Spijsverteringsstelsel

Question 0

Thv het jejunum zal het mesenterium sterk uitbreiden. beschrijf.

Answer 0

door lengtetoename dunne darm -> waaiervormig mesenterium
= scheil
vasthechting wervelkolom= scheilwortel = radix meseterii
-> hierin lijgt oorsprong a. mesenterica cranialis

Question 1

Zowel buik- als borstholte zijn bekleed met een sereus vlies. geef de naam+ opverdeling

Answer 1

Borstholte: pleura
buikholte: peritoneum

Bestaan uit pariëtaal (naar lichaamswand) en visceraal (naar ingewanden) blad

Question 2

geef het ontstaan van de maag.

Answer 2

1) uniforme rechte buis
2) dorsaal sterke kromming, ventraal kleine kromming
3) 1e draaiing door zwaartekracht 140-180° naar links
- > curvatura major ventraal (minor dorsaal)
- > dorsale mesogastrium (omentum majus) verlengt tot 2 bladen met virtuele ruimte = bursa omentalis
4) 2e draaiing 90° tegenwijzerzin
- > pylorus rechts, cardia links
5) toegang bursa omentalis versmalt tot foramen epiploicum

Question 3

Wat is een fysiologische navelbreuk?

Answer 3

Darmen gaan door aanhoudende groei en door expansie van de lever via de navel in de navelstreng uitpuilen.
door expansie van de buikholte en verminderde groei lever -» darmen terug in buikholte -> navelbreuk verdwijnt

Question 4

Bespreek kort het cavum oris

Answer 4

= mondholte
begrensd door:
labiae (lippen)
buccae (wangen)
palatum durum (hard gehemelte)
tong+ sublinguale mondholtebodem
keel

2 delen: vestibulum oris en eigenlijke mondholte

Question 5

bespreek het vestibulum oris.

Answer 5

opgedeeld in :
- vestibulum labiale: lip-snijtanden
- vestibulum buccale: wang-kiezen
in verbinding met eigenlijke mondholte via diastema

Question 6

bespreek kort het gehemelte.

Answer 6

hard gehemelte = palatum durum met mediale groeve = raphe palati
bedekt met mucosa die doorloopt als zachte gehemelte = palatum molle (dik bij EQ door submuceuze venenplexus)

vertoont boogvorminge verheffenheden = rugae palatinae
soms gepigmenteerd (hondenrassen)

Question 7

bespreek kort de mondholtebodem.

Answer 7

= ruimte tussen tandboog onderkaak

bestaat uit prefenulair deel en recessus sublingualis lateralis

aan weerszijde mediaanlijn : hongertepeltjes (carunculae sublingualis) -> bedekt uitmonding ductus mandibularus

tong aan mondholte bevestigd door frenulum linguale

Question 8

geef de mechanische papillen op de tong

Answer 8

papillae filiformes = draadvormig

papillae conicae = conisch

Question 9

geef de smaakpapillen die zich op de tong bevinden.

Answer 9

papillae fungiformes = op rug en zijrand, paddenstoelvormig
papillae circumvallatae = omwalde papillen
papillae foliatae= bladvormig

Question 10

Wat is actinomycose?

Answer 10

bij BO

= infecties ontstaan door indringen van scherpe voorwerpen in fossa lingualis.
achter fossa lingualis ligt torus lingualis (= verhevenheid van de tong)

Question 11

bespreek de glandula parotis

Answer 11

ligt aan oorbasis

uitmonding ductus parotideus via pappila parotidea in dorsaal vestibulum buccale

Question 12

bespreek de glandula Mandibularis

Answer 12

ligt aan achterrand van onderkaak
bedekt door parotis
ductus mandibularis loopt mediaal van sublinguale speekselklier naar hongertepeltjes

