SOR Flashcards
1
Q
Co to jest zespół H? Kto wchodzi w jego skład?
A
Zespół odpowiedzialny za przyjęcie do SOR pacjenta przetransportowanego helikopterem.
Skład:
1. Lekarz SOR
2. Dwie pielęgniarki „R”
3. Sanitariusz SOR
4. Anestezjolog (w razie konieczności prowadzenia RKO)
2
Q
System segregacji START
A
- Wdrożenie podstawowych procedur ratowniczych
- Ustalenie kolejności ewakuacji do szpitali
- 4 kategorie
- Stosowany w zdarzeniach masowych i katastrofach
3
Q
Dekontaminacja
A
Działania mające na celu zminimalizowanie negatywnego oddziaływania czynnika skażającego na ludzi.
4
Q
AVPU
A
Ocena świadomości pacjenta Alert Verbal Pain Unresponsive
5
Q
Rozwinięcie skrótu UDAR
A
Usta (opadający kącik)
Dłoń (opadająca ręka)
Artykulacja (zaburzenia mowy)
Równowaga
6
Q
SAMPLE
A
Symptoms Alergie Medicines Past medical history Last meal Extras
7
Q
Triada Becka
A
- Niska amplituda ciśnienia skurczowego i rozkurczowego
- Stłumienie tonów
- Szmer nad sercem
Stwierdzana w tamponadzie.
8
Q
Miejsce nakłucia opłucnej w celu odbarczenia odmy
A
II przestrzeń międzyżebrowa w linii środkowoobojczykowej
9
Q
Miejsce nakłucia opłucnej w celu odbarczenia krwiaka
A
Najniższy możliwy punkt po stronie urazu
V - VI przestrzeni międzyżebrowej w linii pachowej tylnej/łopatkowe
10
Q
Drenaż klatki piersiowej
A
V - VI przestrzeń międzyżebrowa linia pachowa środkowa
11
Q
Energia defibrylacji - defibrylator jednofazowy
A
360 J
12
Q
Energia defibrylacji - defibrylator dwufazowy
A
150 - 200 J
13
Q
Nakłucie osierdzia
A
Strzykawka o pojemności 50 ml
Nakłucie
- tuż pod wyrostkiem mieczykowatym
- pod kątem 45 stopni do płaszczyzny czołowej i płaszczyzny strzałkowej
- igła skierowana w lewo
14
Q
Sonda Sengstakena-Blakemore’a
A
- tymczasowe tamponowanie krwawienia z żylaków przełyku
- wprowadzana przez nos/usta
- do 24 h
- balon przełykowy - 30 do 40 mmHg
15
Q
Parametry krytyczne (4)
A
- RKZ
- Elektrolity (Na, K, Ca, Cl)
- Glukoza, mleczan
- Hb, Hct
16
Q
Co jest oceniane w badaniu FAST?
A
- Zachyłek Morrisona
- Prawy kąt przeponowo-żebrowy
- Okolica śledziony
- Lewy kąt przeponowo-żebrowy
- Worek osierdziowy
- Miednica mniejsza
17
Q
FEEL - focused echocardiographic evaluation in life support
A
Echo w resuscytacji
4 projekcje - podmostkowa, koniuszkowa, przyrostkowa w osi podłużnej i poprzecznej
Różnicowanie odwracalnych przyczyn NZK
Odróżnienie prawdziwego od rzekomego zatrzymania krążenia (PEA)
18
Q
Najczęstsze przyczyny PEA
A
- Tamponada
- Hipowolemia
- Ostra dysfunkcja mięśnia sercowego
19
Q
Udar niedokrwienny w TK
A
Obecność hiperdensyjnej tętnicy
W angioTK - zamknięcie tętnicy
20
Q
Wskazania do pilnego MRI
A
Podejrzenie uszkodzenia/przerwania rdzenia lub nerwu wzrokowego
U ciężarnych nagłe objawy nadciśnienia śródczaszkowego, podejrzenie udaru/zakrzepicy zatok żylnych mózgowia
21
Q
