Spirometria Flashcards
Opisz budowę drzewa oskrzelowego.
Drzewo oskrzelowe to część układu oddechowego pomiędzy tchawicą a oskrzelikami.
Dwa główne oskrzela - > oskrzela płatowe (2 lewe i 3 prawe) -> oskrzela segmentowe -> oskrzela podsegmentowe -> oskrzela małe -> oskrzelka końcowe -> oskrzelka oddechowe (pęcherzykowe) -> przewodziki pęcherzykowe -> woreczki pęcherzykowe z pęcherzykami płucnymi
Rozbudowa drzewa oskrzelowego ma na celu zwiększenie powierzchni wymiany gazowej.
Rola układu oddechowego w wymianie gazowej
Zapewnienie takiego stężenia tlenu i dwutlenku węgla w pęcherzykach płucnych aby mogła zachodzić wymiana gazowa z krwią płynącą w drobnych naczyniach otaczających pęcherzyki płucne.
Jakie są parametry mechaniczne układu oddechowego?
Podstawowe równanie mechaniki oddychania mówi, że zmiany ciśnienia w układzie oddechowym zależą od jego:
- własności oporowych
- własności elastycznych
- własności inertacyjnych (bezwładnościowych)
Metody pomiaru przepływu stosowane w spirometrii
- pomiar spirometryczny głowicą Fleischa (zwężkowy)
- turbinka
- przetwornik ultradźwiękowy
- przetwornik oporowy (termiczny)
- przetwornik typu dzwonowego
- przetwornik typu mieszkowego
Pomiar spirometryczny głowicą Fleischa (zwężkowy)
Strumień gazu przepływa przez rurę mającą przewężenie, które stanowi opór dla przepływającego gazu. Przewężenie wykonane jest najczęściej z sitka o bardzo małych oczkach. Powoduje to powstanie na sitku CIŚNIENIA, które liniowo zależy od prędkości przepływu (prawo Bernulliego)
Zalety:
- brak elementów ruchomych
- łatwy pomiar ciśnienia
Wady:
- wymaga kalibracji
- możliwość niekontrolowanej zmiany oporu przepływu na skutek osadzania się pary wodnej
Turbinka
Prędkość kręcenia się skrzydełek turbinki jest proporcjonalna do przepływu powietrza wydmuchiwanego przez pacjenta. Pomiar następuje na niecentrycznej osi, na której umieszczone są dwa elementy fotooptyczne. Wygenerowana w ten sposób liczba impulsów pozwala na określenie prędkości przepływającego gazu.
Wady:
- wymaga kalibracji
- brak możliwości pełnej sterylizacji (złożoność)
- brak powtarzalności wyników przy małych i wysokich przepływach spirometrycznych (turbinka nie poruszy się przy małych, będzie się jeszcze chwile kręcić przy dużych)
- brak możliwości badania przepływu w obie strony
- bezwładność turbinki
Przetwornik ultradźwiękowy
Zbudowany z nadajnika i odbiornika fali ultradźwiękowej. Do pomiaru wykorzystuje efekt Dopplera.
Zalety:
- brak konieczności kalibracji
- brak konieczności używania się (zmniejszenie oporu przepływu)
Przetwornik oporowy (termiczny)
Czujnik odniesienia mierzy aktualną temperaturę powietrza, a drugi poprzez zmianę płynącego w nim prądu zapewnia stałą różnice temperatur pomiędzy czujnikami. Opływające powietrze schładza czujnik, więc do utrzymania stałej temperatury zużywa większą ilość prądu, która jest proporcjonalna do prędkości przepływu.
Zalety:
- wysoka czułość
Wady:
- konieczność częstych kalibracji
- duża wrażliwość na skropliny
- duży i ciężki
Przetwornik typu dzwonowego
Poruszający się dzwon. Ruchy odbywają się na skutek wchodzenia do niego strumienia wydychanego gazu.
Zalety:
- pomiar objętości zalegających gazu (np. metodą helową)
Wady:
- konieczność korygacji za pomocą współczynnika konwersji K
Przetwornik typu mieszkowego
Zmiana objętości zbiornika powoduje wychylenie pisaka za pomocą którego tworzony jest wykres.
Co to jest badanie przepływ-objętość i jaki jest jego cel?
Badanie przepływ-objętość jest dynamicznym badaniem czynnościowym płuc wykorzystującym manewr natężonego wydechu po uprzednim natężonym wdechu.
Badanie to umożliwia wyznaczenie szeregu parametrów opisujących krzywą oddechową. Pozwala na ocenę stopnia obturacji przez zaobserwowanie w trakcie badania ograniczenia przepływu wydechowego dla dowolnej objętości płuc.
Opisz przebieg badania spirometrycznego
Badanie spirometryczne polega na przeprowadzeniu dwóch procedur:
- pomiaru pojemności życiowej (VC) w czasie spokojnego oddychania
- rejestracji natężonego (forsownego) oddychania
Spirometr służy do rejestracji spirogramu, a wiec przebiegu czasowego zmian objętości.
- Osiem spokojnych oddechów
- Głęboki wydech -> głęboki wydech lub głęboki wydech -> głęboki wdech
- 1 lub 2 spokojne oddechy
Podstawowe parametry diagnostyczne badania spirometrycznego
Podstawowe parametry diagnostyczne badania spirometrycznego:
- pojemność życiowa (VC)
- pojemność oddechowa (IC)
- wydechowa objętość rezerwowa (ERV)
- objętość oddechowa (TV)
Można wyznaczyć również:
- objętość minutową wentylacji
- częstotliwość oddechów
- wdechową objętość rezerwową
Na czym polega badanie maksymalnej wentylacji dowolnej?
Maksymalna wentylacja dowolna (MVV) to największa objętość powietrza, jaką badany wdycha i wydycha w okresie 12 lub 15 sekund w przeliczeniu na litr/min. Wynik badania zależy od współpracy chorego, sprawności mięśni oddechowych i oporu dróg oddechowych.
Na ekranie dwie pionowe kreski. Początkowo badany powinien oddychać naturalnie, następnie pomiędzy dwoma kreskami należy wykonywać oddechy jak najszybciej i jak najgłębiej.
W jaki sposób ustalane jest wystąpienie patologii układu oddechowego na podstawie parametrów diagnostycznych zmierzonych w badaniu wydolności?
Wyniki przedstawione są w postaci tabeli zawierającej kolejno nazwę parametru, jednostkę, wartość należną, wartość aktualną (zmierzoną), procentowy stosunek wartości aktualnej do należnej.
Wyniki pomiarów spirometrycznych koryguje się poprzez wprowadzenie odpowiednich współczynników przeliczeniowych, aby uzyskać znormalizowane wartości parametrów. Te porównuje się z normami dla danego pacjenta.
Zmiany obturacyjne:
- obniżona ilość wydychanego powietrza podczas natężonego wydechu
- załamana krzywa wykresu objętości do przepływu
Zmiany restrykcyjne:
- zmniejszona pojemność życiowa (VC)
- zmniejszona objętość oddechowa (TV)
- odcięta krzywa wykresu objętości do przepływu
