Recht in gedwongen kader Flashcards
Waar zijn rechtsregels voor bedoeld
Ordenen van de samenleving en conflicten oplossen/voorkomen.
Hoe krijgt het recht vorm
Door normen vast te leggen in rechtsregels met hoe het gehandhaafd moet worden
3 taken rechtsregels
- Doelmatige ordening v/d samenleving
- Geeft spelregels
- Stuurt individueel gedrag
4 rechtsbronnen
- Wet- en regelgeving, vastgelegd door de overheid. bijv. Staten generaal, minister, provinciale staten en gemeente raad.
- jurisprudentie. Eerdere uitspraken van rechters betreft soort gelijke situaties.
- Gewoonte. Door iets lang op dezelfde manier te doen kunnen wetten en regels ontstaan. bijv. Motie van wantrouwen.
- Verdragen. Bijv IVKR en EVRM
Wat is een koninklijk besluit
Regels door de regering
Hoogste wet
Grondwet
Wat is IVKR
Internationaal verdrag rechten van het kind
Wat is EVRM
Europees verdrag rechten van de mens
Rangorden rechtbronnen
- Verdragen
- Richtlijnen en verorderingen EU
- Grondwet
- Wetten
- Koninklijke besluiten. bijv. AMvB
- Ministeriele regelingen
- Provinciale verorderingen
- Gemeentelijke verorderingen. Bijv. APV
Wat is het AMvB
Algemene maatregel van bestuur. = is een besluit van de regering waarin regels uit een wet verder worden uitgewerkt.
Wat is APV
Algemene plaatselijke verordening
Wanneer kan een lagere rangorde achterwege blijven
Wanneer in strijd met hogere rang
Objectief recht geldt voor
Iedereen. Hierbij zijn de omstandigheden onbelangrijk . Wegen ligt
Subjectief recht geldt voor
1 individu. Hierbij zijn de omstandigeden belangrijk. Wegen zwaar
Objectief of subjectief: Je mag niet door rood rijden
Objectief. Als niemand het ziet, gebeurt er niks.
Objectief of subjectief: Boete
Subjectief: Een objectieve norm wordt vertaalt naar 1 persoon
Objectief of subjectief: Recht hebben op uitkering
objectief
Objectief of subjectief: Het besluit van de regering op jouw aanvraag voor uitkering
subjectief
Bij welke rechstregels mag niet van afgeweken worden
Dwingende rechtsregels. Bijv. Minder dan minimumloon mag niet
Bij welke rechtsregels is er ruimte om zelf dingen nader te regelen
Semi- dwingende rechtsregels.
Bij welke rechtsregels mag je iets anders afspreken
Aanvullende rechtsregels. Bijv. Meer dan het minimumloon uitbetalen
Klassieke grondrechten
Het fundament voor een menswaardige samenleving
Sociale grondrechten
Recht op gezondheidszorg, recht op sociale zekerheid, werk en welvaart
Publiekrecht is tussen
overheid en burger.
- Overheid kan ons rechten en plichten opleggen
- Gemeente is overheid. Bijv. vergunningen aanvragen.
Publiekrecht is onderverdeeld in
- Staatsrecht : organisatie van de overheid. Trias politica.
- Bestuursrecht: Besturen door overheidsorganen, beslissingen waarbij de burger een recht/plicht krijgt. bijv. DUO, UWV
- Strafrecht: Normen die de overheid zo belangrijk vindt dat zij die handhaaft door bij overtreding te dreigen met straf
Trias politica is
een theorie van de staatsinrichting waarin de staat opgedeeld is in drie organen die elkaars functioneren bewaken.
Strafrecht hoort bij publiekrecht omdat
de overheid de bevoegdheid heeft om te straffen
Privaatrecht is tussen
Burgers. NS, ING, Windesheim = burgers
Hoe wordt privaatrecht ook wel genoemd
Burgerlijk recht en civielrecht
Materieel recht gaat over
Rechten en plichten. Bijvoorbeeld Alimentatierecht
Welk recht is nodig om alimentatieplicht af te dwingen
formele privaatrecht. Het gaat om de procedure van het indienen van het verzoekschrift bij de rechter
Formeel recht gaat over
Hoe kan iemand zijn recht behalen en hoe wordt het recht gehandhaafd
Wat geven procedure regels in het formele strafrecht aan
hoe de opsporing van strafbare feiten plaatsvindt waardoor men gestraft kan worden.
