Prófspurningar Flashcards
Með hugtakinu samvægi er átt við..
- Að flestar sameindir líkamans endurnýtist
- Að allar frumur líkamans séu umluktar hálfgegndræpri himnu
- Viðhald stöðugleika innra umhverfis líkamans
- Að storknun blóðs hindri blóðmissi
- Ekkert af ofantöldu er rétt
Viðhald stöðugleika innra umhverfis
Ferli sem eftir truflun á líkamsstarfsemi færir hana aftur til eðlileg ástands er dæmi um..
- Jákvætt afturkast
- Neikvætt afturkast
- Hreyfanleika
- Homeostatic ferli
- Bæði 2 og 4
Neikvætt afturkast og Homeostatic ferli, 2 og 4.
Neikvætt afturkast: Innkirtill losar hormón, ef svar markvefsins er lítið, þá eykst hormónaseytun - ef svarið er of mikið þá slokknar á starfsemi innkirtilsins
Jákvætt afturkast: ýkt losun hormóna eins og t.d. oxytocin í fæðingu veldur samdráttum
Starfsemi flestra líffærakerfa er stjórnað af..
- Staðbundnum þáttum
- Taugakerfi
- Hormónakerfi
- Einungis 2 og 3
- Allir möguleikar, 1, 2 og 3
Starfsemi flestra líffærakerfa er stjórnað af
Staðbundnum þáttum, Taugakerfi og Hormónakerfi, allir möguleikar.
Hægt er að hemja sérhæft áhrif sympatíska taugakerfisins með..
- lyfjum sem hemja boðflutning um taugahnoð (ganglions)
- lyfjum sem blokka viðtaka fyrir noradrenalín
- lyfjum sem blokka viðtaka fyrir acetylchólin
- bæði 1 og 2
- ekkert af ofantöldu
Hægt er að hemja sérhæft áhrif sympatíska taugakerfisins með lyfjum sem blokka viðtaka fyrir noradrenalín
Hvað af eftirtöldu er EKKI afleiðing aukinnar virkni sympatíska kerfisins (við eðlilegar aðstæður)?
- Aukin hjartsláttartíðni
- Auknar hreyfingar í meltingarvegi
- Hærri blóðsykur
- Aukin hraði öndunar
- Aukið blóðflæði um kransæðar
Auknar hreyfingar í meltingarvegi er EKKI afleiðing aukinnar virkni sympatíska kerfisins!
Sympatíska, fight or flight:
- hjartsláttur eykst og blóðþrýstingur hækkar
- sjáöldur víkka
- víkkun á æðum til beinagrindavöðva
- víkkun á æðum til hjarta, lifur og fituvefja
- lifur hækkar blóðsykur og blóðfitur
- hömlun á starfsemi meltingarkerfis og þvagkerfis
Parasympatíska, rest and digest:
- munnvatnsmyndun
- táramyndun
- þvagmyndun
- hægðalosun
- melting í fullum gangi
Það fyrirbæri þegar ein taugafruma tengist mörgum öðrum við taugamót kallast..
- convergence
- chronaxie
- rheobase
- divergence
- reverberation
Þegar ein taugafruma tengist mörgum öðrum við taugamót kallast það convergence (samleitni)
Chronaxie - grunntími
Rheobase - grunnstraumur
Divergence - frávik
Reverberation - endurómun
Hvað af eftirtöldu er venjulega rétt varðandi ósjálfráða taugakerfið(ANS)?
- Allar frálægar brautir byggjast upp af tveimur taugafrumum
- Örvun frálægra brauta leiðir til losunar á noradrenalíni
- Boðefni í taugahnoðum er alltaf acetýlcholín
- Einungis 1 og 3 er rétt
- 1, 2 og 3 er rétt
Allar frálægar brautir í ósjálfráða taugakerfinu ANS byggjast upp af tveimur taugafrumum (eftirhnoðafrumur og fyrirhnoðafrumur) og boðefnið í taugahnoðum er alltaf acetýlcholín.
1 og 3 er rétt.
Ein eftirtalinna fullyrðinga er rétt..
- Limbíska kerfið, sem m.a. er talið aðsetur tilfinninga, er mjög vel afmarkað svæði í heilastofni
- Samanlagður fjöldi heila og mænutaugapara er 31
- Í gráa efni mænunnar liggja taugabrautir til og frá heila
- Eina hlutverk hypothalamus (undirstúka) er að sjá um framleiðslu taugahormóna oxytocins og vasopressins og koma þeim niður í afturhluta heiladinguls
- Í hypothalamus fer fram stjórnun mjög margra þátta sem lúta að viðhaldi jafnvægis innra umhverfisins (homeostasis)
Rétt: Í hypothalamus fer fram stjórnun mjög margra þátta sem lúta að viðhaldi jafnvægis innra umhverfisins (homesostasis)
Samanlagður fjöldi heila og mænutaugapara er ekki 31 heldur 43: 31 mænutaug og 12 heilataugar.
Limbíska kerfið sér um þætti minnis og tilfinninga, er í Dreka, Randberki, Möndlu, Stúku og Undirstúku.
Undirstúkan gegnir mörgum hlutverkum eins og:
- stjórnar sjálfvirka taugakerfinu og samhæfir störf þess, hjartsláttartíðni, hreyfingum fæðu gegnum meltingarveg og samdrætti þvagblöðru
- losun margra hormóna frá heiladingli og er á þann hátt tengiliður milli taugakerfis og innkirtlakerfis sem eru talin helstu stjórnkerfi líkamans
- stjórnar líkamshitanum
- tengist tilfinningum eins og reiði, árásargirni, sársauka og vellíðan
- stjórnar fæðuinntöku þar sem í henni má finna bæði svengdarstöð og mettunarstöð
- þorstastöð sem stjórnar vökvainntöku okkar
- viðheldur meðvitund og svefnmynstri.
Hvað af eftirfarandi þarf að gerast til að sléttur vöðvi dragist saman?
- Aukning Calsíumstyrk inn í frumu
- Frumuhimnan þarf að afskautast
- Erting á sympatískum og parasympatískum taugum
- Aukning Kalíumflæði inn í frumu
- Ekkert af ofangreindu
Til að sléttur vöðvi dragist saman þarf aukningu Calsíumstyrk inn í frumu
Hvert eftirfarandi efna eru hluti af samdráttarkerfi beinagrindarvöðva?
a) actin. b) troponin. c) myosin. d) myoglobin
- a, b og c
- a og b
- b og d
- a
- allt saman a, b, c og d
Actin, troponin og myosin eru hluti af samdráttarkerfi beinagrindarvöðva
Ríkjandi vöðvaþráðagerð í stöðuvöðvum er:
- Hraðir glycolytiskir
- Hægir oxidatívir
- Hraðir oxidatívir
- Hægir glycolytiskir
- Ekkert af ofantöldu
Ríkjandi vöðvaþráðagerð í stöðuvöðvum eru Hægir Oxidatívir
(Hægir glycolytiskir eru ekki til.)
Frumurnar í beinagrindarvöðvum eru ekki allar eins, við höfum þrjár mismunandi frumur og beinagrinarvöðvar eru uppbyggðir af þeim öllum. Við höfum:
Slow-oxidative (type I) – Þessir vöðvar þreytast hægt og myosin-ATPasi er hægur þeas niðurbrotið á ATP er hægt, loftháð öndun, þetta eru rauðir vöðvar sem þýðir að mýóglóbín ber súrefni til vöðvans.
Fast-oxidative (type IIa) – myosin-ATPasi hraður, hratt niðurbrot á ATP, loftháð öndun, þreytast hratt – rauðir vöðvar, myoglobin ber súrefni til vöðvans
Fast-glycolytic (type IIb) – myosin-ATPasi hraður, hratt niðurbrot á ATP, loftfirrt öndun, ekkert myoglobin hvítir vöðvar, stærri en rauðu vöðvarnir, þreytast hraðast.
