Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Rechtsfilosofie > Rechtsfilosofie A > Flashcards

Rechtsfilosofie A Flashcards

1
Q

Leg uit wat de conceptuele analyse is

A

Een voorbeeld is mensenrechten, het verhelderen van het concept mensenrechten (wat is een wet)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de normatieve analyse?

A

Is meer beschrijvend, bijvoorbeeld dat iedereen gelijke rechten moet hebben op basis van hun mens zijn alleen. Dus normstellend. (normatieve claim)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Positie Antigone

A

Antigone is een natuurrechtdenker. Dit is van nature gegeven (God, menselijke rede) Wil positief recht geldig zijn, dan moet het in in overeenstemming zijn met het natuurrecht en omgekeerd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Positie Creon

A

Creon is een rechtspositivist. Er is geen noodzakelijk verband tussen recht en moraal. Onrechtvaardige wetten zijn nog steeds wetten ne moeten gehoorzaamd worden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Waar moet een wet aan voldoen volgens Thomas van Aquino?

A

Aan 5 voorwaarden van Bogad. 1) Bepaalde 2) afgekondigde 3) orde van de rede 3) m.b.t. gemeenschappelijke goede 5) afkomstig van hem die de zorg voor de gemeenschap heeft en dwingende kracht hebben.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Welke soorten wetten zijn er volgens Thomas van Aquino?

A
  • Eeuwige wet (gods ordening van de kosmos)
  • Natuurlijke wet
  • Menselijke wet (positieve wetten)
  • goddelijke wet (bijbel, koran, openbaring)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Op welke wijze kunnen wetten onrechtvaardig zijn volgens Thomas van Aquino?

A

OOLT

  • onrechtvaardige doel
  • onbevoegde autoriteit
  • ongelijke lasten
  • Tegengesteld aan het goddelijke goede
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Les iniusta non est lex

A

Als wetten niet is gericht op een gemeenschappelijke doel dan is het geen wet en bind het ons niet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hoe denkt Thomas van Aquino over tirannie?

A

Wetten die ontstaan uit tirannie, worden gezien als onrechtvaardig en zijn daarmee niet bindend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Is een onrechtvaardige wet een wet volgens Thomas van Aquino?

A

Nee, een wet is gericht op het gemeenschappelijk goed en een onrechtvaardige wet doet daar juist afbreuk aan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Moeten we onrechtvaardige wetten gehoorzaam zijn volgens Thomas van Aquino?

A

In beginsel niet, tenzij soms om schandaal of onrust te vermijden. Dan moeten we wetten gehoorzaam zijn.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hoe zou Thomas van Aquino het handelen van Antigone beoordelen?

A

Thomas bestempeld wetten die in strijd zijn met het goddelijk goede als onrechtvaardig en daarmee niet bindend. Het handelen van Antigone was dus goed. De wet van Creon was niet in overeenstemming met het natuurrecht, maar bestond uit Tirannie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat is volgens Radbruch recht?

A

Bepaalde dingen moeten voldoen aan het concept van het recht, dan herkennen we dat als juridisch. Dit wordt afgeleid uit het idee van het recht

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Het idee van het recht volgens Radbruch, de drie a prio’s

A

Heeft 3 a- priori’s
- Rechtvaardigheid = gelijkheid, probleem is dat dit een formeel criterium is
- Doelmatigheid = voor concrete inhoud
> individuele, collectieve en arbeidswaarden.
- Rechtszekerheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe dacht de vroege Radbruch over het recht?

A

Wil iets recht zijn, dan moet dat positief recht zijn. Natuurlijk recht is geen recht

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Waar hecht de vroege Radbrucht veel waarde aan?

A

Het meest bepalend is de rechtszekerheid. De rechter moet voorrang geven aan rechtszekerheid, ook al moet hij wetten toepassen die niet wenselijk zijn vanuit het punt van rechtvaardigheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hoe dacht de late Radbruch over het recht?

A

De late Radbruch is een natuurrecht denker, omdat rechtspositivisme geen antwoord had op het wettelijke onrecht tijdens het nazi regime. Rechtszekerheid is dan niet de belangrijkste waarde, maar juist de rechtvaardigheid.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Voorbeelden van wettelijk onrecht

A
  • Untermenschen

- Iedereen gelijk straffen, ongeacht de daad

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hoe luidt de Radbruch formule?

A

In beginsel geldt het positieve recht altijd, zelfs als de inhoud van dit recht onrechtvaardig is. Tenzij de kloof tussen gerechtigheid en rechtszekerheid onverdraagelijk groot wordt, dan moet rechtzekerheid wijken voor gerechtigheid.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Verschil tussen vroege en late Radbruch

A

Vroeg: scheiding recht en moraal, rechtspositivist. Rechters moeten recht toepassen, ook al is deze onrechtvaardig.