DCIR - damage control interventional radiology
A
Opanowanie krwawienia mające na celu ocalenie życia w sposób agresywny, niezwłoczny, ale minimalnie inwazyjny
22
Q
Terapia tlenem hiperbarycznym (HBOT)
A
100 % tlen
1,4 atmosfery absolutnej (p atmosferyczne na poziomie morza + p w komorze)
Choroba dekompresyjna
Zatory gazowe
W niedokrwieniu i niedotlenieniu tkanek jako leczenie wspomagające
23
Q
HBOT - mechanizmy
A
- Zmniejszenie rozmiaru zatorów gazowych
- Wazokonstrykcja - zmniejszenie obrzęku - poprawa ukrwienia
- Wzrost dostępności tlenu
24
Q
HBOT w zatruciu CO
A
Zmniejszenie czasu półtrwania HbCO
zapobieganie późnym powikłaniom
25
HBOT - wskazania ostre
Zatrucie CO
Choroba dekompresyjna
Martwicie zakażenie tkanek miękkich
Oparzenia termiczne
Ostre niedokrwienie tkanek miękkich, uraz mięśniowo-szkieletowy/wielonarządowy
Zatory gazowe
Nagła idiopatyczna głuchota, głuchota po urazie akustycznym
26
Objawy zatrucia CO
```
Osłabienie, zmęczenie
Niepokój, apatia
Trudności z koncentracją
Bóle głowy
Nudności, wymioty
Zaburzenia widzenia, słuchu
Utrata przytomności, drgawki
Niewydolność oddechowa
Spadek CTK
ciemnoczerwony, wiśniowy kolor skóry
```
27
CO MA DZIAŁANIE KARDIOTOKSYCZNE
!!!
28
Zatrucie CO - badania
Kwasica metaboliczna z wysoką luką anionową
Wysokie mleczany
KarboksyHb (> 20% objawy zatrucia, 60% - utrata świadomości, zgon)
Objawy kliniczne często nie korelują ze zmierzonym poziomem CO
Gorsza jest dłuższa ekspozycja na niskie stężenia CO - cięższy stan ogólny
29
Zatrucie CO u ciężarnych
HbF ma większe powinowactwo do CO - większe ryzyko dla płodu nawet, jeśli matka nie ma objawów
30
Zatrucie CO - postępowanie
1. Tlenoterapia normobaryczna 100% tlenem, przepływ 8-12 l/min na masce z rezerwuarem (ew. 15 l/min na masce z zastawkami)
Jeśli nieskuteczna - tlenoterapia hiperbaryczna
31
Terapia hiperbaryczna w zatruciu CO
1. Średnio ciężkie i ciężkie zatrucia
2. hbCO > 20%
3. HbCO > 15% i pacjentów z chorobą wieńcową
4. HbCO > 10% u ciężarnych (1 sesja HBOT)
5. stan po utracie przytomności
6. Utrzymujące się objawy neurologiczne i kardiologiczne pomimo leczenia 100 O2 normobarycznym
32
HBOT - kiedy wdrożyć, ile sesji?
Najlepiej 4 do 6 godzin od zatrucia (nie później niż 24 h)
1 - 5 sesji 2,5 ATA
33
Powikłania tlenoterapii hiperbarycznej
Uraz ciśnieniowy ucha i zatok
```
CONVENTID
CON - drgawki
V - vision
E - ears
N - nausea
T - twitching
I - irritation
D - dizziness
```
34
PW do HBOT
Nieleczona, nieodbarczona odma opłucnowa
Podawanie doksorubicyny/cisplatyny
Disulfiram
Octan mafenidu
35
Granica przeżycia po NZK
6 minut
| 10-20 minut u dzieci, wyziębionych, utopionych
36
Adrenalina w RKO
1 mg i.v. co 3 - 5 minut
Wskazania: asystolia, PEA, oporne na defibrylację VF/VT (po 3 defibrylacji)
1 mg i.m. w anafilaksji
37
Amiodaron w RKO
oporne na defibrylację VF/VT (po 3 defibrylacji)
300 mg i.v.
