kłach
C. płytkiej zmiany próchnicowej na powierzchni stycznej zębów, dostrzegalnej klinicznie, obejmującej zębinę, ale ograniczonej do niewielkiego obszaru
D. płytkiej zmiany próchnicowej widocznej na powierzchni przyszyjkowej zębów, dostrzegalnej klinicznie, obejmującej zębinę, ale ograniczonej do niewielkiego obszaru
E. zmiany próchnicowej na powierzchniach żujących zębów, dostrzegalnej klinicznie, obejmującej zębinę, ale ograniczonej do niewielkiego obszaru
E. zmiany próchnicowej na powierzchniach żujących zębów, dostrzegalnej klinicznie, obejmującej zębinę, ale ograniczonej do niewielkiego obszaru
168
Objawami hipoplastycznej postaci amelogenesis imperfecta mogą być:
1) brak kontaktów stycznych między zębami;
2) brak możliwości odróżnienia szkliwa od zębiny na zdjęciu radiologicznym ze względu na podobny stopień mineralizacji obu tkanek;
3) resorpcja niewyrzniętych zębów;
4) opóźnione wyrzynanie zębów;
5) poszerzenia komór zębów.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,4
B. 1,2,5
C. 1,3,4
D. 2,3,4
E. 1,3,5
```
C. 1,3,4
169
```
Do gabinetu stomatologicznego zgłosił się 12-letni pacjent z powodu niewielkiego wygórowania w dnie jamy ustnej, które jest niebolesne, miękkie, barwy niebieskoszarej, dobrze odgraniczone od otoczenia. Prawdopodobne rozpoznanie to:
A. torbiel dziąsłowa
B. perła Epsteina
C. guzek Bohna
D. torbiel zastoinowa
E. torbiel erupcyjna
```
D. torbiel zastoinowa
170
```
W przebiegu jakiej choroby zakaźnej początkowo na błonie śluzowej policzków dziecka pojawiają się drobne wykwity o zabarwieniu niebiesko-białym, otoczone lekko zaczerwienioną obwódką?
A. świnki
B. płonicy
C. białaczki
D. odry
E. różyczki
```
D. odry
171
W celu zapobiegania próchnicy ksylitol, najczęściej w postaci gum do żucia i pastylek do ssania, zalecany jest:
1) dzieciom powyżej 4. roku życia;
2) dzieciom powyżej 6. roku życia;
3) w dawce podzielonej 3-8 g dziennie;
4) w dawce jednorazowej 0,5-1,0 g dziennie;
5) przynajmniej 2 razy dziennie.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4,5
B. 1,3,5
C. 2,4
D. 1,3
E. 1,4
```
B. 1,3,5
172
```
Wydłużenie korpusu korony zęba trzonowego przez przesunięcie rozwidlenia korzeni w kierunku ich wierzchołków odpowiada opisowi:
A. cynodontii
B. zębów pieńkowych
C. zębów rybich
D. zębów Turnera
E. taurodontyzmu
```
E. taurodontyzmu
173
Perły szkliwa:
A. są zlokalizowane najczęściej w okolicy furkacji korzeni zębów trzonowych, rzadziej na korzeniach zębów przedtrzonowych i siecznych
B. są twardymi guzkami występującymi w linii środkowej podniebienia (szwu podniebiennego)
C. są zlokalizowane w bocznych częściach podniebienia, najczęściej na granicy podniebienia miękkiego i twardego oraz na policzkowej/wargowej stronie wału dziąsłowego
D. nie wpływają na zwiększenie ryzyka wystąpienia chorób przyzębia
E. występują częściej w uzębieniu mlecznym niż stałym
A. są zlokalizowane najczęściej w okolicy furkacji korzeni zębów trzonowych, rzadziej na korzeniach zębów przedtrzonowych i siecznych
174
Skrócone korzenie i obliteracja jamy zęba, oprócz innych symptomów, występują w:
1) dysplazji zębiny typu I;
2) dysplazji zębiny typu II;
3) niecałkowitym rozwoju zębiny;
4) krzywicy witamino-D zależnej;
5) odontodysplazji.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 3,4
C. 1,5
D. 1,3
E. 3,5
```
D. 1,3
175
Które z zaburzeń w budowie szkliwa i zębiny ma charakter dziedziczny?
A. kropla lub perły szkliwa
B. nadżerki szkliwa (erosiones)
C. zęby Hutchinsona
D. niecałkowity rozwój zębiny (dentinogenesis imperfecta)
E. ząb Turnera
D. niecałkowity rozwój zębiny (dentinogenesis imperfecta)
176
Hipodoncja nie występuje w:
1) dysplazji ektodermalnej;
2) zespole obojczykowo-czaszkowym;
3) rozszczepach;
4) zespole Pierre’a Robina;
5) zespole Downa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,4
C. 2,4
D. 2,4,5
E. 3,4,5
```
C. 2,4
177
Które preparaty znajdują zastosowanie w leczeniu zęba stałego niedojrzałego metodą rewaskularyzacji?
1) wodorotlenek wapnia;
2) MTA;
3) 5,25% roztwór NaOCl;
4) 0,5% roztwór NaOCl;
5) pasta trójantybiotykowa;
6) pasta antybiotykowo-glikokortykosteroidowa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4,5
B. 1,3,6
C. 1,3,5
D. 2,4,6
E. 2,3,5
```
E. 2,3,5
178
O skuteczności remineralizacji początkowej zmiany próchnicowej (biała plama) świadczą:
1) brak progresji, tj. przejścia w stadium ubytku;
2) błyszcząca powierzchnia zmiany;
3) szorstka, matowo-biała powierzchnia zmiany;
4) mikroskopowo „blizna tkankowa”;
5) mikroskopowo pełny powrót do zdrowia, tj. całkowite uzupełnienie utraconej uprzednio substancji mineralnej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,4
B. 1,3
C. 1,5
D. 1,3,4
E. 1,2,5
```
A. 1,2,4
179
```
Dysfunkcje i parafunkcje wymienia się wśród przyczyn wad narządu żucia pochodzenia zewnętrznego. Które z wymienionych zachowań jest dysfunkcją?
A. niechęć do żucia twardych pokarmów
B. ssanie palca
C. obgryzanie paznokci
D. zgrzytanie zębami
E. ssanie warg
```
A. niechęć do żucia twardych pokarmów
180
Do ilościowej diagnostyki początkowych zmian próchnicowych stosuje się:
A. radiowizjografię
B. transiluminację za pomocą włókien optycznych
C. fluorescencję laserową
D. ocenę wizualno-dotykową w powiększeniu
E. prawdziwe są odpowiedzi B i C
C. fluorescencję laserową
181
Behawioralną metodą usuwania niepokoju i lęku jest:
A. znieczulenie powierzchniowe błony śluzowej
B. znieczulenie ogólne
C. premedykacja farmakologiczna
D. systemowa desensytyzacja
E. znieczulenie nasiękowe
D. systemowa desensytyzacja
182
Antybiotykiem stosowanym w profilaktyce infekcyjnego zapalenia wsierdzia u dzieci uczulonych na penicyliny jest klindamycyna, którą podaje się doustnie:
A. w dawce 50 mg/kg masy ciała na 2 godziny przed zabiegiem zagrożonym wysiewem bakterii do krwi
B. w dawce 50 mg/kg masy ciała na 1 godzinę przed zabiegiem zagrożonym wysiewem bakterii do krwi
C. w dawce 20 mg/kg masy ciała na 1 godzinę przed zabiegiem zagrożonym wysiewem bakterii do krwi
D. w dawce 20 mg/kg masy ciała na 2 godziny przed zabiegiem zagrożonym wysiewem bakterii do krwi
E. w żaden z wymienionych sposobów
C. w dawce 20 mg/kg masy ciała na 1 godzinę przed zabiegiem zagrożonym wysiewem bakterii do krwi
183
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące pierwotnego opryszczkowego zapalenia dziąseł i jamy ustnej:
A. charakterystycznymi wykwitami są pęcherze śródnabłonkowe dość dużych rozmiarów, które mogą umiejscawiać się na łukach podniebiennych lub podniebieniu, po pęknięciu pozostawiają nadżerki z rąbkiem zapalnym
B. zmiany w jamie ustnej mają postać anginy, stwierdza się jednostronny obrzęk węzłów chłonnych okolicy kąta żuchwy oraz powiększenie węzłów chłonnych szyjnych,
które są mało bolesne i elastyczne
C. najczęściej występuje u małych dzieci, pęcherzyki na zapalnie zmienionej błonie śluzowej pękają i pozostawiają nadżerki z tendencją do zlewania się, występuje zapalenie dziąseł, język pokryty jest szarym nalotem z pęcherzykami i nadżerkami na brzegach; czas trwania choroby wynosi 10-14 dni
D. na zaczerwienionej błonie śluzowej powstają punkcikowate wykwity o zabarwieniu niebieskobiałym, otoczone aureolą zaczerwienionej błony śluzowej - tzw. plamki Fiłatowa-Koplika, które umiejscawiają się na błonie śluzowej policzków za zębami trzonowymi
E. błona śluzowa całej jamy ustnej, szczególnie podniebienie miękkie i łuki podniebienne, jest zaczerwieniona, z obszarami owrzodzeń pokrytych białoszarym, grubym, rzekomobłoniastym nalotem, język zazwyczaj jest obłożony
C. najczęściej występuje u małych dzieci, pęcherzyki na zapalnie zmienionej błonie śluzowej pękają i pozostawiają nadżerki z tendencją do zlewania się, występuje zapalenie dziąseł, język pokryty jest szarym nalotem z pęcherzykami i nadżerkami na brzegach; czas trwania choroby wynosi 10-14 dni
184
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące rozwoju zębów:
A. mineralizacja zębów mlecznych rozpoczyna się od zębów siecznych przyśrodkowych szczęki w 2. miesiącu życia płodowego
B. mineralizacja pierwszych trzonowych zębów stałych rozpoczyna się okołoporodowo
C. rozwój korzenia zęba mlecznego trwa przeciętnie 2 lata od wyrznięcia się
D. rozwój korzenia zęba stałego trwa przeciętnie 2 lata od wyrznięcia się
E. żadne z wymienionych
B. mineralizacja pierwszych trzonowych zębów stałych rozpoczyna się okołoporodowo
185
```
Dziecko w wieku 4 lat ma 5 stożkowatych zębów mlecznych. Ponadto w badaniu klinicznym stwierdzono niedorozwój szczęk, wynicowanie warg, skąpe owłosienie oraz suchość skóry. Radiogram ujawnił 7 rozwijających się zębów stałych. Objawy te wskazują na:
A. cherubizm
B. dysplazję ektodermalną
