Solunum Sistemi - Organlar ve Solunum

Question 1

Solunumda görev alan organlar nelerdir?

Answer 1

Burun, yutak ve gırtlak (farinks ve larinks), soluk borusu (trake), akciğerler.

Question 2

Burunun görevleri nelerdir?

Answer 2

1. Havanın alınmasını sağlar. (Atılmasını da sağlayabilir.) 2. İç yüzeyi kıllı ve bol damarlı mukoza epiteli ile döşenmiştir. Mukoza epiteli burun içinin nemli kalmasını sağlayan mukus salgısı yapar. Kıllar mikropları tutarak akciğeri enfeksiyondan korur. Kılcal damarlar ise havanın ısınmasını sağlar.

Question 3

Yutak ve gırtlak (farinks ve larinks) nelerdir?

Answer 3

1. Yutakta epiglottis bulunur. Bu yapı, gelen besin ve havanın doğru yere iletilmesini sağlar. 2. Soluk borusunun başlangıç kısmına gırtlak denir. 3. Gırtlakta ses telleri bulunur.

Question 4

Soluk borusu (trake) hakkında bilgi verin.

Answer 4

1. “C” şeklinde kıkırdak halkalarından oluşmuş borudur. 2. Yemek borusuyla komşu olan yüzeyinde kıkırdak halka bulunmaz. Kıkırdak halkalar soluk borusunun açık kalmasını sağlar. 3. İç yüzeyinde silli epitel doku bulunur. 4. Burada bulunan goblet hücreleri mukus salgılayarak ortamı nemlendirir, siller ise yabancı maddeleri tutarak akciğerleri enfeksiyondan korur.

Question 5

Soluk borusunun dallanması nasıldır?

Answer 5

Soluk borusu akciğere girmeden ikiye ayrılır. Bu ayrılan kollara bronş denir. Bronşlar akciğerlere girdikten sonra bronşçuk denilen küçük borulara ayrılırlar. Bronşçuklar alveollere kadar uzanır ve yapısında kıkırdak halkalar yoktur.

Question 6

Akciğerlerin özellikleri nelerdir?

Answer 6

1. Göğüs boşluğu içinde sağ ve sol olmak üzere iki akciğer vardır. 2. Sağ akciğer üç loplu, sol akciğer iki lopludur. (Sol akciğerin eksik olan lobunun bulunduğu bölgede kalp yer alır.) 3. Akciğer pleura denilen çift katlı zarla örtülüdür. 4. Akciğerlerin içinde gaz alışverişinin gerçekleştirildiği alveoller bulunur. Alveoller bolca kılcal kan damarından oluşmuştur. (Alveol bulundurmak sadece memelilere özgüdür.)

Question 7

Oksijenin taşınması nasıl gerçekleşir?

Answer 7

%98’i alyuvarlardaki hemoglobin ile, %2’si kan plazması ile taşınır. Oksijen alyuvarlarda hemoglobinle birleşerek oksihemoglobini (HbO2) oluşturur.

Question 8

Oksijen doku kılcallarında ne olur?

Answer 8

Doku kılcallarında oksijen hemoglobinden ayrılır, alyuvardan çıkarak önce plazmaya daha sonra doku sıvısına oradan da hücrelere geçer.

Question 9

Bohr kayması nedir?

Answer 9

Doku kılcallarındaki CO2 yoğunluğu pH’ın düşmesine neden olur, bu durumda hemoglobin oksijenden ayrılır. Buna bohr kayması denir.

Question 10

Karbondioksitin taşınması nasıl gerçekleşir?

Answer 10

Hücrelerde oluşan CO2 doku sıvısına geçer, kılcal damara geçen CO2 plazmada çözünebilir ya da alyuvar içine girerek hemoglobinle birleşip karbohemoglobin oluşturabilir.

Question 11

Alyuvarda CO2 nasıl taşınır?

Answer 11

Alyuvarda bikarbonat iyonu halinde taşınabilir. Doku kılcallarında: CO2, karbonik anhidraz enzimi etkisi ile H2O ile birleşip karbonik asiti (H2CO3) oluşturur.

Question 12

Alveol kılcallarında ne olur?

Answer 12

Plazmada bulunan bikarbonat (HCO3) alyuvar içine girer, hemoglobin H serbest bırakır. Yeniden karbonik asit (H2CO3) oluşur, CO2 alyuvar içinden çıkarak önce plazmaya oradan da alveollere geçer.

Question 13

Solunum hızını kim denetler?

Answer 13

Omurilik soğanı ve beyindeki solunum merkezi tarafından denetlenir. Solunum merkezi istemli solunumu denetler.

Question 14

Hangi hormonlar solunum hızını artırır?

Answer 14

Adrenalin ve Tiroksin hormonu solunum hızını artırır.

Question 15

Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldığında neler olur?

Answer 15

Hemoglobin miktarı, alyuvar sayısı, soluk alıp verme hızı ve nabız sayısı artar.

Question 16

Deniz vurgunu nedir?

Answer 16

Deniz seviyesinden denizin derinliklerine inildikçe basınç artar. Kanda çözünmüş halde bulunan N2 (azot gazı) gaz hale geçer. Bu kabarcıklar damarın tıkanmasına ya da yırtılmasına yol açar. Buna deniz vurgunu denir.