Rangorde rechters
- Hoge raad = Hoogste rechter
- Gerechtshof
- Rechtbank : advocaat verplicht
- Kinderrechter
- Kantonrechter : Kleine zaken, alle arbeids - en huurrecht, advocaat niet verplicht
Absolute competentie
Welke rechter is waarvoor bevoegd
Absolute competentie: Rechtbank (eerste aanleg)
Privaat en strafrechtelijke geschillen
Absolute competentie: Kantonrechter (eerste aanleg)
Verorderingen tot 25000 en huur- en arbeidsrecht
Absolute competentie: gerechtshof (tweede aanleg)
Civiele- en strafzaken
Absolute competentie: Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van state (tweede aanleg)
Bestuursrechtelijke geschillen, tenzij CRB bevoegd is
Cassatie
Beroep aantekenen bij de hoogste rechter tegen een uitspraak van een lagere rechter. Dit bepaalt de Absolute competentie
Bij welke rechter mag je procederen zonder advocaat
Kantonrechter, bestuursrechter, strafzaken
Een advocaat is verplicht bij
- Privaatrechtelijke geschillen boven 25000(behalve huur of arbeidsgeschillen)
- Persoon/familie rechtelijke geschillen
- Civiele zaken in hoger beroep en cassatie
Reden hiervoor is een eerlijker en sneller procesverloop
Een terechtzitting is openbaar tenzij
het privé belang van betrokkenen zwaar weegt
Rechtsbron =
Wat gevonden is waardoor iemand berecht kan worden
Mediator =
procesbegeleider die partijen stimuleert om er samen uit te komen. De verstandshouding tussen partijen blijven vaak beter
Bestuurprocesrecht
gaat altijd over een beschikking van een
bestuursorgaan waar een burger het niet mee eens is.
Volgorde proces
- beschikking
- belanghebbende tekent bezwaar aan
- gekeken naar foutherstel
- college moet binnen 6 weken beslissen op bezwaarschrift (heroverweging bestuursorgaan)
- beschikking op bezwaar
- uitspraak rechter
- evt. hoger beroep
- Uitspraak beroepsinstantie
Bezwaarprocedure kan worden overgeslagen met wederzijdse goedkeuring
Strafproces recht
- Opsporing strafbare feiten ( verdachte kan gevangen zitten in belang van onderzoek
- Onderzoek ter terechtzitting
- Uitspraak
- Ten uitvoerlegging van straf (reclassering is verantwoordelijk voor taakstraf en voorwaardelijke straffen
Het strafproces is gericht op
vergelding en voorkomen van recidive. OVJ vormt het geweten van de staat
Burgelijkprocesrecht
Uitgangpunt is partijautonomie. partijen kunnen zelf besluiten of zij hun geschil aan de rechter voorleggen en moeten dan ook zelf met bewijzen komen.
Burgelijkproces volgorde
1. dagvaarding 2 conclusie 3. comparitie 4. schikking of vonnis 5. hoger beroep( kan niet bij lager dan 1750 eu 6. cassatie
Rechtsbijstand
- Voor het procederen bij burgelijke -of bestuursrechter moet een toevoeging worden aangevraagd bij het bureau rechtsbijstandvoorziening
- Bij strafprocesrecht is rechtsbijstand kosteloos en krijg je een advocaat toegewezen
Wat voor overeenkomst is het huwelijk
een familierechtelijke overeenkomst tussen 2 personen
Wanneer mag een kerkelijk huwelijk gesloten worden
Na burgelijk huwelijk
Binnen hoeveel tijd na toestemming moet het huwelijk gesloten worden en wat is de consequentie wanneer het niet op tijd plaats vindt
1 jaar en opnieuw indienen.
