Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Patoloji Anatomiya > Şişlər-ümumi > Flashcards

Şişlər-ümumi Flashcards

1
Q

Atipizmin növləri

A

Morfoloji atipizm
Funksional atipizm
Biokimyəvi atipizm
Antigen atipizmi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Morfoloji atipizm

A

Struktur və ya arxitektural atipizm də adlanır
2 səviyyədə:toxuma və hüceyrə səviyyəsində olur
2 növü var:hüceyrə və toxuma atipizmi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Toxuma atipizmi

A

Hər iki növ şiş zamanı rast gəlinə bilər—ən çox xoşxassəli şiş
Üzvün parenximası və stroması arasındakə əvvəlki nisbətin pozulması
Vəzili üzvlərdə sekretor şöbələrinin həcminin və formasının dəyişməsi
Lifli strukturlarının miqdarının dəyişməsi,liflərin əmələ gətirdikləri dəstənin qalınlaşması
Liflərin nizamlı düzülüşünün pozulması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hüceyrə atipizmi

A

Yalnız bədxassəli şişdə olur—əsas morfoloji kriteriya
Şiş hüceyrələri polimorfizm əldə edir
Hüceyrədə nüvə və sitoplazma arasındakı xarakter nisbət pozulur
İri hiperxrom nüvələr
Ribosom sayı artır
Müxtəlif ölçülü və formalı anormal mitoxondrilər
Patoloji mitozlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Biokimyəvi atipizm

A

Metabolik atipizm və ya histokimyəvi atipizm də adlanır
Anaerob qlikolitik proseslər üstünlük təşkil edir
Embrional toxumalardakı kimi hüceyrədə çoxlu miqdarda süd turşusu toplanır
Qana olan tələbatı normadan çoxdur
Anormal onkozülallar sintez edir
Bütün şiş toxumaları xolesterinlə,lipidlə,qlikogen və nuklein turşuları ilə zəngin olurlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hepatositlərdə olan biokimyəvi atipizm

A

Şiş toxumasında çoxlu aminopeptidazalar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Prostat vəz xərçəngində baş verən biokimyəvi atipizm

A

Turş fosfataza
Esteraza aktivliyi yüksəlir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Antigen atipizmi

A

1.Virus tərəfindən əmələ gələn şiş antigenləri:nüvə antigenləri və membran antigenləri
2.Kanserogen maddələr tərəfindən əmələ gələn
3.transplantasiya tipli izoantigenlər—onkospesifik antigenlər
4.Embrional antigenlər—onkofetal—alfa-fetoproteinlər
5.heteroorqan antigenlər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Anaplaziya

A

Şiş hüceyrəsinin həmin toxumanın embrional dövrdəki xüsusiyytərlərini əldə etməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Differensiasiya səviyyəsinə görə şiş növləri

A

Differensiasiya etməmiş şişlər—q.müəyyən histogenezli şişlər—ən bədxassəli şişlər
Az differensiasiya etmiş şişlər—çox bədaxassəli şiş
Orta differensiasiya etmiş şişlər—hibrid şişlər də ola bilər,bir tipli də
Yüksək differensiasiya etmiş şişlər—

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Autosom-dominant ötürülən irsi onkoloji sindromlar

A

Yoğun bağırsaq polipozu
Gözün trolu qişasının bədxassəli neyroepiteloması
Retinoblastoma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

DNT-mənşəli autasom resessiv sindromları

A

Aplastik Fankoni anemiyası
Piqmentli kserodermiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

EBV törədir

A

Berkitt limfoması
Limfoqranulomatoz bəzi növlərini
Nazofaringeal sahə karsinomaları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Papilloviruslar—HPV tərəfindən törənən şişlər

A

Ziyillər
Cinsiyyət üzvü dərsiində,uşaqlıq boynunda,düz bağırsağın yastı epitelinin karsinomaları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

RNT tərkibli HLTV-1 virusları

A

Xronik limfositae leykoz
Bəzi limfomalar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Retroviruslar

A

Sarkoma
Leykozlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hepatit-B virusları

A

Hepatosellülar xərçəng

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Şiş patogenezi mərhələləri

A

Şişönü dəyişikliklər
Şişin formalaşması
Şişin böyüməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Obliqat prekanserogen proseslər

A

Latent dövrdə olan xərçəng
Displaziyalar
Yoğun bağırsağın anadangəlmə polipozu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Fakültətiv prekonserogen proseslər

