sanitaire installatie - afvoer buiten

Question 1

Wat is hemelwater?

Answer 1

= regenwater
afkomstig van de daken en verhardingen

Question 2

Wat is het driesporenbeleid van Vlaanderen?

Answer 2

Vlaanderen werkt voor de verzameling en zuivering van huishoudelijk afvalwater met een driesporenbeleid:
- het Vlaamse gewest is verantwoordelijk voor de uitbouw en beheer van de bovengemeentelijke rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) en collectoren
- de gemeenten zorgen voor de lokale inzameling van afvalwater (openbare riolering) en voor kleinschalige waterzuiveringsinstallaties (WZI’s); taak vertrouwt de gemeente toe aan een rioolbeheerder
- burgers zijn verplicht:
- hun woning aan te sluiten op de openbare riolering; is er geen openbare riolering, dan staan de burgers zelf in voor de zuivering van hun afvalwater
- hun afval- en regenwater te scheiden
- in bepaalde gevallen een nieuwe septische put te plaatsen of net een oude septische put of individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater af te sluiten

Question 3

Wat houdt de gewestelijke stedenbouwkundige verordening in?

Answer 3

De gewestelijke stedenbouwkundige verordening vermeldt voor privaat domein de verplichting om een regenwaterput, infiltratie- en buffervoorziening te plaatsen en vermeldt ook de minimumafmetingen

Question 4

Waarom is een gescheiden rioolstelsel onmisbaar?

Answer 4

Om de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater in Vlaanderen te verbeteren, is een gescheiden rioolstelsel voor regen- en afvalwater onmisbaar.

Question 5

Waarom is een keuring i.v.m. gescheiden rioolstelsel verplicht?

Answer 5

Zo’n gescheiden stelsel is pas nuttig als die splitsing ook op private terreinen gerespecteerd wordt. Het is heel belangrijk dat het afvalwater correct is aangesloten.
Om er zeker van te zijn dat de scheiding en de aansluiting van de privéwaterafvoer juist is uitgevoerd, is een keuring verplicht.

Question 6

Van wat hangt het af hoe en waar het huishoudelijk afvalwater moet worden geloosd?

Answer 6

Het hangt af van het gebied waarin je verbouwt:
- centraal gebied
- collectief geoptimaliseerd buitengebied
- collectief te optimaliseren buitengebied
- individueel te optimaliseren buitengebied
- individueel geoptimaliseerd buitengebied

Question 7

Wat houdt ‘centraal gebied’ in?

Answer 7

Er is reeds geruime tijd riolering aanwezig en die is aangesloten op een waterzuivering.

Question 8

Wat houdt ‘collectief geoptimaliseerd buitengebied’ in?

Answer 8

Er is recent riolering aangelegd en die is aangesloten op een waterzuivering.

Question 9

Wat houdt ‘collectief te optimaliseren buitengebied’ in?

Answer 9

Er is riolering gepland of er is riolering aanwezig, maar die is nog niet aangesloten op een waterzuivering.

Question 10

Wat houdt ‘individueel te optimaliseren buitengebied’ in?

Answer 10

Er is geen riolering voorzien. Het afvalwater moet individueel gezuiverd worden met een IBA.

Question 11

Wat houdt ‘individueel geoptimaliseerd buitengebied’ in?

Answer 11

Individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater geplaatst.

Question 12

Hoe werkt de septische put?

Answer 12

1. Al het zwart water komt buiten het gebouw samen in de septische put
2. De septische put is een waterzuiveringssysteem dat werkt op basis van bezinking
3. De bezinkbare delen in de te zuiveren vloeistof komen op de bodem van het vat te liggen en vormen een voedingsbodem voor bacteriën. De bacteriën maken een deel van het bezonken materiaal vloeibaar en dus afvoerbaar
4. Na verloop van tijd moet het niet verwijderde bezonken materiaal door een ruimingsfirma worde verwijderd

Question 13

Wat blijft over na de bezinking in de septische put?