Bij Ru en Eq : lobbus rostralis en caudalis

Question 13

bespreek de glandula sublingualis

Answer 13

zijdenlings van de tong
bestaat uit 2 klieren:
1) gl. sublingualis monostomatica
-> 1 afvoergang = ductus sublingualis major naar hongertepeltjes
2) gl; sublingualis polystamatica
-> meerdere klierkwabjes met elk hun afvoergang (=ductuli sublingiales minores) naar reseccus sublingualis lateralis

bij Eq GEEN gl monostamatica

Question 14

bespreek de oesofagus

Answer 14

= slokdarm = spierige buis tussen keel en maag

1) halsdeel = pars cervicalis
- > in mediaanlijn
- > dorsaal van trachea ; laatste 1/3 slokdarm links van trachea
2) thoracaal deel = pars thoracica
- > dorsaal van trachea
- > via hiatus oesofagus in diafragma naar buikholte
3) buikdeel = pars abdominalis
- > zeer kort
- > via cardia in maag

Question 15

geef de verschillende gebieden van de maag.

Answer 15

1) pars cardiaca = overgang oesofagus-maag
- > sterke sfincter = cardiasfincter
2) pars fundica
3) pars pylorica= overgang maag-dunne darm
- > wijd deel = antrum pyloricum
- > nauw deel = pyloruskanaal

Question 16

Geef de lobatie van de lever

Answer 16

1) lobus sinister : pars lateralis/ medialis
2) middendeel:
- lobus caudatus : proc. papillaris (li) en proc. caudatus (re)
- lobus quadratus
3) lobus dexter : pars lateralis/medialis

Question 17

geeft het ontstaan van de galblaas.

Answer 17

galgangen vloeien samen tot ductus hepaticus communis
bij leverpoort nieuwe aftakking = ductus cysticus
op einde ductus cysticus -> galblaas
na galblaas word ductus hepaticus communis -> ductus choledocus

Question 18

Geef de ophangbanden van de lever.

Answer 18

1) lig. coronarium : lever- centrum diafragma
2) lig. falciforme: lever- ventrale buikwand
3) lig. triangulare dexter/sinister: li en re leverkwab - diafragma
4) lig. hepato-gastricum/duodenale (=omentum minus) : leverpoort-curvatura minor maag/ begin duodenum
5) lig. hepatorenale: lever- rechter nier

Question 19

Geef de bloedvoorziening van de lever.

Answer 19

1) vena portae: naar capilairnet in de lever, vervoert veneus bloed van maag-darmtractus
2) a. hepatica : nutritieve bloed
3) venae hepaticae: veneus bloed lever-> v. cava caudalis

Question 20

geef het ontstaan van de pancreas

Answer 20

dorsale en ventrale aanleg.
door draaiing maag komt dorsale deel links naast ventrale deel te liggen.
dorsaal deel heeft afvoergang= ductus pancreaticus accesorius
ventrale deel heeft afvoegang ductus pancreaticus
dorsaal en ventraal deel versmelten.

soms maar 1 afvoegang blijft bestaan: ductus pancreaticus accesorius

Question 21

bespreek de onderverdeling van het duodenum

Answer 21

1) pars cranialis (meestal S vormig)
2) flexura cranialis
3) pars descendes (afdalend deel)
4) flexura caudalis
5) pars transversum (loopt achter a. mesenterica)
6) pars ascendens (opklimmend deel)

Question 22

Geef de delen van het colon.

Answer 22

1) colon ascendens (begint Re en klimt naar craniaal; meestal sterk uitgebouwd)
2) colon transversum (voor a. mesenterica)
3) colon descendens
4) colon sigmoïdeum

Question 23

wat zij taeniae?

Answer 23

= de longitudinale spierlaag van de dikke darm die geconcentreerd is tot platte banden van het gladde spierweefsel samen met elastinevezels.

Enkel bij Su n Eq

tussen taeniae in de darmwand zijn zakvormige uitpuilingen (sacculatie)= haustrae
-> word veroorzaakt door insnoeringen tss haustae = plicae semilunares

Question 24

Wat is de margo plicatus?

Answer 24

bij Eq:

overgang tussen de proventriculus (saccus caecus), dat het niet klierig deel van de maag is, en het klierig deel van de maag (cardia en fundus)

Question 25

Bespreek het klierig deel van de maag.