A

Mədə xorası
Vərəm
Sirroz
Xronik hepatit
Metaplaziya
Sklerotik proseslər
Hiperplaziyalar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Kanserogenez(şişin formalaşması mərhələsi) prosesinin mərhələləri

A

1.başlanğıc və mutasiya mərhələsi—genetik aparatında dəyişiklikləri
2.ekskresiya mərhələsi və ya modifikasiya mərhələsi—fenotipik dəyişiklərin üzə çıxması,proliferasiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Ekspansiv böyümə

A

Şiş böyüyərkən əteaf tocumanı sıxır—kompression işemiya—Xronik hipoksiya—fibroblastlar aktivləşir—kapsula
Boşluqlu üzvlərdəki xoşxassəli şişlər zamanı kapsula olmur
Əsasən xoşxassəli şişlərin böyümə üsulu
İstisna yerində xərçəng

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

İnvaziv və infiltrativ böyümə

A

Ətrafdakı yumşaq toxumaların arasına yumşaq nahiyələrə doğru soxularaq onları məhv edir —yerini tutur
Aydın sərhədləri olmur—differensiasiya etməmiş və ya az dufferensiasiya etmiş şişlər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Appozision böyümə

A

Yanındakı hüceyrəyə mutagen təsir edir—şiş hüceyrəsinə trnasformasiya edir—tədricən böyüyür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Boşluqlu üzvlərin divar və mənfəzlərinə olan münasibətinə görə şişlərin böyümə növləri

A

Ekzofit böyümə
Endofit böyümə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Ekzofit böyümə

A

Mənfəzə doöru böyüməı-divardan kənara
Mənfəz daralır və hətta tam tutula bilir
Differensiasiya etmiş şişlər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Endofit böyümə

A

Divar daxilində hər hansısa qatların arasında böyümə
Obturasiya olmur
Differensiasiya etməmiş şişlər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Xoşxassəli şişlər

A

Homoloji şişlər
Yüksək və ya orta differensiasiya etmiş şişlər
Toxuma səviyyəsində morfoloji atipizm
Ekspansiv yolla zəif böyümə
Kapsul içərisində
Metastaz vermir,yerli təsir edir—yan toxumaları sıxaraq
Dəri və selikli qişalardan başlanğıc götürənlər—ekzofit böyümə—kapsulasız
Maliqnizasiya edə bilər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Bədxassəli şişlər

A

Yerişməmiş şişlər
Aşağı(orta,yüksək də ola bilər) differensiasiyalı və ya differesnisasiya etməmiş
Anormal və atipik
İnvaziv və appozision böyümə
Dəqiq sərhədləri—kapsulu olmur
Hüceyrə atipizmi
Heteroloji şişlər
Metaztasvermə,Residivvermə,Orqanizmə yerli təsir,ümumi təsir(intoksikasiya,xərçəng kaxeksiyası,paraneoplastik sindromlar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Metastazvermə növləri

A

Limfogen
Hematogen
Kontakt və ya implantasion
Qarışıq
!!! Bəzən:likvorogen,yatrogen və ya inokulyativ şişlərə də rast gəlinir

31
Q

Limfogen metastazlar

A

Ən çox epitel toxumasının bədxassəli şişləri
Limfa düyünündə qalan şiş buradada bölünüb çoxalaraq limfa düyününün böyüməsinə səbəb olur
3 stadiyası var

32
Q

Limfogen metastazların stadiyaları

A

Regionar limfa düyünlərinə metastaz
Uzaq limfa düyünlərinə metastaz
Hematogen metastaz

33
Q

Hematogen metastazvermə

A

Sarkomalar zamanı
Həzm traktı metastazları —qapı venası vasitəsilə qaraciyərə baş verir
Digər üzvlər isə əsasən ilk olaraq ağciyərə gəlir

34
Q

İmplantasion və ya kontakt metastaz

A

Kanseramatoz—üzvün bədxassəli şişinin ona bitişik seroz qişa boyunca yayılması

35
Q

Şişlərin orqanizmə təsiri

A

İntoksikasiya—ŞNA-alfa—kaxeksiya

36
Q

Paraneoplastik sindromlar

A

Simptomarik hiperkalsiemiya
Simptomatik endokrinopatiyalar

37
Q

Bədxassəli şişlərin yerli təsiri

A

Destruktiv təsir

38
Q

Yerində xərçəng

A

Xoşxassəli şişlər və bədxassəli şişlər arasında orta mövqe
Hüceyrə atipizmi
Kapsula—metastaz vermirlər