Vereisten voor een geldig huwelijk
- 18+
- In staat geweest hun vrije wil te bepalen
- Moeten ongehuwd zijn en geen geregistreerd partnerschap met een ander
- Geen bloedverwant in rechte lijn of 3e of 4e graad. 3e en 4e graad kan worden opgeheven beëdigde verklaring door beide)
Wanneer wordt het huwelijk nietig verklaard
Bij dwang
Wanneer vervalt de nietig verklaring bij huwelijk onder dwang
Wanneer zij al 3 jaar hebben samengewoond
Formaliteiten van het huwelijk
In aanwezigheid van ambtenaar dat zij elkaar aannemen tot echtgenoten en de plichten zullen vervullen die door de wet aan de huwelijkse staat zijn verbonden. Er wordt een akte opgemaakt als bewijs
Rechtsgevolgen huwelijk
- Keuze wijzigen achternaam
- Getrouwheid, hulp en bijstand
- Zorgplicht kinderen
- Famillierechtelijke betrekking en gezag kinderen
- Beperkte gemeenschap van goederen
- Het is niet meer verplicht om samen te wonen
Geregistreerd partnerschap heeft
- Bijna dezelfde rechtsgevolgen als huwelijk
- Famillierechtelijke betrekking
- Registratie door akte, ambtenaar burgelijke stand
- Minimaal 2 en maximaal 4 getuigen
Samenwonen
- geen verplichtingen betreft verstrekken levensonderhoud
2. Samenlevingsovereenkomst is mogelijk
Beëindigen huwelijk kan door:
- Echtscheiding
- Scheiden van tafel en bed
- Overlijden echtgenoot
- Vermissing en overlijdensverklaring
Beëindigen geregistreerd partnerschap kan door:
- Ontbinding zonder rechter
2. Door rechter als er kinderen zijn
Proces Scheiden:
- verzoekschrift door 1 of beide echtgenoten (moet ouderschapsplan bevatten)
- Verweerschrift
- Geschilpunten ( Zitting)
- Echtscheidingsbeschikking
- Ondertekenen van akte van berusting en verzoek tot inschrijving echtscheidingsbeschikking in registers burgelijke stand
- Na inschrijving = Gescheiden
Voorlopige voorzieningsprocedure ( VoVo)
Dit zijn orde maatregelen tijdens de scheidingsprocedure
VoVo betreft
- Gebruik woning en inboedel
- Toevertrouwen kinderen aan ouder
- Kind en partner alimentatie
- Omgangsregeling
Partneralimentatie factoren
- Verzorging kinderen
- Situatie arbeidsmarkt
- Achterstand scholing en vakopleiding
- Leeftijd en gezondheid
- welstand tijdens huwelijk
- Wangedrag alimentatie gerechtigde
Waar hangt de duur van partneralimentatie van af
De duur van het huwelijk en de kinderen. Onder de 5 jaar heeft het de duur van hoelang het huwelijk geduurd heeft
Kinderalimentatie
- Betaald door juridische ouder
- Kind heeft bijdrage nodig in kosten van verzorging en levensonderhoud
- Tot 18 jaar wordt dit betaald aan verzorgende ouder
- Van 18 Tot 21 jaar wordt dit betaald aan het kind zelf
Familierechtelijke betrekking is:
een juridische relatie tussen ouder en kind waaruit rechten en plichten onstaan
Verwekkers en spermadonoren zijn:
Biologische ouders
Pleegouders zijn:
verzorgers en hebben geen familierechtelijke betrekking
Wanneer stopt gezag over het kind
Bij 18 jaar
Tot welke leeftijd bij studeren hebben ouders onderwijsplicht
21
Wat gebeurt bij het krijgen van een kind binnen 306 dagen van overlijden van man
Die ouder wordt als juridische ouder aangemerkt. Geldt ook voor anonieme donor.
Ontkennen van vaderschap
Dit is niet mogelijk wanneer de man voor het huwelijk wist van de zwangerschap en toch is getrouwd.
Of wanneer hij heeft ingestemd met de bevruchting van de moeder door een andere man. (Is anders bij vreemdgaan)
Binnen welk termijn moet het verzoek tot ontkenning vaderschap ingediend worden
- Moeder moet binnen 1 jaar na geboorte van het kind, verzoek tot ontkennen vaderschap indienen.