Answer 13

Wat overblijft na de bezinking is het ruwe afvalwater (hoofdzakelijk meegevoerde fecaliën) = effluent

Question 14

Waarom geldt de zuivering in de septische put niet als individuele afvalwaterbehandeling?

Answer 14

De zuivering is niet verregaand genoeg om als individuele afvalwaterbehandeling te gelden, maar kan wel als voorbehandeling dienen. Het effluent kan dan later verdere zuiveringsstappen ondergaan.

Question 15

Wanneer moet een septische put geplaatst worden?

Answer 15

• Ligt er geen riolering in de straat, dan ben je van de Vlaamse overheid in het collectief te optimaliseren buitengebied verplicht een septische put te plaatsen in afwachting van aansluiting op de riool. Zowel zwart als grijs water sluit je hier op aan.
  Voor de overloop zijn er dan 3 opties:
  
  • een lozing in een riool die nog niet is aangesloten op een zuiveringsinstallatie
  • een lozing in een gracht
  • een indirecte lozing in de bodem (sterfput)
• Is er wel al riolering voorzien, dan dien je bij de gemeente of rioolbeheerder na te vragen of een septische put verplicht is. Is dit het geval, dan wordt in het centraal gebied of collectief geoptimaliseerd buitengebied meestal enkel het zwart water over een septische put geleid. Het grijs water wordt in dit geval rechtstreeks aangesloten op de riool.

Question 16

Hoe wordt een septische put gedimensioneerd?

Answer 16

De grootte van de septische put is afhankelijk van het aantal IE (inwonersequivalenten) en of hier zwart of zwart en grijs water op aangesloten zal worden.
- zwart water: minimum 2000 liter (tot 5IE) tot 10 IE 300 liter/IE en vanaf 11 IE 225 liter/IE
=> voorkeur
- zwart + grijs water: minimum 3000 liter (tot 5IE) tot 10 IE 600 liter/IE en vanaf 11 IE 450 liter/IE
=> meestal niet

Question 17

Hoe bepaal je het aantal IE?

Answer 17

Voor woningen: bedden tellen
Voor andere gebouwen: tabel

Question 18

Hoe wordt de afvoerleiding die toekomt in de septische put berekend?

Answer 18

Deze wordt berekend in de huisriolering aan de hand van het totaal debiet van alle aangesloten toestellen.

Question 19

He wordt de afvoerleiding die weg gaat uit de septische put berekend?

Answer 19

Deze is dezelfde als de afvoerleiding die toekomt in de septische put.
Groter mag, kleiner niet

Question 20

Welk onderhoud vraag een septische put?

Answer 20

Je moet de septische put laten ruimen als die voor meer dan 70% gevuld is met septisch materiaal. Het septisch materiaal moet dan afgevoerd worden door een erkend ruimer naar een openbare rioolwaterzuiveringsinstallatie. Het is verboden om het in de openbare riool te lozen.

Question 21

Waar staat een IBA voor in en in welke stappen gebeurt dit?

Answer 21

Een IBA staat in voor de zuivering van grijs en zwart afvalwater. Dat gebeurt in drie stappen:
- de voorbehandeling
- de biologische zuivering
- de nabehandeling

Question 22

Wat gebeurt met het effluent van de IBA?

Answer 22

Als het effluent van de IBA voldoet aan de wettelijke kwaliteitsnorm kan het op het oppervlaktewater (bv. een gracht) worden geloosd.
Als die niet aanwezig zijn, wordt het effluent via een infiltratievoorziening naar het grondwater geleid.
Afhankelijk van het systeem en fabrikant is er nog een aparte septische put nodig.
Er mag nooit regenwaterafvoer op de IBA worden aangesloten.
Heeft jaarlijks onderhoud nodig.

Question 23

Bespreek het compact systeem (IBA).

