Rodzaje diet - podstawowe i alternatywne Flashcards
Racjonalny sposób żywienia, podstawa planowania diet leczniczych, dieta codzienna. Zapobiega niedożywieniu. Pełni rolę edukacyjną, reedukuje żywieniowo i pozwala na wyeliminowanie popełnianych błędów żywieniowych i utrwalenie nawyków prawidłowych.
Dieta podstawowa
Stosowana w profilaktyce chorób. Zapewnia jak największe strawienie i wchłonięcie składników pokarmowych oraz maksymalnie oszczędzenie przewodu pokarmowego. Stosowana w stanach zapalnych błony śluzowej przewodu pokarmowego (biegunki, wymioty, zatrucia), a także w przypadku nowotworów przewodu pokarmowego (np. jelita grubego
i cienkiego), chorób nerek i dróg żółciowych, w celu rekonwalescencji, u osób długo leżących i u osób starszych.
Dieta lekkostrawna
Maksymalne oszczędzanie narządów odpowiedzialnych za trawienie (wątroba, drogi żółciowe, trzustka), zapobiega biegunkom tłuszczowym. Stosowana w ostrym
i przewlekłym zapaleniu wątroby i trzustki, zapalenie i kamica pęcherzyka żółciowego oraz okresy zaostrzeń wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczu
Ograniczamy ilość produktów i potraw oraz jeszcze bardziej je rozdrabniamy. Ograniczamy produkty, które pobudzają czynność wydzielniczą żołądka np. rosoły, buliony, wywary warzywne i grzybowe, galarety, wody gazowane, kwaśne napoje, alkohol, kawa, produkty marynowane, wędzone
i pikantne. Stosujemy produkty wiążące kwas solny i ograniczający jego wydzielanie. Stosowana w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, w nieżytach żołądka oraz refluksie żołądkowo-przełykowym.
Dieta łatwostrawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego
Ma za zadanie dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników pokarmowych oraz zwiększenie ilości błonnika oraz płynów. Zalecana w przypadku uregulowania wypróżnień bez stosowania środków farmakologicznych. Stosowana jako dieta wyjściowa w otyłości, miażdżycy i cukrzycy. Zalecana
w zaparciach nawykowych, nadmiernej pobudliwości jelita grubego, zapobieganiu uchyłkowatości jelit oraz nowotworom jelita grubego i kamicy żółciowej. Zapobieganiu zaburzeniom przemiany lipidowej
i węglowodanowej oraz otyłości.
Dieta bogatoresztkowa (wysokobłonnikowa)
Zapewnia utrzymanie dodatniego lub zerowego bilansu azotu oraz zmniejszanie lub zapobiega podwyższeniu poziomu toksycznych metabolitów azotu (mocznik). Stosowana w ostrej i przewlekłej niewydolności nerek w okresie skąpomoczu
i bezmoczu, niewydolności wątroby, marskości wątroby, śpiączce wątrobowej oraz zespole nerczycowym.
Dieta ubogobiałkowa (niskobiałkowa)
Dieta ma na celu uzyskanie dodatkowego bilansu azotu, wzrost masy białkowej oraz odbudowę komórek i tkanek. Zalecana w stanach zwiększonego zapotrzebowania na białko np. u osób wyniszczonych (chorobą nowotworową, czy w rozległych oparzeniach, w anoreksji, bulimii i niedożywieniu białkowym, po długotrwałych infekcjach i stanach zapalnych), w czasie ciąży i laktacji, wskazana w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju oraz w czasie budowania masy mięśniowej.
Dieta bogatobiałkowa
Ma na celu dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników pokarmowych oraz zwiększoną podaż błonnika z redukcją podaży energii. Deficyt energetyczny powinien wywoływać ujemny bilans energii, pokrywany z rezerw tłuszczowych organizmu. Dieta ma za zadanie doprowadzenie do trwałego zmniejszenia masy ciała poprzez zmniejszenie tkanki tłuszczowej oraz zapobieganie otyłości.
Dieta ubogoenergetyczna
Dieta ta ma zastosowanie w cukrzycy w przypadku upośledzonej tolerancji glukozy. Celem jest redukcja podaży cukrów prostych oraz redukcja NKT i cholesterolu, uzyskanie fizjologicznego poziomu cukru we krwi, najmniejszego wahania glikemii, zapobieganie powstania kwasicy, śpiączce, mikro- i makroangiopatiom. Podstawową zasadą diety jest ścisłe zgranie pór i wielkości posiłków oraz zawartości węglowodanów
z insulinoterapią (cukrzyca typu 1) lub farmakoterapią (cukrzyca typu 2). Stosowana
w insulinooporności, zespole cukrzycowym i cukrzycy.
Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów
Stosowana w przypadku, gdy niemożliwe jest podanie pokarmu w sposób typowy (doustnie) lub gdy należy ominąć chory odcinek przewodu pokarmowego. Stosowana
w chorobach jamy ustnej, przełyku, w przypadkach, gdy gryzienie i połykanie jest utrudnione.
Dieta o zmiennej konsystencji
Stosowana
w celu wyeliminowania składnika, który uczula. Wskazana w rozpoznaniu alergizujących lub nietolerowanych produktów i potraw oraz zapewnienie pożądanego stanu zdrowia i komfortu życia. Stosowana w alergiach i nietolerancjach pokarmowych.
Dieta eliminacyjna
Dieta alternatywna, niskowęglowodanowa, która dopuszcza wysokie spożycie tłuszczu i białka. Ograniczenie ilości węglowodanów kompensowane jest przez zwiększone spożycie tłuszczu. Ograniczenie ilości węglowodanów kompensowane jest przez zwiększone spożycie tłuszczu. Taka sytuacja powoduje pojawienie się w organizmie ciał ketonowych, które zmniejszają łaknienie i hamują apetyt (co z kolei ułatwia realizację diety). Stosowanie reguluje gospodarkę węglowodanową: reguluje poziom glikozy i nie dopuszcza do nadmiernych wyrzutów insuliny. Wady: może wywoływać efekty uboczne np. osłabienie organizmu, arytmię, kwasicę ketonową, nudności i wymioty. Nie zaleca się ze względu na dużą zawartość tłuszczu i cholesterolu.
Dieta Atkinsa
Dieta alternatywna, podstawą diety jest stosowanie niskiego indeksu glikemicznego produktów i potraw, aby nie dopuścić do wysokiego stężenia glukozy we krwi. Metoda odchudzania bazuje głównie na ograniczeniu i kontroli spożycia produktów o wysokim IG. Spożywanie węglowodanów o małym IG ułatwia wyrównanie stężenia glukozy we krwi i zmniejsza po posiłkowy wyrzut insuliny. W związku z tym łatwiej kontrolować ilość przyjmowanego pokarmu, a organizm nie odkłada tkanki tłuszczowej. Wady: Daje rezultaty gdy nie robi się od niej odstępstw (co jest bardzo trudne).
Dieta Montignaca
Dieta alternatywna, polega na wysokim spożyciu białka, a niskim tłuszczów i węglowodanów. Wady: Może doprowadzać do zakwaszenia organizmu i zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie. Dieta dostarczająca nadmiernej ilości białka powoduje dodatni bilans azotowy i zwiększone wytwarzanie amoniaku i mocznika, co obciąża zwłaszcza uszkodzoną wątrobę i nerki. W chorobach wątroby i nerek od dawna zalecana jest dieta ubogobiałkowa. Dieta ta jest niezgodna z rekomendacjami żywieniowymi.
Dieta Dukana
Dieta alternatywna, spożywanie bez ograniczeń produktów pochodzenia zwierzęcego (podroby, masło, wieprzowina, smalec, tłuste sery i sosy). Ogranicza się węglowodany (cukier i owoce). Dieta została uznana przez Instytut Żywności i Żywienia za szkodliwą. Wady: podnosi poziom cholesterolu, grozi wystąpieniem miażdżycy i wpływa negatywnie na pracę jelit.
Dieta Dr Kwaśniewskiego
Dieta alternatywna, bardzo niskokaloryczna (800 kcal/na dzień). Trwa 13 dni i jest dietą o największym niedoborze składników odżywczych. Nazwana królową diet wyniszczających. Wady: gwałtowny spadek wagi (nawet do 20 kg) może spowodować problemy z koncentracją, poirytowanie, bóle głowy, wypadanie włosów, osłabienie, omdlenia itp. Dieta jest monotonna i niesmaczna. Podczas stosowanie diety szybko odczuwany dość silny głód. Dieta jest również obarczona dużym ryzykiem efektu jo-jo.
Dieta Kopenhaska
Dieta alternatywna, opiera się na koncepcji jedzenia specjalnie przygotowanych preparatów dietetycznych. Produkty przygotowane są przemysłowo w postaci gotowych sproszkowanych zup, batonów, napojów – zamiast zwykłych produktów spożywczych. Wady: w dietach o najniższej kaloryczności, może pojawić się uczucie osłabienia i senności, nudności i wymioty, nieprzyjemny zapach z ust. Może przyczyniać się do obniżenia podstawowej przemiany materii i powodować zaparcia.
Dieta Cambridge
Dieta alternatywna, opiera się na spożywaniu: tzw. dobrych węglowodanów (złożonych, o niskim indeksie glikemicznym), korzystnych dla organizmu tłuszczów (bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe) oraz białka zwierzęcego. Składa się z 3 faz. Z uwagi na niskie spożycie węglowodanów często powoduje zmęczenie, osłabienie, senność, problemy z pamięcią i koncentracją.
Dieta South Beach