Później wlew ciągły 900 mg/dobę
38
Wodorowęglan sodu w RKO
Wskazania:
- hiperkaliemia
- przedawkowanie trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych
- ciężka kwasica metaboliczna
- nie zaleca się rutynowego stosowania u pacjentów z NZK
39
Rytmy do defibrylacji
pVT
| VF
40
Rytmy nie do defibrylacji
Asystolia
| PEA
41
Rzut serca podczas RKO
Nie przekracza 30%
42
4H 4T
Hipoksja
Hipowolemia
Hipo- / hiperkaliemia
Hipotermia
Tension pneumothorax
Tamponade
Toxic substances
thromboembolic obstruction
43
Siarczan magnezu - wskazanie
Torsade de pointes (wielokształtny częstoskurcz bez tętna) oporny na defibrylację
44
Alteplaza w RKO
U pacjenta z dużym prawdopodobieństwem zatorowości
| Kontynuować czynności resuscytacyjne min. 60 minut
45
Chlorek wapnia
Hiperkaliemia
Hipokalcemia
Przedawkowanie blokerów kanału wapniowego
Hipermagnezemia
46
Postępowanie w obrzęku mózgu
1. Drożność DO i hiperwentylacja
2. GCS < 8 - intubacja
3. Głowa ułożona wyżej (łatwiejszy odpływ żylny)
4. Przy prawidłowej perfuzji mózgowej diuretyki (mannitol/furosemid)
5. Nie stosować sedatywnych/narkotycznych leków przeciwbólowych
6. Można stosować barbiturany (zmniejszają zapotrzebowanie na tlen, działają przeciwdrgawkowo)
7. Oszczędne stosowanie płynów
47
Norma ICP
0-10 mmHg
48
Tromboliza w udarze do ilu godzin od początku objawów?
4
49
Alteplaza w udarze niedokrwiennym - dawkowanie
0,9 mg/ kg m.c. (max. 90 mg)
| 10% w bolusie, pozostała cześć we wlewie i.v. przez 60 minut
50
Przeciwwskazania do podania alteplazy
```
Krwotok śródczaszkowy
Prawdopodobieństwo SAH
aktywne krwawienia wewnętrzne
PLT < 100 000/ml
INR > 1,5
APTT > 33 s
RR > 185/100
Operacje w ostatnich 3 miesiącach
```
51
Leczenie wstępne drgawek
Diazepam 0,2 mg/kg m.c.
| Fenytoina/fenobarbital
52
Wstrząs anafilaktyczny - postępowanie
1 mg adrenaliny i.m.
Metyloprednizolon/hydrokortyzon i.v.
Leki antyhistaminowe (blokery H1: klemastyna, antazolina, H2: ranitydyna)
W razie duszności salbutamol w inhalacji
53
Obraz kliniczny wstrząsu
1. spadek CTK (nie jest konieczny do rozpoznania wstrząsu, jest późnym objawem!)
2. tachykardia/bradykardia
3. objawy centralizacji krążenia (sinica obwodowa, nawrót kapilarny > 2s)
4. objawy niedotlenienia CSN
5. skąpomocz, bezmocz
6. bladość powłok, nadmierna potliwość (wstrząs septyczny - zaczerwienienie i nadmierne ucieplenie skóry)
7. zwolnienie/zahamowanie perystaltyki
8. zapadnięcie żył szyjnych
9. szybki, przyspieszony oddech
54
Jakie zmniejszenie objętości krwi krążącej powoduje objawy wstrząsu?
zmniejszenie o 30%
55
Postępowanie we wstrząsie
1. płynoterapia
2. katecholaminy we wlewie ciągłym
3. wstrząs krwotoczny - preparaty krwi
4. korygowanie zaburzeń elektrolitowych i metabolicznych
5. zabezpieczenie przed utratą ciepła
leczenie przeciwbólowe
56
Mnogie obrażenia ciała
uszkodzenia w co najmniej dwóch okolicach ciała, z których każde z osobna wymagałoby hospitalizacji i leczenia specjalistycznego.
57
Wielonarządowe obrażenia ciała
uszkodzenie co najmniej dwóch narządów (układów) w jednej okolicy ciała
58
obrażenia wielomiejscowe
uszkodzenie jednego narządu/układu w kilku miejscach
59
uraz mnogi
równoczesne działanie na ustrój różnych rodzajów energii
60
wypadek mnogi
więcej niż jedna ofiara tego samego zdarzenia
61
Triada śmierci
1. kwasica
2. koagulopatia
3. hipotermia
62
SIRS
Temperatura ciała > 38 lub < 36
AS > 90/min.