39
Q

Psammomatoz cisimciklər

A

Şişin ikincili dəyişikliyi—kalsinoz —qumlu əhəng ocaqları

40
Q

Psammom cisimciklər hansı şişlərə xarakterikdir

A

Meningiomalar
Qalxanabənzər vəz və yumurtalığın papilyar karsinomaları

41
Q

Psamomların əmələ gəlməsi ilə gedən şişlər adlanır

A

Psammomalar
Aservulomalar

42
Q

Bədxassəli şişlərdə çoxlu qansızma ocaqlarının olma səbəbi

A

Şiş toxumasının içərisində olan qan damarlarının şiş hüceyrələri tərəfindən yeyilib dağılması—diabrosis qanaxma

43
Q

Bədxassəli şişlərdə şiş toxumalarının mərkəzində nekroz ocaqlarının olma səbəbi

A

Qan ağdamarlarının sürətlə böyüyən şişə yetməməsi

44
Q

Şişlərin təsnifatı

A

Q.spesifik lokalizasiyalı epitelial şişlər
Epitelial şişlər—spesifik,orqano-spesifik
Mezenximal şişlər
Melanin əmələ gətirən toxuma şişləri
Sinir sistemi və beyin qişalarının şişləri
Qan sistemi şişləri
Teratomalar

45
Q

Xoşxassəli qeyri-orqanospesifik epitelial şişlər

A

Papilloma
Adenoma

46
Q

Papilloma ən çox harda rast gəlinir

A

Dərinin və bəzi selikli qişaların örtük epitelindən
Ən çox dəridə,ağız boşluğu,qida borusunun,sidik yollarının,uşaqlıq yolunun selikli qişalarında
Nadir hallarda hətta beyin mədəciklərinin divarında

47
Q

Papillomaların mikroskopik xüsusuiyyətləri

A

3 əsas xüsusiyyət
1.çoxlu məməciklərdən ibarətdir—hər məməcik ortada qan damarı və birləşdirici yoxuçadan ibarət stromadan və onun ıtrafında hiperplzxiyaya uğramış çoxlu yastı epiteldən yəni parenximadan ibarətdir
2.çoxlu miqdarda və ekspansiv yolla bölünən enli əsasa malikdir
3.məməciklərin hiperfunksiyası nəticəsində—şiş toxumasının səthində hiperkeratoz.

48
Q

Papilloma konsistensiyaları

A

Dəridə —bərk
Sdlikli qişalarda—yumşaq
Stromal elementlərin miqdarından asılıdır

49
Q

Papillomanın digər adı

A

Xoşxassəli yastı epitelli keratoz

50
Q

Adenoma

A

Kapsul daxilində
Yumşaq konsistensiyalı
Ağımtıl-çəhrayı
Toxuma atipizmi
Parenxima daha coxdu
Bir nece mm-bir nece sm qədər

Şiş toxuması—vəzli strukturlar və ya məməciklər əmələ gətirən prizmatik və kubabənzər epitel

51
Q

Adenoma növləri

A

Adenomatoz polip
Fibroadenoma
Alveolyar adenoma
Tubulyar adenoma
Trabekulyar adenoma
Solid adenoma

52
Q

Asenomatoz polip

A

Şiş polip və ya vəzli polip
Selikli qişalarda olur

53
Q

Fibroadenoma

A

Çoxlu kollagen lif
Stroma üstünlük təşkil edir—şişin konsistensiyası bərk olur

54
Q

Alveolyar adenoma

A

Asinar adenoma
Vəzlərin alveolyar parenximasından inkişaf edir
Şiş toxuması kiçik cibəbənzər—asinar vəzli strukturlardan ibarətdir

55
Q

Tubulyar adenoma

A

Histoloji quruluşuna görə vəz axacağını xatırladır

56
Q

Trabekulyar adenoma

A

Tirli quruluşa malik şiş toxuması

57
Q

Solid adenoma

A

Kriboz adenoma—ələyəbənzər
Şiç toxumasının İri vəzli strukturlarının içi hüceyrə ilə dolu olur

58
Q

Məməcikli adenoma

A

Papilyar adenoma—sistadenoma—kistadenoma
Kistoz törəmələrdən təşkil olunur(kista)—polikistoz
Kirğtaların mənfəzi şəffaf və ya sarımtıl-boz mayelerlə dolu olur