C. zespół obojczykowo-czaszkowy
D. chorobę Capdeponta
E. odontodysplazję
```
B. dysplazję ektodermalną
186
Transmisja bakterii próchnicotwórczych następuje w sposób nieciągły i przypada na określony okres w życiu dziecka, nazywany oknem infekcyjności (window of infectivity). Wyróżnia się dwa okna infekcyjności. Drugie okno infekcyjności (second window of infectivity) przypada na okres między:
A. 6. a 12. miesiącem życia, średnio w 10. miesiącu życia
B. 19. a 31. miesiącem życia, średnio w 26. miesiącu życia
C. 5. a 6. rokiem życia
D. 6. a 12. rokiem życia
E. 10. a 13. rokiem życia
D. 6. a 12. rokiem życia
187
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące profilaktyki pierwotnie pierwotnej:
1) jej istotą jest ograniczenie liczebności patogenów obecnych w jamie ustnej oraz ich negatywnego wpływu na tkanki zęba;
2) polega na opóźnieniu kolonizacji jamy ustnej bakteriami próchnicotwórczymi i rozpoczyna się już w okresie ciąży;
3) polega na przywróceniu i utrzymaniu równowagi, gdy obecne są ogniska demineralizacji;
4) w ramach profilaktyki pierwotnie pierwotnej postnatalnej zalecane jest stosowanie przez matki gumy do żucia z ksylitolem;
5) profilaktyka pierwotnie pierwotna obejmuje leczenie próchnicy wczesnego dzieciństwa (ECC).
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 2,4
B. 1,2,4
C. 1,2,3,5
D. 1,3,4
E. wszystkie wymienione
```
A. 2,4
188
```
Izolowana hipoplazja szkliwa jest zmianą o charakterze:
A. ilościowym
B. jakościowym
C. dziedzicznym
D. teratogennym
E. szkieletowym
```
A. ilościowym
189
```
Tzw. pH krytyczne, przy którym dochodzi do rozpuszczania fluoroapatytu, wynosi:
A. <=4,5
B. <=5,0
C. <=5,5
D. <=6,0
E. <=6,5
```
A. <=4,5
190
Połącz poniższe jednostki chorobowe dotyczące dziąseł i przyzębia z właściwym opisem:
Jednostka chorobowa:
a) ciężka neutropenia;
b) hipofosfatazja;
c) agresywne zapalenie przyzębia;
d) ANUG.
Opis:
1) owrzodzenia lub martwica brodawek międzyzębowych pokrytych białoszarym nalotem, pozostawia trwałe ślady o charakterze prostego brzegu dziąsła;
2) szybka utrata przyczepu łącznotkankowego i kości (> 2 mm w ciągu 3 miesięcy), przy niewielkiej ilości złogów nazębnych, z tworzeniem głębokich kieszonek przyzębnych;
3) postępująca destrukcja przyzębia, bolesne owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej, które goją się z pozostawieniem blizny;
4) przedwczesna utrata zębów mlecznych z korzeniami bez cech resorpcji.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. a3, b4, c2, d1
B. a2, b3, c1, d4
C. a4, b3, c2, d1
D. a2, b3, c4, d1
E. a1, b4, c2, d3
```
A. a3, b4, c2, d1
191
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące próchnicy wczesnego dzieciństwa (ECC):
1) jest to wczesny etap próchnicy charakterystyczny dla małych dzieci;
2) u dzieci poniżej 3. roku życia każda oznaka próchnicy na powierzchniach gładkich jest kwalifikowana jako postać ciężka;
3) w wieku 4 lat o postaci ciężkiej ECC świadczą zmiany próchnicowe na co najmniej 3 powierzchniach;
4) transmisja bakterii próchnicotwórczych następuje w sposób nieciągły;
5) pierwsze okno infekcyjności przypada na okres między 5. a 10. miesiącem życia dziecka;
6) pierwsze okno infekcyjności przypada na okres między 19. a 31. miesiącem życia dziecka.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,5
B. 2,4,5
C. 2,4,6
D. 1,3,5
E. 3,4,6
```
C. 2,4,6
192
```
Dla dziecka o masie 20 kg prawdopodobna dawka śmiertelna fluoru wynosi:
A. 15 mg
B. 30 mg
C. 150 mg
D. 300 mg
E. 450 mg
```
D. 300 mg
193
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zębów dwoistych:
A. są to zęby połączone korzeniami poprzez cement (całą powierzchnią korzenia lub jej częścią) z oddzielnie wykształconymi koronami, komorami i kanałami korzeniowymi
B. mogą posiadać odrębne komory i kanały korzeniowe, wspólną szeroką komorę miazgi i jeden kanał korzeniowy lub wspólną komorę i odrębne kanały korzeniowe
C. posiadają jeden korzeń i kanał korzeniowy oraz jedną szeroką koronę z widoczną bruzdą na powierzchni policzkowej i wspólną komorę zęba
D. są spotykane w każdym odcinku łuku zębowego, najczęściej w okolicy zębów siecznych żuchwy
E. częściej występują w uzębieniu stałym niż mlecznym
E. częściej występują w uzębieniu stałym niż mlecznym
194
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące taurodontyzmu:
1) cechuje się wydłużeniem korpusu korony z brakiem przewężenia przyszyjkowego i krótkimi korzeniami;
2) cechuje się wydłużeniem korzeni zębów;
3) występuje tylko w zębach stałych pierwszych trzonowych;
4) powstaje w następstwie przyspieszenia wgłobienia poziomego pochewki nabłonkowej Hertwiga;
5) powstaje w następstwie opóźnienia wgłobienia poziomego pochewki nabłonkowej Hertwiga.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3
B. 2,5
C. 2,3,4
D. 2,3,5
E. 1,4
```
C. 2,3,4
195
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące próchnicy wczesnego dzieciństwa indukowanej nieodpowiednim karmieniem butelką:
1) w pierwszej kolejności zmiany pojawiają się na zębach siecznych szczęki i żuchwy, ze względu na ich wczesny czas wyrzynania;
2) zmiany próchnicowe pojawiają się później na zębach tylnych, zarówno pierwszych zębach trzonowych szczęki jak i żuchwy;
3) kły są objęte próchnicą częściej niż pierwsze zęby trzonowe z powodu wcześniejszej erupcji;
4) taki sam schemat próchnicy pojawia się również w przypadkach przedłużonego karmienia piersią na żądanie;
5) na powstanie próchnicy butelkowej ma wpływ m.in. zmniejszone wydzielanie śliny w nocy oraz zredukowana pojemność buforowa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4,5
B. 2,3,4,5
C. 2,4,5
D. 1,2,3
E. wszystkie wymienione
```
C. 2,4,5
196
Choroba Capdeponta to:
1) niecałkowity rozwój zębiny;
2) dysplazja zębiny;
3) dentinogenesis imperfecta;
4) zębina opalizująca;
5) odontodysplazja.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,3,4
C. 3,4,5
D. 1,2,4
E. 2,4,5
```
B. 1,3,4
197
PRR typu I to zabieg:
A. uszczelniania bruzd materiałem glasjonomerowym
B. uszczelniania bruzd płynnym materiałem kompozytowym
C. uszczelniania bruzd po uprzedniej enameloplastyce
D. uszczelniania bruzd po uprzedniej enameloplastyce i opracowaniu niewielkich zmian próchnicowych w zębinie
E. wypełniania niewielkich ubytków próchnicowych materiałem glasjonomerowym
C. uszczelniania bruzd po uprzedniej enameloplastyce
198
Wskaż, w których z niżej wymienionych zespołów uwarunkowanych genetycznie występuje agenezja zębów:
1) dysplazja ektodermalna;
2) zespół Downa;
3) zespół Ellisa-van Crevelda;
4) zespół Gardnera;
5) zespół Marfana;
6) dysplazja obojczykowo-czaszkowa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,2,4
C. 1,5,6
D. 3,4,5
E. wszystkie wymienione
```
A. 1,2,3
199
Szybkiemu przebiegowi próchnicy w zębach mlecznych sprzyjają:
1) 2-krotnie cieńsze niż w zębach stałych szkliwo zębów mlecznych;
2) większa niż w zębach stałych średnica pryzmatów szkliwa;
3) mniejsza zawartość składników mineralnych w szkliwie zębów mlecznych niż stałych;
4) mała liczba przestrzeni międzykulistych w zębinie zębów mlecznych;
5) mniejszy odsetek zagłębień szkliwa niż w zębach stałych;
6) dwuwarstwowa budowa szkliwa zębów mlecznych.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,6
B. 1,2,4,6
C. 1,3,4,5
D. 1,4,5,6
E. 1,3,4,5,6
```
A. 1,3,6
200
Bolesność na opukiwanie w kierunku pionowym i poziomym w przypadku zęba po urazie wskazuje na:
A. odsłonięcie miazgi zęba
B. uszkodzenie aparatu zawieszeniowego zęba
C. złamanie szkliwno-zębinowe korony zęba
D. pęknięcie szkliwa korony
E. prawdziwe są odpowiedzi A,C
B. uszkodzenie aparatu zawieszeniowego zęba
201
Obliteracja jam zębowych, zęby przebarwione na kolor bursztynowy z opalizacją, dzwonowaty kształt koron, krótkie i wąskie korzenie, utrata szkliwa po wyrznięciu zębów odsłaniająca miękką zębinę są objawami typowymi dla:
A. amelogenesis imperfecta
B. choroby Capdeponta
C. niedorozwoju szkliwa pochodzenia poantybiotykowego
D. hiperbilirubinemii
E. krzywicy opornej na witaminę D
B. choroby Capdeponta
202
„Manifestuje się zmianami w jakości szkliwa w formie od zlokalizowanej nieprzezierności, nieprzezierności z przebarwieniami i gorszą jakością szkliwa aż po jego utratę. Nieprawidłowością może być dotknięty jeden lub więcej stałych pierwszych trzonowców oraz jeden lub więcej siekaczy”. Powyższy opis dotyczy:
A. korzeniowej dysplazji zębiny
B. niecałkowitego rozwoju szkliwa
C. hipomineralizacji trzonowcowo-siekaczowej
D. niecałkowitego rozwoju zębiny
E. krzywicy opornej na witaminę D związanej z chromosomem X
C. hipomineralizacji trzonowcowo-siekaczowej
203
Połącz kolor przebarwienia wewnątrzpochodnego zębów z jego przyczyną.