częstość oddechów > 20/min. lub PaCO2 > 32 mmHg
leukocytoza > 12 tys/mm3 lub < 4 tys/mm3 lub > 10% młodych form
63
skutki hipotermii
- zaburzenie krzepnięcia, nasilenie fibrynolizy
- zaburzenie przewodnictwa m. sercowego
- spadek przepływu mózgowego
- nasilenie centralizacji krążenia
- zmniejszenie produkcji insuliny
- zmniejszenie częstości oddychania
- upośledzenie dystrybucji tlenu na obwodzie - nasilenie kwasicy
64
damage control
doraźne i najmniejszym możliwym zabiegiem opanowanie bezpośrednich zagrożeń wynikających głównie z krwotoku
65
reguła "2 + 2"
zabieg ortopedyczny nie dłuższy niż 2 godziny
przetoczenie krwi do zabiegu nie większe niż 2 jednostki
stabilizacja złamań (damage control)
66
warunki zabiegu ortopedycznego (damage control)
```
RR > 100 mmHg
tętno > 100/min
OCŻ > 5 mmH2O
diureza > 30 ml/godzinę
Ht > 25%
PLT > 100 tys/mm3
PO2 > 70 mmHg
APTT > 1,5 min
LDH < 2,4 mmol/l
```
67
damage control - chory umierający (RTS 0 - 3)
torakotomia ratunkowa
laparotomia
kraniotomia
repozycja, stabilizacja zewnętrzna miednicy
doraźne nastawienie zwichnięć
amputacja tkanek miękkich i kości przy rozległych obrażeniach
68
damage control - chory niestabilny (RTS 4 - 9)
zabiegi ratujące życie:
- drenaż opłucnej
- laparotomia
- kraniotomia
- torakotomia
- repozycja, stabilizacja zewnętrzna miednicy
orthopaedic damage control:
- doraźne nastawienie zwichnięć
- kręgosłup z objawami neurologicznymi do 6 godzin
- złamania otwarte i powikłane (do 6 godzin)
- stabilizacja zamknięta zewnętrzna (udo, podudzie, ramię) do 24 h
69
damage control - chory stabilny (RTS > 9)
definitywne zaopatrzenie wszystkich obrażeń narządowch
doraźne nastawienie zwichnięć
operacje złamań otwartych i powikłanych do 6 godzin
pozostałe operacje kostne do 72 godzin
70
Zmiany w EKG sugerujące zatorowość płucną
RBBB
| SIQIIITIII
71
migotanie przedsionków
rytm niemiarowy
niewidoczne załamki p
zmienny rytm komór
72
trzepotanie przedsionków
rytm miarowy
zęby piły
300/min
73
leczenie migotania/trzepotania przedsionków
1. uzupełnienie niedoborów elektrolitowych (Mg, K)
2. kontrola rytmu serca: beta blokery, CCB, digoksyna, amiodaron
3. kardiowersja farmakologiczna/elektryczna
74
kardiowersja farmakologiczna
amiodaron
propafenon
flekainid
75
kardiowersja elektryczna
120 - 150 J przy migotaniu przedsionków
70 - 120 J przy trzepotaniu przedsionków
wskazana u pacjentów niestabilnych
76
Do ilu godzin od początku objawów można podjąć próbę przywrócenia rytmu zatokowego w migotaniu/trzepotaniu przedsionków?
do 48 h
jeśli wskazana jest pilna kardiowersja, a objawy utrzymują się > 48 h, należy wykluczyć obecność skrzepliny w uszku lewego przedsionka za pomocą echa przezprzełykowego
77
Kiedy można wykonać kardiowersję u chorych z przetrwałym migotaniem przedsionków?