Answer 23

• ondergronds
• gemaakt uit beton of kunststof
• nemen weinig plaats in
• bestaat uit 3 ‘kamers’ die elk een eigen rol spelen in de zuivering van het afvalwater:
  
  • voorbezinkkamer
  • beluchtingskamer
  • nabezinkkamer
    soorten compacte systemen: biorotors, aerobe bacteriefilters, ondergedompelde beluchte bacteriefilters…

Question 24

Bespreek het extensief systeem (IBA).

Answer 24

• bovengronds
• gebruiken planten om afvalwater te zuiveren
• ziet er natuurlijker uit
  soorten compacte systemen: percolatierietveld, wortelzoneveld, kokosbiobed…

Question 25

Wanneer wordt een controleput of inspectieput geplaatst.

Answer 25

Meestal proberen we het grijs water zo snel mogelijk buiten de bebouwde zone te leiden en aan te sluiten op een controleput.
- Indien dit niet mogelijk is, wordt de leiding naar buiten ook soms achterwaarts verlengd waardoor aan de andere zijde van het gebouw een controleput kan geplaatst worden.
- Ook wanneer diverse leidingen samen komen of wanneer ze een bocht maken, is het handig om op deze locatie een controleput te voorzien.

Question 26

Wat is de functie van een controleput of inspectieput?

Answer 26

Een controleput zorgt voor een vlotte toegang tot de huisriolering. Dit is handig wanneer er een verstopping optreedt. Via de controleput is de verstopping snel toegankelijk en kan ze vlot opgelost worden.

Question 27

Hoe kan wateroverlast vermeden worden? (wat zegt de wet?)

Answer 27

Om wateroverlast te vermijden, wordt het regenwater best ter plaatse gehouden. Moet het toch afgevoerd worden, respecteer dan altijd deze volgorde:
- opvangen voor hergebruik (via regenwaterput)
- infiltratie op het eigen terrein
- bufferen met vertraagd lozen op het oppervlaktewater of een kunstmatige afvoerweg voor regenwater
- lozen in de regenwaterafvoerleiding (RWA) van de straat (bij gescheiden riolering)
- lozen op de openbare riolering: enkel toegestaan als geen van de voorgaande afvoerwijzen mogelijk is (indien er geen gescheiden riolering is)

Question 28

Hoe gebruik je regenwater best?

Answer 28

1. niet opvangen maar infiltreren: bv. waterdoorlatende verharding
2. opvangen in regenwaterput (geen groendaken) om te hergebruiken: toilet, poetsen, wasmachine, tuinkraan, auto wassen
3. infiltreer wanneer de regenwaterput vol is
4. indien je niet kunt infiltreren, moet je het regenwater bufferen zodat de afvoer op de openbare riolering vertraagt en zo niet overbelast wordt en overloopt

Question 29

Hoeveel regenwaterafvoeren (RWA’s) heb ik nodig?

Answer 29

• alle dakschilden moeten aangesloten zijn
• RWA’s niet voor ramen
• RWA’s liever niet binnen het bescherm volume
• voor aangesloten dakoppervlakte tot max. 113 m²:
  
  • 1 m² (geprojecteerde) dakoppervlakte = 1 cm² in doorsnede van de RWA
  • RWA 70 mm = aangesloten dakoppervlakte tot 35 m²
  • RWA 90 mm = aangesloten dakoppervlakte tot 55 m²
  • RWA 110 mm = aangesloten dakoppervlakte tot 85 m²

Question 30

Hoe worden de afvoerpunten afgeleid naar de regenwaterput?

Answer 30

• dakgoten
• grondroosters

Question 31

Hoe gebeurt de overgang van verticale standleiding op horizontale rioleringsleiding?

Answer 31

1) aansluiting onder een hoek van 90°
- het water krijgt de kans om te kolken
- kolken leidt tot een tijdelijke stijging van het waterpeil in de buis
- de buis kan onder druk komen te staan en lekken
- dit is te vermijden door water geleidelijk de bocht te laten nemen
Bij een minder soepele bocht ontstaat er bovendien een bijkomend risico op verstoppingen door bladeren in regenwater en bij fecaal water door residu en toiletpapier dat in de hoek ophoopt.