Kolor przebarwienia:
1) ciemnożółty do żółtobrązowego;
2) zielononiebieski;
3) szary, żółty lub brunatny opalizujący;
4) czerwonobrązowy;
Przyczyna przebarwienia:
a) niecałkowity rozwój zębiny;
b) porfiria wrodzona;
c) niecałkowity rozwój szkliwa;
d) hiperbilirubinemia.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1a, 2d, 3c, 4b
B. 1d, 2c, 3a, 4b
C. 1c, 2d, 3a, 4b
D. 1c, 2a, 3d, 4b
E. 1a, 2c, 3d, 4b
```
C. 1c, 2d, 3a, 4b
204
```
Guzek (cecha) Carabellego powstaje w wyniku zaburzenia rozwojowego występującego w stadium:
A. różnicowania histologicznego
B. różnicowania morfologicznego
C. odkładania matrycy
D. mineralizacji
E. prawdziwe są odpowiedzi A i B
```
B. różnicowania morfologicznego
205
Po urodzeniu powstają zawiązki:
A. wszystkich zębów stałych
B. wszystkich zębów stałych i niektórych zębów mlecznych
C. zębów stałych przedtrzonowych i trzonowych
D. wszystkich zębów stałych trzonowych
E. drugiego i trzeciego zęba trzonowego stałego
E. drugiego i trzeciego zęba trzonowego stałego
206
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące hiperdoncji prawdziwej:
A. jest to zwiększenie liczby wyrzniętych zębów mlecznych powyżej 20, a stałych - powyżej 32
B. może być niekiedy spowodowana obecnością przetrwałych zębów mlecznych
C. zęby występujące w hiperdoncji prawdziwej mają zawsze nieprawidłową budowę
D. częstość występowania hiperdoncji prawdziwej w uzębieniu stałym wynosi 5,8-8,9%
E. prawdziwe są A, C i D
A. jest to zwiększenie liczby wyrzniętych zębów mlecznych powyżej 20, a stałych - powyżej 32
207
Niebieskie zabarwienie twardówek, upośledzenie słuchu, łamliwość i deformacje kości oraz zaburzenia uzębienia występują w:
A. osteogenesis imperfecta
B. dentinogenesis imperfecta
C. krzywicy spowodowanej niedoborem witaminy D
D. kile
E. hiperfosfatemii
A. osteogenesis imperfecta
208
```
Pasty do zębów o zawartości fluoru 5000 ppm przy obecności odpowiednich wskazań mogą być stosowane w wieku od:
A. 10 lat
B. 12 lat
C. 13 lat
D. 14 lat
E. 16 lat
```
E. 16 lat
209
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące stosowania cementu szkło-jonomerowego jako uszczelniacza bruzd:
A. stosowany jest u pacjentów z wysokim ryzykiem próchnicy jako uszczelniacz tymczasowy w zębie niecałkowicie wyrzniętym
B. zapewnia długotrwałą ochronę przed rozwojem próchnicy w wyrzniętym zębie
C. zastępuje miejscową aplikację preparatów fluorkowych na inne zęby, gdyż długotrwale uwalnia wysokie ilości fluoru do środowiska jamy ustnej
D. wykazuje taką samą retencję jak uszczelniacz kompozytowy
E. prawdziwe są stwierdzenia A, B i D
A. stosowany jest u pacjentów z wysokim ryzykiem próchnicy jako uszczelniacz tymczasowy w zębie niecałkowicie wyrzniętym
210
Istotnymi czynnikami ryzyka próchnicy pierwszych zębów trzonowych stałych są morfologia bruzd oraz czas ich wyrzynania. Wskaż, które bruzdy na powierzchniach żujących mając dużą głębokość sprzyjają retencji biofilmu bakteryjnego, utrudniają
oczyszczanie przez ślinę i skuteczne szczotkowanie, co w efekcie zwiększa ryzyko próchnicy pierwszych zębów trzonowych stałych:
A. V, U, IK
B. V, U, I
C. U, IK, odwróconego Y
D. U, I, odwróconego Y
E. I, IK, odwróconego Y
E. I, IK, odwróconego Y
211
Diafanoskopia może być użyta do diagnostyki:
1) próchnicy powierzchni stycznych;
2) pęknięć szkliwa;
3) ankylozy;
4) przepływu naczyniowego;
5) żywotności miazgi.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 2,3
C. 3,4
D. 4,5
E. 1,5
```
A. 1,2
212
Dziecko 5-letnie ma 6 stożkowatych zębów mlecznych. Ponadto występuje niedorozwój szczęk, wynicowanie warg, delikatne i rzadkie włosy oraz suchość skóry. Na
radiogramie stwierdza się 6 rozwijających się zębów stałych. Objawy te wskazują na:
A. cherubizm
B. dysplazję ektodermalną
C. dysplazję obojczykowo-czaszkową
D. chorobę Capdeponta
E. odontodysplazję
B. dysplazję ektodermalną
213
Uszkodzenie narządu szkliwotwórczego zawiązka zęba stałego na skutek procesu zapalnego toczącego się w bifurkacji korzeni zębów mlecznych może prowadzić do
powstania wady rozwojowej w postaci ubytków powierzchownej warstwy szkliwa stałego następcy. Przypadki takie w piśmiennictwie opisywane są jako:
A. zęby Hutchinsona
B. zęby Pflügera
C. zęby Turnera
D. zespół Ellisa van Crevelda
E. choroba Capdeponta
C. zęby Turnera
214
Czas od pojawienia się części korony zęba w jamie ustnej do uzyskania kontaktu z zębem przeciwstawnym wynosi:
A. dla zębów stałych pierwszych trzonowych 12-18 miesięcy, a dla zębów przedtrzonowych 1-2 miesiące
B. dla zębów stałych pierwszych trzonowych 1-2 miesiące, a dla zębów przedtrzonowych 12-18 miesięcy
C. dla zębów stałych pierwszych trzonowych i dla zębów przedtrzonowych 12-18 miesięcy
D. dla zębów stałych pierwszych trzonowych i dla zębów przedtrzonowych 1-2 miesiące
E. dla zębów stałych pierwszych trzonowych 4 miesiące, a dla zębów przedtrzonowych 5 miesięcy
A. dla zębów stałych pierwszych trzonowych 12-18 miesięcy, a dla zębów przedtrzonowych 1-2 miesiące
215
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące linii urodzeniowej (porodowej):
1) linia Ebnera powstaje w okresie okołoporodowym;
2) występuje we wszystkich zębach mlecznych i stałych;
3) występuje jedynie w uzębieniu mlecznym;
4) występuje tylko w szkliwie;
5) występuje w szkliwie i zębinie.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,5
B. 1,3,5
C. 2,4
D. 3,5
E. 1,5
```
E. 1,5
216
Istotny wskaźnik próchnicy służy do:
A. oceny ryzyka próchnicy
B. analizy podatności na próchnicę
C. wyłonienia z badanej populacji grupy dzieci z wysoką frekwencją próchnicy
D. oceny występowania próchnicy w badanej grupie w stosunku do 1/3 liczby osób zbadanych w danej populacji
E. określenia w danej populacji średniej wartości PUWZ dla 1/3 badanych z największą liczbą zębów dotkniętych próchnicą
E. określenia w danej populacji średniej wartości PUWZ dla 1/3 badanych z największą liczbą zębów dotkniętych próchnicą
217
```
Obecność licznych zębów nadliczbowych, zębów zatrzymanych i przetrwałych oraz opóźnione wyrzynanie zębów są objawami:
A. dysostosis cleidocranialis
B. zespołu Ellisa-van Crevelda
C. odontodysplazji
D. zespołu Langtona-Downa
E. dysplazji zębiny
```
A. dysostosis cleidocranialis
218
Wskaż cechy charakterystyczne dla postaci amelogenesis imperfecta związanej z hipomineralizacją szkliwa:
1) zmieniony kształt koron;
2) prawidłowy kształt koron tuż po wyrznięciu;
3) szorstkie, chropowate szkliwo z licznymi dołkami, rowkami;
4) szkliwo o konsystencji „sera” lub kredy, o barwie mlecznobiałej lub jasno brunatnej, matowe, miękkie;
5) w obrazie rtg nieregularny zarys szkliwa, jama zęba poszerzona;
6) w obrazie rtg warstwa szkliwa o prawidłowej grubości, jama zęba prawidłowa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 1,4,5
C. 1,4,6
D. 2,3,5
E. 2,4,6
```
E. 2,4,6
219
```
U 14-letniego dziecka na zębach przedtrzonowych pierwszych dolnych w części centralnej powierzchni żującej występuje guzek pokryty szkliwem. Badanie radiologiczne wykazało rozszerzenie komory w kierunku guzka. Zaburzenie to nazywane jest:
A. zębem wgłobionym
B. zębem w zębie
C. zębem wynicowanym
D. guzkiem Carabellego
E. guzkiem szponowatym
```
C. zębem wynicowanym
220
```
Na koronach kilku zębów wystąpiła zlokalizowana hipoplazja szkliwa, zęby wyrzynają się powoli, w rtg mają wygląd cieni. Wskaż prawdopodobne rozpoznanie:
A. melanodoncja
B. amelogenesis imperfecta
C. krzywica witamino-D-oporna
D. regionalna odontodysplazja
E. dysplazja szkliwa i zębiny
```
D. regionalna odontodysplazja
221
Próchnica wczesnego dzieciństwa (ECC) jest określana jako:
1) próchnica zębów mlecznych występująca tylko u dzieci do 3. roku życia;
2) próchnica zębów obecna u dzieci przed ukończeniem 6. roku życia;
3) wczesne stadium próchnicy;
4) próchnica przedubytkowa, która ma charakter podminowujący;
5) próchnica zębów mlecznych, której etiologia jest wieloczynnikowa;
6) próchnica butelkowa, ponieważ jest wynikiem głównie niewłaściwego sposobu karmienia.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,6
B. 1,4,6
C. 2,3
D. 2,4,5
E. 2,5
```
E. 2,5
222
Systematyczna desensytyzacja to:
A. proces mumifikacji postępujący w miazdze kanałowej zęba leczonego metodą amputacji formokrezolowej
B. stopniowe odwrażliwianie miazgi zmienionej zapalnie z zastosowaniem pasty antybiotykowo-sterydowej
C. metoda behawioralna znoszenia lęku
D. stopniowe uzyskiwanie utraty świadomości (etap znieczulenia ogólnego)
E. analgezja zapobiegawcza
C. metoda behawioralna znoszenia lęku
223
```
„Defekt objawia się występowaniem kremowo-żółtych lub żółto-brązowych zmętnień wyraźnie ograniczonych od niezmienionego szkliwa, zlokalizowanych często w okolicy brzegu siecznego zębów siecznych lub powierzchni żujących pierwszych zębów trzonowych. Zmianom towarzyszy dyskomfort podczas szczotkowania oraz nadwrażliwość”. Powyższy opis odpowiada:
A. odontodysplazji
B. dentinogenesis imperfecta
C. próchnicy kwitnącej
D. amelogenesis imperfecta
E. MIH
```
E. MIH
224
W których zespołach uwarunkowanych genetycznie występuje oligodoncja?
1) dysplazja ektodermalna;
2) dysplazja obojczykowo-czaszkowa;
3) zespół Downa;
4) zespół Pierre’a Robina;
5) zespół Plummera-Vinsona;
6) zespół Joba.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4
B. 1,2,4
C. 1,2,3
D. 3,4,5
E. wszystkie wymienione
```
A. 1,3,4
225
```
Hiperdoncja występuje w:
A. zespole Downa
B. dysplazji obojczykowo-czaszkowej
C. dysplazji ektodermalnej
D. cherubizmie
E. prawdziwe są odpowiedzi B i C
```
B. dysplazji obojczykowo-czaszkowej
226
U dziecka 14-letniego na niewielkim obszarze powierzchni wargowej zęba 11 stwierdza się hipoplastyczne szkliwo, pozostałe zęby stałe nie wykazują takich zmian. Z wywiadu wynika, że w wieku 4 lat dziecko doznało urazu powodującego złamanie korony zęba 51. Uszkodzony ząb nie był leczony. Prawdopodobną diagnozą jest:
A. hipoplazja z powodu choroby systemowej
B. fluoroza
C. ząb Turnera
D. amelogenesis imperfecta
E. melanodoncja
C. ząb Turnera
227
Uszkodzenia pourazowe zębów mlecznych to najczęściej:
A. złamania koron zębów przednich
B. złamania koron zębów siecznych górnych z protruzją
C. złamania koron zębów siecznych przyśrodkowych górnych
D. zwichnięcia zębów
E. złamania korzeni zębów siecznych górnych z przemieszczeniem odłamu
D. zwichnięcia zębów
228
Pasty z wysoką zawartością fluoru u pacjentów ogólnie zdrowych powinny być stosowane:
A. 1x dziennie przez okres miesiąca, szczotkowanie przez 3 minuty
B. 1x dziennie przez okres 2-4 miesięcy, szczotkowanie przez 1 minutę
C. 2x dziennie przez okres 2-4 miesięcy, szczotkowanie przez 3 minuty
D. 2x dziennie przez okres 3-6 miesięcy, szczotkowanie przez 1 minutę
E. 2x dziennie przez okres 1 roku, szczotkowanie przez 1 minutę
D. 2x dziennie przez okres 3-6 miesięcy, szczotkowanie przez 1 minutę
229
```
„Uszkodzenie tkanek podporowych zęba mlecznego powodujące wzrost ruchomości zęba i ból na opukiwanie bez przemieszczenia zęba, krwawienie ze szczeliny dziąsłowej widoczne tuż po urazie”. Powyższy opis dotyczy:
A. wstrząsu zęba
B. nadwichnięcia zęba
C. wydłużenia zęba
D. zwichnięcia bocznego zęba
E. zwichnięcia całkowitego zęba
```
B. nadwichnięcia zęba
230
```
Dawka Letalna (LD) fluoru to:
A. 1 mg F/kg m.c.
B. 5 mg F/kg m.c.
C. 10 mg F/kg m.c.
D. 14-28 mg F/kg m.c.
E. 32-64 mg F/kg m.c.
```
D. 14-28 mg F/kg m.c.
231
```
„Korony zębów dzwonowate, ze słabo zaznaczonym przewężeniem przyszyjkowym, z zabarwieniem koron bursztynowym, starcie zębów, korzenie krótkie, cienkie i wąskie, obliteracja komór i kanałów, objawy bardziej nasilone w uzębieniu mlecznym niż stałym”. Powyższy opis dotyczy:
A. amelogenesis imperfecta
B. dysplazji zębiny
C. odontodysplazji regionalnej
D. dentinogenesis imperfecta
E. uogólnionej hipoplazji
```
D. dentinogenesis imperfecta
232
Jeżeli w metodzie amputacji miazgi zębów mlecznych zatamowanie krwawienia w ciągu 3-4 minut jest niemożliwe, wskazana/e jest:
1) ekstyrpacja miazgi;
2) ekstrakcja zęba;
3) wydłużenie czasu zatamowania krwawienia;
4) zastosowanie koagulacji;
5) zastosowanie leczenia metodą pokrycia bezpośredniego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1 lub 2
B. 1 i 3
C. tylko 4
D. tylko 5
E. 4 i 5
```
A. 1 lub 2
233
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące materiałów stosowanych do ostatecznego wypełnienia kanałów zębów mlecznych:
A. nie mogą zawierać środka kontrastującego
B. powinny cechować się resorbowalnością
C. powinny cechować się działaniem przeciwbakteryjnym
D. powinny łatwo wnikać do kanału zębowego
E. nie powinny działać drażniąco i prozapalnie na zawiązki zębów stałych
A. nie mogą zawierać środka kontrastującego
234
Który/e z niżej wymienionych środków nie wykazuje/ą działania przeciwdrobnoustrojowego na bakterie kariogenne?
