Stof week 5 t/m 8

Question 1

Wat is de demografische transitie?

Answer 1

Er vindt tijdens de demografische transitie in een tijdsbestek van 100 tot 150 jaar een overgang plaats van een situatie met hoge sterfte- en geboortecijfers naar een situatie met lage sterfte- en geboortecijfers. De daling van de geboortecijfers treedt later op dan die van de sterftecijfers, omdat het enige tijd duurt voordat mensen hun reproductiegedrag aanpassen.

Question 2

De daling van het sterftecijfer berust op een radicale verschuiving in doodsoorzaak. Deze verschuiving word de epidemiologische transitie genoemd. Uit welke fase bestaat deze?

Answer 2

• tijdperk hongersnoden en epidemieën
• tijdperk van afnemende pandemieën (1875 - 1920)
• tijdperk van degeneratieve en door de mens veroorzaakte aandoeningen (1920 - 1970)
• tijdperk van afname van degeneratieve aandoeningen en terugkeer van infectieziekte (1970 - nu)

Question 3

Welke argumenten had Thomas McKeowns tegen dat de gezondheidszorg een belangrijk effect had op de sterftecijfer daling?

Answer 3

• de daling kan grotendeels worden toegeschreven aan een daling aan de infectieziekte sterfte
• voor midden 20ste eeuw geen effectieve behandeling tegen infectieziekten

Question 4

Welke oorzaken heeft de sterftecijfer daling in de afgelopen 150 jaar?

Answer 4

• hygiënische maatregelen

- toename van welvaart (meer eten)

Question 5

Wat is de WHO definitie van gezondheid?

Answer 5

een toestand van volledig fysiek, mentaal en maatschappelijk welbevinden, en niet louter de afwezigheid van ziekte of gebrek.

Question 6

Welke 3 mogelijke definities van ziekte zijn er?

Answer 6

• De ervaren ziekte (illness: ‘Ik voelde mij af en toe zo ziek’). Dit is de subjectieve ervaring van ziekte (klachten, beperkingen, onwelbevinden) die alleen via
  navraag bij de betrokkene te meten is.
• Ziekte in de strikte zin van het woord: Ziekte is hier de aanwezigheid van een aandoe- ning waarvoor een medische diagnose kan worden gesteld.
• Ziektegedrag: mensen gedragen zich ziek, thuis blijven van werk of naar de dokter gaan.

Question 7

Wanneer is er sprake van pernitale asfyxie?

Answer 7

• Apgar <= 3 na 5 min.
• Navelstreng pH < 7
• neurologische symptomen of multi-orgaanfalen in neonatale periode

Question 8

Aan welke voorwaarde moet een baby voldoen om een behandeling te starten met gecontroleerde hypothermie?

Answer 8

Baby moet aan alle van de onderstaande voorwaarde voldoen:

• Apgar <= 3 na 5 min.
• Navelstreng pH < 7
• Thompsen > 7
• BE < -16
• meer dan 36 weken in de buik
• < 6 uur post partum

De baby word gekoeld tot 33.5 graden gedurende 72 uur. Number needed to threat is 7.

Question 9

Uit welke 7 factoren bestaat het foresight model?

Answer 9

• biologische factoren
• voedselconsumptie
• psychologische factoren
• fysieke activiteit
• gebouwde omgeving
• sociaal maatschappelijke factoren
• voedselsystemen

Question 10

Family isolated pituitary adenoma

Answer 10

Tumor in de hypofyse waardoor deze ongecontroleerd GH afgeeft. Kan getest worden door glucose-injectie. Dit remt normaal gesproken de GH afgifte.

Symptoom:
- acromegalie, hele grote handen en voeten

Question 11

Sotos syndroom

Answer 11

Gen mutatie in gen dat groei en ontwikkelingsgenen controleert.

Snelle groei op kinderleeftijd gecombineerd met een slechte cognitieve en motorische ontwikkeling.

Question 12

Beckwith Wiedemann syndroom

Answer 12

Abnormale regulatie van genen op chromosoom 11.

Symptomen:

• Hoog geboortegewicht
• Snelle groei eerste levensjaren
• Macroglossie (grote tong)
• Omfalocele (navelbreuk)

Vaak komt hypoglycemie voor en in de neonatale periode kan een Wilms Tumor (niertumor) voorkomen.

Question 13

Epifysiodese

Answer 13

Behandeling om snelle groei tegen te gaan. Er word een gaatje geboord boven de knie om groeischijven te verwijderen. Lengteverlies is uiteindelijk 4-7 cm.

Optimale leeftijd:

• Jongens: < 14 jaar
• Meisjes: < 12,5 jaar

Question 14

Volgens welke stappen veloopt de behandeling van kinderen met overgewicht?

Answer 14

1. Uitsluiten somatische oorzaak
2. Bepaal gewicht gerelateerd gezondheidsrisico
3. Maak een overzicht volgens het biospsyosociaal ontwikkelingsmodel
4. gecombineerde leefstijlinterventie
   
   4. 1 het verminderde van energie opname
   5. 2 verhogen lichamelijke activiteit
   6. 3 psychologische interventies ter ondersteuning van gedragsverandering
   7. 4 min. 12 maanden intensieve behandeling en daarna 12 maanden onderhoud

Question 15

Welke adviezen voor een gezonde voeding zijn er?

Answer 15

• Eet gevarieerd volgens de schijf van 5.
• Eet meer plantaardig en minder dierlijk.
• Eet niet te veel/vaak (tussendoortjes)
• Eet minder verzadigd vet
• Eet een keer per week vis
• Beperk inname van zout tot 6 g/dag
• Wekelijks peulvruchten en dagelijks 15 gram ongezoute noten
• Veel groente (min 250 gram), fruit (min. 2 stuks) en brood.

Question 16

Wat is het advies voor ouderen en volwassenen met betrekking tot bewegen?

En wat voor kinderen?

Answer 16

min. 150 min per week aan matig tot zware lichamelijk inspanning. Zowel conditie als kracht zijn belangrijk.

Voor kinderen geld min. 1 uur per dag matig of zwaar intensieve inspanning 3x per week.

Voor beide zijn spier- en botverstekende activiteiten belangrijk.

Question 17

Wat is het metabool syndroom?

Answer 17

Een combinatie van tenminste 3 van de volgende kenmerken:

• centrale obesitas
• hoge serumconcentraties triglyceride
• lage serumconcentraties HDL
• hoge cholestarol concentragies
• hypertensie
• verhoogde bloedsuiker na eten

Question 18

Welke vormen van kindermishandeling zijn er?

Answer 18

• Lichamelijke mishandeling
• Lichamelijk verwaarlozing
• Emotionele mishandeling
• Emotionele verwaarlozing
• seksueel misbruik
• bedachte aandoening

Question 19

Welke gevolgen van kindermishandeling zijn er?

Answer 19

• Letsel, trauma of depressie
• Verslechtering van de fysieke en psychische gezondheid van kinderen en later volwassenen
• Maatschapelijke gevolgen
• Turning gold into lead
• Grote kans op gewelddadige partner
• 1/6 slachtoffers word zelf ook dader
• 1/8 slachtoffers seksueel misbruik word zelf ook dader

Question 20

Waar staat SPUTOVAMO voor?

Answer 20

Soort letsel 
Plaats letsel 
Uiterlijke kenmerken 
Tijd 
Oorzaak letsel 
Veroorzaker mee?
Andere getuigen?
Maatregelen getroffen?
Oudere letsels

Question 21

Welke “red flags” zijn er voor kindermishandeling?

Answer 21

• Verklaring past niet bij letsel
• Verklaring wisselt in tijd en persoon
• broer of zus zou letsel hebben aangebracht
• kind zou zelf letsel hebben aangebracht
• het ontwikkelingsniveau kind past niet bij letsel
• shopping van zorgverleners
• delay in melden bij zorgverlener
• discrapantie tussen letsel en ouderlijke bezorgdheid

Question 22

Welke uiterlijke kenmerken zijn er bij pubertas praecox?

Answer 22

Te vroege:

• acne
• schaam-/okselbeharing
• veranderende lichaamsbouw
• volwassen zweetgeur
• groeiversnelling

bij meisjes: borstontwikkeling
bij jongens: penisgroei en testes volume toename

Question 23

Wat zit er in de schijf van 5?

Answer 23

• Groente en fruit
• Smeer- en bereidingsvetten
• vis, vlees, peulvruchten, noten, ei en zuivel
• Brood, graanproducten en aardappelen
• Dranken

Question 24

21-hydroxylase deficiëntie (geslachtelijke ontwikkelingsstoornis)

Answer 24

Een probleem met bijnieren waardoor 21-hydroxylase niet minder word gemaakt.
Is essentieel voor de synthese van cortisol en aldosteron
Opstapeling van voorproduct 17-hydroxyprogesteron en andere voorproducten met androgene werking.
Er treed vermannelijking op en een vergrote bijnier

Hoog ACTH
Vroege groeispurt

Question 25

Complete androgen insensitivity syndroom (geslachtelijke ontwikkelingsstoornis)

Answer 25

Genetische mutatie waardoor totale ongevoeligheid voor androgeen.
Testes normaal maar vaak niet ingedaald en daardoor dubbelzijdige liesbreuk.
Normale testosteron en MIF-productie
Vrouwelijk uiterlijk
Geen Wolffse en Müllerse structuren en geen prostaat

Question 26

Kellmann syndroom (pubertas tarda)

Answer 26

Neuronen die GnRH maken migreren niet goed van reukzenuw naar hypothalamus.

Word vastgesteld als pubertijd uitblijft en het vermogen tot ruiken uitblijft.

Question 27

Pradel-Willi syndroom

Answer 27

Genetische aandoening. Symptomen:

• centrale obesitas
• weinig spieren
• korte lengte van handen en voeten
• geen ingedaalde testes
• typische gezichtskenmerken
• vertraagde verstandelijke ontwikkeling

Question 28

Turner syndroom (alleen bij meisjes)

Answer 28

Alleen X-chromosoom, soms ook mozaïek variant (XO/XX). 10% heeft een spontane puberteit, waarvan 10% menarche en een menstruatiecyclus hiervan is 10% vruchtbaar.

Symptomen:

• Congenitale hart- en nierafwijkingen
• Matig groei
• Gonadale dysgenesie (90%)
• Streak ovaries (weinig/geen oöcyten)
• Verhoogde gonadotropine concentraties
• Mannelijk hormoon effecten zoals schaambeharing

Question 29

Klinefelter syndroom (alleen bij jongens)

Answer 29

Alleen bij jongens, vanaf halverwege de pubertijd zijn LH en FSH-concentraties lager door dat de testes niet goed ontwikkeld zijn. Dit zorgt voor incomplete pubertijd.

Symptomen:

• Hoge kans op hypothyreoïdie
• DM 2
• Concentratieproblemen
• Dyslexie
• Gonadale dysgenesie
• Azoöspermie

Question 30

Constitutional delay in growth and puberty

Answer 30

Meest voorkomende oorzaak late puberteit.
Genetische late puberteit.
Komt vaker voor bij jongens dan bij meisjes.
Kan alleen vastgesteld worden bij uitsluiten andere ziekte.
Geen endogene puberteit op 18 jaar.

Question 31

McCune-Albright syndroom (pubertas tarda)

Answer 31

Gen muterende activatie van G-proteins coupled to adenylyl cyclase. Klinisch heeft het de volgende verschijnselen:

• Cyste ovaria
• Café-au-lait pigmentatie op de huid
• Bindweefsel in botten waardoor deze erg fibreus

Question 32

Family isolated pituitary adenoma

Answer 32

Tumor in de hypofyse waardoor deze ongecontroleerd GH afgeeft. Kan getest worden door glucose-injectie. Dit remt normaal gesproken de GH afgifte.

Symptomen:
- acromegalie, hele grote handen en voeten

Question 33

Sotos syndroom

Answer 33

Gen mutatie in gen dat groei en ontwikkelingsgenen controleert.
Snelle groei op kinderleeftijd gecombineerd met een slechte cognitieve en motorische ontwikkeling.

Question 34

Beckwith Wiedemann syndroom

Answer 34

Abnormale regulatie van genen op chromosoom 11.
Vaak komt hypoglycemie voor en in de neonatale periode kan een Wilms Tumor (niertumor) voorkomen.

Symptomen:

• Hoog geboortegewicht
• Snelle groei eerste levensjaren
• Macroglossie (grote tong)
• Omfalocele (navelbreuk)

Question 35

Adolescentie

Answer 35

Overgansperiode van kinderleeftijd naar volwassen worden.

10-22 jaar

Question 36

Pubertijd

Answer 36

Tijd van seksuele volwassenwording

10-14 jaar

Question 37

Wat doen MIF en testosteron met de buizen van Wolff en Muller?

Answer 37

Aanwezigheid MIF –> regressie buizen van Muller

Aanwezigheid testosteron –> ontwikkeling buizen van Wolff

Question 38

Wat is genderdysforie?

Answer 38

Het diepe gevoel van onbehagen dat iemand ervaart als geboortegeslacht en genderidentiteit niet overeenkomen. Vaak gaat dit gepaard met de wens om van het andere geslacht te zijn.

Question 39

Waar zorgen de volgende hersen structuren voor?

• Basale ganglia
• Hippocampus
• Hypothalamus
• Amygdala

Answer 39

• Basale ganglia: belangrijk voor het aansturen en coördineren van de moteriek
• Hippocampus: belangrijk voor het opslaan voor herinneringen in het lange termijn geheugen
• Hypothalamus: schakelstation tussen inkomende informatie en corticale gebieden.
• Amygdala: belangrijk voor regulatie van emotie