Laat: verband recht en moraal, natuurrechtdenker. Rechters moeten onrechtvaardig recht niet toepassen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat was er aan de hand in het Muurschutters arrest?

A

De berlijnse muur werd gebouwd om het vluchten van Oost naar West tegen te gaan. De vluchtelingen die erover heen gingen werden gelijk afgemaakt. Het geldend recht toentertijd gaf dat aan als een misdrijf.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat was er aan de hand in het Muurschutters arrest?

A

De berlijnse muur werd gebouwd om het vluchten van Oost naar West tegen te gaan. De vluchtelingen die erover heen gingen werden gelijk afgemaakt. Het geldend recht toentertijd gaf dat aan als een misdrijf.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Welke twee waarden conflicteren bij de Muurschutters arrest?

A

rechtzekerheid en rechtvaardigheid. Verdediging van muurschutters berustte op de rechtszekerheid. Maar het geldend recht was enorm onrechtvaardig.

24
Q

One line of distinction however can be drawn with utmost clarity: Where there is not even an attempt at justice, where equality, the core of justice, is deliberately betrayed in the issuance of psotive law, then the statue is not merely flawed law, it lacks completely the very nature of law. Wat bedoeld Radbruch hiermee?

A

Hij vindt dat bepalingen die opzettelijk het beginsel van gelijkheid voor het recht schenden, helemaal geen rechtskarakter hebben.

25
Q

Waarom meent Radbruch dat het rechtspositivsme medeschuldig is aan het feit dat de rechterlijke macht in Dutisland zo gewillig met de Nazi-machthebbers heeft meegewerkt?

A

Hij stelt dat het rechtspositivisme geen inhoudelijke maatstaf biedt om rechtsregels te kunnen toetsen en dat daardoor positivistische rechters zich geen rekenschap gaven van deo ngelijke behandeling die uit het nazi recht volgde

26
Q

Hoe zou de late Radbruch de casus van de Muurschutters beoordelen?

A

De vroege Radbruch richt zich op gelijkheid, doelmatigheid en rechtszekerheid. De late Radbruch richt zich meer op gerechtigheid en had rechtszekerheid niet op de eerste plaats zitten. Dat geldende recht van toen is dus o.g.v. de Radbruch formule onrechtmatig.

27
Q

Wie is John Austin?

A

Britse rechtsfilosoof, rechtspositivist. Is voor scheiding recht en moraal. Studie van het recht dient waardenvrij te zijn. Simpelweg descriptief (beschrijvend) en geen oordeel over inhoud

28
Q

Wat is het doel van Austin?

A

In rechtsgeleerdheid moet het positief recht worden bestudeerd.

29
Q

Wat voor een theorie heeft Austin bedacht?

A

Beveltheorie (Command) van Austin (WESK)

  1. Een wet is een wens van de ene persoon dat een ander persoon iets doet of nalaat.
  2. Daar ligt een sanctie ten grondslag indien degene niet overeenkomstig de wens handelt
  3. De wens moet kenbaar zijn
30
Q

Wanneer is een bevel geen bevel?

A

Als je niet bereid bent om te straffen, dus natuurrecht wordt uitgesloten van het recht.

31
Q

Wat is volgens Austin dus een wet?

A

Reguleert ons handelen, dreigt met een sanctie en is algemeen van vorm. Geen sanctie, is geen wet!

32
Q

Wat is volgens Austin een plicht?

A

Als je gestraft kan worden omdat je geen bevel opvolg, dan heb ik een plicht deze te gehoorzamen. Geen sanctie is geen plicht.

33
Q

Wat vindt Austin van menselijke rechten?

A

Dergelijke recht bindt hem niet, omdat het geen sanctie oplegt.

34
Q

Is een onrechtvaardige wet een wet volgens Austin?

A

Ja, als je deze niet opvolgt kan je gestraft worden. Dus je had een plicht om deze te gehoorzamen

35
Q

Wat is het kritiek op natuurrecht van Austin?

A
  1. scheidt recht en moraal niet
  2. normatief punt, natuurrecht leidt tot anarchie.
  3. inhoud van hoger recht is onzeker
36
Q

Wat zijn mensenrechten?

A 
SOAU
Aangeboren
Universeel (geldt voor iedereen)
Onvervreemdbaar 
Sanctie ontbreekt (tenzij opgenomen in positief recht)
37
Q

Hoe zou Austin het handelen van Creon beoordelen?

A

Hij heeft juist gehandeld, als je een wet stelt moet je ook bereid zijn de beloofde sanctie op te leggen wanneer iemand die wet overtreedt. Anders is er überhaupt geen sprake van wet.

38
Q

Hoe denkt Austin over de Radbruch formule?