Answer 25

EQ:
pars cardiaca: licht gekleurd
pars fundica: dik, bruinrood
pars pylorica: geel roze met plooien

SU:
pars cardiaca: licht gekleurd (1/3)
pars fundica: grijs-rood (1/3)
pars pylorica: geelachtig (1/3)

Question 26

bespreek de ligging van de maag bij Eq, Su en hond.

Answer 26

Eq:

• diep in ribbenboog -> enkel te benaderen met neus-slokdarmsondes
• links van mediaanlijn, behalve pylorus (rechts dorsaal)
• tegen lever en diafragma

Su:

• lege maag: intrathoracaal, vooral links
• gevulde maag: uitgebreid contact met buikwand langs Re en Li

Hond:

• lege maag: volledig intrathoracaal
• sterke vulling: tot buiten de ribbenboog

Question 27

bespreek de fixatie van de maag bij het paard.

Answer 27

1) aan diafragma via slokdarm
2) lig. gastro-phrenicum : cardia en saccus ceacus aan diafragma
- > loopt uit in lig. phrenico-lienale en lig; gastro-lienale
3) lig. gastro-lienale: curvatura major naar milthillus
4) lig. hephato-gastricum: curvatura minor naar lever
5) lig. gastro-pancreaticum: maag-plica pancreatica

Question 28

Bespreek de fixatie van de maag bij het varken.

Answer 28

1) ometum majus
2) omentum minus met lig. hephato-astricum en lig. hephato-duodenale
3) lig. gastro-phrenicum: cardia en saccus ceacus naar diafragma

Question 29

Waarom is het voor ene paard praktisch onmoelijk om te braken? welke gevolgen geeft dit met zich mee?

Answer 29

slokdarm dringt onder scherpe hoek in maag
zware cardiasfincter

bijmaagdilatatie is het ontsnappen van gas onmogelijk -> meestal maagruptuur met als gevolg fatale peritonitis

Question 30

Hoe is het duodenum gefixeerd?

Answer 30

via het mesoduodenum aan:

• lever = lig. hepato-duodenale
• rechter nier= lig. reno-duodenale
• Re dorsale colon
• basis caeci= lig. caeco-duodenale
• colon transversum= plica duodenale- colica

Question 31

hoe kan men het ileum van het jejunum onderscheiden?

Answer 31

leum is verbonden met caecum via plica ileo-caecalis

Question 32

bespreek het caecum bij het paard.

Answer 32

groot, kommavormig
- basis caeci = caecumkop
-> curvatura major/minor -> uitmonden ileum via ostium ileo-caecale
-> vertrekken colon ascendens ostium
caeco-colicum
-> corpus caeci
-> apex caeci

• heeft 4 taeniae : dorsale, ventrale, mediale,laterale
  -> ventrale en mediale vrij van meseterium= taeniae libera
  -> taenia dorsale met ileum= plica ileo-caecalis
  -> taenia laterale met colon = plica caeco-colica
  tussen taeniae haustrae

Question 33

bespreek het colon crassum bij het paard.

Answer 33

= colon ascendens+ colon transversum

2 hoefijzervormige structuren met opening naar caudaal gericht

Question 34

bespreek de lever bij het paard.

Answer 34

1) lobus sinister: groot lateraal deel, klein mediaal deel
-> gescheiden door insecura interlobaris
2) lobus dexter: groot lateraal deel, klein mediaal deel -> onduidelijk afgelijnd
3) middendeel:
*lobus caudatus : dorsaal ven leverpoort
-> proc. caudatus
-> proc. papillais ONTBREEKT
* lobus quadratus: ventraal van leverpoort
niet duidelijk afgelijnd van lobus dexter
gescheiden van lobus sinister via lig. teres
GEEN GALBLAAS!!

Question 35

bespreek de milt bij het paard.

Answer 35

• zeisvormig
• aan viscerale oppervlakte 3 gebieden te onderscheiden:
  1) dorsaal deel raakt: linker pijler diafragma en linker nier
  2) kam/hillus met a.lienalis
• ligt op curvatura major maag

lig. gastro-lienale : milthillus - curvatura major maag
lig. phrenico-lienale: dorsale deel milt-diafragma
lig. lieno-renale= milt nierband : dorsale deel milt- Li nier

Question 36

Wat is het lig. lieno-renale?