- Vader moet binnen 1 jaar na bekendwording dat het kind niet van hem is een verzoek tot ontkennen vaderschap indienen.
- Het kind heeft tot 3 jaar na bekendwording dat vader niet de biologische vader is, om verzoek tot ontkennen vaderschap in te dienen.
- Wanneer het kind minderjarig is bij bekendwording dan heeft het kind tot 3 jaar na meerderjarig worden om het verzoek in te dienen.
Waar is erkenning van het kind voor nodig
Om juridisch ouder te worden. Dit is een rechtshandeling van een man en een vrouw. De man hoeft niet de verwekker te zijn
Bij erkenning gaat het om
een kind van partners die al dan niet met elkaar samenwonen
Erkenning vindt plaats door
het opmaken van een akte tot erkenning door de ambtenaar van de burgelijke stand.
Bij Erkenning moeten meerdere mensen toestemming geven
- moeder van het kind moet de akte ondertekenen
- Bij een kind van 16/17 hoeft de moeder niet te ondertekenen en ondertekent het kind zelf.
- Bij kind tussen 12 en 16, ondertekent de moeder van het kind en het kind zelf
Bij geen toestemming, wat gebeurt er dan met de erkenning
Erkenning wordt nietig verklaard
Wanneer het kind of moeder geen toestemming geeft dan kan
De rechter gevraagd worden om een vervangende toestemming
Erkenning is niet mogelijk wanneer
- Te nauwe bloedverwanten
- Nog geen 16 jarige
- Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming wanneer het kind 12+ is
- Door een man die met een andere vrouw getrouwd is. Tenzij hij de verwekker is kan hij de rechter vragen voor vervangende toestemming.
- Als er al 2 juridische ouders zijn.
Wanneer kunnen de erkenner en de moeder een erkenning vernietigen.
Wanneer er sprake is van misbruik van omstandigheden, dwaling, bedreiging of bedrog
Sinds wanneer bestaat de optie voor de verwekker om de rechter te vragen om vervangende toetsemming
1998
Sinds wanneer heeft de moeder de mogelijkheid om het vaderschap gerechtelijk vast te stellen
1998
kunnen twee vrouwen binnen huwelijk of geregistreerd partnerschap beide juridische ouder worden
Ja
Kunnen Twee vrouwen binnen een samenwoning beide juridisch ouder worden zonder adoptieafhankelijk te zijn.
Ja
Hoe kunnen twee mannen juridisch ouder worden
Zij moeten 3 jaar hebben samengeleefd. En het kind 1 jaar samen hebben verzorgd. Dan kan een adoptieverzoek worden ingediend
Adoptie =
Het ontstaan van juridisch ouderschap met de bedoeling de rechtsgevolgen van het juridisch ouderschap tot stand te brengen. En de oorspronkelijke banden met de biologische ouders te verbreken. Er ontstaat een familierechtelijke betrekking
Extra Voorwaarden Adoptie
- Kind mag niet ouder dan 6 zijn en de ouders niet ouder dan 41. Mag tot 45 wanner ouder bijzonder geschikt is voor verzorging en opvoeding
- Leeftijdsverschil tussen ouder en kind mag niet groter zijn dan 40 jaar
- Gezondheidsverklaring huisarts
Wat is partneradoptie
Partner adopteert kind van juridische ouder omdat hij in familierechtelijke betrekking wil komen te staan met het kind dat hij verzorgt. (Samengestelde gezinnen)
Gezag betreft:
de inhoud van de opvoedings- en zorgrelatie tussen ouder en kind, en de verplichting ouders hebben om dit goed uit te voeren.