1) chlorheksydyna;
2) związki fluorkowe;
3) powidonek jodyny;
4) fruktoza;
5) cukier brzozowy.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 3,4
C. tylko 4
D. 4,5
E. tylko 5
```
C. tylko 4
235
W przypadku zębów stałych z niezakończonym rozwojem korzeni wrażliwość na bodźce bólowe podczas opracowywania ubytku jest mniejsza ze względu na:
1) niewykształcony splot Raszkowa;
2) perykymacje;
3) liczne przestrzenie międzykuliste;
4) niedojrzałość tkanki nerwowej;
5) niski stopień mineralizacji;
6) dużą ilość substancji międzypryzmatycznej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,6
B. 1,4
C. 2,3
D. 2,4
E. 3,5
```
B. 1,4
236
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące następstw urazów zębów mlecznych:
A. zaburzenia rozwojowe zębów stałych w następstwie pourazowego uszkodzenia zębów mlecznych występują w 80-96% przypadków
B. hipoplazja szkliwa siekaczy centralnych może być następstwem urazu zębów mlecznych w wieku 2-7 lat
C. całkowite lub częściowe zahamowanie rozwoju korzenia jest częstym powikłaniem w następstwie wybicia siekacza mlecznego w wieku 2-3 lat
D. siekacz sierpowaty jest malformacją będącą następstwem urazu mlecznego siekacza centralnego dolnego
E. dilaceracja korony zęba stałego jest następstwem złamania korony w obrębie szkliwa i zębiny w zębie mlecznym
B. hipoplazja szkliwa siekaczy centralnych może być następstwem urazu zębów mlecznych w wieku 2-7 lat
237
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące postępowania leczniczego w przypadku urazu, który rozpoznany jest jako wstrząs zęba mlecznego ze zwiększoną jego ruchomością, ale bez widocznego przemieszczenia i uszkodzenia tkanek okolicznych:
A. stan ten nie wymaga interwencji a jedynie okresowych kontroli
B. postępowanie jest uzależnione od stopnia ruchomości zęba i stanu korzenia
C. postępowanie jest uzależnione od warunków zgryzowych
D. postępowanie jest uzależnione od stanu tkanek otaczających
E. postępowanie jest uzależnione od wieku dziecka i jego współpracy
A. stan ten nie wymaga interwencji a jedynie okresowych kontroli
238
Dziecko w wieku 10 lat spadło z roweru przed dwoma dniami. Skarży się na wrażliwość zębów 11 i 12 podczas nagryzania. W badaniu klinicznym stwierdza się nieuszkodzone korony zębów i negatywną reakcję na bodziec termiczny i elektryczny. W tym przypadku alternatywnymi opcjami postępowania leczniczego są:
1) okresowa kontrola żywotności miazgi i zalecenie spożywania miękkiej diety;
2) okresowa kontrola żywotności miazgi i elastyczne unieruchomienie na 2 tygodnie;
3) wyłączenie zębów ze zgryzu i okresowa kontrola żywotności miazgi przez rok;
4) pulpotomia częściowa;
5) leczenie kanałowe przy objawach wskazujących na obumarcie miazgi.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,5
B. 2,4
C. 3,5
D. 2,3,5
E. 1,3,5
```
A. 1,5
239
Po złamaniu szkliwa:
A. kliniczne i radiologiczne badania kontrolne należy wykonać po 3-4 tyg
B. kliniczne badanie kontrolne należy wykonać po 3-4 tyg
C. kliniczne badanie kontrolne należy wykonać po 3-4 tyg. oraz 6-8 tyg., a radiologiczne badanie kontrolne po 6-8 tyg
D. kliniczne i radiologiczne badania kontrolne należy wykonać po 6-8 tyg
E. nie ma potrzeby wykonywania badań kontrolnych
D. kliniczne i radiologiczne badania kontrolne należy wykonać po 6-8 tyg
240
Czynnikami wpływającymi na ryzyko rozwoju martwicy miazgi w następstwie uszkodzeń pourazowych są:
1) kompresja tkanki miazgowej w części wierzchołkowej;
2) precyzja repozycji przemieszczonego zęba;
3) odsłonięcie zębiny;
4) zaawansowanie rozwoju korzenia;
5) wielkość otworu wierzchołkowego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 1,2,4
C. 1,2,5
D. 1,2,4,5
E. wszystkie wymienione
```
E. wszystkie wymienione
241
Rodzic zgłosił się z dzieckiem 3-letnim po urazie. Ząb jest przemieszczony - retruzja; test perkusyjny ujawnia odgłos metaliczny (ankylotyczny); brak ruchomości, zaburzenie zgryzu. Należy oczyścić ząb i okolicę sprayem wodnym, solą fizjologiczną lub roztworem chlorheksydyny a następnie:
A. pozostawić do samoistnej repozycji
B. zastosować znieczulenie miejscowe i reponować ząb poprzez nacisk palcem
C. zastosować znieczulenie miejscowe i wykonać ekstrakcję zęba
D. oszlifować
E. zastosować znieczulenie miejscowe, reponować ząb poprzez nacisk palcem i unieruchomić
B. zastosować znieczulenie miejscowe i reponować ząb poprzez nacisk palcem
242
Niepełne złamanie (pęknięcie) szkliwa bez utraty tkanek korony zęba, które nie przekracza granicy szkliwno-zębinowej, zazwyczaj w celu uwidocznienia wymaga badania:
A. za pomocą transluminacji
B. w świetle odbitym
C. za pomocą urządzeń mierzących przewodnictwo elektryczne
D. prawdziwe są odpowiedzi A i C
E. prawdziwe są odpowiedzi A i B
E. prawdziwe są odpowiedzi A i B
243
U 12-letniego chłopca stwierdzono przemieszczenie korony zęba siecznego przyśrodkowego szczęki w kierunku podniebiennym, brak ruchomości zęba, ankylotyczny odgłos opukowy oraz krwawienie z kieszonki dziąsłowej. Badanie radiologiczne nie wykazało złamania korzenia zęba. Prawidłowe postępowanie lecznicze polega na:
1) repozycji zęba z zastosowaniem nacisku ponad wierzchołkiem korzenia w kierunku
podniebiennym;
2) repozycji zęba z zastosowaniem nacisku ponad wierzchołkiem korzenia w kierunku
brzegu siecznego;
3) pozostawieniu zęba do samoistnej repozycji;
4) unieruchomieniu zęba na 4 tygodnie;
5) unieruchomieniu zęba na 2 tygodnie.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,4
B. 1,5
C. 2,4
D. 2,5
E. 3,5
```
C. 2,4
244
Wskaż zasady postępowania w przypadku złamania korzenia zęba mlecznego:
1) brak leczenia, gdy fragment koronowy nie jest przemieszczony;
2) przy przemieszczeniu koronowego fragmentu repozycja poprzez nacisk palcem i szynowanie;
3) manualna repozycja przemieszczonego fragmentu koronowego;
4) repozycja kleszczami przemieszczonego fragmentu koronowego, unieruchomienie elastyczne na 2-4 tygodnie;
5) ekstrakcja przemieszczonego fragmentu koronowego i pozostawienie odłamu apikalnego do resorpcji.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,2
C. 1,2,5
D. 1,5
E. 1,4
```
C. 1,2,5
245
Najmniejszy odsetek resorpcji zewnętrznych zapalnych po replantacji zwichniętych całkowicie zębów stałych występuje w przypadku:
A. usunięcia włókien ozębnej z korzenia replantowanego zęba
B. przetrzymywania zęba przez 30 minut w roztworze antybiotyku
C. replantacji w ciągu 30 minut po wybiciu zęba
D. przetrzymywania zęba przez 2 godziny w specjalnym medium transportowym
E. założenia unieruchomienia sztywnego
C. replantacji w ciągu 30 minut po wybiciu zęba
246
W przypadku intruzji zębów stałych:
1) jeśli korona jest widoczna, a wierzchołek korzenia szeroko otwarty (> 2 mm), ząb można zostawić do samoistnej reerupcji;
2) natychmiastowa repozycja jest wskazana w zębach stałych z zakończonym rozwojem korzenia;
3) we wtłoczonych zębach stałych niedojrzałych, pozostawionych do samoistnej reerupcji, bardzo rzadko dochodzi do ankylozy;
4) repozycja nie ogranicza rozwoju martwicy włókien ozębnej;
5) w prawie wszystkich przypadkach niezbędna jest ekstyrpacja miazgi.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 3,4,5
B. 1,2,3
C. 1,2,5
D. 2,3,4
E. 1,3,4
```
C. 1,2,5
247
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące szyn ochronnych (ochraniaczy szczęk):
1) powodują dystrybucję energii uderzenia;
2) dostępne handlowo szyny standardowe w trzech wymiarach skutecznie chronią przed pourazowymi uszkodzeniami zębów;
3) formowane w jamie ustnej szyny typu „ogrzej i zagryź” tak samo skutecznie chronią przed pourazowymi uszkodzeniami zębów jak szyny indywidualne;
4) indywidulane szyny ochronne zapewniają najlepszą ochronę przed pourazowymi uszkodzeniami zębów.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. tylko 1
B. 1,2
C. 1,3
D. 1,4
E. tylko 4
```
D. 1,4
248
```
Wskaż spodziewany rezultat po replantacji zęba z zakończonym rozwojem korzenia, który był przechowywany na sucho powyżej 60 minut:
A. zachowanie żywej ozębnej
B. ankyloza
C. resorpcja korzenia
D. rewaskularyzacja miazgi
E. prawdziwe są odpowiedzi B i C
```
E. prawdziwe są odpowiedzi B i C
249
```
Najczęstszym powikłaniem występującym po replantacji zęba jest:
A. obliteracja kanału korzeniowego
B. zahamowanie formowania korzenia
C. martwica kości
D. resorpcja korzeni
E. przebarwienia korony
```
D. resorpcja korzeni
250
Unieruchomienie zębów mlecznych jest zalecane:
A. jedynie w złamaniu wyrostka zębodołowego
B. w złamaniu korzenia zęba i wyrostka zębodołowego
C. w złamaniach koronowo-korzeniowych z obnażeniem miazgi i złamaniu wyrostka zębodołowego
D. w powikłanym złamaniu korony zęba i wyrostka zębodołowego
E. w zwichnięciu bocznym i złamaniu wyrostka zębodołowego
B. w złamaniu korzenia zęba i wyrostka zębodołowego
251
```
Wtłoczenie zęba stałego w głąb zębodołu to uraz, który jest klasyfikowany wg Ellisa do:
A. klasy IV
B. klasy V
C. klasy VI
D. klasy VII
E. klasa VIII
```
A. klasy IV
252
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące postępowania z zębem mlecznym wtłoczonym w głąb tkanek:
1) leczenie zachowawcze może być podjęte, jeśli wierzchołek korzenia zęba wtłoczonego przemieszczony jest w kierunku jamy ustnej właściwej;
2) jeśli stan zapalny tkanek otaczających utrzymuje się, ząb należy usunąć;
3) zawsze należy podać antybiotyk;
4) w pierwszym etapie przeprowadza się zabiegi higieniczne w formie płukania środkami odkażającymi lub stosuje się środki odkażające na uszkodzone tkanki miękkie.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2
B. 2,3
C. 3,4
D. 2,4
E. 1,4
```
D. 2,4
253
Wstrząs definiuje się jako:
A. uszkodzenie struktur podtrzymujących ząb bez patologicznej ruchomości i bez przemieszczenia
B. uszkodzenie struktur podtrzymujących ząb ze wzmożoną ruchomością, ale bez przemieszczenia
C. przemieszczenie zęba w kierunku innym niż osiowy
D. częściowe przemieszczenie zęba w kierunku pionowym
E. przemieszczenie zęba w głąb zębodołu
A. uszkodzenie struktur podtrzymujących ząb bez patologicznej ruchomości i bez przemieszczenia
254
U 3-letniego dziecka stwierdza się wtłoczenie zębów 52 i 51, szacunkowo korony są skrócone o 1/3 długości. Radiogram zgryzowy wskazuje na przemieszczenie
wierzchołków korzeni w kierunku wargowym, gdyż korzenie są krótsze w porównaniu z zębami homologicznymi. Wskaż optymalne postępowanie terapeutyczne:
A. oczekiwanie na samoistną reerupcję, gdyż wierzchołki zębów nie uległy przemieszczeniu w kierunku rozwijających się zawiązków zębów stałych
B. ekstrakcja zębów, gdyż wierzchołki zębów uległy przemieszczeniu do rozwijających się zawiązków zębów stałych
C. ostrożna repozycja chirurgiczna i unieruchomienie
D. opóźniona ekstrakcja
E. żadne z powyższych nie jest optymalne
A. oczekiwanie na samoistną reerupcję, gdyż wierzchołki zębów nie uległy przemieszczeniu w kierunku rozwijających się zawiązków zębów stałych
255
```
Najczęstszym typem uszkodzenia zębów mlecznych w szczęce u dzieci jest:
A. wstrząs
B. nadwichnięcie bez przemieszczenia
C. wtłoczenie
D. złamanie korony zęba
E. złamanie korzenia zęba
```
C. wtłoczenie
256
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące dekoronowania zęba:
1) zabieg wykonuje się w przypadku ankylozy zęba występującej w wieku rozwojowym;
2) zabieg wykonuje się w przypadku ankylozy zęba występującej tylko w wieku dorosłym;
3) zabieg ma na celu zachowanie kości wyrostka zębodołowego przed następową implantacją w wieku dorosłym;
4) zabieg polega na odcięciu korony i usunięciu 1 mm kości wyrostka;
5) zabieg polega na odcięciu korony dokoronowo w odniesieniu do połączenia szkliwnocementowego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5
B. 2,3,5
C. 2,4
D. 1,3,4
E. 1,5
```
A. 1,3,5
257
Chłopiec lat 13 zgłasza się do gabinetu z urazem zęba, który miał miejsce dzień wcześniej. Po wykonaniu rtg. i usunięciu ruchomego fragmentu korony zęba 11
postawiono rozpoznanie: złamanie koronowo-korzeniowe z obnażeniem miazgi, po gingiwektomii ząb nadaje się do rekonstrukcji. Jakie należy zastosować leczenie?
A. ortodontyczna ekstruzja pozostałego fragmentu korzenia, a następnie leczenie endodontyczne i rekonstrukcja korony zęba
B. chirurgiczna ekstruzja pozostałego fragmentu korzenia, a następnie leczenie endodontyczne i rekonstrukcja korony zęba
C. wykonanie amputacji miazgi i rekonstrukcja korony zęba
D. przeprowadzenie ekstyrpacji miazgi i rekonstrukcja korony zęba
E. rozpoczęcie procesu apeksyfikacji i założenie opatrunku czasowego
D. przeprowadzenie ekstyrpacji miazgi i rekonstrukcja korony zęba
258
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące przechowywania wybitego zęba:
A. im dłuższy jest czas przechowywania wybitego zęba na sucho lub w niewłaściwym środowisku, tym gorsze jest rokowanie odnośnie utrzymania zęba w jamie ustnej
B. najlepszym podłożem do przechowywania wybitego zęba, zapewniającym 24-godzinne przeżycie włókien ozębnej jest 2% roztwór NaF
C. woda kranowa jako roztwór izotoniczny jest zalecana do przechowywania wybitego zęba
D. obumarcie włókien ozębnej nieprawidłowo przechowywanego zęba wybitego zwykle następuje po 6 godzinach od urazu
E. prawdziwe są A i C
A. im dłuższy jest czas przechowywania wybitego zęba na sucho lub w niewłaściwym środowisku, tym gorsze jest rokowanie odnośnie utrzymania zęba w jamie ustnej
259
Replantacja całkowicie zwichniętego zęba stałego z otwartym wierzchołkiem korzenia wymaga unieruchomienia przez okres:
A. do 4 tygodni za pomocą elastycznego unieruchomienia
B. do 7-14 dni za pomocą nieelastycznego unieruchomienia
C. do 3 tygodni za pomocą nieelastycznego unieruchomienia
D. do 2- 3 tygodni za pomocą elastycznego unieruchomienia
E. do 2 tygodni za pomocą pasywnego, elastycznego unieruchomienia
A. do 4 tygodni za pomocą elastycznego unieruchomienia
260
Opis: „ciemny cień zębiny leżącej pod miejscowo odłamanym lub nienaruszonym szkliwem, zmiana wygląda jak zaciemnienie powierzchni z nienaruszonym szkliwem, może też wykazywać zlokalizowane odłamanie szkliwa (przy czym utrata ciągłości szkliwa nie odsłania zębiny), cień zębiny jest łatwiej dostrzegalny na wilgotnym zębie, zaciemnienie wynika z zabarwienia (kolor szary, niebieski lub brązowy) zmienionej próchnicowo zębiny, która prześwieca przez szkliwo” dotyczy zmiany próchnicowej pierwotnej w dołkach i bruzdach o zaawansowaniu kategoryzowanym jako:
A. kod 3 wg ICDAS II
B. kod 4 wg ICDAS II
C. kod 5 wg ICDAS II
D. P4 wg WHO
E. miejsce 1 Stadium 3 wg klasyfikacji Lasfarguesa i Louisa
B. kod 4 wg ICDAS II
261
Intruzja zęba stałego stwarza wysokie ryzyko uraty zęba z powodu:
A. dużej ruchomości zęba po urazie
B. rozwoju progresywnej resorpcji korzenia
C. opóźnionego zgłoszenia się pacjenta do leczenia
D. konieczności wykonania ekstrakcji
E. ten rodzaj urazu nie stwarza ryzyka utraty zęba
B. rozwoju progresywnej resorpcji korzenia
262
W przypadku użycia materiału złożonego do odbudowy korony zęba po urazie należy:
A. oczyścić powierzchnię zęba i aplikować preparat fluorowy
B. założyć opatrunek na okres 2 tygodni przed ostatecznym wypełnieniem
C. unikać stosowania środków z zawartością alkoholu
D. założyć podkład szklano-jonomerowy
E. ściśle przestrzegać zaleceń producenta
E. ściśle przestrzegać zaleceń producenta
263
Dziecko 3-letnie zgłasza się ze zwichniętym całkowicie zębem 51 po upływie godziny od urazu. Prawidłowym postępowaniem jest:
A. leczenie kanałowe poza jamą ustną, replantacja, szynowanie na 7-14 dni
B. replantacja, szynowanie na 7-14 dni, okresowa kontrola żywotności miazgi
C. replantacja, szynowanie na 3-4 tyg., po 3-4 tyg. leczenie kanałowe
D. brak replantacji
E. brak replantacji, okresowa kontrola do czasu wyrznięcia zęba stałego
E. brak replantacji, okresowa kontrola do czasu wyrznięcia zęba stałego
264
W przypadku powikłanego złamania korony zęba siecznego mlecznego z zaawansowaną resorpcją korzeni właściwą opcją terapeutyczną jest:
A. pokrycie miazgi z użyciem preparatu wodorotlenku wapnia nietwardniejącego
B. przyżyciowa częściowa pulpotomia miazgi komorowej
C. pulpektomia
D. ekstrakcja
E. pokrycie miazgi z użyciem preparatu MTA
D. ekstrakcja
265
Następstwami urazów zębów mlecznych mogą być:
1) dilaceracja korzenia zęba stałego;
2) obliteracja komory zęba stałego;
3) resorpcja wewnętrzna zęba mlecznego;
4) ankyloza korzenia zęba mlecznego;
5) hipoplazja zęba mlecznego.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4
B. 1,2,4
C. 2,3,4
D. 2,3,5
E. 2,4,5
```
A. 1,3,4
266
W przypadku złamania korony w obrębie szkliwa i zębiny konieczne jest natychmiastowe:
A. zabezpieczenie odsłoniętej zębiny
B. pokrycie odsłoniętych tkanek zęba lakierem fluorowym
C. unieruchomienie zęba szyną obejmującą po 2 sąsiednie zęby
D. badanie żywotności zęba chlorkiem etylu
E. założenie korony stalowej
A. zabezpieczenie odsłoniętej zębiny
267
W jakim płynie najlepiej jest umieścić ząb stały po zwichnięciu całkowitym, jeśli pacjent może dotrzeć do gabinetu w ciągu 2 godzin?