Venjulega er samdráttarkraftur beinagrindavöðva aukinn með því að..
- Auka fjölda virkra hreyfieininga
- Auka tíðni boðspenna í hreyfitaugum hreyfieininganna
- Minnka upphafslengd vöðvans
- Breyta styrk Ca+2 í utanfrumuvökvanum
- Bæði 1 og 2 er rétt
Samdráttakraftur beinagrindavöðva er aukinn með því að auka fjölda virkra hreyfieininga og auka tíðni boðspenna í hreyfitaugum hreyfieininganna.
Bæði 1 og 2 er rétt
Í hverjum beinagrindavöðva gildir..
- Hreyfieiningar mynda boðspennur ósamhæft
- Einungis ein hreyfieining er til staðar
- Hreyfieiningar vöðvans eru kallaðar inn í röð frá þeim smæstu til þeirra stærstu
- Allir vöðvaþræðirnir eru af einni og sömu gerð (hægir eða hraðir)
- Bæði 1 og 3 er rétt
Hreyfieiningar mynda boðspennur ósamhæft og hreyfieiningar vöðvans eru kallaðar inn í röð frá þeim smæstu til þeirra stærstu.
Bæði 1 og 3 er rétt
Plateu fasinn í boðspennu hjartavöðvafruma orsakast aðallega af..
- innflæði Ca++
- innflæði K+
- innflæði Cl-
- útflæði K+
- Bæði 1 og 2
Plateu fasinn í boðspennu orsakast aðallega af innflæði Ca++
Plateu fasinn:
Spennustýrð Ca++ göng opnast og himnuspenna helst stöðug við núll. K+ göngin lokast (skv. Þór eru inward rectifier K+ göng samt opin hér) og lýkur með því að Ca++ göngin lokast
Hver af eftirfarandi hlutum hjartans afskautast hraðast milli boðspenna (bröttust forspenna) við eðlilegar aðstæður?
- SA hnúturinn
- AV hnúturinn
- His- knippin
- Endar Purkinje þráðanna
- Vöðvafrumur vinstri slegils
Hvaða hluti afskautast hraðast á MILLI boðspenna og hefur því bröttustu forspennuna?
SA hnúturinn
Þar sem brattasta/hraðasta forspennan er væri auðveldast að ná boðspennu yfir þröskuld sem að er í SA node þar sem það afskautast oftast á mín vegna þess að gangráðsfrumurnar eru virkastar þar.
Hver afskautast hraðast? Purkinje leiðsluhraði 2 m/s
Hvað af eftirtöldu er nauðsynlegt til að hjartað starfi eðlilega?
- Samhæfing afskautunar og samdráttar vöðvaþráða hjartahólfanna er nauðsynlegt til að tryggja góða dæluvirkni
- Gáttirnar skulu afskautast og dragast saman á undan sleglum til að tryggja góða fyllingu slegla
- Hægri hluti hjartans á að dragast saman fyrst til að tryggja að súrefnisríkt blóð berist vinstri hlutanum áður en hann dregst saman
- Bæði 1 og 2 er rétt
- 1, 2 og 3 er rétt
Nauðsynlegt til að hjartað starfi eðlilega:
- Samhæfing afskautunar og samdráttar vöðvaþráða hjartahólfanna er nauðsynlegt til að tryggja góða dæluvirkni
- Gáttirnar skulu afskautast og dragast saman á undan sleglum til að tryggja góða fyllingu slegla
- Hægri hluti hjartans á að dragast saman fyrst til að tryggja að súrefnisríkt blóð berist vinstri hlutanum áður en hann dregst saman
1, 2 og 3 er rétt
Samdrætti hjartans er venjulega stjórnað með..
- virkjun mismunandi fjölda hreyfieininga
- því að auka næmni hreyfieininga
- breytingum á upphalfslengd vöðvaþráða
- breytingum í samdráttarhæfni
- bæði 3 og 4 er rétt
Samdrætti hjartans er venjulega stjórnað með breytingum á upphafslengd vöðvaþráða og breytingum í samdráttarhæfni.
Bæði 3 og 4 er rétt
Hjartað í hvíld hefur styttri vöðvaþræði en lengjast við samdrátt.
Við líkamlega áreynslu eykst aðfall til hjartans. Þetta eitt og sér gerir hjartanu kleyft að dæla meira blóði vegna:
- Aukinnar samdráttarhæfni
- Aukins heildarviðnáms æðakerfis
- Frank Starling mekanismans
- Einungis 2 og 3 er rétt
- Allir möguleikar 1, 2 og 3 eru réttir
Við líkamlega áreynslu eykst aðfall til hjartans, það gerir hjartanu kleyft að dæla meira blóði vegna aukinnar samdráttarhæfni, aukins heildarviðnáms æðakerfis og Frank Starling mekanismans
Allir möguleikar 1, 2 og 3 eru réttir
Frank Starling= því meira blóð sem kemur til hjartans- því meira pumpast út
Útfall hjartans deilt með hjartsláttartíðni gefur..
- meðalslagæðaþrýsting
- rúmmál vinstri slegils í enda díastólu
- slagmagn
- heildarviðnám æðakerfis
- aðfall til hjartans
Útfall hjartans deilt með hjartsláttartíðni gefur SLAGMAGN
ÚH= slagmagn x hjartsláttartíðni
HR: Heart Rate: Hjartsláttartíðnin segjum t.d. 60 slög á mín. SV: Stroke volume; hversu mikið magn af blóði er dælt í hverju slagi. Segjum t.d. 70 ml í hverju slagi. CO: Cardiac Output þýðir útfall hjartans þ.e.a.s það blóðmagn sem hjartað dælir á mínútu. Við reiknum CO með því margfalda HR við SV semsagt HRSV=CO. Í þessu tilfelli yrði það 6070=4200 ml/min eða 4,2 L/mín.
MAP (meðal-slagæðaþrýstingur). Þetta er í raun og veru blóðþrýstingur, við reiknum þessa tölu út með því að margfalda CO við TPR (total peripheral resistans eða heildarviðnám æðakerfisins. Þetta er semsagt meðaltalið af blóðþrýstingnum í líkamanum.
Blóðþrýstingurinn er gefinn upp, þið eigið að reikna MAP. Formúlan fyrir þetta er einföld: 2Díastóla+sýstóla/3. (Blóðið er tvisvar sinnum lengur í díastólu og þess vegna er þetta 2díastóla)
Hvert af eftirfarandi myndi tvöfalda flæði í æð ef þrýstingsfallanda milli enda hennar er haldið stöðugum?
- æðin stytt um helming
- lengd æðarinnar tvöfölduð
- þvermál æðarinnar er helmingað
- þvermál æðarinnar er tvöfaldað
- ekkert af ofantöldu er rétt
Það sem myndi tvöfalda flæði í æð væri að stytta hana um helming. Ef þvermálið yrði tvöfaldað myndi flæði 16faldast
Slagæðlingar..
- rýmdaræðar
- viðnámsæðar
- eru sérstök gerð háræða
- hafa lokur
- 2 og 4 er rétt
Slagæðlingar eru viðnámsæðar, þær hafa EKKI lokur.
Bláæðar hafa lokur svo súrefnisnautt blóð renni ekki til baka, ekki slagæðlingar
Hvað af eftirtöldu á EKKI við um vöðvaspólur?
- þær innihalda ummyndaða vöðvaþræði
- þær gefa frá sér upplýsingar um spennu
- þær gefa upplýsingar um lengd vöðva
- Gamma hreyfitaugafrumur breyta næmi þeirra
Það sem er vitlaust er að vöðvaspólur gefa EKKI upplýsingar um spennu vöðva - Vöðvaspólur skynja lengd vöðva og breytinga á honum.
Tvær megin gerðir af ummynduðum vöðvafrumum finnast í vöðvaspólum: pokafrumu (nuclear bag fiber) og keðjufrumur (nuclear chain fiber)
Í hvaða blaði heilabarkar er premotor svæðið staðsett?
- framheilablaði
- hnakkablaði
- hvirfilblaði
- gagnaugablaði
- engu ofantöldu
Premotor svæðið er í framheilablaði í heilaberki
Mikilvægasta hlutverk gamma hreyfitaugaboða til beinagrindavöðva er að..
- örva vöðva til samdráttar
- viðhalda næmni lengdarskynfæra vöðva við vöðvasamdrátt
- senda slakandi boð til andverkandi vöðva
- skynja lengd vöðva í hvíld
- koma í veg fyrir of kröftugan samdrátt í vöðva
Mikilvægasta hlutverk gamma hreyfitaugaboða til beinagrindavöðva er að örva vöða til samdráttar.
Gamma hreyfitaugin veldur samdrætti í intrafusial vöðvaþræðina.
Efnafræðilega er hægt að flokka hormón í þrennt:
- amín, peptíð og stera
- fitusýrur, peptíð og stera
- amín, fosfólípíð og stera
- amín, peptíð og katekólamín
- amín, stera og fitusýrur
Hormón eru flokkuð í (3)
Amín
Peptíð
Sterar
Skjálfti sem viðbrögð við kulda er dæmi um..
- samvægisferli
- neikvætt afturkast
- lífeðlisfræðilegt viðbragð
- bæði 1 og 2
- 1, 2 og 3 er rétt
Sjálfti sem viðbrögð við kulda er dæmi um samvægisferil, neikvætt afturkast og lífeðlisfræðilegt viðbragð.
1, 2 og 3 er rétt
Þegar fruma beinagrindarvöðva styttist þá..
- styttast sarkómerur frumunnar
- styttist fjarlægðin milli Z línanna
- styttast vöðvaþræðlingarnir
- eykst skörun vöðvaþræðlinga
- helst lengd A bandsins stöðug
Þegar fruma beinagrindavöðva styttist þá styttast sarkómerur frumunnar
Hreyfieining vísar til..
- einnar hreyfitaugafrumu og allra þeirra vöðvafruma sem hún ítaugar
- eins vöðvaþráðar og allra þeirra vöðvafruma sem ítauga hana
- allra þeirra hreyfitaugafruma sem ítauga einn vöðva
- pars andvirkra vöðva
- allra þeirra vöðva sem hafa áhrif á hreyfingu um ein liðamót
Hreyfieining vísar til einnar hreyfitaugafrumu og allra þeirra vöðvafruma sem hún ítaugar
Hreyfieining: taug + þær beinagrindafrumur sem hún ítaugar
Hver eftirfarandi fullyrðinga um endaplötu beinagrindavöðvafrumu er rétt?
- múskarínskir viðtakar virkjast við tengingu acetylcholins
- tímasamlagning endaplötuspenna er nauðsynleg til að boðspenna myndist í vöðvafrumunni
- acetylcholinesterasi í endaplötuhimnunni hvatar niðurbrot acetycholins
- bæði 1 og 2
- bæði 1 og 3
Rétt svar: Acetylcholinesterasi í endaplötuhimnunni hvatar niðurbrot acetylcholins
Nikótínskir viðtakar eru í beinagrindavöðvum en múskarínskir í sléttum
Samdrætti í sléttum vöðvum er miðlað með fosfórun _____ sem á sér stað í framhaldi af keðju lífefnafræðilegra atburða sem meðal annars fela í sér tengingu kalíums við _____..
- ADP, calmodulin
- calmodulin, myosin
- myosin, calmodulin
- actin, tropomyosin
- myosin, troponin
Samdrætti í sléttum vöðvum er miðlað með fosfórun myosin sem á sér stað í framhaldi af keðju lífefnafræðilegra atburða sem meðal annars fela í sér tengingu kalíums við calmodulin
(passa að lesa vel röðina, önnur spurning á öðru prófi sem er öfug, þ.e.a.s. byrjar á hvað tengist calsíum)
Hvað af eftirfarandi þarf að gerast til að sléttur vöðvi dragist saman?
- aukning calsíumstyrk inn í frumu
- aukning kalíumflæði inn í frumu
- aukning á kalíumflæði inn í frumu
- bæði 1 og 2
- bæði 1 og 3
Til að sléttur vöðvi geti dregist saman þarf aukningu Calsíumstyrk inn í frumu
Hvað af eftirtöldu er rétt varðandi beinagrindarvöðva?
- sumar beinagrindavöðvafrumur hafa gangráðsvirkni
- beinagrindavöðvafrumur tengjast með rafsynöpsum
- beinagrindafruman dregst saman þegar örvandi taugaboð yfirvinna áhrif hamlandi taugaboða á endaplötuna
- beinagrindavöðvafruma dregst saman þegar örvandi taugaboð yfirvinna áhrif hamlandi taugaboða á hreyfitaugafrumuna sem ítaugar hana
- ekkert ofantalið er rétt
Beinagrindavöðvafruma dregst saman þegar örvandi taugaboð yfirvinna áhrif hamlandi taugaboða á hreyfitaugafrumuna sem ítaugar hana
Hjartarafrit ECG kemur að gagni til að ákvörðunar á..
- hjartaniði (murmur)
- slagmagn hjartans
- útfalli hjartans
- leiðnihindrun milli gátta og slegla
- ekkert af ofantöldu
Læknir framkvæmir hjartarafrit til að meta takt, tíðni, greina hindranir, stærð gátta og slegla og meta blóðflæði til hjartavöðva
Hjartarafrit ECG getur ekki sagt til um magn þess blóðs sem fer um hjartað eða samdráttarkraft hjartavöðvans. (Óeðlilegt hjartarafrit getur þó gefið vísbendingu um að samdrátturinn og dælingin í framhaldinu kunni að vera óeðlileg)
Svarið er því ECG kemur að gagni til að ákvörðunar á leiðnihindrun milli gátta og slegla
Sá hluti úttaugakerfisins sem samanstendur af taugaþráðum sem ítauga beinagrindavöðva kallast..
- frálæga taugakerfið
- sympatíska taugakerfið
- parasympatíska taugakerfið
- sómatíska taugakerfið
- ósjálfráða taugakerfið
Frálæga taugakerfið ER EKKI TIL, það eru til frálægar taugar en ekkert taugakerfi.
Sympatíska taugakerfið tilheyrir MTK og er fight og flight
Parasympatíska taugakerfið tilheyrir MTH og er rest and digest
Sómatíska taugakerfið er allt utan heila og mænu
Ósjálfráða taugakerfið er parasympatíska+sympatíska taugakerfið
Svarið er því Sómatíska taugakerfið
Yfirkirtill hormónastýrikerfisins er…
- framhluti heiladinguls
- afturhluti heiladinguls
- undirstúka
- brisið
- horköngullinn
Aðalstjórnstöð hormóna er FRAMHLUTI heiladinguls!
Afturhluta (taugadingull, neurohypophysis). er framlenging á undirstúku úr taugavef; myndar ekki homón, en losar tvö hormón sem undirstúka myndar.
Framhluti heiladinguls. Myndar 7 mismunandi hormón
Hvað af eftirtöldu varðandi byggingu og myndun hormóna er RÉTT?
- sterahormón eru mynduð úr kólesteróli
- skjaldkirtilshormón er katekólamín
- hormón nýrnahettubarkar eru svipuð að byggingu og boðefni adrenergra taugafruma
- flest peptíðhormín flytjast með blóði bundin plasmapróteinum
- vasópressín er myndað í afturhluta heiladinguls
Sterahormón eru mynduð úr kólesteróli
Skjaldkirtilshormónin eru ekki katekólamín- katekólamín eru adrenalín, noradrenalín og dópamín (vatnsleysanleg) en skjaldkirtilshormónið er fituleysanlegt þó þetta séu vissulega amín hormónar.
Vasópressín er ekki myndað í afturhluta heiladinguls (það eru engin hormón mynduð þar, einungis framhlutanum) heldur undirstúku.
Peptíðhormón flytjast með blóði bundin FLUTNINGSpróteinum- ekki plasmapróteinum.
Er ekki alveg viss með nýrnahettubörkinn og adrenergu taugafr.= (Nýrnahettubörkurinn myndar ýmsa stera eins og aldósterón, cortisol, corticosterone og dehydroepiandrosterone og androstenedione.
Hreyfitaugafrumur losa acetýlkólín eða noradrenalín (eru kólínergar eða adrenergar).
Styrkur hormóns í blóði ákvarðast af..
- hraða seitunar og hreinsunar
- hvort það er bundið ferjum og/eða öðrum plasmapróteinum
- gerð þess viðtaka sem það tengist
- bæði 1 og 2
- bæði 2 og 3
Styrkur hormóns í blóði ákvarðast af hraða seitunar og hreinsunar + hvort það er bundið ferjum og/eða öðrum plasmapróteinum.
Bæði 1 og 2 er rétt
Tótal styrkur hormóns í blóði er summa af fríu og bundnu homróni en hins vegar eru fríu hormónin svo miklu áhrifameiri heldur en bundnu því aðeins fríu hormónin geta diffúsað úr blóðrásinni og bundist viðtakanum sínum á markfrumu.
Plasmastyrkur hormóna er bæði háður seytun frá innkirtli í plasma og svo hversu hratt hormónið er fjarlægt úr blóðinu. Þessi fjarlæging gerist þegar hormóninu er skilið út eða þegar það er brotið niður (niðurbrot+útskilnaður)
P-R bil hjartaafrits ECG samsvarar….
- endurskautun slegla
- afskautun slegla
- endurskautun AV hnúts og His knippis
- afturskautun gátta og leiðni um AV hnút
- endurskautun gátta og töf í SA hnút
P-R bil- afskautun gátta og leiðni um AV hnút
T - endurskautun slegla
QRS - afskautun slegla
P - afskautun gátta
endurskautun gátta og töf í SA hnút: SA er gangráðsfruma það verður aldrei meint töf
Miðtaugakerfið samanstendur af…
- aðlægum taugum og mænunni
- frálægum taugum og mænunni
- ósjálfráða taugakerfinu og heilanum
- heilastofni og ósjálfráða taugakerfinu
- heila og mænu
Miðtaugakerfið samanstendur af heila og mænu
Í hverjum eftirtalinna hluta hjartans er leiðsluhraði boðspennu minnstur?
- hægri gátt
- His knippi
- purkinje þráðum
- AV node
- Vinstri knippisgrein
Minnsti leiðsluhraði hjartans er AV NODE
Hvað af eftirtöldu er rétt varðandi hjartahringinn?
- systólan varir lengur en díastólan
- á meðan jafnrýmdarslökun á sér stað flæðir blóð úr gáttum í hvolfin
- við upphaf systólu lokast AV lokurnar
- bæði 1 og 2
- bæði 2 og 3
Rétt svar: Við upphaf systólu lokast AV lokurnar!
- Díastólan varir lengur en systóla.
- Allar lokurnar eru lokaðar þegar jafnrýmdarslökunin á sér það þannig ekkert blóð flæðir úr gáttum í hvolf.
Efri mörk er..
systóla
Neðri mörk er..
diastóla
Parasympatískakerfið er..
rest and digest
Sympatískakerfið er..
fight or flight
Samdrætti hjartans er venjulega stjórnað með..
- virkjun mismunandi fjölda hreyfieninga
- því að auka næmni hreyfieininga
- breytingum á upphafslengd vöðva
- breytingum í samdráttarkrafti
- bæði 3 og 4
Samdrætti hjartans er stjórnað með breytingum á upphafslengd vöðvaþráða og breytingum í samdráttarkrafti
Útfall hjartans er..
- það magn blóðs sem hægri og vinstri slegill dæla til samans á einni mínútu
- það magn blóðs sem streymir um stóru blóðrásina á einni mínútu
- slagmagn margfaldað með hjartsláttatíðni
- bæði 1 og 2
- bæði 2 og 3
Útfall hjartans er slagmagn margfaldað með hjartsláttatíðni og það magn blóðs sem streymir um stóru blóðrásina á einni mínútu.
Bæði 2 og 3 er rétt
Þetta er ekki rétt: - það magn blóðs sem hægri og vinstri slegill dæla til samans á einni mínútu
Afþví að það er það magn sem hvort slegill dælir á mínútu.
Jón og Jóna eru tvíburar. Jón: 110/80 mmHg Jóna: 100/70 mmHg Útfall hjartans þeirra beggja er 5 L/min. Hvaða fullyrðing er rétt??
- Jón er með hærri meðalslagæðaþrýsting og lægra heildarviðnám blóðrásar en Jóna
- Jón er með lægri meðalslagæðaþrýsting og hærra heildarviðnám blóðrásar en Jóna
- Jón er með hærri meðalslagæðaþrýsting og hærra heildarviðnám blóðrásar en Jóna
- Jón er með lægri meðalslagæðaþrýsting og lægra heildarviðnám blóðrásar en Jóna
- Ekki nægar upplýsingar til að svara
Jón er með HÆRRI meðalslagæðaþrýstin og HÆRRA heildarviðnám blóðrásar en Jóna
Mesta þrýstingsfallið í stóru blóðrásinni verður þegar blóð flæðir..
- gegnum lungun
- gegnum slagæðlingana
- gegnum háræðaveggi
- gegnum bláæðlinga
- gegnum háræðar
Mesta þrýstingsfallið í stóru blóðrásinni verður þegar blóð flæðir um SLAGÆÐLINGANA
Aukning í eftirgefanleika slagæðaveggja veldur..
- minnkuðum púlsþrýsting
- auknum meðalslagæðaþrýsting
- minnkuðu magni blóðs í slagæðum
- 1 og 3 er rétt
- 1, 2 og 3 er rétt
Aukning í eftirgefanleika slagæðaveggja veldur:
minnkuðum púlsþrýsting
1 er rétt því ef eftirgefanleiki æða eykst þá verður meiri munur á sýstólu og díastólu og þá minnkar púlsþrýstingur (Sýstólaþrýtingur lækkar eftir því sem æðin gefur meira eftir sig þeas þrýstingurinn er ekki jafn mikill). Slagmagnið myndi ekki minnka eftir því sem eftirgefanleikinn er meiri.
Vöðvaspóla…
- gefur upplýsingar um kraft samdráttar
- er ummynduð vöðvafruma án samdráttapróteina
- er ummynduð skyntaugafruma í vöðva
- er ítauguð bæði af skyn- og hreyfitaugfrumum
- er ítauguð einungis af skyntaugafrumum
Vöðvaspóla inniheldur skyntaugafrumur en hún er sjálf ekki skyntaugafruma. Gefur ekki upplýsingar um kraft samdráttar heldur skynjar hún lengd vöðvans og hefur ekkert samdráttarprótein!
Rétt svar: er ummynduð vöðvafruma án samdráttapróteina
Um barkar- og mænutaugabrautir gildir eftirfarandi:
- taugafrumurnar víxlast ekki á leið sinni um brautina
- taugabrautin er mikilvæg fyrir fínhreyfingar
- taugabrautin er mikilvæg fyrir líkamsstöðu, jafnvægi og göngu
- hluti taugafrumanna á upptök sín í heilastofni
- skemmdir á brautinni valda parkinsonsveiki
Barkar- og mænutaugabrautin er mikilvæg fyrir fínhreyfingar
Skyneining…
- kallast viðtaki sem nemur áreiti, til aðgreiningar frá viðtaka á frumuhimnu
- nefnist það svæði sem veldur áreiti í tiltekinni skyntaugafrumu
- kallast ein skyntaugafruma og allar greinar hennar
- kallast taugabraut sem fer upp til heila
- er svæði í skynberkinum sem svarar til ákveðins líkamshluta
Skyneining er ein skyntaugafruma og allar greinar hennar
Hvaða fullyrðing er rétt varðandi vöðva?
- einkenni allra vöðvafrumna eru þverrákir vegna reglulegrar uppröðunar próteinþráða.
- við eðlilegar aðstæður dragast þverrákóttir beinagrindarvöðvar aðeins saman ef boðefni Acetylcholine (Ach) virkjar viðtaka í endaplötum þeirra.
- ATP gegnir lykilhlutverki við bæði samdrátt og slökun rákóttra vöðva.
- Í hvíld hylur trópómýósín bindistaði fyrir mýósín á actinþráðum rákóttra vöðva.
- slökun rákóttra beingrindarvöðva verður þegar Ca++ er dælt upp í frymisnetið (sarcoplasmic reticulum).
Rétt svar: við eðlilegar aðstæður dragast þverrákóttir beinagrindarvöðvar aðeins saman ef boðefni Acetylcholine (Ach) virkjar viðtaka í endaplötum þeirra
Sjúklingur með háan styrk Na+ í blóði, á lágt K+. Undirliggjandi orsök gæti verið..
- minnkaður styrkur aldósteróns
- minnkaður styrkur parathyroid hormóns
- aukinn styrkur aldósteróns
- aukinn styrkur parathyroid hormóns
- minnkaður styrkur insúlíns
Sjúklingur með háan styrk Na+ í blóði, á lágt K+ er með aukinn styrk aldósteróns
Aldósterón er hormón sem virkar á nýrnapíplur og safnrásir nýrna og eykur þar endurupptöku á natríum og vatni frá þvagi
Mikilvægasta hlutverk gamma hreyfitaugaboða til beinagrindavöðva er að..
- örva vöðva til samdráttar
- viðhalda næmni lengdarskynfæra vöðva við vöðvasamdrátt
- senda slakandi boð til andverkandi vöðva
- skynja lengd vöðva í hvíld
- koma í veg fyrir of kröftugan samdrátt
Gamma-hreyfitaugaboð til beinagrindavöðva viðhalda næmni lengdarskynfæra vöðva við vöðvasamdrátt
Insúlín..
- örvar flutning glúkósa inn aftur út í þarma
- eykur losun glúkósa úr lifur
- lækkar blóðsykur
- bæði 1 og 3
- allt saman rétt
Insúlín örvar flutning glúkósa inn aftur út í þarma, eykur losun glúkósa úr lifur og lækkar blóðsykur
Allt rétt
Insúlín..
- örvar flutning glúkósa inn aftur út í þarma
- eykur losun glúkósa úr lifur
- lækkar blóðsykur
- bæði 1 og 3
- allt saman rétt
Insúlín örvar flutning glúkósa inn aftur út í þarma, eykur losun glúkósa úr lifur og lækkar blóðsykur
Allt rétt
Insúlín er framleitt af frumum í brisinu- veldur lækkun á blóðsykri, örvar flutning á glúkósa inn í frumur, örvar sykurbruna, breytir umframsykri í forðanæringu, örvar flutning amínósýra inn í frumur og myndun nýrra próteina.
Insúlín..
- örvar flutning glúkósa inn aftur út í þarma
- eykur losun glúkósa úr lifur
- lækkar blóðsykur
- bæði 1 og 3
- allt saman rétt
Rétt svar: Insúlín lækkar blóðsykur
fyrsta svarið meikar ekki sense - insúlín hefur ekkert með þarma að gera
Glúkósi er sykur og insúlín hefur öfug áhrif- eykur ekki losun!
Insúlín er framleitt af frumum í brisinu- veldur lækkun á blóðsykri, örvar flutning á glúkósa inn í frumur, örvar sykurbruna, breytir umframsykri í forðanæringu, örvar flutning amínósýra inn í frumur og myndun nýrra próteina.
Tvö hormón sem hafa meiri áhrif saman en summa áhrifa þeirra sitt í hvoru lagi kallast…
- agonists
- antagonists
- synergist
- paracrines
- 1 og 4
Tvö hormón sem hafa meiri áhrif saman en summa áhrifa þeirra í sitt hvoru lagi kallast: synergist
Eftirtalin hormón eru öll losuð frá framhluta heiladinguls nema..
- ACTH
- ADH
- FSH
- GH
- LH
ADH er þvagtemprandi hormón sem er myndað í afturhluta heiladinguls
Framhluti heiladinguls myndar 7 hormón: vaxtarhormón hGH skjaldkirtilshormón TSH sortustýrihormón MSH eggjabússtýrihormón FSH gulbússtýrihormón LH barkastýrihormón ACTH prólaktín PRH
Ef í einstaklingi losnar eðlilegt magn af TRH, en óeðlilega lágt magn er af thyroxíni í blóði hans, gæti það verið vegna skemmda í..
- undirstúku
- framhluta heiladinguls
- skjaldkirtli
- 1 eða 2
- 2 eða 3
TRH er myndað í undirstúku en thyroxín er skjaldkirtlilshormón sem skiptist í T3 og T4, þess vegna eru líklega skemmdir í skjaldkirtli.
Hvað endurspeglar dreifingu afskautunar um slegla?
- P-R bilið
- P takkinn
- QRS takkarnir
- T takkinn
- S-T hlutinn
QRS takkarnir - afskautun slegla
Í hjartarafriti svarar T takkinn til..
- endurskautun gátta
- afskautun gátta
- leiðni afskautunar eftir His knippum
- afskautun slegla
- endurskautun slegla
T- takkinn - endurskautun slegla
Í hverjum eftirtalinna hluta hjartans er leiðsluhraði boðspennu minnstur?
- hægri gátt
- His knyppi
- purkinje þráðum
- AV node
- vinstri knyppisgrein
Minnsti leiðsluhraði boðspennu er í AV node.
Minnsti boðleiðsluhraði: AV og SA
Mesti boðleiðsluhraði: bundle of His og Purkinje þræðir
Anti- diuretic hormone (ADH - vasopressin) er losað frá..
- framhluta heiladinguls
- afturhluta heiladinguls
- undirstúku
- eggjastokkum
- brisi
ADH er þvagtemprandi hormón sem er myndað í undirstúku en losað og seytt frá afturhluta heiladinguls!
Hvað af eftirtöldu lýsir best sambandinu á milli þrýstings, flæðis og viðnáms?
- flæði= þrýstingsfallandi/radíus4
- flæði x þrýstingsfallandi = viðnám
- flæði = þrýstingsfallandi/viðnám
- þrýstingsfallandi = flæði/viðnám
- viðnám = flæði/radíus4
Samband milli þrýstings, flæðis og viðnáms=
Flæði=þrýstingsfallandi/viðnám
Einstaklingur með blóðþrýsting 140/80 telst vera með meðalslagæðaþrýsting..
- 90 mmHg
- 220 mmHg
- 100 mmHg
- 110 mmHg
- 120 mmHg
(2x80+140) deilt með 3
Rétt svar: 100 mmHg
Í einstaklingi mælist hjartsláttartíðnin 100 slög/mín, heildarviðnám meginblóðrásar 20 mmHg*min/L, meðalþrýstingur í lungnaslagæðinni 20 mmHg og meðalþrýstingur í aortu 100 mmHg. Ef reiknað er með að þrýstingur í báðum gáttum hjartans sé hverfandi, hvert er útfall hjartans (cardiac output)?
- 2 L/mín
- 5 L/mín
- 10 L/mín
- 20 L/mín
- ekki nægilegar upplýsingar til útreiknings
CO=MAP/TPR 100/20=5
5 L/mín er útfall hjartans
Hvað af eftirtöldu getur leitt til bjúgmyndunar?
- lækkaður háræðablóðþrýstingur
- minnkaður styrkur plasmapróteina
- aukinn þrýstingur í millifrumuvökva
- bæði 1 og 2
- bæði 2 og 3
Það sem getur leitt til bjúgmyndunar er minnkaður styrkur plasmapróteina
Bara 2 er rétt
Aukinn millifrumuvökvi getur líka leitt til bjúgmyndunar en EKKI aukinn þrýstingur.
Samdráttarkraftur beinagrindavöðva er venjulega aukinn með því að..
- auka fjölda virkra hreyfieininga
- auka tíðni boðspenna í hreyfitaugum hreyfieininganna
- minnka upphafslengd vöðvans
- breyta Calsíumstyrk (Ca2+) í utanfrumuvökvanum
- bæði 1 og 2 er rétt
Samdráttarkraftur beinagrindavöðva er venjulega aukinn með því að auka fjölda virkra hreyfieininga og auka tíðni boðspenna í hreyfitaugum hreyfieininganna.
Ef styrkur calsíum er aukinn í utanfrumuvökva eykst samdráttarkraftur í hjartavöðva en hefur lítil áhrif á samdrætti beinagrindavöðva.
Hver eftirtalinna fullyrðinga er EKKI rétt?
- Ca2+ er nauðsynlegt í utanfrumuvökva til þess að boðefni losni úr taugaenda
- Ca2+ binst troponin í rákóttum vöðva og í kjölfar þess verður skörun samdráttapróteina við eðlilegar aðstæður
- Ca2+ losnar úr vöðvafrymisneti þegar boðspenna berst eftir frumuhimnu
- Ca2+ er nauðsynlegt til þess að boðefni geti tengst á viðtaka sínum á frumuhimnu
- Ca2+ er dælt inn í frymisnet á orkukræfan hátt
Það sem er ekki rétt er fullyrðingin:
´´Ca2+ er nauðsynlegt til þess að boðefni geti tengst viðtaka sínum á frumuhimnu´´
Ef ísómetrískur samdráttarkippur tekur 100 millisekúndur, hver verða þá áhrif þess að erta vöðvann með tíðni sem gefur 5 boðspennur á sekúndu?
- Samdráttarkraftur eykst umfram það sem fæst í einum samdráttarkippi
- Engin áhrif fást
- Röð fæst af samdráttarkippum og slökun á milli þeirra
- Vöðvinn sýnir ófullkominn tetanus
- Ekkert rétt
Röð fæst af samdráttarkippum og slökun á milli þeirra
Hverjir eftirtalinna vöðva hafa smæstar hreyfieiningar?
- bakvöðvar
- lærvöðvar
- upphandleggsvöðvar
- fingurvöðvar
- hálsvöðvar
Smæstu hreyfieiningarnar eru í fingurvöðva
Samdráttur í sléttum vöðva…
- er háður kalsíumstyrk (Ca2+) í utanfrumuvökvanum
- getur átt sér stað á mjög víðu lengdarbili vöðvans
- getur breyst fyrir áhrif acetylcholíns
- getur breyst fyrir áhrif noradrenalíns
- allt ofantalið er rétt
Já allt ofantalið er rétt
Samdráttur í sléttum vöðva er háður kalsíumstyrk (Ca2+) í utanfrumuvökvanum, getur átt sér stað á mjög víðu lengdarbili vöðvans, getur breyst fyrir áhrif acetylcholíns og getur breyst fyrir áhrif noradrenalíns
Hvert eftirtalinna fullyrðinga á við um hjartavöðvafrumur?
- ekkert actin er í hjartavöðvafrumum
- boðspennur geta varað í nokkur hundruð millisekúndur
- virkni tauga hefur engin áhrif á samdráttarkraft
- engar þverpíplur T-tubules eru til staðar
- Ca2+ í utanfrumuvökva er ekki nauðsynlegt til að hefja samdrátt
Rétt: Boðspennur í hjartavöðvafrumum getur varað í nokkur hundruð millisekúndur! 200-300ms
Það er víst actin og myocin í hjartavöðvafrumum
Það eru þverpíplur í hjartavöðvafrumum, þær eru stórar og greinast.
Jú hjartavöðvinn er víst háður því að kalsíum komi í utanfrymisvökvann.
Hver eftirtalinna fullyrðinga um heila og mænuvökva er EKKI rétt?
- vökvinn er í beinum tengslum við utanfrumuvökvann
- vökvinn berst úr heilaholum inn á milli innri heilahimnanna tveggja
- efnasamsetning hans er eins og í blóðvökva (plasma)
- vökvinn er tekinn upp í blóð aftur
- vökvinn ver heilann fyrir hnjaski ásamt beinum og heilahimnum.
Efnasamsetning heila og mænuvökva er ekki eins og í blóðvökva!
Efnasetning ólík blóðvökva- t.d. lágt K+, lítið af próteinum, engin blóðkorn, lágt pH gildi og lítið um glúkósa.
Hvaða heilahluti telst vera megintengistöð fyrir nær allar skyntaugabrautir á leið til heilabarkarins?
- grunnhnoð
- stúka
- undirstúka
- randkerfið
- brú
Megintengistöð heilans er stúkan og flest skynboð fara þar í gegn á leið sinni til heilabarkar.
Hið svokallaða hvíta efni miðtaugakerfisins..
- inniheldur lítið af taugaþráðum
- inniheldur mikið af taugabolum
- flytur ekki boð milli mismunandi hluta miðtaugakerfisins
- er einungis að finna í mænunni
- inniheldur lítið af taugabolum
Hvíta efnið:
- inniheldur MIKIÐ af taugaþráðum
- inniheldur LÍTIÐ af taugabolum
- það flytur víst boð milli mismunandi hluta miðtaugakerfisins
- er ekki bara einungis í mænunni heldur er það í ÖLLUM heilanum
Rétt svar: hvíta efnið inniheldur lítið af taugabolum!
Hvað af eftirtöldu einkennir parasympatíska taugakerfið?
- frumubolir flestra postganglioneru frumanna eru staðsettir í taugahnoðum nálægt mænunni
- taugaboðefnið sem postganglioneru frumurnar losa er noradrenalín
- taugar þess eiga upptök sín annars vegar í heila og hinsvegar neðarlega í mænu
- postganglioneru frumurnar ítauga beinagrindavöðvafrumur
- ekkert er rétt
PARASYMPATÍSKAKERFIÐ
- frumubolir flestra postganglioneru frumanna eru staðsettir í taugahnoðum nálægt mænunni, þetta er EKKI RÉTT afþví þetta einkennir sympatískakerfið
- taugaboðefnið sem postganglioneru frumurnar losa er noradrenalín, þetta er EKKI RÉTT afþví þær losa acetylcholin
- postganglioneru frumurnar ítauga beinagrindavöðvafrumur, þetta er EKKI RÉTT afþví þetta einkennir sympatískakerfið
- ekkert er rétt
Rétt svar: taugar þess eiga upptök sín annars vegar í heila og hinsvegar neðarlega í mænu!
Hver eftirtalinna þátta stuðlar að jafnvægi milli útfalls hægri og vinstri hliðar hjartans?
- viðbrögð í sympatíska taugavirkni
- viðbrögð í parasympatíska taugavirkni
- magn blóðborins adrenalíns
- frank starlings lögmál hjartans
- allt ofantalið
Frank Starling - því það lögmál segir okkur að það sem kemur inn í hjartað fer útúr hjartanu líka og þannig verður alltaf jafnvægi á milli útfalls hægri og vinstri (nema eitthvað skringilegt sé í gangi)
Hvenær í hjartahring fæst díastóluþrýstingur í aortu?
- í lok jafnrýmissamdráttar tímabils vinstra slegils
- um leið og hröð tæming vinstra slegils á sér stað
- strax áður en P takki fæst á EKG
- um leið og seinna hjartahljóðið heyrist
- ekkert er rétt
Díastóluþrýstingur í aortu fæst í hjartahring í lok jafnrýmissamdráttartímabils vinstra slegils.
því þá er þrýstingurinn í aortunni lægstur! (rétt áður en að slegillinn tæmir í aortuna)
Talið er að áhrif acetýlcholins í tauga-vöðvamótum séu að..
- breyta ADP í ATP
- hemja Na+ K+ dæluna í endaplötunni
- auka gegndræpi fyrir Na+ í endaplötunni
- valda ofskautun
- ekkert rétt
Áhrif acetylcholins í tauga-vöðvamótum er að auka gegndræpi fyrir Na+ í endaplötunni
Ef styrkur Ca++ í utanfrumuvökvanum er aukinn..
- eykst samdráttarkraftur hjartavöðva en hefur lítil áhrif á samdrætti beinagrindavöðva
- minnkar samdráttarkraftur beinagrindavöðva og samdráttarkraftur hjartavöðva eykst
- samdráttarkraftur beinagrindavöðva eykst en er óbreyttur hjá hjartavöðva
- hefur engin áhrif á samdráttarkraft beinagrindar eða hjartavöðva
- minnkar samdráttarkraftur hjartavöðva
Ef styrkur Ca++ í utanfrumuvökva er aukinn eykst samdráttarkraftur hjartavöða en hefur lítil áhrif á samdrætti beinagrindavöðva.
Sléttir vöðvar í veggjum slagæðlinga..
- hafa ekki ´´gap junctions´´
- dragast saman þegar Ca2+ er tekið upp í sarcoplasmic reticulum
- slaka yfirleitt á þegar noradrenalín er gefið á þá in vitro
- dragast saman við það að action og myocin styttast
- örvast oftast við strekkingu
Það eru sérstök tengi milli frumna (gatatengi) ekki gap junctions.
Rétt svar: Sléttir vöðvar í veggjum slagæðlinga örvast oftast við strekkingu
BARA MUNA EFTIR TÍMANUM MEÐ ROTTULEGINU
kallaði fram samdrátt þegar við strekktum á honum
Hvaða fullyrðing um vöðvasamdrátt er rétt?
- samdráttarkraftur er óháður vöðvalengd
- vöðvafrumur með langan ónæmistíma eru líklegri til þess að fara í tetanus, en þær sem hafa hann stuttan
- við aukna boðspennutíðni teygist frekar á SEC og samdráttarkrafturinn leggst saman
- lögmálið um allt eða ekkert gildir um samdráttarkraft
- samlagning samdráttar kallast það þegar einstakir kippir í mismunandi hreyfieiningum vöðvans leggjast saman
við aukna boðspennutíðni teygist frekar á SEC og samdráttarkrafturinn leggst saman!
Samanburður á tengslum örvunar og samdráttar (excitation-contraction coupling) í hjartavöðva og beinagrindavöðva. Hvað af eftirtöldu á best við?
- Utanfrumukalsíum þjónar mikilvægu hlutverki í hjartavöðva en ekki beinagrindarvöðva
- áreitið fyrir kalsíumlosun úr frymisnetinu (sarcoplasmic reticulum) er hið sama í báðum vöðvagerðunum
- bindistaðir kalsíums á trópóníni mettast alltaf strax eftir kalsíumlosun í báðum vöðvagerðunum
- það verður engin nettóbreyting í heildarmagni kalsíums innan fruma í hvorugum vöðvanum
- bæði 1 og 2
Rétt svar: Utanfrumukalsíum þjónar mikilvægu hlutverki í hjartavöðva en ekki beinagrindarvöðva
Hvað af eftirtöldu telst til eðlilegra eiginleika fruma í SA node hjartans, en ekki vöðvafruma slegla?
- bein ragtengsl milli fruma (rafsynapsar, gap junctions)
- sympatísk ítaugun (innervation)
- óstöðug himnuspenna milli boðspenna
- aukin leiðni vyrir Ca++í boðspennu
- 2 og 3 er rétt
sympatísk ítaugun (innervation)
Afskautunarbylgjan er að berast gegnum AV-node….
- meðan P-bylgjan varir
- meðan P-R bilið (interval) varir
- meðan QRS komplexið varir
- meðan S-T hlutinn (segment) varir
- meðan T-bylgjan varir
Afskautunarbylgjan er að berast gegnum AV-node meðan P-R bilið varir
Hver eftirtalinna fullyrðinga er í anda vélhyggjunnar (mechanist view)?
- Hjartað dælir blóði til þess að koma súrefni til vefja líkamans
- Ekki er hægt að útskýra starfsemi hjartans án þess að gera ráð fyrir yfirnáttúrulegri orku sem knýr það áfram.
- Vegna samdrátts í ventrikúlu (slegli) og staðsetningu lokanna í hjartanu þá þrýstist blóðið út í ósæðina en kenst ekki aftur til baka
- Til þess að halda blóðinu á hreyfingu þá slær hjartað
- Sviti er til þess að losa líkamann við hita
Vélhyggja: sviti er til þess að losa líkamann við hita
Stúkan…
- telst til basal ganglia sem eru hluti af bakheila
- er staðsett í brú, sem er hluti af framheila
- er staðsett í diencephalon sem er hluti af framheila
- er staðsett í telencephalon sem er hluti af framheila
- er staðsett í diencephalon sem er hluti af bakheila
Stúkan er staðsett í DIENCEPHALON sem er hluti af FRAMHEILA
Staðbundin taugafrumunet í mænu geta orðið fyrir áhrifum frá niðurliggjandi taugabrautum frá heila. Þessi áhrif byggjast á…
- boðspennumynstrinu í viðkomani brautum
- staðsetningu og dreifingu taugaenda brautanna
- hamlandi áhrifum taugabrautanna
- örvandi áhrifum taugabrautanna
- allt ofantalið
Staðbundin taugafrumunet í mænu geta orðið fyrir áhrifum frá niðurliggjandi taugabrautum frá heila. Þessi áhrif byggjast á ÖLLU OFANTÖLDU semsagt:
- boðspennumynstrinu í viðkomani brautum
- staðsetningu og dreifingu taugaenda brautanna
- hamlandi áhrifum taugabrautanna
- örvandi áhrifum taugabrautanna
Hlutverk AV hnoðsins er að..
- örva vinstri og hægri gátt
- stjórna hjartsláttatíðni
- tefja útbreiðslu afskautunnar meðan gáttir dragast saman
- endurskautað hjartað
- bæði 3 og 4
Hlutverk AV hnoðsins er að tefja útbreiðslu afskautunnar meðan gáttir dragast saman
Afskautunarbylgja er að berast gegnum AV node…
- meðan P bylgjan varir
- meðan P-R bilið varir
- meðan QRS komplex varir
- meðan S-T hlutinn varir
- meðan T bylgjan varir
Rétt svar: AV node- meðan QRS komplex varir
Afskautunarbylgja sem er að berast í gegnum SA NODE er P bylgjan
Hvað af eftirtöldu telst til eðlilegra eiginleika fruma í SA node í hjarta, en ekki vöðvafruma slegla?
- bein raftengsl milli fruma (gap junctions)
- sympatísk ítaugun
- óstöðug himnuspenna milli boðspenna
- aukin leiðni fyrir Ca++ í boðspennu
- 2 og 3 er rétt
Eðlilegir eiginleikar fruma í SA node í hjarta, en ekki vöðvafruma slegla er sympatísk ítaugun og óstöðug himnuspenna milli boðspenna
bæði 2 og 3 er rétt
Hver eftirtalinna fullyrðinga er RÖNG?
- Acetylcholine er taugaboðefni í öllum taug-vöðvamótum sómatískra taugakerfisins
- Acetylcholine er taugaboðefni í öllum eftirhnoðataugafrumum sympatíska kerfisins
- Acetylcholine er taugaboðefni í öllum taugahnoðum ósjálfráða taugakerfisins
- Acetylcholine er taugaboðefni í öllum endum eftirhnoðafruma parasympatíska taugakerfisins
- Acetylcholine er taugaboðefni alls staðar þar sem atrópín blokkar boðflutning
RÖNG: Acetylcholine er taugaboðefni í öllum eftirhnoðataugafrumum sympatíska kerfisins
Hvað af eftirtöldu einkennir parasympatíska taugakerfið?