2) aansluiting 2 keer onder een hoek van 45°
- turbulenties worden vermeden en het water loopt op een natuurlijke wijze door de bocht
Deze overgang kan soms ook in een horizontaal vlak nodig zijn

Question 32

Wat is het principe van een regenwaterput?

Answer 32

• water opvangen en naar de regenwaterput leiden
• met pomp wordt her regenwater terug in de woning gebracht voor hergebruik
• 2 watercircuits: 1 voor stadswater en 1 voor regenwater
• je kunt gebruik maken van een voorfilter: voordat het regenwater in de regenwaterput terecht komt, wordt het grofste vuil gefilterd; hierdoor vermijd je verkleuring van het regenwater
• ook de pomp maakt gebruik van en fijnmazige filter; hiermee wordt het fijnere vuil gefilterd
• een derde filter kan geplaatst worden om alle verkleuring en geuren van het regenwater weg te werken: een actieve koolstofilter

Question 33

Welke soorten regenwaterputten bestaan er?

Answer 33

• verkrijgbaar in beton of in kunststof
• in verschillende maten verkrijgbaar

Question 34

Wat gebeurt er met de overloop (effluent) van de regenwaterput?

Answer 34

• naar infiltratievoorziening
• naar een buffervoorziening
• naar een beek of gracht
• naar een openbare riolering

Question 35

Hoe wordt een regenwaterput gedimensioneerd?

Answer 35

Het optimaal volume van een regenwaterput is vooral een evenwicht tussen 2 aspecten.
Enerzijds de hoeveelheid regenwater die je maximaal kan opvangen met de beschikbare
dakoppervlakte dat geen groendak betreft
Anderzijds de voorziene hoeveelheid regenwater die hergebruikt zou worden.

Een regenwaterput mag niet te groot maar ook niet te klein gedimensioneerd zijn. Houd wel steeds rekening met de minimumvoorwaarden uit de gewestelijke of lokale verordening.

Question 36

Hoe wordt een regenwaterput gedimensioneerd - dakoppervlakte?

Answer 36

De dakoppervlakte is de horizontale projectie van alle dakvlakken die aangesloten zijn op de regenwaterput
Bij meergezinswoningen wordt het volume van de hemelwaterput niet forfaitair bepaald, maar enkel in functie van de dakoppervlakte. De hemelwaterput heeft steeds een volume van minimaal 100 l/m² afwaterende oppervlakte, ongeacht hoeveel wooneenheden aanwezig zijn in het gebouw.

VB: dak van in totaal 420m2 -> regenwaterput nodig van 42.000l -> 8 wooneenheden op
aansluiten

Question 37

Welk regenwater wordt niet afgevoerd naar de regenwaterput?

Answer 37

geen water van op volledig overdekte terrassen
- dit is zelden regenwater, maar wel kuiswater
- dit water gaan naar de grijswaterafvoeren

geen water van op gewone (dak)terrassen
- risico op kuiswater is te groot
- dit water gaat naar de infiltratievoorziening

geen water van op groendaken
- te veel kleine deeltjes die het water in je regenwaterput gaan bevuilen
- dit water gaat naar de infiltratievoorziening

Question 38

Hoe wordt een regenwaterput geplaatst?

Answer 38

• meestal ondergronds
• na de filterput (om bv. bladeren uit het water te filteren)
• overloop naar infiltratievoorziening; terugslagklep tussen regenwaterput en infiltratievoorziening voorkomt een terugvloei

Question 39

Is een infiltratievoorziening verplicht?

Answer 39

Ja, tenzij het perceel kleiner is dan 120 m²
Nieuw: steeds bovengronds (er kan een gemotiveerde uitzondering gevraagd worden indien het technisch of juridisch niet mogelijk is)

Question 40

Wat sluit je aan op de infiltratievoorziening?

