Samorządy Flashcards
Zasady samorządu terytorialnego
- unitarności (takie same prawo, wybory, etc)
- subsydiarności (pomocniczość)
- demokracji (władze z demokratycznych wyborów)
- względnej samodzielności (sami podejmujemy decyzje)
Cechy samorządu terytorialnego
- powstaje z mocy prawa krajowego
- członkowie wspólnoty samorządu to mieszkańcy
- posiada status
- co roku uchwala własny budżet
- podejmuje własne decyzje
- ma osobowość prawną od momentu zarejestrowania w KRS
Samorządy dzielą się na
- samorządy specjalne (zawodowo-gospodarcze)
- terytorialne (wynikające ze wspólnego zamieszkania)
Samorząd wojewódzki dzieli się na…
Sejmik wojewódzki i zarząd wojewódzki
Sejmik wojewódzki
- organ uchwałodawczy i kontrolny
- kadencja 5 lat
- min. 30 członków
- przewodniczący wybierany z pośród członków w głosowaniu tajnym
- uchwalanie budżetu, podatków
- wybory zarządza premier
Zarząd wojewódzki
- organ wykonawczy
- 5 osób, w tym marszałek wybierany przez sejmik
- wykonywanie uchwał sejmiku
- raz na rok proszą o wotum zaufania, ale bez konsekwencji
Podstawowa jednostka administracyjna
Gmina
Samorząd powiatu dzieli się na…
Radę powiatu i zarząd powiatu
Rada powiatu
- organ uchwałodawczy, kontrolny
- kadencja 5 lat
- 15-29 radnych
- wybieranie i odwoływanie zarządu, uchwalanie budżetu, podatki
- w miastach na prawie powiatu rada powiatu to rada miasta
Zarząd powiatu
- organ wykonawczy
- 3-5 osób (muszą być w radzie)
- starosta na czele
- przygotowywanie i wykonywanie uchwał
- wykonywanie budżetu
Samorząd gminy dzieli się na…
Radę gminy i wójta (gminy wiejskie), burmistrza (<100tys.) lub prezydenta (>100tys)
Rada gminy
- organ uchwałodawczy i kontrolny
- kadencja 5 lat
- od 15 do 45 członków (zależnie od liczby mieszkańców)
- przewodniczący wybierany spośród siebie
- uchwalanie budżetu, lokalnych podatków, podejmowanie uchwał
Wójt/burmistrz/prezydent
- wybory powszechne od 2002r.
- kierowanie bieżącymi sprawami gminy, reprezentowanie, wykonywanie uchwał
Dochody gminy
- wpływy z opłat skarbowych, eksploatacyjnych, lokalnych
- wpływy z podatków (PIT, CIT)
- subwencja ogólna
- dotacje z budżetu państwa
- dochody ze źródeł zagranicznych
- dotacje celowe
Podatki lokalne
- od nieruchomości
- od środków transportu
- opłaty (targowa, miejscowa, reklamowa)
- podatek leśny, rolny
Dwa typy zadań gminy
Własne lub zlecone (wybory i referenda - lokale wyborcze)
Zadania samorządów terytorialnych względem ochrony zdrowia
Gmina: prowadzenie przychodni i poradni
Powiat: prowadzenie szpitali rejonowych
Województwo: promocja ochrony zdrowia, prowadzenie szpitali wojewódzkich
Zadania samorządów terytorialnych względem walki z bezrobociem
Gmina: organizacja robót publicznych
Powiat: prowadzenie powiatowych urzędów pracy, wypłacanie zasiłków dla bezrobotnych
Województwo: prowadzenie wojewódzkich urzędów pracy
Zadania samorządów terytorialnych względem gospodarki przestrzennej i budownictwa
Gmina: gospodarka przestrzenna na obszarze gminy, budownictwo komunalne
Powiat: nadzór budowlany na obszarze powiatu
Województwo: tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego w województwie
Zadania samorządów terytorialnych względem ochrony środowiska
Gmina: usuwanie i oczyszczanie ścieków komunalnych
Powiat: utrzymywanie wysypisk śmieci
Województwo: usuwanie niebezpiecznych odpadów
Zadania samorządów terytorialnych względem szkolnictwa i edukacji
Gmina: żłobki, przedszkola, podstawówki
Powiat: licea, technika
Województwo: szkoły muzyczne, plastyczne
Uniwersytety minister szkolnictwa wyższego!!
