Środki karne, ich rodzaje i rola Flashcards
Środki karne sensu stricto:
1) dobrowolne poddanie się odpowiedzialności;
2) przepadek przedmiotów;
3) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów;
4) przepadek korzyści majątkowej;
5) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej;
6) zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska;
7) podanie wyroku do publicznej wiadomości;
8) pozbawienie praw publicznych.
Katalog środków karnych przewidzianych dla sprawców wykroczeń skarbowych:
1) dobrowolne poddanie się odpowiedzialności;
2) przepadek przedmiotów;
3) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów.
Jakie środki karne można wyodrębnić w KKS?
1) sensu stricto
2) sensu largo - środki probacyjne.
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności:
wyrok zezwalający na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności powoduje takie same skutki prawne jak prawomocne orzeczenie kończące postępowanie o czyn karny i nie podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Karnego, nie pozostawia piętna skazania.
Do kogo ma zastosowanie dobrowolne poddanie się odpowiedzialności?
- sprawców wykroczeń skarbowych;
- sprawców przestępstw skarbowych - o ile sprawca dopuścił się przestępstwa zagrożonego wyłącznie karą grzywny i nie zachodzi przypadek popełnienia tego przestępstwa w warunkach obligujących sąd do nadzwyczajnego obostrzenia kary.
Wniosek sprawcy o zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności:
- może być złożony pisemnie albo ustnie do protokołu, dopóki akt oskarżenia nie zostanie wniesiony do sądu;
- złożenie wniosku nie oznacza, że finansowy organ postępowania przygotowawczego będzie miał obowiązek go zaakceptować - jeżeli zaakceptuje - wnosi niezwłocznie do sądu wniosek o udzielenie zgody wraz z aktami sprawy.
- o wniesienie do sądu wniosku o udzielenie zezwolenia, organ finansowy niezwłocznie zawiadamia sprawcę.
- zezwolenia udziela sąd wyrokiem na posiedzeniu.
Finansowy organ postępowania przygotowawczego może uzależnić wniesienie do sądu, zamiast aktu oskarżenia, wniosku o udzielenie sprawcy zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności od:
1) uiszczenia tytułem kary grzywny dodatkowej kwoty;
2) wyrażenia zgody na przepadek przedmiotów niewskazanych we wniosku sprawcy lub ich równowartości;
3) uiszczenia pozostałych kosztów postępowania.
Negatywne przesłanki wyłączające możliwość zastosowania dobrowolnego poddania się odpowiedzialności:
1) przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności albo ograniczenia wolności;
2) przestępstwo zagrożone grzywną, ale sprawca popełnił je w warunkach obligujących sąd do zastosowania nadzwyczajnego obostrzenia kary;
3) w sprawie o przestępstwo (w) skarbowe zgłoszono interwencję co do przedmiotu podlegającemu przepadkowi i jej nie wycofano.
Przepadek przedmiotów:
- można orzec w stosunku do przestępstw i wykroczeń skarbowych;
- polega na odebraniu sprawcy owoców przestępstwa (w), narzędzi czy innych przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do ich popełnienia, przedmiotów których wytwarzanie, posiadanie, obrót, przechowywanie, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione.
Kiedy możliwe jest zastosowanie przepadku przedmiotów:
1) przestępstwa i wykroczenia określone w KKS;
2) w razie orzeczenia czynnego żalu;
3) w razie orzeczenia dobrowolnego poddania się odpowiedzialności;
4) zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary;
5) odstąpienia od wymierzenia kary;
6) w postępowaniu w stosunku do nieobecnych.
Co jest celem przepadku przedmiotów?
pozbawienie sprawcy uzyskanych przez niego nielegalnie tzw. owoców przestępstwa, aby uzmysłowić zarówno sprawcy jak i innym, że popełnienie czynów zabronionych się nie opłaca.
Roszczenia osób trzecich co do przedmiotów przestępstwa (w) zagrożonych przepadkiem:
mogą być zgłaszane i uwzględniane, gdy są zasadne, w ramach interwencji.
Nie orzeka sie przepadku przedmiotów, jeżeli jego orzeczenie:
1) było niewspółmierne do wagi popełnionego przestępstwa (w);
2) uiszczono należność publicznoprawną dotyczącą przedmiotów zagrożonych przepadkiem.
Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów:
- stanowi pewną rekompensatę fnansowa dla Skarbu Państwa za uszczerbek spowodowany przestępstwem;
- stanowi istotny czynnik prewencyjnego oddziaływania przepisów KKS na potencjalnych sprawców przestępstw (w), jako że możliwość pozbawienia sprawcy korzyści z popełnianego czynu zabronionego winna wpływać na świadomość potencjalnych sprawców o nieopłacalności naruszenia przepisów prawa.
Kiedy sąd obligatoryjnie orzeka środek karny ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów?
w razie niemożności orzeczenia fizycznego przepadku tych przedmiotów lub ich części z powodu zniszczenia, zgubienia, ukrycia lub innych przyczyn faktycznych lub prawnych.
Kiedy środek karny ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów nie może być zastosowany?
w razie niemożności orzeczenia fizycznego przepadku przedmiotów przestępstwa (w), których wytwarzanie, posiadanie, obrót, przechowywanie, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione.
Egzekucja ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów po bezskutecznym upływie terminu dobrowolnego uiszczenia kwoty:
- przeprowadzana przez organy tj. urząd skarbowy i urząd celny na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Przepadek korzyści majątkowych:
- ma na celu zwiększenie dolegliwości kary przez pozbawienie sprawcy materialnych korzyści odniesionych z popełnienia przestępstwa skarbowego.;
- ma charakter subsydiarny - stanowi uzupełnienie przepadku przedmiotów przestępstwa.
Orzekanie przepadku korzyści majątkowych:
ma charakter obligatoryjny i dotyczy wszystkich sprawców przestępstw skarbowych, którzy osiągnęli z jego popełnienia korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów.
Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej:
- zastępuje obowiązek orzeczenia przepadku korzyści majątkowych uzyskanych z przestępstwa skarbowego, jeżeli wystąpi niemożność orzeczenia fizycznego przepadku samej korzyści.
- nie orzeka sie, jeżeli korzyść majątkowa podlega zwrotowi innemu uprawnionemu podmiotowi.
Zakaz prowadzenia określonej działalności gospodraczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska:
- są to instytucje, których zastosowanie jest fakultatywne i może być orzeczone wyłącznie za przestępstwo skarbowe na okres min. 1 roku, a max. 5 lat.
- sąd musi określić, o jaki konkretny rodzaj działalności itd. zakaz ma dotyczyć.
Zakaz prowadzenie określonej działalności itd. może być orzeczony, gdy sprawca:
1) nadużył przy popełnieniu przestępstwa skarbowego stanowiska lub wykonywanego zawodu albo
2) okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska (wykonywanie zawodu) zagraża istotnym dobrom chronionym prawem.
Jeżeli skazany na środek karny zakazu prowadzenia określonej działalności (itd) przestrzegał porządku prawnego w czasie obowiązywania orzeczonych zakazów, to…
po upływie połowy okresu, na który je orzeczono, nie wcześniej niż po upływie 1 roku, sąd może uznać je za wykonane.
Podanie wyroku do publicznej wiadomości:
do orzeczenia wystarczające jest przekonanie sądu, że dany przypadek uzasadnia szersze upublicznienie wydanego wyroku ze względów sprawiedliwościowych czy prewencyjnych.