po wcześniejszym minimum 3-tygodniowym leczeniu przeciwkrzepliwym
78
kiedy wskazane jest leczenie przeciwkrzepliwe w AF (K/M)
u mężczyzn z > 0 pkt w skali CHA2DS2-VASc
| u kobiet z > 1 pkt w skali CHA2DS2-VASc
79
leczenie SVT
1. masaż zatoki szyjnej / próba Valsavy (pacjenci stabilni)
2. leczenie farmakologiczne: adenozyna, B-blokery, CCB, amiodaron
3. u pacjentów niestabilnych kardiowersja prądem 70 - 120 J
80
leczenie VT
1. sotalol, lidokaina, amiodaron
| 2. pacjenci niestabilni krążeniowo - kardiowersja 120 - 150 J
81
bradykardia względna
< 60/min
82
bradykardia bezwzględna
< 40/min
83
postępowanie w bradykardii
atropina
przezskórna stymulacja
dopamina
stymulacja przezżylna
84
postępowanie w tachykardii
B-blokery
przezskórna ablacja
leki uspokajające w przypadku stresu
85
bloki AV objawowe II i III stopnia - postępowanie
wszczepienie kardiostymulatora
86
dodatkowe pobudzenia nadkomorowe i komorowe - leczenie
eliminacja potencjalnych przyczyn dolegliwości (elektrolity, zaburzenia hormonalne)
B-blokery/CCB
87
objaw Battle'a
krwiak ponad wyrostkiem sutkowatym
| objaw złamania w obrębie środkowego dołu czaszki
88
omdlenie - definicja
przejściowa, krótka utrata przytomności, po której chory samoistnie odzyskuje przytomność
89
skala ROSE
ocena ryzyka pacjenta z omdleniem na SORze
ułatwia podjęcie decyzji o hospitalizacji i dalszej diagnostyce
≥ 1/7 kryteriów - przyjęcie do szpitala
90
zespół Boerhaave'a
całkowite pęknięcie ściany przełyku
| powikłania: krwotok, zapalenie śródpiersia
91
następstwa metaboliczne wymiotów
alkaloza metaboliczna
hipokaliemia
hipowolemia
92
czynniki predysponujące do rozwoju hipotermii
1. czynniki wpływające na grę naczyniową, utrudniające krążenie
2. zwiększające utratę ciepła
3. ograniczające produkcję ciepła (zaburzenia endokrynologiczne, hipoglikemia, niedożywienie, leki, obniżona zdolność do termogenezy i aktywności fizycznej)
4. upośledzające kontrolę termoregulacji
93
czynniki ograniczające zdolność do produkcji ciepła
zaburzenia endokrynologiczne, hipoglikemia, niedożywienie, leki, obniżona zdolność do termogenezy i aktywności fizycznej
94
upośledzenie mechanizmów termoregulacji
1. patologie w obrębie CSN (udary, guzy, krwawienia)
2. wpływ substancji toksycznych (alkohol)
3. neuropatie, uszkodzenia rdzenia
4. leki
95
wpływ alkoholu na termoregulację
- negatywny wpływ na percepcję zimna
- obwodowa wazodylatacja
- upośledzone generowanie ciepła przez drżenia mięśniowe
- skłonność do hipogikemii
- bezpośredni wpływ na ośrodek termoregulacji w podwzgórzu
96
pomiar temperatury centralnej
dolna 1/3 przełyku
na błonie bębenkowej
w odbytnicy/pęcherzu moczowym
97
hipotermia łagodna - zakres temperatur
35 - 32 stopnie C
98
hipotermia umiarkowana - zakres temperatur
28 - 32 stopnie C
99
hipotermia ciężka (głęboka) - zakres temperatur
< 28 stopni C
100
HT II - zmiany w EKG
```
migotanie przedsionków
fala J (Osborna) (< 33 stopni C)
```
101
fala J (Osborna) w EKG
1. hipotermia
2. sepsa
2. niedokrwienie mięśnia sercowego
102
zmiany Hct w hipotermii
Hct wzrasta o 2% na każdy 1 stopień C spadku temperatury
103
Płynoterapia w hipotermii
płyny ogrzane do temperatury co najmniej 40 - 42 stopnie C
104
afterdrop
zjawisko obserwowane u pacjentów wychłodzonych po przeniesieniu z zagrażającego zimnego środowiska/na etapie ogrzewania zewnętrznego
dalszy spadek temperatury ciała wynikający z redystrybucji zimna w obrębie ciała
może mieć gwałtowny przebieg i doprowadzić do zatrzymania akcji serca na skutek przesunięcia zimnej krwi obwodowej do serca
105
rewarming shock / rescue collapse
obwodowa wazodylatacja w odpowiedzi na ogrzewanie zewnętrzne - poszerzenie łożyska i nasilenie objawów hipowolemii
uwolnienie mleczanów z obwodu - zaburzenia RKZ (rewarming acidosis)
=> spadek CTK, zaburzenia rytmu do NZK włącznie
106
Metody stosowane do ogrzewania (wzrostu T centralnej)
1. ogrzewanie pasywne (bierne)
2. aktywne ogrzewanie zewnętrzne
3. połączenie aktywnego ogrzewania zewnętrznego z ogrzewaniem wewnętrznym
4. systemy pozaustrojowego ogrzewania i wspomagania funkcji życiowych
107
ogrzewanie pasywne (bierne)
jako jedyna forma ogrzewania tylko w lekkiej hipotermii (do 32 stopni C)
powstrzymanie dalszej utraty ciepła drogą konwekcji, przewodnictwa, promieniowania;
wzrost temperatury centralnej z wykorzystaniem termogenezy mięśniowej
umieszczenie pacjenta w ciepłym pomieszczeniu (> 21 stopni C)
optymalna termoizolacja (koce, folia NRC, śpiwory)
usunięcie wilgotnych, zimnych ubrań
wentylacja ciepłym, wilgotnym tlenem
0,5 - 2 stopnie C / godzinę
108
aktywne ogrzewanie zewnętrzne
stosowane w łagodnej hipotermii niereagującej na ogrzewanie bierne, w hipotermii średniej
dostarczenie ciepła bezpośrednio przez skórę pacjenta
ogrzane koce/elektryczne koce grzewcze/ogrzewacze chemiczne (uwaga na oparzenia!)
urządzenia nadmuchowe z ciepłym powietrzem (zalecane)
metody ogrzewania zew. powinny być stosowane najpierw na tułowiu (pachwiny, pachy), a później na kończynach - mniejsze ryzyko powikłań
109
ogrzewanie wewnętrzne
u każdego pacjenta:
- ogrzane płyny infuzyjne
- ciepłe, wilgotne powietrze do oddychania
płukanie ciepłymi płynami dużych jam ciała (opłucna, otrzewna, żołądek) - 40-45 stopni C, w przypadku braku dostępności pozaustrojowych metod ogrzewania
110
systemy ogrzewania pozaustrojowego
tętniczo-żylne ECMO
CBP (płuco-serce)
CVVHD
111
ile powinna trwać ocena czynności życiowych u pacjentów w hipotermii?
60 sekund
112
odmrożenie
miejscowe uszkodzenie powłok ciała, czasem tkanek głębiej położonych, spowodowane działaniem niskiej temperatury
113
wazokonstrykcja w reakcji na zimno - konsekwencje
```
dalsze niedokrwienie, niedotlenienie
metabolizm beztlenowy
wzrost lepkości krwi
zwolniony przepływ przez zaczynia
agregacja płytek
powstawanie zakrzepów
```
114
Fazy odmrożenia (4)
1. faza przedodmrożeniowa - wazokonstrykcja, wyciekanie osocza przez śródbłonek, temperatura tkanki 3 - 10 stopni C
2. faza zamarzania - w tkankach pojawiają się kryształki lodu, -4 stopnie C
3. faza stazy naczyniowej - przechodzenie osocza ze światła naczyń, wykrzepianie, przeciek tętniczo-żylny
4. późna faza niedokrwienna - przeciek t-ż, skrzeplina i niedokrwienie prowadzące do zgorzeli
115
odmrożenie - I stopień
zblednięcie i ochłodzenie skóry z otaczającym je odczynowym rumieniem oraz uczuciem zdrętwienia
zmiany dotyczą naskórka
następuje powrót do zdrowia
116
odmrożenie - II stopień
pęcherze wypełnione płynem surowiczym
skóra zaczerwieniona, obrzęknięta
martwica powierzchownych warstw skóry
117
odmrożenie - III stopień
krwotoczne pęcherze, które po 2 tygodniach tworzą twardy, czarny strup
martwica niepełnej grubości skory
118
odmrożenie - IV stopień
całkowita martwica skóry, czasem tkanek leżących głębiej
| ubytek tkanek miękkich
119
Leczenie odmrożeń
- ostrożne ogrzanie chorego, kąpiele wodne
- usunięcie pęcherzy
- środki naczyniorozkurczowe (prostaglandyny, prostacyklina) i leki trombolityczne (alteplaza)
- elewacja i uniesienie kończyny, leczenie przeciwbólowe
- profilaktyka zakażeń
- NLPZ (tromboksan nasila zmiany martwicze)
120
stopa okopowa
rodzaj odmrożenia
wilgotna, zmacerowana skóra
zaburzenie czucia, drętwienie, ból, zmiana zabarwienia skóry (najpierw czerwona, potem sina)
121
Hipertermia - stopnie przegrzania
I - kurcze cieplne
II - wyczerpanie cieplne
III - udar cieplny
122
Przegrzanie I stopnia
bolesne kurcze dużych grup mięśniowych po wysiłku
postępowanie: umieszczenie w chłodnym pomieszczeniu, okładanie zimnymi kompresami, obfita podaż schłodzonych płynów doustnie i i.v.