Wat komt er kijken bij gezag
- Zorg dragen voor lichamelijk en geestelijke welzijn
- Persoonlijke ontwikkeling bevorderen
- Banden tussen ouders en kind versterken
- Na scheiding rechtop gelijkwaardige verzorging en opvoeding door beide ouders
ouderlijk gezag betekent
Dat ouders beslissen over schoolkeuze en inschakelen van instantie voor jeugdhulp en instemmen met medische zorg
Wat komt er kijken bij ouderlijk gezag
- Ouders beheren het vermogen van het kind
- Ouders zijn wettelijke vertegenwoordigers (ook in procedures)
- Ouders zijn aansprakelijk voor schade aan spullen van iemand anders, afhankelijk van de leeftijd van het kind
Wanneer er geen ouders met gezag zijn
Dan voogdij
Bij overlijden van beide ouders:
- Datieve voogdij: Ouders hebben geen regeling getroffen, rechter benoemd een voogd.
- Testamentaire voogdij: Ouders hebben wilsbeschikking laten opmaken waarin staat welke persoon voogdij krijgt
Jeugdhulp betreft:
de ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en hun ouders bij alle denkbare problemen op het gebied van opgroeien, opvoeden en persoonlijke en psychische problemen en stoornissen
De jeugdwet regelt
Alle jeugdhulp voor jeugdigen tot 23 jaar die recht hebben op extramurale begeleiding, kortdurend verblijf, persoonlijke verzorging en vervoer wat samenhangt met begeleiding en behandeling
Vormen van jeugdhulp
- Opvoedondersteuning
- Ambulante hulpverlening
- Verblijf in pleeggezin of gezinshuis
- plaatsing in intramurale setting (leefgroep, gesloten instelling)
Welke instellingen voeren per 1 januari 2015 de jeugdbescherming en jeugdreclassering uit
gecertificieerde instellingen
De jeugdwet geldt voor
- Alle vormen van jeugdhulp en uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen aan jeugdigen in de leeftijd tot 18.
- Dit kan tot 23 jaar wanneer jeugdige op de wachtlijst stond voor 18e
Tot wanneer geldt de jeugdwet in de gesloten jeugdhulp
tot een halfjaar na 18 jarige leeftijd
Naast de jongere, aan wie wordt ook hulp geboden
ouders, stiefouders en pleegouders
Wat betekent zorgplicht voor alle jeugdhulp
Dat de gemeente niet alleen verantwoordelijk is voor preventie en jeugdhulpverlening in vrijwillig kader, maar ook voor gedwongen kader.
integrale aanpak =
onderwijs, zorg en ondersteuningsaanbod, maatschappelijke ondersteuning, ondersteuning op gebied van werk en inkomen en het werk van politie en justitie moet zijn afgestemd
Waar is de gemeente verantwoordelijk voor
Alle vormen van jeugdhulp. Ze hebben een jeugdhulpplicht i.p.v. wettelijk recht op zorg
Woonplaatsbeginsel =
de gemeente waarin de ouders met gezag ten tijde van de aanmelding wonen of woonden. Die gemeente is verantwoordelijk voor de jeugdhulp en financiering.
Gaat het om Voogdij bij gecertificeerde instelling, familie of pleegouders? Welke verblijfsplaats is dan leidend?
Feitelijke verblijfsplaats kind
Wat komt er in beeld wanneer de rechter een kinderbeschermingsmaatregel oplegt
Een gecertificeerde instelling voor jeugdbescherming en jeugdreclassering. Zij zijn dan verantwoordelijk voor de manier waarop de maatregel wordt uitgevoerd
Wat biedt jeugdreclassering
vroeghulp aan jeugdigen als er sprake is van (politie) verhoor en ondersteunt bij taakstraf of als toezicht is opgelegd na gevangenisstraf
Instemming jeugdhulp
- jeugdigen onder 12 - ouders geven toestemming
- 12- 15 Kind en ouders geven toestemming
- 16-17 kind geeft toestemming
Beschermende maatregelen voor jeugdigen
- Kind gebonden budget
- Bestrijding kindermishandeling
- Digitale dossier jeugdgezondheidszorg
- verwijsindex risicojongeren
- Persoonsgebonden budget
- gegevensbescherming
Kind gebonden budget betreft
tegemoetkoming ouders voor kind in kosten voor
levensonderhoud, afhankelijke van gezinsinkomen en vermogen ouders.
