stagering en behandeling van mammacarcinoom Flashcards
Beloop aanvullend onderzoek mammacarcinoom (dus na lichamelijk onderzoek)
stap 1: mammografie, echografie mamma/oksel
mammografie geschikt voor screening en eerste keus bij verdenking mammacarcinoom
echo: niet geschikt voor screening wel voor gericht onderzoek
mri: hoge sensitiviteit maar veel onverwachte bevinding, dus alleen als de rest niet conclusief is of preoperatief of lobulair carcinoom en wens tot borstsparende behandeling
stap 2: histologisch biopt en cytologisch biopt
hoe werkt de T classificatie bij mamma?
t1 = max 2 cm t2 = 2-5 t3 = >5 t4 = ingroei in huid of thoraxwand
Wat zijn de 3 hoofdgroepen binnen adjuvante systemische therapie?
- cystostatica (werkt beter bij jongeren)
- anti-hotmonale therapie
- anti-groeifactor therapie
wat is adjuvante therapie
het blind behandelen van de statistische kans op occulte metastasen
Cytostatica
eerstelijns: combi (FEC/FAC/CMF)
tweedelijns: monotherapie met taxaan
derdelijns: eventueel monotherapie (capeciabine, vinorelbine)
Chemotherapie lijnen (responskans en duur van respons)
- 50-60% en 8 maanden
- 30% en 4 maanden
- 10-20% en 2/3 maanden
wat zijn bijwerkingen chemo + manieren om te behandelen (10)
misselijkheid/braken -> antiemetica haaruitval -> coldcap beenmergremming -> groeifactoren slijmvliestoxiciteit menstruatiestoornissen -> gnrh agonist vermoeidheid -> lichamelijke activiteit zenuwbaantoxiciteit huid en nageltoxiciteit pompfunctiestoornissen van het hart vochtretentie
Hoe wordt bepaald of een carcinoom hormoon gevoelig is?
> 10% ER of PR positieve cellen
wat is de incidentie hormoongevoelige borstkanker?
70%
waar wordt oestrogeen gemaakt
premenopausaal in eierstokken, hierna in bijnieren onder invloed van aromatase
Hoe werkt tamoxifen?
gaat op ER zitten en blokkeert oestrogeen -> cel deelt niet -> apoptose
afhankelijk van endoxifen en competitief dus dosis is erg belangrijk
hoe werken aromatoseremmers?
voorkomen omzetting van bijnier hormonen tot oestrogenen
alleen als postmenopauzaal
LHRH-agonist
hypothalaam hormoon wat in hoge dosis wordt gegeven (i1 injecte per 3 mnd) -> uitputting hypofysdaire cellen -> gonaden-as uit -> oestrogeen productie uit
Wat zijn algemene bijwerkingen hormoontherapie (3)
uitgeschakelde overiumfunctie, osteoporose, hvz
wat zijn bijwerkingen tamoxifen (5)
opvliegingen, menstruatiestoornis, licht overgewicht, maag-darm klachten, endometriumkanker
bijwerkingen LHRH-analoog (2)
opvliegingen, botontkalking als ingebracht als implantaat
bijwerkingen aromataseremmers(3)
spierpijn, maag-darmklachten, botontkalking