Answer 40

• de overloop van de regenwaterput
• het groendak
• verhardingen die worden opgevangen
• overdekte terrassen niet

Question 41

Hoe wordt een infiltratievoorziening gedimensioneerd?

Answer 41

• In te rekenen afwaterende oppervlakte =
  Reële afwaterende oppervlakte – (30m2 x aantal aangesloten wooneenheden) + (½ x oppervlakte groendaken)
• max. 50cm diep t.o.v. het maaiveld
• oppervlakte is min. 8% van de afwaterende oppervlakte
• volume min. 33l/m2 van de afwaterende oppervlakte
• noodoverlaat altijd max. 30cm onder maaiveldniveau

Question 42

Welke soorten infiltratievoorzieningen bestaan er?

Answer 42

• infiltratiekom of -veld (d< 30 cm)
• infiltratiebekken (d>30 cm)
• wadi (d<50 cm)
• infiltratiegracht (d>50 cm)

Question 43

Wat is een infiltratiekom of -veld?

Answer 43

= een onverhard terrein, waar hemelwater kan worden opgevangen en geïnfiltreerd
- Het is de meest eenvoudige vorm van infiltratievoorziening
- mag volledig vlak liggen. De hellingen zijn bij voorkeur kleiner dan 27° met afgeronde zijkanten
- De komdiepte wordt doorgaans beperkt tot 30 cm
- bestaat uit een teelaardelaag die begroeid is met gras, planten of struiken, op een voldoende doorlatende laag. Begroeiing zorgt voor een meer open bodemstructuur, waardoor het water beter kan infiltreren
- Na verloop van tijd kan een sliblaag ontstaan. Daarom is een goed onderhoud noodzakelijk.
- Infiltratiekommen worden vaak toegepast in regentuinen

Question 44

Wat zijn de voordelen van een infiltratiekom of -veld?

Answer 44

• goed inspecteerbaar
• geschikt bij hoge grondwaterstanden
• eenvoudig in aanleg
• multifunctioneel gebruik mogelijk
• groene omgeving
• geringe aanlegkosten
• reinigend effect op hemelwater door begroeiing

Question 45

Wat zijn de nadelen van een infiltratiekom of -veld?

Answer 45

• regelmatig onderhoud (maaien, verwijderen van organisch en ander afval)
• enkel mogelijk om hemelwater over korte afstanden aan te sluiten; ondergrond en gravitair aansluiten niet altijd mogelijk
• vereist ruimte

Question 46

Wat is een infiltratiebekken?

Answer 46

=een onverharde verlaging in het terrein met een diepte > 30 cm, waarin hemelwater wordt
opgevangen en geïnfiltreerd
- Door de verdiepte aanleg kan een grote hoeveelheid hemelwater geïnfiltreerd worden
- Op de bodem wordt een zandbed voorzien of een bed uit grof organisch materiaal
- Het infiltratiebekken kan worden begroeid, mits de voorziene begroeiing geschikt is om
langdurig onder water te staan

Question 47

Wat zijn de voordelen van een infiltratiebekken?

Answer 47

• goed inspecteerbaar
• multifunctioneel gebruik mogelijk
• groene omgeving
• beperkt onderhoud (indien aangelegd met kiezel)
• goede buffercapaciteit
• reinigend effect op hemelwater door begroeiing
• kan grote oppervlaktes opvangen

Question 48

Wat zijn de nadelen van infiltratiebekken?

Answer 48

• regelmatig onderhoud indien aangelegd met beplanting (maaien, verwijderen van organisch en ander afval)
• bij hoge waterstanden kan dit een veiligheidsprobleem voor kinderen opleveren; dit kan vermeden worden door vaste planten te gebruiken of een omheining te plaatsen

Question 49

Wat is een wadi?