A

Zal verwerpen, omdat hij een scheiding van recht en moraal hanteert. Volgens Austin zijn onrechtvaardige wetten wel wetten en deze dient men te gehoorzamen. Het natuurrecht leidt tot anarchie en conservatisme. Omdat het natuurrecht geen duidelijkheid geeft. Rechtvaardigheid is voor iedereen namelijk anders.

39
Q

Wie is HLA Hart?

A

Hart is een rechtspotivist en hij is voor onderscheid tussen recht en moraal.

40
Q

Waarom is scheiding recht en moraal zo belangrijk?

A
  1. als je onderscheid niet maakt, dan wordt het verleidelijk voor revolutionairen om te stellen dat wat zij niet willen geen recht is.
  2. Conservatieven (traditie) stellen juist dat het omdat het recht is het ook moreel klopt.
41
Q

Hoe denken natuurrecht denkers over beveltheorie, formalisme en scheiding recht en moraal?

A
  1. beveltheorie van Austin is onjuist, dus scheiding ook.
  2. formalisme is onjuist, dus scheiding ook.
  3. schediing leidt tot toepassen van kwaad recht volgens Radbruch, dus is onwenselijk.

Het recht kan niet worden vergeleken met een bevel van gunman.

42
Q

Wat is kritiek van Hart op beveltheorie van Austin?

A

Veel rechtsregels zijn geen bevelen. Mensen gehoorzamen uit gewoonte of overtuiging. Beveltheorie geeft niet een accuraat beeld van het recht.

43
Q

Wat is niet goed aan het formalisme van wetten?

A

Wet moet duidelijk zijn
Wet moet automatisch worden toegepast
Rechter is soort computer
Recht is systeem zonder gaten

44
Q

Harts reactie op kritiek formalisme

A

Hij is het eens, niet alle rechtsregels zijn duidelijk. Er zijn ook hard-cases. Een regel heeft een vaste kern en een penumbra. De hard-cases vallen binnen de penumbra en moeten worden beoordeeld met het oog op het doel van het wet. Ook daar geen invloed van moraal op recht.

45
Q

Wat zegt Hart over de zaak Puttfarken Gottig?

A

Nazi-recht was wel recht maar niet moreel, rechters moesten dat toepassen uit eerbied voor het recht. Maar ze mogen niet vrijuit gaan. Ze moeten met terugwerkende kracht worden bestraft.

46
Q

Wat zegt Hans Kelsen over de studie van het recht?

A

Reine Rechtslehre, de studie van het positief recht moet al die elementen buitensluiten die buiten het recht zelf liggen. Denk aan moraal. Er is een strikte scheiding tussen recht en moraal. Als recht op juiste manier tot stand komt, dan is deze geldig (ongeacht inhoud)

47
Q

Hoe ziet het rechtssysteem volgens Hans Kelsen er uit?

A

In een pyramide vorm. Er is een grundnorm, deze bepaalt hoe overige normen worden gesteld en wie ze mag maken. Die Grundnorm ontstaat niet door toepassing, maar door schepping. 2 soorten normen. Gedragsnormen en bevoegdheidsverlenende normen.

48
Q

Hebben wij een plicht om de wet te gehoorzamen volgens Kelsen?

A

Nee, het recht zegt, als … dan … Het geeft geen plicht, enkel wat er gebeurt als je het niet gehoorzaamd.

49
Q

Wat is recht volgens natuurrecht?

A

Het recht moet in overeenstemming zijn met norm van hoger recht, zo niet dan is het geen recht.

50
Q

Wat is recht volgens Austin?

A

Het recht vloeit voort uit de beveltheorie, bevel, sanctie en kenbaarheid.

51
Q

Wat is recht volgens Kelsen?

A

Iets is geldig recht conform hogere rechtsregel.

52
Q

Wat toont het probleem van de Prenumbra ons volgens Hart?

A

Regels zijn nooit volkomen duidelijk, er is altijd een grijps gebied waarbinnen er moet worden geïnterpreteerd.

53
Q

Wat zijn de positieve argumenten voor schediing van recht en moraal volgens Hart?

A

De scheiding van recht en moraal behoedt ons voor anarchisme als conservatisme.

54
Q

Hoe wilt Hart het probleem van de rancuneuze aanbrenger oplossen?

A

Door een wet te maken die hem met terugwerkende kracht strafbaar stelt.

55
Q

Hoe kijkt de late Radbruch hiertegen aan?

A

Zou het legaliteitsbeginsel moeten worden ingeperkt ten koste van de rechtszekerheid en daarmee de rancuneuze aanbrengers achteraf alsnog straffen? Radbruch zegt dat de wet tijdens de nazi-regime nooit zou hebben bestaan, omdat de wet niet streefde naar rechtvaardigheid. Hij zou achteraf straffen niet toelaten.

Rechtsfilosofie (2 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions