Radiculair syndroom en GBS Flashcards
Wat is een hernia?
Een hernia of HNP (hernia nuclei pulposi) is een uitstulping van de tussenwervelschijf. De tussenwervelschijf is een soort ‘stootkussen’ gelegen tussen de opeenvolgende wervels. De tussenwervelschijf is opgebouwd uit een geleiachtig materiaal in het centrum (de nucleus), wat omgeven wordt door een ringvormige structuur (de angulus fibrosus). Wanneer er een scheur optreedt in de angulus fibrosus (meestal door degeneratie) puilt de geleiachtige inhoud naar buiten = HNP
Waarom heb je bij een hernia pijn in een arm/been?
De uitstulping van de tussenwervelschijf is pijnloos, of geeft lokale pijnklachten in de rug. De pijnklachten in een been worden veroorzaakt doordat de uitpuilende tussenwervelschijf op een uittredende zenuwwortel drukt, die daardoor in de knel komt te zitten. Dit heet een radiculopathie. De meeste HNP’s treden op in de rug en leiden tot pijnklachten in een been, maar een HNP kan ook in de nek optreden. Dit leidt dan vaak tot pijnklachten in een arm
Wat zijn de locaties van zenuwcompressie?
Een zenuw kan in zijn gehele beloop door de wervelkanaal beklemd raken. De meest voorkomende plekken zijn:
- ter hoogte van de (uitpuilende) discus. Dit is de meest voorkomende locatie
- ter hoogte van de laterale recessus. Hier loopt de zenuw meer lateraal, op weg naar zijn uittredende plaats ter hoogte van het foramen
- ter hoogte van het foramen. Beknelling hier is vaak het gevolg van facet artrose, spondylolisthisis (verschuiving van de wervels ten opzichte van elkaar), soms in combinatie met een uitpuilende tussenwervelschijf
Beknelling van welke zenuwwortels hoort bij zwakte van de:
- quadriceps
- voet- en teenheffers
- voet- en teenbuigers
- L4
- L5
- S1
Beknelling van welke zenuwwortels hoort bij een verlaagde of afwezige:
- achillespeesreflex
- kniepeesreflex
- tricepspeesreflex
- bicepspeesreflex
- S1
- L3-4
- C7
- C5
Wat zijn wortelprikkelingsproeven?
Tijdens het LO kan de uitstralende pijn in het been opgewekt worden door zogenaamde wortelprikkelingsproeven. Bij deze proeven wordt de uittredende zenuw ‘opgerekt’ door een passieve beweging van het been. Doordat de zenuwwortel in de knel zit, leidt dit tot een toename van pijnklachten in hert verzorgingsgebied van de betreffende zenuwwortel
Welke wortelprikkelingsproeven zijn er voor het been?
- de wortelprikkelingsproef van Lasèque: het been wordt in de heup geflecteerd met gestrekte knie. Dit leidt tot tractie aan de zenuwwortels, waardoor er bij een beknelling van een zenuwwortel uitstralende pijn optreedt in het been
- de omgekeerde proef van Lasèque: in principe dezelfde test als de proef van Lasèque, waarbij het been in de heup in extensie gebracht wordt
Waarom wordt bij de ene hernia de proef van Lasèque gedaan en bij de andere hernia de omgekeerde proef van Lasèque?
Het antwoord zit hem in het beloop van de zenuwen die ontspringen aan de aangedane zenuwwortel. De wortels L2-L4 gaan over in de nervus femoralis en nervus obturatorius, die aan de voorzijde van het been lopen. De nervus ischiadicusis is het vervolg van de wortels L5-S1 en loopt juist aan de achterzijde van het been. Wanneer je dus het been naar boven beweegt (proef van Lasèque) rek je de nervus ischiadicus op en bij naar achteren bewegen, de nervus femoralis/obturatorius. Afhankelijk van de wortel die je wil testen, moet je het been naar voren of naar achteren bewegen.
Wat zijn alarmsymptomen van een lumbale hernia?
- (ernstige) paresen
- mictiestoornissen
- defecatiestoornissen
- sensibele stoornissen rijbroekgebied
Wat is cauda equina?
De lumbale en sacrale zenuwen lopen na het eindigen van het ruggenmerg op niveau th12-L2, verder in het wervelkanaal. Zijwaarts treden op elke wervelniveau twee zenuwwortels uit. De zenuwbundel die naar beneden loopt wordt de cauda equina genoemd.
Wat is cauda syndroom?
De meeste hernia’s geven een uitpuiling naar lateraal. Soms ontstaat er echter een uitpuilende tussenwervelschijf naar mediodorsaal op. Dit betekent dat er compressie plaatsvindt van de cauda equina, met aantasting van de sacrale wortels, leidend tot problemen met mictie, defecatie, sensibiliteit in het rijbroekgebied en erectiele functies.
Wat is de behandeling van een hernia?
- symptomatische behandeling:
- pijnstilling
- fysiotherapie - chirurgische interventie: het verwijderen van het uitpuilende deel van de tussenwervelschijf
Wat is het verschil in herstel tussen de symptomatische behandeling en chirurgische behandeling van een hernia?
Geen –> het herstel na een jaar is vergelijkbaar. Daarom is er geen harde indicatie tot operatief ingrijpen.
Wat is de differentiaal diagnose van radiculair syndroom?
- Compressie:
- HNP
- Tumor, metastase
- Osteofyt
- Spondylolisthiasis - Infectieus:
- Borrelia - Inflammatoir
- Guillain Barré
Wat is spondylolisthiasis?
De wervels zijn ten opzichte van elkaar verschoven, waardoor het laterale foramen gecomprimeerd wordt. Dit kan, zeker bij een al nauw foramen, leiden tot compressie op de uittredende zenuw.