bestrijding kindermishandeling betreft
Meldcode
Digitale dossier jeugdgezondheidszorg betreft
kinderen 0-19 hebben een digitaal dossier
Verwijsindex risicojongeren betreft
digitaal systeem waarin professionals
aangeven wanneer hij bekend is met risicosignaal van jongere tot 23
Persoonsgebonden budget betreft
voor jeugd die aanvullende hulp en zorg nodig
hebben
Kinderbeschermingsmaatregel
- er wordt toezicht gehouden op de
ontwikkeling van jeugdigen en ouders & jeugdigen worden gedwongen om
mee te werken. - Het gezag van ouders kan beëindigd worden
De raad van kinderbescherming is
onafhankelijk van gemeenten
Wat doet de raad van kinderbescherming
onderzoek verrichten en adviseren over de noodzaak en verzoekt de rechter tot het opleggen van een kinderbeschermingsmaatregel
Eerstelijnsvoorzieningen in gemeenten
- Schoolmaatschappelijk werk
- Huisarts
- Jeugdarts van jeugdgezondheidszorg
- wijk, buurt en jeugdteams
- CJG, Consultatiebureau
Doel raad van kinderbescherming
Belangen van jeugdigen beschermen als hun recht op een veilig bestaan in gevaar komt. Ook worden zij gevraagd te adviseren in zaken rondom omgangsregelingen
Belangrijkste taak RvdK
het verrichten van onderzoek als het recht van
jeugdigen op geestelijk en lichamelijk welzijn en het recht op een goede
ontwikkeling van persoonlijkheid worden geschonden en een verzoek in te
dienen bij de rechter om een maatregel op te leggen.
Veilig thuis werd geregeld in de jeugdwet, waar nu?
In de WMO 2015
2 rechters die beslissingen nemen over kinderbeschermingsmaatregelen:
- Kinderrechter
2. Rechter van sector familierecht
De kinderrechter hoort de ouders en jeugdigen van 12 jaar en ouders, en
beslist over het toepassen van een aantal kinderbeschermingsmaatregelen
- (voorlopige) OTS
- (verlenging tot) machtiging tot uithuisplaatsing
- Bekrachtiging van een schriftelijke aanwijzing
- Speciale machtiging gesloten jeugdhulp
Wat behandelt de kinderrechter ook
Jeugdstrafzaken
Rechter van de sector familierecht van de rechtbank beslist over:
- Gezagsbeëindigende maatregelen
- De schorsing uit het gezag
- Echtscheidingsverzoeken en verzoeken rondom omgangsregelingen en alimentatiewijzigingen
Jeugdhulp is noodzakelijk in verband met
Ernstige opgroei- of opvoedingsproblemen die de ontwikkeling van de jeugdige volwassenheid ernstig belemmeren.
- Opname is noodzakelijk omdat anders aan de hulp wordt onttrokken
- Vorm van zorg en behandeling, geen straf.
Jeugdhulp dient
zo licht, zo kort en zo nabij mogelijk te zijn.
Drang toepassen:
Ouders en jeugdigen hebben de keuze om hulp niet te
aanvaarden en niet mee te werken
Consequentie drang toepassen
kinderbeschermingsmaatregel of strafrechtelijke vervolging van jeugdige
+ taakstraf.
Drang toepassen vindt geen wettelijke grondslag.
Drang is preventie hulpverlening
OTS =
Onder toezichtstelling
Onder toezichtstelling houdt in
- Er worden kind-doelen opgesteld die moeten zijn behaald voor de
einddatum OTS, anders verlenging. - Eerst 1 jaar, kan steeds met 1 jaar verlegd worden.
- Eindigt sowieso als de jeugdige meerderjarig wordt.
- Uitgangspunt: veiligheid en bescherming van het kind.
- Ouders krijgen na enige tijd weer zelfstandig
de opvoeding van hun kinderen op zich.
Gezinsvoogd kan bij OTS gezag uitoefenen bij:
- Aanmelding scholen
- Toestemming medische behandelingen
- Aanvraag verblijfsvergunning
RvdK kijkt bij OTS of
de ouders binnen een redelijke termijn weer zelf zorg kunnen dragen voor opvoeding van het kind. Zo niet dan wordt er een gezag beindigende maatregel ingezet.