- frumubolir flestra eftirhnoðafrumanna eru staðsettir í taugahnoðum nálægt mænunni
- taugar þess eiga upptök sín annars vegar í heila og hinsvegar í sacral hluta mænu
- taugaboðefnið sem eftirhnoðafrumurnar losa er dópamín
- eftirhnoðafrumurnar ítauga beinagrindavöðvafrumur
- ekkert af ofantöldu er rétt
Taugar parasympatískakerfisins eiga upptök sín annars vegar í heila og hins vegar í sacral hluta mænu
Bæði ósjálfráða taugakerfið ANS og hreyfitaugakerfið SMS ítauga svokallaða gerendur í viðbragðsbogum. Hvað af eftirtöldu er mikilvægt til aðgreiningar þessara tveggja taugakerfa?
- engin taugamót eru í ANS
- áhrif ANS eru alltaf hamlandi
- boðefni ANS er alltaf noradrenalín
- bæði 1 og 2 er rétt
- ekkert er rétt
Ekkert er rétt
Í hvaða blaði heilabarkar er sjónbörkur staðsettur?
- frontal blaði
- occipital blaði
- parietal blaði
- temporal blaði
- ekkert rétt
Sjónbörkurinn er staðsettur í OCCIPITAL BLAÐI heilabarkar
Ef rúmmál vintra slegils í enda díastólu eykst þá…
- eykst slagmagn slegilsins
- eykst tæmingarhraði slegilsins gegn óbreyttu bakþani
- eykst passíf togspenna vöðvaþráða slegilsins
- bæði 1 og 2 er rétt
- 1, 2 og 3 er rétt
Ef rúmmál vintra slegils í enda díastólu eykst þá eykst slagmagn slegilsins og tæmingarhraði slegilsins eykst gegn óbreyttu bakþani
Bæði 1 og 2 er rétt
Ef hematokrít er 40…
- þá eru rauðblóðkorn 60% af blóðrúmmáli
- þá eru hvítblóðkorn 40% af blóðrúmmáli
- þá eru rauðblóðkorn 40% af blóðrúmmáli
- þá er blóðvökvinn 40% af blóðrúmmáli
- bæði 1 og 4 er rétt
hematokrít er prósenta rauðra blóðkorna!!
Rétt svar: hematokrít er 40 = þá eru rauð blóðkorn 40%
ADH vasopressin er losað frá…
- framhluta heiladinguls
- afturhluta heiladinguls
- undirstúku
- endaþarmi
- brisi
ADH vasopressin er þvagtemprandi hormón sem myndast í undirstúku en ER LOSAÐ FRÁ AFTURHLUTA HEILADINGULS
Hvaða tegund hormóna er ekki geymd inni í innkirtilsfrumunni eftir að hún hefur verið mynduð?
- peptíð
- katekólamín
- sterar
- skjaldkirtilshormón
- bæði 3 og 4 er rétt
Hormóna sem eru ekki geymd inni í innkirtilsfrumunni eftir að hún hefur verið mynduð eru sterar og skjaldkirtilshormón
Bæði 3 og 4 er rétt
Sterar og skjaldkirtilshormónin leystast illa í plasma og ferðast þal bundin við plasmaprótein. Flest allir sterar og skjaldkirtilshormón eru bundin við prótein en þó fyrirfinnst lítill styrkur af þessum hormónum uppleyst í plasma. Þau hormón (sterar+skjaldkirtilshormón) sem eru uppleyst kallast „frí hormón“. Þetta á einnig við um vatnsleysanlegu hormónin (peptíð+katekólamín). Það er alltaf ákveðið jafnvægi á milli „frís“ hormóns og svo bundnu hormóni.
Sterar og skjaldkirtilshormón eru fituleysanleg og eru semsagt bara uppleyst fljótlegar
Hver eftirtalinna fullyrðinga um losunarhormón frá undirstúku er RÖNG?
- þau eru flutt niður með framhluta heiladinguls um taugasíma
- flest þeirra eru peptíð
- þau stýra losun hormóna frá framhluta heiladinguls
- þau hafa trophisk áhrif á markfrumur sínar
- losun þeirra er undir áhrifum stjórnunnar sem byggist á neikvæðu afturkasti
Frá undirstúku berast losunarhormón (RH) eða hömluhormón (IH) eftir sérstöku PORTÆÐAKERFI til framhluta heiladinguls (ekki taugasíma)
Hreyfibörkur og svokölluð barkar-mænubraut eru nauðsynleg fyrir..
- stjórnun á hreyfingum meltingarvegar
- ósjálfráð viðbrögð beinagrindarvöðva
- stjórnun á starfsemi hjartans
- skynjun á hreyfingum líkamans
- viljastýrða hreyfingar
Hreyfibörkur og barkar- mænubraut eru nauðsynleg fyrir viljastýrðar hreyfingar?
Hvað er rétt?
- í poka og keðjufrumum, sem eru ummyndaðar vöðvafrumur, eru engin samdráttarprótein
- eintengt viðbragð felur í sér vöðvaspólu - skyntaugafrumur- alfa hreyfitaugafrumur- vöðvafrumur
- gamma hreyfitaugfrumur flytja aðeins hamlandi boð niður til vöðvaspólunnar
- samdráttur í rákóttum vöðvum veldur áreiti á vöðvaspóluna sem leiðir til slökunar þessa sama vöðva
- erting sinaspólu leiðir til samdráttar þess vöðva sem tengdur er sininni
Rétt svar: í poka og keðjufrumum, sem eru ummyndaðar vöðvafrumur, eru engin samdráttarprótein
(EN þær bindast samdráttarpróteinum)
Hliðlæg hömlun
- eykur skerpu skynjunar
- eykur næmni skynjunar
- kemur í veg fyrir þreytu í skynfrumum
- veldur aðlögun í skynfrumum
- eykur sérhæfni skynfruma
Hliðlæg hömlun eykur skerpu skynjunar
Fyllið í eyðurnar:
Aðalorsök Parkinsonssjúkdóms virðist vera sú að frumur í _____ minnka losun ______ til _______
- stúku, GABA, basal ganglia
- undirstúku, noradrenalíns, substantia nigra
- stúku, dópamíns, substantia nigra
- substantia nigra, dópamíns, basal ganglia
- undirstúku, noradrenalíns, substantia
Aðalorsök Parkinsonssjúkdóms virðist vera sú að frumur í SUBSTANTIA NIGRA minnka losun DÓPAMÍNS til BASAL GANGLIA
Mikilvægasta hlutverk gamma hreyfitaugaboða til beinagrindavöðva er að…
- örva vöðva til samdráttar
- viðhalda næmni lengdarskynfæra vöðva við vöðvasamdrátt
- senda slakandi boð til andverkandi vöðva
- skynja lengd vöðva í hvíld
- koma í veg fyrir of kröftugan samdrátt vöðva
Mikilvægasta hlutverk hreyfitaugaboða til beinagrindavöðva er að örva vöðva til samdráttar
Lyf sem verkar sem antagónisti í taugamótum..
- hindrar bindingu taugaboðefnis við viðtaka sína
- hindrar losun taugaboðefnis
- hvatar niðurbrot boðefnisins í taugamótum
- hindrar myndun taugaboðefnis presynaptískt
- leiðir alltaf til yfirskautunar postsynaptísku frumuhimnunnar
Lyf sem verkar sem antagónisti í taugamótum hindrar bindingu taugaboðefnis við viðtaka sína (en virkjar ekki)
Antagónisti er..
Efni sem tengist viðtaka en virkjar hann ekki
Hefur bara sækni en ekki virkni
Engin boðefni eru antagónistar
Allir antagónistar eru varnarefni eða manngerð lyf
Dæmi: atrópín, kúrare, fentólamín, praktólíl, própanólól
Agónisti er..
Efni sem tengist viðtaka og virkjar hann, kemur af stað atburðarás sem er svörun frumu við agónistanum
Hefur bæði sækni og virkni
Öll boðefni líkamans eru agónistar EN ekki allir agónistar sem eru boðefni samt
Dæmi: adrenalín, ACH, noradrenalín og oxytocin