Answer 49

= een afkorting voor Water Afvoer Drainage Infiltratie
- Zowel bij voldoende doorlatende als onvoldoende doorlatende gronden is het mogelijk om een wadi te maken
- Een wadi is een infiltratiekom met een infiltratiekoffer en eventueel een verdeelbuis in de bodem. De infiltratiekoffer bestaat uit een aggregaat en dient om meer buffervolume te realiseren en om minder doorlatende grondlagen te doorbreken.
- Een voorwaarde hiervoor is dat het grondwater diep genoeg zit.
- De maximale waterdiepte in de wadi wordt bepaald in functie van de positie van de kolk ten opzichte van de bodem. De kolk kan het hemelwater versneld laten afvoeren naar de
drainagekoffer via een verdeelbuis.
- De toplaag van de wadi bestaat uit een zandbed verrijkt met organisch materiaal
- De wadi kan zowel beplant worden als uit gras bestaan.

Question 50

Wat is een infiltratiegracht?

Answer 50

= een lijnvormige infiltratievoorziening die verdiept is aangelegd met steile randen (vaak met een helling van 45°)
- Grachten hebben traditioneel tot doel om water te transporteren. Door grachten in de
langsrichting te compartimenteren, kunnen ze water plaatselijk vasthouden en fungeren als
infiltratievoorziening

Question 51

Wat zijn de voordelen van een infiltratiegracht?

Answer 51

• goed inspecteerbaar
• geschikt bij relatief hoge grondwaterstanden
• groene omgeving
• goede buffercapaciteit
• kan grote oppervlaktes afwateren
• buffering, infiltratie en transport

Question 52

Wat zijn de nadelen van een infiltratiegracht?

Answer 52

• regelmatig onderhoud (maaien, verwijderen van organisch en ander afval)
• bij hoge waterstanden kan dit een veiligheidsprobleem voor kinderen opleveren; dit kan vermeden worden door vaste planten te gebruiken of een omheining te plaatsen

Question 53

Wanneer wordt een buffervoorziening toegepast?

Answer 53

• als er om technische of juridische redenen geen infiltratievoorziening kan worden aangelegd
  EN
• als de in rekening te brengen afwaterende oppervlakte ≥ 1.000 m²
  DUS
• Voor kleinere oppervlaktes steeds zo goed mogelijk infiltreren
• Oppervlakte infiltratievoorziening kan beperkt worden door ingrepen in het ontwerp:
  
  • Groendaken gebruiken
  • Grotere hemelwaterputten met groter herbruik (meer woningen aansluiten) -> steeds in verhouding tot de dakoppervlakte! (je kunt niet meer regenwater herbruiken dan dat je
    kunt opvangen)

Question 54

Hoe wordt een buffervoorziening gedimensioneerd?

Answer 54

43 l/m² afwaterende oppervlakte

Question 55

Wat gebeurt er ter hoogte van de straat?

Answer 55

Pas ter hoogte van de straat, waar de uiteindelijke aansluiting met de openbare
riolering zal plaatsvinden, komen de afvoerleidingen van fecaal water, grijs water en regenwater naast elkaar te liggen en sluiten ze aan op hun eigen toezichtsput.

Bij een gescheiden riolering moet het hemelwater = RWA (regenwaterafvoer) en
het huishoudelijk afvalwater = DWA (droogweerafvoer) gescheiden blijven en
elk apart op de juiste openbare riolering aansluiten.

Het grijs water loopt over in de toezichtsput van het fecaal water (in afwachting van een verdere scheiding van de openbare riolering).

De toezichtsputten RWA en DWA sluiten aan op de openbare riolering. Vraag de
specificieke voorschriften steeds op bij de gemeente.

Question 56

Wie bepaalt de diepte van de openbare riolering en wat is hiervan het gevolg?

Answer 56

De aannemer bepaalt de diepte van de openbare riolering. Aansluiting gebeurt altijd in de bovenste kwadranten.

De diepte van de straatriolering bepaalt bijgevolg ook de mogelijkheden met de riolering op het perceel. In sommige gevallen moet een pompinstallatie (pompput) voorzien worden.
Men mikt op een helling van 1 à 2 %, maar voor een riolering is dat bijzonder veel.