A. w ślinie, pożywce tkankowej, roztworze izotonicznym
B. w jogurcie, mleku, ślinie
C. w wodzie zdemineralizowanej, pożywce tkankowej, płukance fluorkowej
D. w ślinie, roztworze izotonicznym, fizjologicznym roztworze soli
E. w ślinie, mleku, pożywce tkankowej
E. w ślinie, mleku, pożywce tkankowej
268
Upadek 3-letniego dziecka spowodował przemieszczenie wierzchołka korzenia zęba 51
w kierunku wargowym. Klinicznie połowa korony jest widoczna i nie stwierdza się zaburzenia zgryzu. Zdjęcie rtg. ujawniło widoczny wierzchołek korzenia, krótszy korzeń od zęba jednoimiennego i brak złamania korzenia. Wskaż najbardziej właściwe postępowanie:
A. okresowa obserwacja
B. natychmiastowa ekstrakcja zęba
C. ekstruzja zęba i szynowanie na 3 tygodnie
D. usunięcie i replantowanie zęba we właściwej pozycji
E. odbudowa kosmetyczna skróconej korony
A. okresowa obserwacja
269
W przypadku intruzji zęba stałego z zakończonym rozwojem korzenia na głębokość ok. 5 mm postępowanie z wyboru nie obejmuje:
A. oczekiwania na samoistną reerupcję
B. ortodontycznej repozycji
C. leczenia kanałowego w ciągu 2-3 tygodni od urazu
D. chirurgicznej repozycji
E. unieruchomienia na okres 4-8 tygodni
A. oczekiwania na samoistną reerupcję
270
Kilka godzin wcześniej dziewczynka lat 12 doznała urazu zębów. Na rtg. stwierdzono zakończony rozwój korzeni zębów 11 i 21 oraz złamanie korzenia zęba 11 w połowie długości. Ząb 11 wykazuje niewielkie przemieszczenie, reakcja miazgi na bodźce zimna jest prawidłowa. Wskaż właściwe postępowanie:
A. repozycja, szynowanie zębów sztywne na 4 tygodnie i obserwacja
B. repozycja, szynowanie zębów elastyczne na 4 tygodnie i obserwacja
C. repozycja, szynowanie zębów elastyczne na okres 8-12 tygodni i obserwacja
D. repozycja, przeprowadzenie ekstyrpacji miazgi do linii złamania i szynowanie na okres 8-12 tygodni
E. usunięcie odłamu koronowego i ortodontyczne wysunięcie pozostałego fragmentu korzenia
C. repozycja, szynowanie zębów elastyczne na okres 8-12 tygodni i obserwacja
271
Pacjent w wieku 8 lat zgłosił się do gabinetu stomatologicznego po urazie zęba siecznego przyśrodkowego, który miał miejsce kilka godzin wcześniej. Badaniem lekarskim stwierdzono wtłoczenie zęba stałego na 3 mm. Postępowanie w tym
przypadku polega na:
A. repozycji ortodontycznej po 1 tygodniu od urazu
B. leczeniu kanałowym do 2 tygodni po urazie
C. repozycji chirurgicznej i unieruchomieniu na 7-10 dni
D. unieruchomieniu zęba przez 3 tygodnie po repozycji ortodontycznej
E. pozostawieniu zęba do ponownego wyrznięcia i obserwacji
E. pozostawieniu zęba do ponownego wyrznięcia i obserwacji
272
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące urazów zębów:
A. zęby wtłoczone na głębokość < 5 mm wykazują niższy odsetek resorpcji zewnętrznych korzenia
B. zęby z niezakończonym rozwojem korzenia wykazują mniejszą zdolność do gojenia się w przypadku pourazowego odsłonięcia miazgi i złamań korzeni niż zęby dojrzałe
C. przy intruzji < 5 mm często obserwuje się obumarcie miazgi
D. w zębach stałych z niezakończonym rozwojem korzenia pozostawienie zęba ze złamaniem korony bez zabezpieczenia może prowadzić do martwicy
E. wybite zęby powinny być umieszczone w roztworach takich jak HBSS, fizjologiczny roztwór soli, mleko, woda lub ślina pacjenta
D. w zębach stałych z niezakończonym rozwojem korzenia pozostawienie zęba ze złamaniem korony bez zabezpieczenia może prowadzić do martwicy
273
Wzrost ruchomości zęba bez przemieszczenia, ból na opuk pionowy, krwawienie z kieszonki dziąsłowej bezpośrednio po urazie występuje przy:
A. wstrząsie
B. podwichnięciu (nadwichnięciu)
C. intruzji
D. zwichnięciu z przemieszczeniem bocznym
E. ekstruzji
B. podwichnięciu (nadwichnięciu)
274
Do późnych powikłań po zwichnięciach zębów stałych zalicza się:
1) resorpcję zapalną;
2) resorpcję zawiązka stałego następcy;
3) martwicę miazgi zęba;
4) obliterację jamy zęba;
5) dilacerację korzenia zęba;
6) zahamowanie rozwoju korzenia zęba;
7) hipoplazję korony zęba.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,5,7
B. 1,3,4,6
C. 2,3,5,7
D. 1,2,4,5,7
E. 3,4,5,6
```
B. 1,3,4,6
275
Do gabinetu zgłasza się pacjent w wieku 14 lat po upływie 45 min. od wybicia zęba 11. Ząb jest zawinięty w folię spożywczą. Optymalne postępowanie lecznicze polega na:
A. replantacji zęba, unieruchomieniu na 10-14 dni, podaniu antybiotyku i okresowej kontroli
B. replantacji zęba, unieruchomieniu na 10-14 dni, podaniu antybiotyku, rozpoczęciu leczenia kanałowego przed zdjęciem unieruchomienia
C. replantacji zęba, unieruchomieniu na 10-14 dni, podaniu antybiotyku, rozpoczęciu postępowania apeksyfikacyjnego po zdjęciu unieruchomienia
D. rozpoczęciu leczenia kanałowego poza jamą ustną przed replantacją zęba
E. usunięciu przerwanej ozębnej, zanurzeniu zęba w kwaśnym roztworze 2% fluorku sodu przed replantacją
B. replantacji zęba, unieruchomieniu na 10-14 dni, podaniu antybiotyku, rozpoczęciu leczenia kanałowego przed zdjęciem unieruchomienia
276
Zwiększona ruchomość zęba występuje w następstwie:
1) wstrząsu;
2) nadwichnięcia (podwichnięcia);
3) ekstruzji;
4) intruzji;
5) złamania korzenia niezależnie od lokalizacji.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 2,3
C. 2,3,4
D. tylko 3
E. 2,3,5
```
E. 2,3,5
277
```
U chłopca w wieku 12 lat replantowano ząb 11 po upływie 2 godzin. Ząb był przechowywany w plastikowej folii. Jakiego najkorzystniejszego rezultatu można oczekiwać?
A. zachowania żywej ozębnej
B. ankylozy
C. resorpcji korzenia
D. rewaskularyzacji miazgi
E. prawdziwe są odpowiedzi A i D
```
B. ankylozy
278
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pourazowej resorpcji zewnętrznej zapalnej:
1) im bardziej ząb jest niedojrzały, tym resorpcja postępuje wolniej;
2) im bardziej ząb jest niedojrzały, tym resorpcja postępuje szybciej;
3) przebieg procesu jest bezobjawowy z różowym przebarwieniem korony zęba;
4) proces ten polega na resorpcji tkanek korzenia i odkładaniu się w miejscach zatok resorpcyjnych tkanki kostnej;
5) w trakcie tego procesu toksyny z kanalików zębinowych dyfundują do ozębnej.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 2,4
B. 2,5
C. 2,3,4
D. 1,3,4
E. 1,3,5
```
B. 2,5
279
W przypadku złamania korzenia zęba najlepsze rokowanie dotyczy złamania:
A. podłużnego
B. skośnego
C. poprzecznego w 1/3 przykoronowej części korzenia
D. z przemieszczeniem odłamu
E. poprzecznego w 1/3 przywierzchołkowej części korzenia
E. poprzecznego w 1/3 przywierzchołkowej części korzenia
280
Wewnątrzustnymi objawami przemocy fizycznej są:
1) złamania, wybicia zębów;
2) uszkodzenia warg;
3) rozdarcie wędzidełka;
4) zasinienia, wybroczyny na gardle i podniebieniu;
5) uszkodzenia w rejonie trójkąta bezpieczeństwa.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 1,2,3,4
C. 1,2,4
D. 1,2,4,5
E. wszystkie wymienione
```
B. 1,2,3,4
281
U 10-letniego pacjenta wprowadzono do zębodołu wybity ząb 21 w ciągu 20 minut od wypadku. Po upływie kolejnych 30 minut pacjent zgłosił się do gabinetu stomatologicznego. Jakie należy podjąć działania?
1) usunąć ząb z zębodołu, skontrolować zębodół i ponownie replantować ząb;
2) ocenić prawidłowość pozycji replantowanego zęba klinicznie i radiologicznie;
3) unieruchomić ząb na okres do 2 tygodni i zlecić antybiotyk;
4) rozpocząć leczenie kanałowe po 7-10 dniach od replantacji;
5) należy oczekiwać rewaskularyzacji miazgi, a zatem trzeba okresowo wykonywać testy żywotności miazgi.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. tylko 1
B. 2,3,4
C. 2,3,4,5
D. 1,5
E. 1,3,4
```
B. 2,3,4
282
W przypadku zwichnięcia całkowitego zęba mlecznego:
A. nie dokonuje się replantacji zęba
B. ząb powinno się replantować do 1 godziny po urazie
C. ząb powinno się replantować do 2 godzin po urazie z następowym unieruchomieniem szyną półelastyczną
D. ząb powinno się replantować do 2 godzin po urazie z następowym unieruchomieniem szyną sztywną
E. ząb powinno się replantować do pół godziny po urazie, wtedy znacznie zmniejsza się odsetek występowania resorpcji zapalnej zewnętrznej
A. nie dokonuje się replantacji zęba
283
Ząb unieruchamia się na okres 2 tyg. w przypadku:
1) wstrząsu;
2) ekstruzji;
3) zwichnięcia całkowitego;
4) złamania w 1/3 przyszyjkowej długości korzenia;
5) złamania w 1/3 wierzchołkowej długości korzenia.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,2,3
B. 2,3
C. 2,3,4
D. 3,5
E. wszystkie wymienione
```
B. 2,3
284
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące urazu:
1) tuż po urazie nie powinno się dodatkowo traumatyzować aparatu zawieszeniowego zęba i badać reakcji zęba na perkusję;
2) przy zdiagnozowanym radiologicznie zwichnięciu bocznym lub intruzji można potwierdzić rozpoznanie na podstawie badania opukowego;
3) w przypadku urazu zęba reakcja miazgi na bodźce może być prawidłowa nawet po 3 miesiącach od urazu;
4) różowa barwa zęba po dłuższym czasie od urazu może powstać na skutek wynaczynienia krwi do miazgi;
5) opóźnione zgłoszenie się pacjenta po urazie nie może przyczynić się do obumarcia miazgi, jeśli nie stwierdzono faktycznego obnażenia miazgi młodego niedojrzałego zęba.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3,4
B. 1,2,3
C. 1,2,4
D. 2,3,5
E. 2,4,5
```
B. 1,2,3
285
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące postępowania w przypadku replantowanego zęba z zakończonym rozwojem korzenia:
1) ząb należy leczyć kanałowo niezależnie od czasu przebywania poza zębodołem i środowiska, w którym był przechowywany;
2) leczenie kanałowe należy rozpocząć przed usunięciem unieruchomienia;
3) leczenie kanałowe należy przeprowadzić poza jamą ustną przed replantacją;
4) leczenie kanałowe należy przeprowadzić po pojawieniu się oznak nekrozy miazgi;
5) należy opóźnić leczenie kanałowe, gdyż może wystąpić rewaskularyzacja miazgi.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. tylko 1
B. 1,2
C. 1,3
D. 4,5
E. tylko 4
```
B. 1,2
286
Klasa V pourazowych uszkodzeń zębów wg Ellisa obejmuje:
A. złamanie korony w okolicy szyjki zęba
B. zwichnięcie całkowite
C. zwichnięcie częściowe
D. złamanie korzenia
E. uraz prowadzący do utraty żywotności miazgi ze złamaniem korony zęba lub bez złamania
B. zwichnięcie całkowite
287
W przypadku zwichnięcia całkowitego zęba stałego z otwartym wierzchołkiem korzenia, gdy ząb znajdował się poza jamą ustną krócej niż 60 minut i był przechowywany w fizjologicznym roztworze soli należy:
1) zanurzyć ząb w roztworze minocykliny na 5 minut;
2) zanurzyć ząb w roztworze 2% fluorku sodu na 20 minut;
3) unieruchomić ząb na okres do 2 tygodni za pomocą elastycznej szyny;
4) unieruchomić ząb na okres do 4 tygodni za pomocą elastycznej szyny;
5) przeprowadzić leczenie kanałowe po około 7 dniach od replantacji.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 1,3
B. 2,3
C. 2,4
D. 3,5
E. 4,5
```
A. 1,3
288
W wyniku urazu twarzoczaszki u 14-letniego pacjenta nastąpiło poprzeczne złamanie korzenia zęba 22 w połowie długości korzenia. Ząb unieruchomiono i kontrolowano. Po upływie 6 miesięcy rozpoznano martwicę miazgi zęba we fragmencie koronowym.
Najbardziej pomyślną prognozę w tym przypadku daje:
A. leczenie kanałowe do linii złamania
B. leczenie kanałowe obu fragmentów korzenia i połączenie ich ćwiekiem metalowym
C. leczenie kanałowe do linii złamania i usunięcie fragmentu wierzchołkowego chirurgicznie
D. leczenie kanałowe fragmentu koronowego i stabilizacja za pomocą cementowanego ćwieka metalowego zastępującego usunięty fragment wierzchołkowy korzenia
E. pozostawienie do obserwacji i rozpoczęcie leczenia, gdy pojawią się zmiany radiologiczne
A. leczenie kanałowe do linii złamania
289
Wskaż obraz kliniczny zęba stałego, który uległ zwichnięciu bocznemu:
1) ząb jest przemieszczony w kierunku wargowym lub podniebiennym/ językowym;
2) ząb jest przemieszczony osiowo;
3) test perkusyjny ujawnia odgłos ankylotyczny;
4) stwierdza się brak ruchomości zęba;
5) stwierdza się zwiększoną ruchomość zęba.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 2,4
B. 2,3,5
C. 2,3,4
D. 1,3,4
E. 1,3,5
```
D. 1,3,4
290
```
Dominującym czynnikiem predysponującym do wystąpienia urazowych uszkodzeń zębów jest:
A. I klasa Angle’a
B. II klasa Angle’a grupa 1
C. II klasa Angle’a grupa 2
D. III klasa Angle’a
E. żadne z powyższych
```
B. II klasa Angle’a grupa 1
291
Wskaż cechy charakterystyczne dla nadwichnięcia zęba stałego:
1) ząb jest ruchomy i przemieszczony;
2) ząb jest przemieszczony, ale nieruchomy;
3) możliwe jest krwawienie ze szczeliny dziąsłowej;
4) występuje wrażliwość na opukiwanie;
5) reakcja ozębnej na opukiwanie jest ujemna.
```
Prawidłowa odpowiedź to:
A. 2,3,4
B. 1,3,5
C. 2,5
D. 3,4
E. 1,4
```
D. 3,4
292
```
W przypadku złamania korzenia w 1/3 części przyszyjkowej unieruchomienie utrzymywane jest przez okres:
A. 2 tygodni
B. 4 tygodni
C. 8 tygodni
D. 3 miesięcy
E. 4 miesięcy
```
E. 4 miesięcy