59
Q

Bədxassəli ümumi epitelial şişlərin növləri

A

Yastı epitelli xərçəng
Adenokarsinoma
Kolloid xərçəng
Solid xərçəng
Medulyar xərçəng
Fibroz xərşəng
Xırda hüceyrəli xərçəng
Yerində xərçəng
Dimorf xərçəng

60
Q

Yastı epitelli xərçəng

A

Epidermal xərçəng
Dəridə və selikli qişalarda baş verir—prekanserogen proseslərdən sonra—metaplaziyadan sonra

61
Q

Yastı epitelli xərçəngin differensiasiyasına görə növləri

A

Buynuzlaşan
Buynuzlaşmayan

62
Q

Buynuzlaşan yastı epitelli xərçəng

A

Yüksək və orta differensiasiyalı xərçəng
Eleidin zülalı sintez edir bəzi qrup hüceyrələr
Eleidin şiş hüceyrələrindən kənara çıxıb oksifil keratohialinə çevrilir—buynuz maddə

63
Q

Buynuzlaşan yastı epitelli xərçəngə niyə mirvari xərçəngi də deyilir

A

Çünki,buynuzlaşmış hissənin içində qalan və nekrizlaşmış şiş hüceyrələri—xərçəng mirvariləri adlanır

64
Q

Adenokarsinoma

A

Vəz xərçəngi
Vəzli üzv epiteli və ya vəzli strukturların prizmatik epitelindən inkişaf edir
Hüceyrə atipizmi
Vəzli strukturlar bazal membrana malik olmurlar
Differensiasiya dərəcəsinə görə 4 növü var

65
Q

Adenokarsinomanın quruluşuna görə növləri

A

Alveolyar və ya asinar adenokarsinoma
Tubukyar adenokarsinoma
Məməcikli adenokarsinoma

66
Q

Kolloid xərçəng

A

Sülikli xərçəng—selik kütləsi içərisində az diff etmiş və ya heç diff etməmiş atipik xərçəng hüceyrələri,bəziləri selik kütləsi içərisində məhv olur

67
Q

Solid xərçəng

A

Heç diff etməmiş atipik hüceyrələr
Sıx yerləşmiş hüceyrələr—trabekulyar strukturlar—trabekulyar xərçəng də deyilir
Trabekulyar və solid srtukturlar birləşdirici toxuma arakəsmələri ilə ayrılırlar
Stroma və parenxima nisbəti eyni
Bəzən kribroz,vəzəbənzər hətta vəzli strukturlar ola bilər
Tez böyüyür,yayılır,metastaz verir

68
Q

Medulyar xərçəng

A

Solid xərçəngə bənzər—fərqi trabekulyar və solid strukturlar birbirindən !!!nazik!!! birləşdirici toxuma vasirəsilə ayrılır—parenxima üstünlük təşkil edir—yumşaq konsistensiyalı—beyin maddəsini xatırladır—beyinvari xərçəng
Heç diff etməmiş hüceyrələr—metastazlar

69
Q

Fibroz xərçəng

A

Heç diff etməmiş—yüksək bıd xassəlilik
Geniş kobud lifli birləşdirici toxuma sahələri və atmaları araslnda həddən artıq atipikm,hiperxrom xərçəng hüceyrələr
Bərk konsistensiya—stroma üstün—skirr

70
Q

Xırda hüceyrəli xərçəng

A

Heç diff etməmiş/bəzən hətta q.müəyyən histogenezli şiş
Xırda hüceyrəli, monomorf
Səpələnmiş şəkildə şiş toxuması boyunca yayılır
Çoxlu nekroz ocaqları—stroması çox zəif inkişaf edib

71
Q

Xırda hüceyrəli xərçəngin variantları—formalarına görə

A

Limfositəbənzər
Yulafabənzər
İri hüceyrəli
Polimorf

72
Q

Yerində xərçəng

A

Bsşqa adları : Q.invaziv karsinoma,Preinvaziv karsinoma,İntraepitelial karsinoma
3.növ—bədxassəliyə çevrilə bilər
Epitel hüceyrədən ibarət kapsulu olur

73
Q

Dimorf xərçəng—qarışıq xərçəng

A

İki fərqli epitel növlərindən başlanğıc götürür

74
Q

Anaplastik xərçəng

A

Heç diff etməmiş xərçənglərin ümumi adı
Kolloid,Medulyar,xırda hüceyrəli xərçəng və.s…

Patoloji Anatomiya (26 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions