somatosensorisch systeem (tast) Flashcards
bij welke waarnemingen behoort het somatosensorisch systeem
tast, pijn, temperatuur, proprioceptie
hoe kunnen mensen een object snel indentificeren
met behulp van exploratory procedures (EPs)
wat zijn EPs?
druk uitoefenen, vormen voelen, omvatten in handen, vrijwen
wat is het algemeen principe van het tast systeem? benoem de route
stimulus -> transductie -> transmissie -> pzs -> czs
welke soort sensorsiche receptorcellen zijn betrokken bij het tast systeem?
mechanoreceptoren
welke soort mechanoreceptoren bestaan er en waar bevinden deze zich?
in de dermis bevinden zich de mechanoreceptoren.
lichaampjes van Pacini liggen diep in de huid
lichaampjes van Ruffini (liggen in het midden van dermis)
lichaampjes van Meissner (liggen hoog in dermis tegen epidermis)
lichaampjes van Merkel (liggen liggen hoog in dermis, tegen epidermis)
noem de route van transductie bij druk op het huid
zenuwuiteinde van lichaampje bevinden kanalen. bij druk rekt de huid en openen natriumkanalen. er ontstaat een receptorpotentiaal.
wat is het verschil tussen een receptorpotentiaal en een spike potentiaal
bij een receptorpotentiaal is de drempel nog niet bereikt en is er nog geen actiepotentiaal. bij een spike potentiaal wordt die wel bereikt.
hoe wordt de transductie doorgegeven aan het CZS
mechanoreceptor -> dorsaal ganglion -> ruggenmerg -> medulla (relay station) -> thalamus -> ventrale posteriolaterale nucleus -> primaire somatosensorische cortex
benoem waar in het somatosensorisch systeem je de receptorpotentiaal en de actiepotentiaal kan meten
het uiteinde van de afferente zenuw is niet gemyeleniseerd (vaak in lichaampjes van Pacini). hier kan je de receptorpotentiaal meten. richting de CZS zijn de zenuwen gemyeleniseerd. hier kan de actiepotentiaal gemeten worden.
benoem waar de 1e, 2e en 3e orde neuronen liggen
1e orde: mechanoreceptor naar medulla
2e orde: medulla naar thalamus
3e orde: thalamus naar primaire cortex
wat gebeurt er op de relay station en waar bevindt dit zich?
in de relay station gaat de zenuwbaan van de 1e orde naar de 2e orde dmv synaptisch contact in medulla
wat is een dermatoom
een segmentaal huidveld dat geinneveerd wordt door een rugenmergzenuw of door de trigeminus
waar wordt informatie vanuit het lichaam aan
bij de ruggenmergzenuw
via waar gaat informatie van het gezicht
via de trigeminus nervus
wat is gordelroos en wat zijn de gevolgen ervan
het ontstaat door een virus bij de ruggenmergzenuw. gevolgen ervan zijn jeuk, tintelingen, pijn
hoe kan de intensiteit van tast worden waargenomen
bij harder drukken op de huid is er een hogere vuurfrequentie en worden meer mechanoreceptoren aangeslagen
wat zijn slowly adapting receptorcellen
lichaampjes van merkel en ruffini. naarmate stimulus langer duurt, neemt vuurfrequentie af.
wat zijn rapidly adapting receptorcellen
lichaampjes van meissner en pacini. als stimulus blijft houden zie je allen dat de cel vuurt bij het begin van de stimulus en wanneer deze stopt (reageren op veranderingen)
leg de submoduliteit vibratiefrequentie uit
je kan het verschil voelen tussen grof en glad dmv verschil in vibratie
grof: lage frequentie
glad: hoge frequentie
bij welk frequentie kunnen lichaampjes van pacini waarnemen
300 Hz
bij welke frequentie kunnen lichaampjes van meissner reageren
50 Hz
wat is een tuning curve
een curve waaraan kan bepaald worden de gevoeligheid van bepaalde mechanoreceptoren
wat is het receptief veld van mechanoreceptoren
gedeelte van de huid dat door één receptief neuron word geinerveerd
welke lichaampjes hebben een groot receptief veld
ruffini en pacini
welke lichaampjes hebben klein receptief veld
merkel en meissner
een klein receptief veld heeft een …. spatiele resolutie
hoge (info verzamelen klein gebied)
een groot receptief veld heeft een …. spatiele resolutie
lage (verzamelen integreren info groot gebied)
wat gebeurt er bij een relay station
er treedt convergentie op (meerdere pre-synaptische neuronen projecteren op één post-synaptisch neuron). dus meerdere neuronen uit eerste orde uiten op een tweede orde neuron.
hoe komt het dat het receptief veld groter is in de relay nucleus dan in de mechanoreceptoren
dit komt door de relay nucleus meerdere input krijgt (convergentie)
hoe wordt er verzorgt dat er constrast is bij een groter perceptief veld
dit wordt gedaan door laterale inhibitie. inhibitoire interneuronen zorgen ervoor dat axonen in relay station worden geactiveerd en verzwakking in naburige relay neuronen. hierdoor opscherping in centrale relay.
waar wordt waarneming in hersenen geregeld
primaire somatosensorische cortex in parietaal kwab
wat is somatotopie
een kaart waar op de hersenen welk gedeelte van het lichaam wordt waargenomen
leg het two-point discrimination experiment uit
vingers worden op twee plekken gedrukt op lichaam. mensen geven aan of ze een of twee prikkels voelen
welke bevindingen is gebleken uit het two point discrimination experiment
gebieden met groter receptief veld kunnen minder goed onderscheid maken tussen twee prikkels. dit komt door convergentie.
wat is de functie van de barrelcortex
gedeelte van primaire somatosensorische cortex in dieren met snorharen (ieder snorhaar eigen representatie cortex)
somatosensorisch cortex bevat 1,2,3a en 3b. benoem bij ieder onderdeel welke functie behoort.
1 en 3b: tactiele info huid
2: tactiele info + info spieren en gewrichten
3a: verwerking proprioceptieve info (spieren gewrichten)
3b: primaire somatosensorische cortex, komt info binnen
in welke laag van de 6 corticale lagen komt informatie binnen vanuit de thalamus
vanuit laag 4
wat zijn corticale kolommen
groep neuronen in cortex. ieder kolom eigen kaart
waarnaar projecteert het primaire somatosensorische cortex
maar de secundaire somatosensorische cortex (brodmann area 5). hier info huis en proprioceptieve info geintegreerd
hoe hoger het receptief veld, hoe …. de orde regio
hoger. hogere orde = cortex. deze meer gespecialiseerd
hoe kan je de representatie van het gebied in het brein veranderen
door deel van huid continu te stimuleren, hierdoor gebied representatie in cortex neemt toe.
leg uit hoe de sensatie veranderd wanneer een mens een vinger mist
de representatie van de vermiste vinger verschuift naar naastliggende gebieden. dit heet reorganisatie.
wat is remapping en wat gebeurt er als dit fout gaat
remapping is reorganisatie van alle neuronen. als dit niet helemaal goed gaat, dan mismatch tussen sensorische stimulatie en perceptie (vinger voelen terwijl die niet bestaat