123
przegrzanie II stopnia
zmniejszenie objętości krwi krążącej w warunkach wysiłku fizycznego przy wysokiej temperaturze otoczenia
objawy: gorączka, potliwość, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości
124
przegrzanie II stopnia
udar cieplny
stan zagrażający życiu!
podwyższenie temperatury ciała + dysfunkcja narządów
125
udar cieplny - postać klasyczna
najczęściej starszy człowiek biernie narażony na wysoką temperaturę otoczenia przy upośledzonej termoregulacji
126
udar cieplny - postać wysiłkowa
najczęściej młodzi ludzie ciężko pracujący przy podwyższonej temperaturze, u których dochodzi do załamania termoregulacji
127
objawy udaru cieplnego
```
gorączka > 40 stopni
zaburzenia świadomości aż do utraty przytomności
sztywność woskowa
porażenia
drgawki
cechy niewydolności krążenia z tachykardią
obrzęk płuc
zapaść
```
128
udar cieplny - postępowanie
płynoterapia
schładzanie (najlepiej przez parowanie - spryskiwanie ciała wodą pod zimnym nawiewem powietrza)
nie zanurzać ciała w zimnej wodzie, nie okładać lodem bezpośrednio na skórę
129
choroba oparzeniowa - definicja
uszkodzenia miejscowe oraz zmiany ogólnoustrojowe, których wyrazem są ciężkie zaburzenia metaboliczne
występuje w przypadkach oparzeń zajmujących 15-20% powierzchni ciała
130
fazy choroby oparzeniowej
1. faza wstrząsu oparzeniowego (48 - 72 h)
2. okres kataboliczny (tygodnie)
3. okres anaboliczny
4. okres rehabilitacji
131
oparzenie I stopnia
martwica obejmuje jedynie naskórek
rana oparzeniowa jest różowa, bolesna, z obrzękiem
goi się w ciągu 3 - 5 dnia bez pozostawienia blizn
132
oparzenie stopnia IIA
obejmuje naskórek i warstwę brodawkowatą skóry
pęcherze z surowiczym przesiękiem i wilgotna, bolesna, czerwona rana
goi się samoistnie w ciągu 7 - 28 dni z pozostawieniem niewielkich blizn
133
oparzenie stopnia IIB
sięga warstwy siateczkowatej skóry
czasem występują pęcherze, a rana jest blada, wilgotna, bolesna, ze strefą obrzęku
goi się w ciągu 7 - 28 dni z wyraźną, często przerostową blizną (zazwyczaj wymaga wycięcia i przeszczepów skórnych)
134
oparzenie stopnia III
obejmuje tkankę podskórną
rany są białawe/żółte, niebolesne
towarzyszy im zakrzepica naczyń, utrata elastyczności i masywny obrzęk
bezwzględnie wymagają przeszczepów
135
reguła Wallce'a
szacowanie powierzchni oparzeń
136
oparzenia lekkie
oparzenia I i II stopnia nieprzekraczające 15% powierzchni ciała
oparzenia III stopnia do 5 % powierzchni ciała
137
oparzenia lekkie - postępowanie
ochłodzenie (woda, wilgotny opatrunek)
leki przeciwbólowe
profilaktyka przeciwtężcowa
opatrunek (najlepiej z solami srebra)
138
okolice wstrząsorodne
głowa, dłonie, krocze, stopy oczy
139
postępowanie w oparzeniu DO
bronchoskopia
RTG KP
mechaniczna wentylacja z wysokimi stężeniami tlenu
140
ciężkie oparzenie - związek z przewodem pokarmowym
profilaktyka wrzodów stresowych (IPP, H2-bloker)
założenie sondy do żołądka
1/5 pacjentów z ciężkimi oparzeniami ma niedrożność porażenną
141
postępowanie w ciężkich oparzeniach
płynoterapia (reguła Parkland)
od 2. doby albuminy
leczenie żywieniowe
escharotomia (zajęcie palców/kończyn/KP utrudniające wentylację)