Answer 36

= milt- nierband
=dorsale deel milt naar Li nier
= voortzetting lig. phrenico-lienale
-> veroorzaakt afsnoering van dunne darm!

Question 37

Wat is er bijzonder aan het caecum van het varken itt de andere huisdieren?

Answer 37

het caecum bevind zich vooral links ipv rechts

Question 38

bespreek het colon ascendens van het varken.

Answer 38

• ligt in voorste 2/3 van buikholte
• kurkentrekkervormig met
  3,5 wijde centripetale windingen wijzerzin met 2 taeniae
  3,5 smalle centrifugale windingen zonder taenia

Question 39

bespeek de verschillen in de lever bij het varken tov het algemene princiepe.

Answer 39

• diepe insecura aanwezig
• zwak ontwikkelde proc. caudatus
• duidelijke galsblaas
• lig. coronarium = verbindingsband tussen lig. triangulare dextrum en sinistrum. loopt langs onderrand vena cava caudalis

Question 40

Wat zijn gll. circumanales?

Answer 40

klieren die voorkomen in het middendeel (zona intermedia) van de overgangszone van het anale kanaal en de aars

Question 41

wat zijn gll. sinus paranalis?

Answer 41

= anaalklieren

• op overgang mucosa anus en huid (linea ano-cutanea) -> sinus paranalis, zijdelings van de aars.
• > in wand zakje ontwikkelt talgklier= gl. sinus paranalis
• produceerd vettig, sterk ruikend secreet
• kleine afvoeropeningenin huid rond anus
• > ontsteking bij slechte afvoer
• > jeuken, bijten aar staartbasis, pijn

Question 42

Bespreek de opbouw van de maag bij herkauwers.

Answer 42

1) proventriculus -> bacteriële afbraak voedsel
- netmaag = reticulum
- pens= rumes
- boekmaag= omasum

Question 43

bespreek het uitzicht van de pens

Answer 43

uitwendige groeve:
-2 horizontale groeve =sulcus longitudinalis
-> splitsen pens op in
*dorsale penszak met pensatrium= saccus cranialis
*ventrale penszak
- dwarsgroeven = kransgroeven = sulcus coronarius dorsalis en ventralis
-> verbinden horizontale groeve
-> isoleren achteraan van beide penszakken een blindzak:
* saccus caecus caudo-dorsalis
*saccus caecus caudo - ventralis
groeven zijn in pens pijlers= pilae rumines

Question 44

Wat is de sulcus rumino-reticularis?

Answer 44

= groeve tussen netmaag en pens

• vormt inwendig een wal tss netmaag en ventrale penszak= plica rumino reticularis
• doet grote opening tussen netmaag en pens ontstaan = ostium rumino-reticularis

Question 45

Wat is een traumatische reticulo-pericarditis?

Answer 45

ontsteking van het pericard als gevolg van scherpe voorwerpen die door de netmaag steken on zo het pericard bereiken

Question 46

Wat is sulcus reticuli?

Answer 46

= slokdarmsleuf

slokdarm gaat verder in netmaag als ‘opegeknipte buis’ in rechtwand van netmaag en aan basis van boekmaag
-> stopt bij ingang van lebmaag

• sluiten van deze lippen tot buis gebeurd bij het opeten van melken bepaald zouten zoals: kopersulfaat en bicarbonaat

Question 47

Wat is de sulcus omasti?

Answer 47

= verbinding tussen boekmaah en netmaag via ostium reticulo-omasicum

Question 48

bespreek de lebmaag bij herkauwers.

Answer 48

• klassieke kliergebieden
• mucosa vormt grote spiraalvormige plooien= plicae spirales abomasi
• zwakke pylorusfincter -> extra afgesloten met torus pyloricus

Question 49

bespreek de lever bij het rund.

Answer 49

• insnoering van lobus dexter/sinister niet goed te zien

- lobus caudatus met goed ontwikkelde proc. caudatus en zwakke proc. papilaris + zwakke lobus quadratus